Chu Sa Lan

 

 

 

 

Như Hạnh

 

Chương 1

Từ trong hầm chỉ huy Đạm bước song song với thiếu úy An ra khoảnh sân rộng chói chang ánh nắng mặt trời vào một ngày của tháng 4 năm 1972. Hàng quân đứng im chờ đợi. Gọi là hàng quân cũng không đúng, mà gọi là lính cũng không đúng luôn. Danh từ đúng nhất là quân, lính với dân chúng; bởi v́ hàng người đang đứng im là binh sĩ Địa Phương Quân thuộc đại đội 414 biệt lập, trấn thủ ngôi đồn Cái Đôi nằm trong quận Cái Nước của tiểu khu An Xuyên mà người ta quen gọi là Cà Mau. Gọi là đại đội cho oai, cho có vẻ quân số; nhưng thực ra chỉ có hơn bảy chục mống kể luôn cả cấp chỉ huy là đại đội trưởng và đại đội phó. Lính của đại đội có người mặc kaki màu xanh hoặc màu đen, có người mặc bà ba đen, có người mặc đồ dân sự. Nghĩa là họ mặc bất cứ loại quần áo nào mà họ có được. Có người mang giày bố. Có người mang giép. Có người đi chân không. Súng thời đủ loại. Đạm nhận thấy hơn phân nửa được trang bị M16, M79 hoặc M60. Phân nửa lính c̣n lại mang Carbine M2. Cũng có người xài bá đỏ. Ai mà có được AK là hách hơn hết. Điều đó chứng tỏ họ là tay chơi v́ phải lấy được từ tay của kẻ địch.

Thiếu úy An, đại đội trưởng, liếc nhanh Đạm, vị chuẩn úy vừa ra khỏi trường Đồng Đế và mới tŕnh diện ḿnh chiều ngày hôm qua. Hướng về hàng quân, vị sĩ quan trẻ có bốn năm quân vụ nói nhanh và gọn.

 ‘‘Anh em... Tôi xin báo cho anh em biết là chuẩn úy Đạm sẽ giữ chức đại đội phó của đại đội chúng ta. Tuy mới về đây nhưng tôi tin là chuẩn úy Đạm sẽ trở thành cấp chỉ huy ngon lành trong việc hướng dẫn anh em chống lại Việt Cộng... Anh em có thể giải tán... Sau đây tôi mời ba trung đội trưởng tới gặp chuẩn úy Đạm. ‘‘

Đạm nhận thấy khi nói chuyện với lính An không có dùng chữ nghĩa văn chương ǵ hết. Lời nói của anh giản dị và tầm thường. Đối với những người lính này càng ít văn chương càng tốt. Họ học kém do đó dùng những danh từ mới mẻ, văn chương cao xa thời họ không hiểu.

Hàng quân giải tán c̣n lại ba người. Chỉ vào một thanh niên ước hai mươi lăm tuổi An cười.

‘‘Đây là trung sĩ Xinh, biệt danh Nhất Xinh, trung đội trưởng trung đội 1. ‘‘

Hơi mỉm cười v́ cái tên là lạ của người chỉ huy trung đội 2 Đạm đưa tay ra bắt tay Xinh. Anh ta bắt tay ông đại đội phó của ḿnh bằng hai tay.

‘‘C̣n đây là trung sĩ Thắng, tự Hai Thắng trung đội trưởng trung đội 2. ‘‘

Đạm tươi cười bắt tay Thắng. Chỉ vào một thanh niên tṛm trèm ba mươi, nét mặt hơi sáng láng và ăn mặc có vẻ mode một chút An cười tiếp.

‘‘Ông mặc đồ civil này là trung sĩ nhất Phát, tự Ba Phát, xếp của trung đội 3. ‘‘

Đạm cười thầm. Dường như biệt danh của ba ông trung đội phó gắn liền với đơn vị mà họ chỉ huy. Nhất Xinh coi trung đội 1, Hai Thắng chỉ huy trung đội 2 c̣n Ba Phát lănh trung đội 3.

Quay qua Phát An cười hỏi.

‘‘Trưa nay ḿnh nhậu để ăn mừng chuẩn úy Đạm. Anh Ba lo rồi hả anh Ba? ‘‘

‘‘Dạ dạ... Tui lo hết trơn hết trọi rồi ông thầy. Đế thời ḿnh thiếu ǵ c̣n mồi thời cá tôm, rắn rít, cóc nhái lềnh khênh... Mà ‘‘chửn quí‘‘ đây có ăn được hôn?

