Sinh Hoạt Cộng Đồng

Houston Tổ Chức Gây Qũy Cứu Trợ

Nạn Nhân Băo Haiyan Ở Phi Luật Tân

Hoàng Minh Thúy


Cuối năm 2013, một cơn băo tàn khốc mang tên Haiyan (Hải Yến) đă mang đau thương đến cho hàng chục ngàn người dân của quốc gia Phi Luật Tân..Người chết, kẻ bị thương, người mất nhà, kẻ mất thân nhân, hàng triệu người lâm cảnh màn trời chiếu đất. Cảnh tượng này xuất hiện trên các diễn đàn, trên màn ảnh tivi đă làm cho khán giả xao xuyến trái tim..Nước mắt trẻ thơ nḥe nhoẹt, đứng bơ vơ không mẹ, không cha..Người đàn bà ngơ ngác giữa cảnh điêu tàn, khô nước mắt v́ đă lạc mất thân nhân..Những dăy nhà sụp đổ, tole, gạch tan hoang của thành phố Tacloban...

Bây giờ là mùa Đông trên xứ Mỹ, mùa lễ hội, dân chúng chuẩn bị mua sắm áo quần đón mừng năm mới. Tháng 11 cũng là dịp lễ Tạ Ơn của Hoa Kỳ, như một truyền thống cao đẹp của một dân tộc, luôn nhớ ơn người đă cưu mang, đă giúp đỡ, đă hy sinh, hay đang gặp hoàn cảnh khó khăn, mà chúng ta cần chia xẻ. Theo tinh thần tốt đẹp này, khi biết được cơn băo Haiyan đă mang đau thương cho dân chúng tại Phi Luật Tân, tại nhiều thành phố có đông dân Việt tị nạn, các chương tŕnh gây quỹ giúp nạn nhân băo Haiyan (Hải Yến), đă liên tục tổ chức. Đây là dịp đồng hương gốc Việt san sẻ chút t́nh người, qua cơ quan Hồng Thập Tự Hoa Kỳ (American Red Cross).

* * *

Siêu băo Haiyan tàn phá cả một thành phố tại  Phi Luật Tân, cái tên quen thuộc của quốc gia này, gợi cho nhiều thuyền nhân  Việt tị nạn nhớ bao nhiêu kỷ niệm về một đất nước tuy nghèo, nhưng đă dang rộng ṿng tay, một thời gian; họ dung chứa  cho những người Việt tị nạn, có nơi trú ẩn. Những người Phi này đă chia xẻ cơm ăn, tấm áo, giúp cho khối thuyền nhân Việt tị nạn CS, được no ấm,  sau chuyến hải hành kinh hoàng, đi t́m cái sống trong cái chết v́ hai chữ tự do.

Phi Luật Tân, là một quốc gia lân cận, đă từng có lúc oằn oại trong sự cai trị của chính thể CS, cho nên dân Phi hiểu thế nào là sắt máu, là độc tài, là bạo lực của chế độ. V́ vậy khi có làn sóng thuyền nhân bỏ quê hương lênh đênh trên con tàu nhỏ vượt đại dương, th́ ngay lập tức chánh quyền Phi đặc biệt mở ṿng tay (phu nhân của TT Marcos, tức bà Imelda R. Marcos, đă can thiệp).

Sau khi bạo quyền CS miền Bắc VN, được sự trợ giúp của Nga, Tàu, cưỡng chiếm miền Nam năm 1975, ban hành chánh sách cai trị khắc nghiệt, tịch thu của cải, bỏ tù người của chế độ cũ, bóp nghẹt đệ tứ quyền, th́ từ đó, có nhiều người dân lặng lẽ ra đi. Bằng đường bộ, th́ qua các vùng biên giời Thái Lan hay Cao Miên, đi đường thủy th́ đến Hong Kong và các quốc gia lân cận như Mă Lai, Nam Dương Cao điểm nhất từ năm 1977, hàng ngàn người Việt ùn ùn ra biển, lên rừng.Người may mắn đến bến tự do, kẻ không may làm mồi cho cá mập, là nạn nhân của hải tặc, là miếng mồi ngon của bọn Khờ Me Đỏ...Thống kê cho thấy, nhiều tàu bè bị húc  bất khiển dụng sau khi nhiều phụ nữ  đi trên thuyền bị tàu đánh cá của bọn hải tặc hăm hiếp. Có nhiều thuyền tị nạn bị ch́m v́ băo tố,  nhiều thuyền nhân tự tử trên biển v.v. ..Thảm trạng này khiến cả thế giới quay nh́n về nước Việt, nhờ vậy mới có cơ quan Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc thành lập, với một ngân khoản tài trợ do nhiều quốc gia đóng góp. Từ  đó, có nhân viên và giới chức thẩm quyền của Liên Hiệp Quốc, điều hành các trại tị nạn lớn, nhỏ ở quanh vùng Đông Nam Á ( Site 1, Site 2, Dongkred, Soisuan Plu, Pananikhom ở Thái Lan, trại tị nạn Tuemun, Chimawan ở Hồng Kông, trại tị nạn Galang ở Nam Dương, trại Pulau Bidong ở Mă Lai...).

