Tạp Ghi:

Nhật Ký Tháng 4, 2015

Hoàng Minh Thúy

(Tạp Chí Xây Dựng – Năm Thứ 32 – Số 811 – Phát hành ngày 16-5-2015 tại Houston – Texas)

Đáp lời mời của Biệt Đoàn Lam Sơn, San Jose, qua sự yêu cầu của cô em Hoàng Mộng Thu - người đã nỗ lực vận động xây dựng Bức Tường Tưởng Niệm (Memorial Wall) các vị anh hùng đã tuẫn tiết (Nguyễn Khoa Nam, Lê Nguyên Vỹ, Phạm văn Phú, Trần văn Hai, Lê văn Hưng, Nguyễn văn Long, Hồ Ngọc Cẩn..) trong ngày VNCH bị bức tử (tháng 4, 2015), tôi rời Houston từ 4 giờ sáng, để ra phi trường.

Những ngày đầu mùa Hạ, Houston trở nên oi bức, tuy nhiên khung cảnh vắng xe trên xa lộ khi trời còn mờ hơi sương, nhất là con lộ phải trả phụ phí, đã khiến cho thời gian di chuyển đến phi trường Quốc Tế thu ngắn lại, thay vì hằng giờ nếu kẹt xe, hôm nay, chỉ có 45 phút. Đi sớm nên có thì giờ quan sát sự việc.

Phi cơ của hãng Hàng Không Spirit đi rất đúng giờ, giá biểu lại rẻ, nếu mua trước hai tháng. Khi mua (online), nên chọn chỗ ngồi theo ý (10 đô la), hành lý ($30 cho 1 valy nặng 40 lbs). Không có phục vụ ẩm thực, thức ăn, nước uống đều phải trả tiền, một chai nước lọc $5 đô la... Sáu giờ sáng tôi đã ngồi trong cổng (gate) chờ chuyến bay. Phi cơ khởi hành lúc 7 giờ hơn, cho nên tôi có dịp nhẩn nha vào cửa hàng McDonald uống cà phê, ăn lót dạ trong khi chờ đợi.

Lâu lắm rồi, mới có dịp rảnh rang, ngồi ngắm mây trôi lang thang qua khung cửa, quan sát sự sạch sẻ, tiện nghi của khung cảnh bao quanh, để thấy mình thật hạnh phúc..Mùa Hè đã rón rén bước vào thành phố, nhưng trong phi trường, hệ thống máy lạnh cho ta cảm giác dễ chịu, bất kể sự thay đổi của thời tiết..

Hôm nay là Thứ Tư, 29 tháng 4, 2015. Phi cơ không có chỗ trống. Thời tiết đẹp tuyệt vời như lời thông báo của phi công. Bốn tiếng đồng hồ, bó chân trên phi cơ, khiến cho hành khách cảm thấy dễ chịu khoan khoái khi đặt chân xuống phi trường Oakland, California. Nắng ban mai (9 giờ 30 sáng) trải dài trên ngàn cây, cái lạnh nhè nhẹ của đất trời (50 độ), khiến cho tiệm cà phê Starbucks quá đông. Khách hàng tấp nập ra vào. Luồng xe đông đảo trên con lộ dẫn về thủ phủ San Jose..Hoàng Mộng Thu đón tôi, tươi cười nhưng không dấu sự mệt mỏi vì công việc đang đến lúc cao điểm.

Sau 45 phút di chuyển, San Jose tươi mát với những hàng cây, chào đón du khách.

Thành phố nằm trong một thung lũng, cho nên lúc nào cũng mát lạnh, chỉ thấy cây cối xanh tươi, hoa hồng nở rộ dọc hai bên đừơng, trước mỗi khu nhà, như một bức tranh được chăm chút tô, vẽ, khiến du khách từ xa về, bỗng nhớ cái nóng của Houston. Nhưng đừng quên, một căn nhà “xập xệ” ở đây trị giá trên 500 ngàn đô la..Trả nợ xong cái nhà, là thân thể con người đã rũ ra như tấm giẻ. Vậy, mà sau 40 năm xa xứ, có nhiều đồng hương làm chủ hai, ba căn! Nghĩ tơí, nghĩ lui, Houston tuy nắng, lạnh nun người, nhưng giá nhà “xập xệ” (100 ngàn/1 căn) so với Cali, làm cho người dân Texas cảm thấy nhẹ thở...

Thứ Năm 30 Tháng 4, 2015: Bức Tường Tưởng Niệm Các Chiến sĩ đã tuẫn tiết trong 30 tháng 4, 1975, dựng lên trong tháng 4 năm ngoái (2014) sau khi trải qua nhiều khó khăn, vì sự chống đối, nhưng nhờ sự kiên trì, rồi cũng hoàn thành.