Đạm mỉm cười v́ giọng nói miệt vườn, nhất là cách phát âm sai chính tả của Phát. Cười chúm chiếm An vỗ vai Đạm một cái nhẹ xong nói đùa với ba trung đội trưởng của ḿnh.

      ‘‘Ba ông đừng lo... Chuẩn úy Đạm tuy tướng học tṛ mà có bộ gị ăn cướp mà hể ăn cướp là đụng thứ ǵ xực thứ đó. ‘‘

Nhất Xinh, Hai Thắng và Ba Phát cười khặc khặc khi nghe câu nói cà rỡn của An. Giơ tay chào hai cấp chỉ huy họ kéo nhau đi về phía khu nhà lụp xụp dành cho gia đ́nh binh sĩ. C̣n lại hai người đứng nơi chính giữa sân An hỏi Đạm.

‘‘Em thấy thế nào? ‘‘

Ngần ngừ giây lát Đạm mới cười lên tiếng.

‘‘Thưa thiếu úy...’‘

An ngắt lời Đạm.

‘‘Gọi là anh đi. Ở cái đồn của tận cùng đất nước này mà dạ thưa, thiếu úy với thiếu tá làm chi cho mệt. Anh ở đây ba năm rồi mà đâu có thấy quan to quan lớn, xếp bự xếp nhỏ tới thăm ḿnh đâu thành ra lon lá, cấp bực cất vào hộc tủ, c̣n quân phong, quân kỹ cũng quên tuốt luốt. ‘‘

Đạm mỉm cười khi nghe cấp chỉ huy nói chuyện với ḿnh bằng cái giọng hơi tếu và nhất là ngôn ngữ b́nh dân.

‘‘Dạ. Chắc anh ở Sài G̣n? ‘‘

Hơi gật đầu An móc túi lấy ra gói Bastos xanh. Rút một điếu xong anh đưa sang Đạm. Thấy Đạm lắc đầu anh cười cười.

‘‘Hút đi... Xứ này muỗi ṃng rắn rít dữ lắm. Hút thuốc lá để ngừa bệnh. Ghiền thuốc lá và rượu dù sao cũng đỡ hơn cảm cúm hoặc sốt rét quanh năm. ‘‘

Nghe An nói, có lẽ v́ nể lời nên Đạm rút lấy điếu thuốc. An quẹt diêm. Mùi diêm sinh bốc lên nồng nặc. Bập bập vài hơi cho cháy Đạm hít nhẹ một hơi rồi thở khói ra từ từ. An mỉm cười khi thấy ông chuẩn úy sữa của ḿnh bật ho. Riết rồi cũng quen. Xuyên qua kinh nghiệm bản thân anh biết điều đó. Thong thả hít hơi thuốc lá, từ từ nhả khói, mắt nh́n về hướng rừng cây xa xa anh chầm chậm lên tiếng. Giọng của người đại đội trưởng địa phương quân nhuốm chút mơ màng.

‘‘Nhà anh ở Phú Nhuận. Hồi đó anh học Chu Văn An. ‘‘

Gật đầu cười Đạm hít hơi thuốc thứ nh́.

‘‘Em học Vơ Trường Toản. ‘‘

‘‘Đạm có vợ con ǵ chưa? ‘‘

‘‘Dạ chưa. ‘‘

An gật gù.

‘‘Tốt... Lính độc thân như ḿnh rủi có chết cũng không phiền ai. ‘‘

Hít thêm hơi thuốc nữa anh cười tiếp.

‘‘Không vợ mà có bồ hả. ‘‘

Đạm lắc đầu cười. An thấy nụ cười của người lính trẻ thật buồn.

‘‘Dạ có nhưng lâu rồi chắc cô ta cũng quên. ‘‘

An im lặng không hỏi nữa.

‘‘Ở đây đụng tụi nó thường không anh? ‘‘

‘‘Lia lịa. Đám du kích hay chủ lực miền hoặc cơ động tỉnh ở vùng Cái Đôi này kha khá mạnh. Du kích thời có chừng hai trung đội c̣n chủ lực miền, cơ động tỉnh thời tùy theo t́nh h́nh. Tụi Việt Cộng ở Cà Mau c̣n có các tiểu đoàn mang tên U Minh, có số từ 1 cho tới 12. Tuy nhiên ḿnh đụng với đám du kích, chủ lực miền và cơ động tỉnh nhiều hơn. Cách đây chừng ba tháng tụi nó đánh đồn ḿnh mà dô hổng nổi. ‘‘

‘‘Ḿnh có bao nhiêu lính hả anh? ‘‘

Buông tàn thuốc rơi xuống đất rồi lấy giày giẵm lên An chỉ vào mấy lớp chông nhọn bằng cây xong nói một câu khiến cho vị chuẩn úy trẻ ngơ ngác.

‘‘B́nh thường thời bảy chục mà khi đụng trận thời trăm rưởi hoặc hai trăm. ‘‘

Biết Đạm thắc mắc về lời nói của ḿnh An cười.

‘‘Từ từ rồi em sẽ hiểu. Lính ở đây đánh giặc lạ lắm. ‘‘

Ngó về phía dăy nhà binh sĩ An lại đốt thêm điếu thuốc nữa. Rít một hơi thật dài anh nói giọng thật trầm.

‘‘Những ǵ ḿnh học được nơi quân trường nhiều khi lại khó có thể áp dụng ở vùng này. Trận chiến ở đây là trận chiến bất quy tắc. ‘‘

Ngừng lại để rít thêm hơi thuốc dài An cười lập lại câu nói.

‘‘Từ từ rồi em sẽ hiểu. Ở đây cái ǵ cũng lạ với ḿnh hết. ‘‘

Đạm gật đầu im lặng không nói ǵ hết v́ nể cấp chỉ huy. Tuy nhiên trong ḷng anh lại nghĩ khác.

‘‘Ông này ở đây lâu nên mát nặng. Ông nói cái ǵ mà từ từ rồi em sẽ hiểu. Lính ở đây đánh giặc lạ lắm.

Cái ǵ làm cho ông ta nói trận chiến ở đây là trận chiến bất quy tắc... Cái đồn nhỏ bằng cái lỗ mũi.

Tiếng của An vang lên khiến cho Đạm ngước lên nh́n. Nơi khu nhà của gia đ́nh binh sĩ có bóng người giơ tay vẩy vẩy.

‘‘Đi nhậu... Em ráng giữ ḿnh nghe chưa. Ḿnh nhậu với dân uống từ xị trở lên hông hà. ‘‘

Đạm cười im lặng theo chân cấp chỉ huy của ḿnh. Lát sau An dừng trước một ngôi nhà lợp lá, vách lá thấp lè tè. Ba Phát cười nói lớn.

‘‘Dô đi ông thầy. Dô đi chửn quí. Tụi nó sẵn sàng hết trơn rồi‘‘

Bước vào cửa Đạm nh́n một ṿng người ngồi vây quanh chiếc chiếu lớn. Đủ mặt Nhất Xinh, Hai Thắng và Ba Phát. Ngoài ra c̣n thêm hai người lính trẻ nữa.

‘‘Thằng Tư Bánh Bèo mày ngồi gần chửn quí đi... Nhớ cho ổng cho chó ăn chè nghe mậy ''.

Chủ nhà là Ba Phát lên tiếng dặn Tư, người thanh niên trẻ tuổi, tóc dài ngồi cạnh Đạm. Thảy gói Bastos ra giữa chiếu An cười lớn.

‘‘Mấy ông tha cho chuẩn úy Đạm đi. Tối nay tôi sẽ dẫn ổng đi ăn sương với tôi. Ổng mà sỉn là bể. ‘‘

Hai Thắng cười khằng khặc.

‘‘Vậy hả ông thầy. Ông định dẫn thằng nào theo ông đây? ‘‘

‘‘Tôi không biết. Chắc ba ông phải oảnh tù t́. Ai thắng thời đi.”

Dứt câu nói giỡn An quất cạn chung rượu đế nghe cái trót. Khà tiếng nhỏ anh cười.

‘‘Chà... Rượu này bốc à nghe. Mua ở đâu vậy? ‘‘

‘‘Ngoài chợ Cái Nước đó ông thầy. Rượu đế Đường Xuồng uống bốc mà cái hậu của nó ngọt hơn đường phèn đó ông thầy. ‘‘

Rít một hơi thuốc lá Tư Bánh Bèo lên tiếng. Rót đầy anh đưa cho Đạm chung rượu đế.

‘‘Dô đi chửn quí... Tối nay ông đi ăn sương mà không sần sần thời lạnh lắm. ‘‘

Đạm cười. Dĩ nhiên là anh không hiểu những danh từ lạ hoắc của Tư Bánh Bèo. Thấy mọi người ngó như chờ coi ḿnh uống rượu anh nghