Sinh hoạt Cộng Đồng

Bão Tố Thổi Qua Chùa:

Khủng Khoảng Nội Bộ Của Giáo Hội Phật Giáo

VNTN/VPII/VHĐ - Thích Huyền Việt,

GS Võ Văn Ái và Thích Giác Đẳng

Hoàng Minh Thúy

(Tạp Chí Xây Dựng – Năm thứ 32 – số 819 – phát hành ngày 5-9-2015 tại Houston – TX)

Trong những ngày đầu tháng 8 năm 2015, trên hệ thống các diễn đàn internet, Phật tử khắp nơi rất xôn xao, khi thấy Thông bạch, Thông báo, Tâm thư, nặc danh, minh danh.. nói qua, nói lại, về sự kiện của hai vị Sư cùng trong Giáo Hội Phật Giáo VN Thống Nhất, mà từ trước đến nay, gắn bó, nối liền như ruột thịt: Hoà thượng Thích Huyền Việt, chủ trì chùa Liên Hoa (Tây Nam Houston).

Chùa Liên Hoa rộng 10 mẫu, đang xây cất dở dang với số tiền nợ gần 3 triệu vay không lời, của một tín hữu Công Giáo (ông Phạm Công) và Thượng tọa Thích Giác Đẳng, trụ trì chùa Pháp Luân (phía Nam thành phố Houston). Chùa đã thành lập khoảng 20 năm, qui tụ đông đảo phật tử..

Hai vị sư này tuy khoảng cách tuổi tác có cách xa (khoảng 10 năm), tuy nhiên, cả hai đều được những người chống Cộng trong thành phố kính nể, vì hai sư đều có mặt trong các sinh hoạt chính trị buồn, vui của cộng đồng người Việt QG tại Houston trong suốt thời gian khoảng 10 năm, từ khi Hoà Thượng Huyền Việt dời từ chùa Bửu Môn về (Chùa Bửu Môn cách xa Houston khoảng 2 tiếng đồng hồ lái xe).

Sau khi Hoà Thượng Hộ Giác (chủ trì chùa Pháp Luân), Chủ tịch Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo Hải ngọai viên tịch thì Thượng Tọa Gíac Đẳng, (đệ tử của Hoà Thượng Hộ Giác) lên điều hành chùa Pháp Luân, sau đó được cử làm Quyền Chủ tịch Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo.

Theo các tin tức gửi ra từ các diễn đàn của phía sư Huyền Việt, người đọc hiểu rằng, sư Giác Đẳng nắm được chức vụ này là nhờ sự đề bạt của Giáo sư cư sĩ Võ văn Ái (Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế), trụ sở đặt tại Paris (Pháp). Ông giáo sư Ái được xem như là người tín cẩn của Viện Trưởng Viện Tăng Thống (trong nước) là Hoà thượng Quảng Độ - con chim đầu đàn của Giáo Hội Phật Giáo VN Thống Nhất.

Giáo sư Võ văn Ái và bà Ỷ Lan – 2 vị điều hành cơ quan mang tên: Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế, xem như thay mặt Viện Tăng Thống độc quyền loan truyền, phổ biến các tin tức của Giáo Hội PGVNTN... Và, ông Giáo Sư Võ văn Ái cũng là người đã tin cẩn Sư Giác Đẳng về tuổi trẻ, có tài ngọai giao, hùng biện, linh hoạt, siêng năng, nên Giáo sư Ái đã hết sức hỗ trợ cho sư Giác Đẳng nắm chức Chủ tịch Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo.

Vì đâu nên nỗi:

Qua các văn thư qua lại trên diễn đàn suốt tháng 8 năm 2015, chúng tôi xin tóm gọn lại cho dễ hiểu là:

-Sau khi Sư Giác Đẳng nắm chức Quyền Chủ tịch Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo Hảỉ Ngọai, ông cho phát hành nguyệt san Đồng Hành, để phổ biến chuỵên trong ngoài của Phật giáo VN Hải Ngọai (mà GS Ái cho là gián tiếp gạt bỏ vai trò truyền thông mà ông và bà cư sĩ Ỷ Lan đang điều hành).