Trong số những ân nhân đóng ngân khoản, “mở hàng”, có thân mẫu của tôi và Hội Trại Gia Binh Houston, do tôi điều động. Những người mở Sổ Vàng ban đầu (1 ngàn đô la) như hội Trại Gia Binh Houston cũng được ghi danh trên bia đá, nằm bên cạnh. Năm nay, tổ chức đám giỗ (30 tháng 4), các em trong Biệt Đoàn Văn Nghệ Lam Sơn cũng bị... chống, cũng có lời ong tiếng ve, vì San Jose có đến hai buổi lễ Quốc Hận tổ chức trong ngày cuối tuần.

* * *

Cả đêm thức trắng, lạ nhà không ngủ được, tôi có một buổi sáng la cà hai ba quán cà phê trong chương trình “thăm dân cho biết sự tình”. Thời tiết 65 độ khiến San Jose giống như Đà Lạt..Những con đường nhỏ, cũ kỹ giống hệt như thủ đô Saigon của Việt Nam. Quá khứ đang hiện về khi lái xe qua những khu “nhà nghèo” của San Jose..

10 giờ 30 sáng, tôi đến công viên Lịch Sử (History Park), nơi Biệt Đoàn Lam Sơn mà cô em của tôi (Hoàng Mộng Thu) làm Cố Vấn, là Trưởng Ban Tổ Chức lễ Giỗ hôm nay. Muốn vào công viên này phải mua vé, tuy nhiên hôm nay Ban Điều Hành Công Viên đã cho lệnh đặc biệt, giúp khách tham dự không phải trả tiền vào cửa, lại còn có xe (cart) đưa khách cao niên vào bên trong. Sự “ngọai giao” rộng rãi của Hoàng Mộng Thu và cựu Đại Tá Vũ văn Lộc (Giám Đốc Viện Bảo Tàng Viet Museum) đã khiến cho buổi Giỗ thêm trang trọng, vì sự có mặt đông đảo của giới chức công quyền của thành phố (City) lẫn Quận Hạt (County). Tôi có cơ hội trò chuyện với nhiều quân nhân như cựu Trung Tá Mũ Đỏ Bùi Đức Lạc..

BTC đã có mặt với 200 ghế ngồi xếp thành hàng 4 phía. Hỏi ghế ở đâu thì được biết do văn phòng Giám Sát Quận Hạt của ông Dave Cortese lo giùm, họ chở đến và sẽ chở về. Thức ăn đãi khách do một vài nhà hàng tặng. Bàn thờ trang trọng với lư hương chân đèn. Hai con heo quay lớn, trái cây và rất nhiều hoa, cắm rất đẹp trong 7 cái bình. Các người lính trong quân phục Không Quân, Hải Quân, Thiết Giáp, Nhẩy Dù, Lực Lượng Đặc Biệt. . . lần hồi có mặt. Họ đang chung tay giúp cho đám bạn trẻ của Biệt Đoàn Lam Sơn sửa soạn lễ Giỗ. Các cụ già trong ban Lễ bận rộn với Trống, Chiêng. Nhân viên các đài truyền hình Việt ngữ có mặt, có thêm đài CBS nữa.. Họ lặng lẽ thu hình và phỏng vấn năm, ba người khách.

Trong tờ Chương Trình (Anh ngữ) phổ biến cho khách tham dự, có in một đoạn cuối trong bài Tạp Ghi của tôi viết về 30 tháng 4, có lời chào mừng của Phát ngôn viên Biệt Đoàn Lam Sơn (Đỗ Quang Hưng), danh sách người có công thành lập Tượng Đài, thành phần Ban Cố Vấn của việc thành lập, cuối cùng là thành phần quan khách Hoa Kỳ tham dự lễ Giỗ, danh sách quan khách sẽ phát biểu theo thứ tự.

Chương trình Hiệp Kỵ do Biệt Đoàn Lam Sơn tổ chức tại khu Tượng Đài khởi đầu lúc 11 giờ trưa, do hai MC điều động (Hà Cẩm Tú, Đỗ Quang Hưng), bằng Anh và Việt Ngữ, với nghi thức chào cờ, mặc niệm, các bô lão (Hội Cao Niên) dâng sớ theo nghi thức cổ truyền với tiếng chiêng trống, thân nhân đốt nhang cúng lễ, thả bong bóng mang tên người tuẩn tiết lên trời, phát biểu của quan khách chấm dứt là phần tiệc trà...