Từ thời gian năm 1979, Phi đă thành lập một căn cứ, có tên Trại tị nạn Palawan (Philippines Refugee Processing Center) nhờ vào tấm ḷng của đệ nhất phu nhân đương quyền, bà Marcos vận động mọi cách, mở cửa cho thuyền nhân Việt bước vào đất Phi.

Khởi thủy từ đó, nhờ sự nuôi ăn của Cao Uỷ Tị nạn Liên Hiệp Quốc, thuyền nhân Việt có cơ hội “hoàn hồn” sau chuyến vượt biển phong ba. Thời gian của mỗi người tị nạn ở đây khác nhau, tùy theo trường hợp cứu xét của nhân viên Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc, có kẻ chỉ ở vài ba tháng, có người phải ở hai ba năm. Nhờ vậy, những người Việt may mắn này, có dịp giao tiếp (mua bán, trao đổi hàng hoá) để biết bản chất mộc mạc, hiền hoà của dân tộc Phi, dù dân địa phương nơi đây rất nghèo, nhưng tấm ḷng của họ chan hoà t́nh nhân ái.

Thời gian năm 1985, được sự yểm trợ tích cực của Cao Uỷ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc, tại Phi Luật Tân, một căn cứ thứ 2 được thiết lập, được gọi là Trại Chuyển Tiếp Bataan....

Trại Bataan, là trạm chuyển tiếp của các thuyền nhân vượt biển ở các trại tị nạn vùng Đông Nam, hoặc những gia đ́nh rời VN đi Hoa Kỳ theo diện Con Lai, hoặc đi theo diện đoàn tụ Gia Đ́nh (ODP). Tất cả nhóm này đều phải đến trú ngụ tại trại Bataan, khoảng 6 tháng. Nơi đây, họ được học Anh Văn (căn bản), học nghề, học cách thức gia nhập đời sống Âu Mỹ (xử dụng máy giặt, máy giấy, máy sưởi, microway ...)

Đến năm 1995, Cao Uỷ Tị Nạn quyết định đóng cửa các trại tị nạn Đông Nam Á, ban hành lệnh cưỡng bách hồi hương ..

Chính sách này bị các thuyền nhân, bộ nhân phản đối, nhất là ở Phi.  Nhiều người VN đă tự sát, đa số đông tuyệt thực....Sau cùng quốc gia Phi Luật Tân là nước duy nhất qua vị Tổng thống Fidel Ramos ban hành quyền được phép thường trú cho người tị nạn VN...Nhờ sự nhân đạo này, nhiều tị nạn Việt đă xây dựng cuộc sống mới ngay tại đất Phi. Họ lập gia đ́nh với dân bản xứ, mở cơ sở buôn bán.  Cũng có người sau này may mắn được các hội đoàn phi chánh phủ can thiệp, vận động với Quốc hội Hoa Kỳ, Quốc hội Canada, cấp qui chế Tị nạn để giúp một số đông thuyền nhân Việt đi định cư (gần 2 ngàn người) sau hàng chục năm trời sống trên đất Phi. Do vậy, mấy năm sau này, chúng ta thấy có Hội Những Người Việt Tị Nạn Phi Luật Tân được thành lập ở nhiều nơi, kể cả tại Houston.

* * *

Tóm lại, cơn băo dữ đi qua, để lại hoang tàn trên đất lạnh, với những người chết không t́m thấy xác, để lại trẻ con không có mẹ cha, để lại những ngôi nhà không nóc... Thảm trạng này làm cả quốc tế năo ḷng, chánh phủ đă cùng nhau mở cửa ngân sách, cứu trợ cho dân Phi. Thảm trạng này cũng đánh động lương tâm dân Việt hải ngọai, nhất là những ai đă một lần ngồi trên thuyền con, chồng chềnh giữa trời và nước, mong ước tấp vào đất tự do, cuối cùng may mắn hít thở không khí thắm đẫm t́nh người dân Phi...