Cùng lúc đó, Sư Giác Đẳng nỗ lực vận động mọi giới, tậu mãi chùa Phật Quang (Nam Cali) để làm trụ sở cho Văn phòng 2 Viện Hoá Đạo theo ước nguyện của Hoà Thượng Quảng Độ, (Viện Tăng Thống) sau khi chùa Điều Ngự (Hoà Thượng Thích Viên Lý, Nam Cali), xưa nay là trụ sở của Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo, đã ly khai Giáo Hội.

Thiết tha với nhu cầu cấp thiết này, nên với sự yểm trợ của những người con Phật chung tay đóng góp, kết quả, cuối tháng 11, 2014, ngôi chùa Phật Quang tại miền Nam Cali đã khánh thành. Ngôi chùa này được mua với giá 1.310.000 đô la, nằm tại thành phố Huntington Beach, miền Nam California. Tiền mua chùa do phật tử cho mượn một phần và nhờ các cuộc gây qũy tại Dallas, Houston và Cali. Hiện nay Chùa còn thiếu nợ (của phật tử) gần 700 ngàn đô la. Để tránh trường hợp của Hoà Thượng Thích Viên Lý, chủ trì chùa Điều Ngự, khi đi ra khỏi Giáo Hội thì ngôi chùa không còn là tài sản của Giáo Hội, nên kỳ này, việc tậu mãi chùa Phật Quang được làm chủ bởi một hội đoàn bất vụ lợi, với cái tên bằng tiếng Anh là Unified Buddhist Church of Vietnam - viết tắt là UBCV – dịch ra tiếng Việt Nam là “Giáo Hội Phật Giáo VN Thống Nhất”. Ý kiến này có sự đồng thuận của nhiều giới chức trong Giáo Hội, kể cả Giáo sư Ái, sau nhiều buổi họp bàn tại chùa Pháp Luân (theo lời kể của LS Steven Dieu- người góp ý để thành lập theo qui luật của chánh phủ Hoa Kỳ).

Hội đoàn UBCV được đăng bạ với tên của 3 thành viên cốt cán của Giáo Hội: bà Ỷ Lan (Paris), sư Giác Đẳng (Houston) và cư sĩ Trần Đình Minh (Cali).

Hội Đoàn Bất Vụ Lợi này đã thành lập ngày 3 Tháng 7, 2014.

Theo thư cáo buộc, kể từ khi tậu được chùa Phật Quang, cho phát hành nguyệt san Đồng Hành, báo giấy cũng như báo điện tử, thành lập website (Tiếng Nói Lương Tri) để thông báo phật sự, sư Giác Đẳng đã không liên lạc, không báo cáo gì với Giáo Sư Võ văn Ái, mà theo ông Ái, để ông trình với Viện Hoá Đạo trong nước và với Viện Tăng Thống.

Trong cáo buộc cũng nhấn mạnh rằng, mặc dù Giáo sư Võ văn Ái đã nhiều lần nhắc nhở các sự kiện như báo cáo tài chánh về Cứu trợ nạn nhân thiên tai ở Phi, ở Nepal và mới đây phần tài chánh của việc tậu mãi ngôi chùa Phật Quang, nhưng Thượng Tọa Giác Đẳng vẫn không tiến hành, theo Hiến Chương truyền thống của Giáo Hội.

Thời gian này, thì tờ báo Đồng Hành (báo giấy) được nữ phật tử (cô Ngọc Hân, Houston) mang về trao tận tay cho Hoà thượng Quảng Độ. Ngài đọc báo, có lời hỏi thăm (chi tiết này được quay phim và chụp hình bằng điện thoại).

Bức hình Hoà Thượng Quảng Độ ngồi xem báo Đồng Hành, được phổ biến (trên báo giấy và báo điện tử).