Hôm nay, thời tiết nắng ráo, tuy nhiên mặt trời càng lên cao, thì cái nóng cũng tăng dần (88 độ). May mắn có mấy cái Lều để che nắng cho những ai .. đến sớm. Tuy nhiên, nhờ những cơn gió nhẹ thỉnh thoảng đi qua, bóng mát của cây cối đã giúp cho nhiều vị khách cảm thấy dễ chịu trong suốt gần hai tiếng đồng hồ tham dự buổi lễ. Trong hàng ghế quan khách, tôi quen mặt với một số VIP, vì họ đã có mặt trong ngày khánh thành Tượng Đài năm ngoái (tháng 4, năm 2014). Tôi thấy có rất đông chức sắc của City và County (Giám sát trưởng Quận hạt, Dave Cortese, người vừa thất bại khi tranh chức Thị Trưởng San Jose), bà Cindy Chavez (Giám sát viên Quận Hạt Santa Clara), Nghị viên Nguyễn Tâm (vừa đắc cử), bà Lê thị Cẩm Vân, Trưởng Khu Học Chánh, Bà Giám đốc History Park (Alida Bray), kể cả hai vị Thị Trưởng San Jose (Sam Liccardo) và thành phố Milpitas (ông Jose Esteves) và các vị đại dịên của Dân Biểu Liên Bang (bà Zoe Lofgren), Dân Biểu Mike Honda, cựu Phó Thị Trưởng Madison Nguyễn v.v... Lòng tôi vui vui, khi thấy các giới chức cao cấp: ông Dave Cortese và hai vị Thị Trưởng mang cà vạt lá cờ VNCH, bà Dave Cortese mặc áo dài. Một số giới chức người Mỹ - đa số là các Nghị Viên đến trễ, họ tụ tập thành Nhóm dưới bóng cây vì các hàng ghế dưới Lều đã đầy. Khoảng 400 khách tề tựu trước bức tường để bày tỏ sự thương tiếc, ngậm ngùi nhớ về những anh hùng vị quốc vong thân.

Nắng càng lên cao, mang cái nóng phả xuống khu công viên, khiến cho nhiều vị khách mồ hôi nhễ nhại. Có phần phát biểu của quan khách: Trưởng Giám Sát Viên Quận Hạt – ông Dave Cortese, Trưởng Uỷ ban Quận Hạt Santa Clara - bà Cindy Chavez. Thị Trưởng San Jose - ông Sam Liccardo, Thị Trưởng của thành phố Milpitas -ông Jose Esteves, Bà Chủ tịch Học Khu Eastside - Lê thị Cẩm Vân, Giám đốc điều hành Công Viên History Park- bà Alida Bray.. Hai vị Thị Trưởng sau lời phát biểu, đều tặng cho Biệt đoàn Lam Sơn bảng Tuyên Dương. Cố vấn của Biệt Đoàn, Hoàng Mộng Thu đại diện lãnh nhận. Thân nhân của các vị tuẫn tiết, có hình ảnh trên Bức Tường Tưởng Niệm hầu như có mặt đông đủ, ngọai trừ thân nhân của tướng Lê Nguyên Vỹ, từ khi Bức Tường thành lập cho đến hôm nay (lễ Giỗ) đều vắng mặt. Hoàng Mộng Thu thay thế gia đình Tướng Lê Nguyên Vỹ thả bong bóng mang tên ông.. Tôi thấy có ông Trần Việt (trưởng nam của Tướng Trần văn Hai) đến từ Houston, bà quả phụ Hồ Ngọc Cẩn cùng con trai và cháu nội đến từ Nam Cali, 3 người con gái của cố Trung Tá Nguyễn văn Long (San Jose) mang rất nhiều thức ăn, thân nhân của tướng Hưng mang ổ bánh có hình cờ VNCH, thân nhân của tướng Phạm văn Phú mang mâm xôi và tràng hoa, ông Tùy viên của tướng Nguyễn Khoa Nam (Lê Ngọc Danh) cũng có mặt..

Sau phần phát biểu, 2 vị Thị Trưởng còn đi xuống chỗ của dân chúng để thăm hỏi.. Điều này chứng tỏ cử tri gốc Việt đóng vai trò quan trọng qua các cuộc bầu cử, cho nên các vị dân cử đều rất thân thiện, ân cần chia xẻ, vì họ thấu hiểu nỗi đau của người Việt tị nạn. Khi tôi nói chuyện với một trong hai vị Thị Trưởng, ông còn ân cần mời tôi đến viếng văn phòng. Riêng bà Madison Nguyễn, cựu Phó Thị Trưởng San Jose đến rất sớm.. Dân chúng thì thào cho biết, bà sẽ ra dự tranh chức vụ Dân Biểu trong tương lai.

Trong số quan khách gốc quân đội, thấy có cựu Trung Tá TQLC Lê Bá Bình, Đại tá HQ Trần Thanh Điền, Trung tá Mũ Đỏ Bùi Đức Lạc và rất đông cựu quân nhân. Họ đội Mũ Đỏ, Mũ Xanh, Mũ Đen và hai ba chị Nữ Quân Nhân rất oai hùng trong quân phục với giầy saut và giây biểu chương...

Buổi lễ kéo dài khoảng 2 tiếng đồng hồ, chấm dứt khoảng 12 giờ 45. Phân nửa khách ra về, phân nửa ra Lều dựng ở phía sau, tham dự tiệc trà, chia xẻ tâm tình. Nắng đã bớt gay gắt. Gío thổi nhẹ, lau khô những giọt mồ hôi của các hậu duệ trong BTC. Họ rất vui, vì đã làm được chút gì đó, bày tỏ lòng biết ơn, sự kính trọng của những bậc cha, anh, đã nằm xuống, lót đường cho họ có cuộc sống hôm nay.

Hôm nay, đúng ngày 30 tháng 4, ngày đau thương của dân miền Nam, ngày có rất đông chiến sĩ Quân Lực VNCH uất hận chọn cái chết để không sống với chế độ CS. Họ tự xử theo cách riêng, chết bằng lựu đạn, bằng súng, bằng thuốc độc, mang theo nỗi uất hận không bao giờ nguôi. 7 vị có tên trong bảng phong thần của Bức Tường Tưởng Niệm của Biệt Đoàn Lam Sơn San Jose dựng lên, chỉ là một biểu tượng cho sự oai hùng của một tuổi trẻ, thà chết vinh hơn sống nhục.

***

Ngày hôm sau, Thứ Sáu 1 tháng 5, tôi trở lại khu Tượng Đài khoảng nửa tiếng, trước giờ công viên đóng cửa. Giây phút này không còn ai nữa.. Có lẽ tôi là người khách muộn sau cùng. Nhân viên lao công trong khu vực đã ra về. Trong công viên vắng vẻ, hoa cỏ vẫn tươi cười đón gió chiều thổi qua nhè nhẹ. Viện Bảo Tàng Thuyền Nhân Việt Nam có chiếc ghe nằm bên hông như một biểu tượng của thuyền nhân Việt đi tìm tự do, trong đó có tôi (năm 1982). Hôm nay San Jose đã không còn nóng bức nữa. Nhiệt độ đã xuống thấp. Có một chút hơi lạnh thổi qua khi tôi ngồi sụp xuống tấm ci-măng, dưới chân bức tường. Tôi nhìn bao quát. Bức Tường huyền thạch bóng ngời lên những đôi mắt của 7 vị đã tuẩn tiết. Trong ánh nắng chiều lung linh phả xuống, tôi thấy các đôi mắt này như có thần khí, như muốn nói với chúng tôi một điều gì đó. Tôi thầm khấn nguyện, ước mong các vị có tên trên bảng Phong Thần này, hãy phò độ cho nước VN của chúng ta sớm có được ánh sáng của dân quyền, của dân chủ...Tôi vuốt nhẹ trên tảng đá đen, lạnh. Nước mắt chảy xuống khi nhớ lại tháng 4 buồn năm xưa. Người lính VNCH của tôi tan hàng, rã ngũ và các vị này đã lần lượt tự xử, không quy hàng.

Trước khi chia tay cùng Bức Tường Tưởng Niệm, tôi nhẹ gỡ tấm ruban, giăng trên lẳng hoa của gia đình Tướng Phạm văn Phú mang đến. Hoa đã héo sau 30 tiếng đồng hồ trong nắng, gió..Tôi nhẹ nhàng gỡ tấm ruban bằng giấy dầy, xếp lại, bỏ vào trong giỏ. Trên tấm ruban này có viết một câu tiếng Anh:

Our history too young to remember, but it is too short to forget.

Tạm dịch: Trang sử của chúng ta hãy còn quá mới để nhớ, nhưng không quá cũ để có thể quên.

Viết đến đây tôi chợt nhớ hai câu thơ đã đọc trên online, rất tiếc không nhớ tên tác giả:

Những ai đã chết vì sông núi.

Sẽ sống muôn đời với núi sông.

Hoàng Minh Thúy

Photo by: Nguyễn Như Chương - K.21/VBQGVN