Tại Houston, tuần lễ giữa tháng 11, 2013 với sự bảo trợ của đài phát thanh băng tầng 900 và đài Saigon Network 51.3 (SGN), một Ban Tổ Chức được thành lập. Nghe tin này, nhiều cơ quan, đoàn thể,  tự nguỵên đứng lên. Có Cha Trần Ngọc Hùng, Cha Phạm Hữu Tâm, Thầy Huyền Việt, ông Nguyễn Anh Dũng (PG Hoà Hảo) và nhiều thành viên của Hội đồng hương, hội ái hữu, hội đồng Giáo xứ, hội đồng Mục vụ, các sơ ḍng Đa Minh, hội Vơ thuật Vovinam, Hội Hướng Đạo, hội Thuyền Nhân Việt tại Phi, Lữ đoàn 1 Công Vụ .v.v. Hơn 30 đoàn thể, không kể hàng trăm cá nhân, góp công sức tổ chức một buổi gây qũy được thành công. Hai tuần lễ vừa qua, trời mưa lạnh, từng nhóm năm ba người ôm thùng kiên nhẫn đứng trước chợ Việt Nam xin tiền lẽ của ông đi qua, bà đi lại... Đồng hương ở xa được khuyến khích gửi chi phiếu về đài phát thanh và đài truyền h́nh. Sau cùng, chương tŕnh gây qũy kết thúc bằng buổi đi bộ trong khu vực băi đậu xe của nhà hàng Kim Sơn Bellaire, từ 8 giờ đến 11 giờ trưa, Chủ nhật 1 tháng 12, 2013.

Thời tiết tháng 11, thay đổi liên miên. Sáng nóng, chiều lạnh. Ngày nắng, ngày mưa...Nhưng bất ngờ thay, Chủ nhật 1 tháng 12, tiết trời quá đẹp, không nắng, không mưa, nhiệt độ 65-75 thật tuyệt vời cho buổi đi bộ...Mấy tiếng đồng hồ trôi qua, hơn 70 ngàn đô la, nhập quỹ, cộng thêm số tiền thu được trong 2 tuần lễ trước, tổng cộng số tiền hơn 300 ngàn đô la...

Những ai có đến tham dự buổi đi bộ sáng Chủ nhật này, sẽ thấy t́nh người chan chứa, v́ đầu xanh cận kề đầu bạc, v́ tiếng hát, tiếng cười vang vang với các nhạc phẩm kiêu hùng của Nhóm Hưng Ca và one man band Phan Thanh. Các giọng ca không chuyên nghiệp, kẻ cao ngươi thấp, làm cho buổi hát cộng đồng này có sắc thái hồn nhiên...Chiếc áo thun mỗi ngướ đang mặc, có logo rất ư nghĩa: hai bàn tay màu cờ vàng nâng h́nh lá cờ Phi Luật Tân..Hôm nay, các y sĩ trong vùng thường hay dấn thân trong các công tác cộng đồng cũng thấy có mặt: BS Phan Gia Quang và phu nhân lo phần Y tế cho buổi đi bộ. BS Phạm Hồng Hải và phu nhân lo phần kiểm toán, BS Trần Đông Giang, BS Nguyễn văn Thịnh v.v.

Người ta c̣n hoan nghinh hơn khi thấy hệ thống tổ chức kiểm soát tiền bạc rất minh bạch, dưới ống kiếng của đài truyền h́nh và một Ban Kế Toán chuyên nghiệp, bảo đảm tiền của đồng bào sẽ đến tận tay Hội Hồng Thập Tự Hoa Kỳ.

Tóm lại, chương tŕnh yểm trợ, chia xẻ cho nạn nhân băo Haiyan đă thành công, tuy nhiên, số vật chất nhỏ nhoi này, so ra không thấm vào đâu với sự đùm bọc mà dân tộc Phi, đă một lần cưu mang thuyền nhân Việt tị nạn CS. Ngân khoản gần 300 ngàn đô la, cũng không đủ thiếu ǵ cho công tác cứu trợ hàng trăm ngàn nạn nhân của cơn siêu băo Haiyan, tuy nhiên nó là một nghĩa cử bày tỏ t́nh người..

Cuối năm là mùa của sự chia sẻ cho kẻ khó nghèo, ước ǵ mỗi người dân Việt đang may mắn sống trong dư thừa, hăy mở rộng túi tiền, để san sẻ chút hạnh phúc chúng ta đang có, như lời Chúa, Phật thường rao giảng, v́ khi cho đi là chúng ta sẽ nhận rất nhiều./.

Hoàng Minh Thúy