Ngay sau đó Phòng Thông Tin Phật giaó Quốc Tế ở Paris, Giáo sư Võ văn Ái ra văn thư (với tư cách của Hoà thượng Quảng Độ) yêu cầu lấy tấm ảnh xuống và yêu cầu sư Giác Đẳng phải tiến hành việc báo cáo tài chánh mà lâu nay, bị thúc bách, đòi hỏi, mà tại sao vẫn im lặng!

Lời qua tiếng lại, đầu tháng 8, sư Giác Đẳng gởi thư về VN, cho Hoà Thượng Quảng Độ, xin từ chức, cùng lúc đình bản tờ báo Đồng Hành (sau khi ra 3 số), ngưng chương trình trên radio mang tên Đường Về Bến Giác (tại Houston, TX. qua băng tầng 900 của đài Little Saigon).

KẾT QỦA:

Viện Tăng Thống tức Hoà Thượng Quảng Độ ra Thông Bạch (cũng từ giáo sư Võ văn Ái, Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế) chấp thuận cho sư Giác Đẳng từ chức, và đề cử sư Huyền Việt (chùa Liên Hoa) lên thay Quyền Chủ tịch Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo.

Nhưng, ngày 10 tháng 8, sư Huyền Việt gửi Thông Bạch có nội dung thối thác, lý do bận rộn phật sự - nhất là đang xây chùa – nên không nhận chức vụ.

Cũng trong thời gian này, một số đông các thành viên cốt cán của Giáo Hội PGVNTN cộng thêm sư Huyền Việt, ra văn thư yêu cầu Sư Giác Đẳng hãy ở lại, để tiếp tục công việc rất tốt, đang tiến hành.

Tuy nhiên, ngày 20 tháng 8, sau 10 ngày suy tư, sư Huyền Việt đổi ý, gửi văn thư thông báo... nhận chức và sẵn sàng thi hành bất cứ nhiệm vụ gì mà Viện Tăng Thống quyết định.

Ngay sau đó Thông Bạch gửi ra ngày 21 tháng 8, của Viện Tăng Thống tức Hoà Thượng Quảng Độ (qua tay Giáo sư Võ văn Ái) chấp thuận sự nhận chức này của sư Huyền Việt.

Thế là sư Huyền Việt đã có tư cách, hành động theo chỉ thị của Viện Tăng Thống, yêu cầu sư Giác Đẳng báo cáo và bàn giao những gì đang giữ, nếu không, sẽ có Luật sư nói chuyện!

Thế là, tình sư huynh, sư đệ của 2 nhà sư, định cư cùng một thành phố, cùng chung một Giáo Hội, đã chấm dứt qua các văn thư, thông bạch, thông báo qua lại trong suốt tháng vừa qua, nhất là lời văn của sư Huyền Việt rất nặng nề khi cáo buộc tội trạng của sư Giác Đẳng.

Nhưng sư Giác Đẳng phớt lờ, không trả lời, ông tiếp tục họp hành nội bộ, (mà theo cáo buộc của sư Huyền Việt là bất hợp pháp theo luật Đạo).

Cuối cùng, ngày 27 tháng 5, 2015 thì bên sư Huyền Việt mới biết, theo luật ... Đời, chùa Phật Quang của hội đoàn Vô Vụ Lợi mang tên UBCV (Giáo Hội PGVN Thống Nhất) không phải nằm trong chủ quyền của 3 người nữa (Ỷ Lan, Giác Đẳng, Trần Đình Minh) mà đã mời thêm 6 người (ngày 20 tháng 8), tổng cộng 9 người trong đó có 2 người định cư tại Houston là LS Steven Diêu và cư sĩ Nguyễn Cương (người giữ chương trình phát thanh Đường Về Bến Giác). LS Steven Dieu được bầu làm Chủ tịch Hội UBCV.

Sự kiện này là trái bom nguyên tấn, nổ ra với sư Huyền Việt, vì sư ông đang nhận lệnh thu hồi tài chánh và chức vụ của sư Giác Đẳng đang có (Quyền lực cũng như Tiền bạc).

Họp Báo tại Nam Cali, 27 tháng 8:

Để trả lời những cáo buộc nặng nề qua các Thông Bạch, Thông Báo của GS Ái và sư Huyền Việt, sáng Thứ Năm 10 giờ sáng 27 tháng 8, 2015, Hội đoàn UBCV gồm có sư Giác Đẳng, LS Steven Diêu, và 2 thành viên trong Hội UBCV đã tổ chức họp báo tại miền Nam Cali, để tường trình sự kiện mà bên phiá GS Võ văn Ái và sư Huyền Việt qua các Thông Bạch, Văn Thư có nội dung nói rằng: Nhóm này đã ly khai ra khỏi Giáo Hội PGVN Thống Nhất. Sư Giác Đẳng nói một đằng làm một nẻo, phi pháp, tài chánh không phân minh (60 ngàn đô la đi cứu trợ nạn nhân bão lụt Phi Luât Tân, 200 ngàn cứu trợ nạn nhân ở Nepal), âm mưu giật chủ quyền chùa Phật Quang của Giáo Hội PGVNTN v.v.v.

Trong buổi họp báo tại Cali, người ta được biết, LS Steven Dieu nay là Chủ tịch của Hội UBCV, với đầy đủ tư cách pháp lý để giải quyết các vấn đề tài chánh của chùa Phật Quang.

Hai ông Sư Lên Đài Phát Thanh Saigon Houston:

Hôm sau, Thứ Sáu, 28 tháng 8, lúc 8 giờ 30 sáng, sư Giác Đẳng đã gửi tiếng nói của mình qua hệ thống của đài phát thanh băng tầng 900, để tâm tình về các sự kiện đã xảy ra và ông kết luận rằng: sư Huyền Việt nay là “con rối” của Giáo sư Võ văn Ái.

Vì chương trình phỏng vấn hội thoại giữa giám đốc đài (Dương Phục) và sư Giác Đẳng đã được thông báo một ngày trước đó, nên đồng hương có dịp lắng nghe. Những ai đã biết chuyện nhờ theo dõi các diễn đàn, lại còn quan tâm hơn để nghe tiếng nói thật sự của người trong cuộc.

12 giờ 30 trưa, cùng ngày, trên băng tầng 900, là tiếng nói của sư Huyền Việt. Ông công nhận về Lý (Pháp Lý), thì bên ông (Giáo Hội Phật Giáo VNTN theo truyền thống) phải chịu, nhưng về Tình, thì ông vẫn tiếp tục thi hành lệnh của Viện Tăng Thống – Hoà Thượng Quảng Độ - để làm những gì, ông có thể làm được, để giữ đúng tinh thần và Hiến chương của Giáo hội PGVNTN nguyên thủy.

Một ngày sau, trên đài truyền hình Việt ngữ SGN 51.3, khi hội thoại với phóng viên Michael Hoà, nghe ông kết luận với nội dung: Tôi bây giờ như con chó, đi theo chủ, là Viện Tăng Thống, tôi sẽ làm những gì có thể làm được.

Họp Báo tại Houston Thứ Bảy 29 tháng 8:

10 giờ sáng Thứ Bảy, 29 tháng 8, 15, một buổi họp báo do phía hội UBCV được tổ chức tại Trung Tâm Nhà Việt, vùng Tây Nam. Địa điểm này ngay trong khu thương mại sầm uất nhất Houston, bãi đậu xe thuận tiện, nên thu hút đông đảo ngươì tham dự.

Khoảng 200 người đã có mặt, đa số là các cao niên quan tâm đến tình hình của Giáo Hội PGVNTN, các phật tử của 2 chùa Liên Hoa và Pháp Luân.. Chương trình do cư sĩ Nguyễn Cương điều hợp.

Hiện diện trên bàn chủ tọa là LS Steven Dieu, cư sĩ Trần Đình Minh, cư sĩ Nguyễn Minh Huy, sư Giác Đẳng. Ngoài LS Steven Dieu là người ở bên ngoài Giáo Hội, còn các vị trên đều là chức sắc, đã hoạt động trong Giáo Hội PGVNTN Hải Ngọai từ nhiều năm qua.

Mỗi người trình bày sự kiện liên quan đến chức vụ và trách nhiệm của mình. Từ tốn là sư Giác Đẳng (52 tuổi). Lý luận mạch lạc, là LS Steven Dieu (54 tuổi). Chậm rãi ôn hoà là cư sĩ Trần Đình Minh (70 tuổi). Ông là Tổng Thư Ký Hội Đồng Điều Hành/Giáo Hội PGVNTN. Giận dữ, bực tức thể hiện trong lời nói là cư sĩ Nguyễn Minh Huy (khoảng 50 tuổi). Nguyễn Minh Huy giữ vai trò Chánh Văn Phòng Hội Đồng Điều Hành Văn Phòng 2 Viện Hoá Đạo – Hôm nay, Ông phân tích những lời viết “chói tai” của sư Huyền Việt khi chỉ trích cá nhân ông trong một Thông Bạch (trang 5) mà ông nói rằng, đấy không phải là cung cách của một vị Hoà Thượng.

Trong buổi họp báo này, khán giả được nghe LS Steven Dieu (hiện đang làm việc tại Phòng Biện Lý của Harris County, Houston), kể lại trường hợp nào, thời gian nào ông được các vị cao tăng (Giác Đẳng, Huyền Việt v.v.), cùng 2 thành viên cao cấp của Giáo Hội (cư sĩ Ỷ Lan, cư sĩ Võ văn Ái) đã “vấn kế”, để sau cùng tất cả mọi người đồng thuận, tiến hành đến việc thành lập Giáo Hội PGVNTN thành một Hội đoàn hợp pháp, theo luật lệ Hoa Kỳ để tậu mãi, thành lập chùa Phật Quang tại miền Nam Cali.

Khán giả theo dõi buổi tường trình của các vị kể trên (từ 10 giờ đến 11 giờ 30 trưa) sau đó là phần trả lời các câu hỏi của cử tọa. Qua buổi họp báo này, với các chi tiết được kể ra, gián tiếp cho người nghe hiểu rằng:

Các thành viên này (Hội UBCV) hoạt động vẫn trung thành, vẫn theo đường lối lập trường của Giáo Hội nguyên thủy. Nhưng:

1/.Làm việc độc lập, không trực thuộc với GS Ái, với ViệnTăng Thống như trước, vì họ cho rằng các vị trong nước đang bị bạo quyền cô lập. Giáo sư Ái là một cố vấn siêu quyền lực, lạm dụng, khuynh đảo Hoà Thượng Quảng Độ, quyết định hết mọi công tác, vì hoà thượng (Thanh Quang) và các cư sĩ đang làm việc trong nước (sĩ số rất ít, dăm ba người già nua), đều không hiểu rõ hoàn cảnh, điều kiện sinh hoạt của chư tăng và Giáo Hội ở nước ngoài.

2/-Mọi quyết định về số phận ngôi chùa Phật Quang (Hội UBCV sẽ không bàn giao cho sư Huyền Việt, theo chỉ thị của GS Ái nhận lệnh của Viện Tăng Thống), mà sẽ do đại hội thường niên sẽ diễn ra trong tháng 10 tới đây (3 ngày) tổ chức tại San Jose, Cali quyết định. Hội trường đã thuê, gần 200 vị đã ghi danh trong đó có những người cho Hội UBCV vay tiền mua Chùa Phật Quang. Đại Hội này do sư bà Nguyên Thanh (chủ trì chùa An Lạc, San Jose) chịu trách nhiệm tổ chức.

(Trong khi sư Huyền Việt với tư cách nhậm chức Quyền Viện Trưởng Văn Phòng 2 VHĐ vừa ra Thông Bạch quyết định bãi bỏ đại hội này).

Theo chúng tôi được biết: Đại Hội tháng 10, 2015, sẽ có quyết định tối hậu số phận của chùa Phật Quang. Bán đi, hay gĩư lại?

Bán đi thì tiền sẽ trả lại cách nào, cho ai.

Gĩư lại để làm Văn phòng 2 của Viện Hoá Đạo thì ai sẽ là Thầy trụ trì? v.v.

3/-Sinh hoạt của Giáo Hội dưới sự lãnh đạo của sư Giác Đẳng, đang diễn tiến tốt đẹp (có chương trình trên đài phát thanh, có báo Đồng Hành, có chùa Phật Quang) lên cao như con Diều, nay đã bị thành viên của Giáo Hội cắt đứt dây. Diều đang rơi xuống!

4/- Sẽ phổ biến Giáo Chỉ số 12 – không mấy ai biết - nội dung Giáo Chỉ này gửi ra từ trong nước của Hoà Thượng Quảng Độ, có cả băng Audio thu tiếng nói, mà có tin thì thầm là Giáo Chỉ 12 (bị sửa đổi). Nội dung của Giáo Chỉ số 12, trong đó Hoà Thượng Tăng Thống trao quyền điều hành Giáo Hội PGVNTN cho sư Giác Đẳng.

Gần đây, giáo sư Ái cho phổ biến Giáo Chỉ số 13 (từ trong nước gởi ra) có nội dung: Huỷ bỏ Giáo Chỉ số 12. (dù Giáo Chỉ số 12 chưa phổ biến)

KẾT:

Sự đấu đá tranh giành Quyền và Tiền của hai vị cao tăng và các thành viên rường cột của Giáo Hội PGVNTN Hải Ngọai tại Houston, lôi kéo theo nhiều cư sĩ, nhân sĩ đang hoạt động trong Giáo Hội, làm chấn động dư luận. “Nón cối” được bắn ra từ cả hai phiá, khiến đồng hương xôn xao, bối rối, vì không mấy ai có phương tiện để điều tra sâu xa sự việc. “Sư nói sư phải, vãi nói vãi hay”, người ta cũng mong ước sư Giác Đẳng bạch hoá hồ sơ chi thu tài chánh công khai của hai vụ đi cứu trợ nạn nhân thiên tai ở Phi, ở Nepal, (trong ngày Đại Hội tháng 10 này) để hoá giải những cáo buộc của GS Ái, sư Huyền Việt, mới có thể gĩư uy tín của một cao tăng, mà ông đã phải tốn biết bao tâm cơ mới gầy dựng tên tuổi của mình.

Tóm lại, bùn nhơ, bụi đường, mực đen, mực đỏ… của hồng trần, của chuyện đời thường, đã lốm đốm trên hai tà áo nâu sòng trong suốt tháng 8, 2015 vừa đi qua. Hai vị đều mang thương tích. Nước mắt của nhiều phật tử Houston đã tuôn thành dòng, vì Văn Phòng 2 Viện Hóa Đạo là niềm tin cuối cùng của họ, trong công cuộc đấu tranh cho một nước VN có tự do tôn giáo và nhân quyền. Phật tử trong tinh thần kính Phật trọng Tăng đều đau lòng khi thấy việc khủng khoảng nội bộ này, nổ bùng như một trận động đất. Các cư sĩ, nhân sĩ đang cộng tác với Giáo Hội PGVNTNHN đều nằm trong cơn bão. Nhân sự của Giáo Hội đã hao mòn, ngày càng bớt dần sau khi có những cuộc rạn nứt từ Giáo chỉ số 9. Người ta mong chờ một sự giải quyết ổn thoả có kết qủa tốt đẹp, vì khi sự kiện ra tới công đường, thì người thua, kẻ thắng cũng đầy thương tích, làm mất niềm tin của phật tử, gây tiếng không hay cho gia đình Giáo Hội Phật Giáo VN Thống Nhất Hải Ngọai.

***

Tháng 9 đang về. Tháng 10 đang tới. Ước mong sao, Mùa Thu sẽ mang đến những trận mưa lớn, nhỏ, thổi sạch bụi đường, sẽ có những thay đổi quan trọng, để xoá dần đi những vấn đề căng thẳng đang xảy ra trong gia đình của Giáo Hội PG Việt Nam Thống Nhất Văn Phòng II Hải Ngọai.

Hoàng Minh Thúy

(Chủ nhiệm Tạp Chí Xây Dựng, Houston, Texas)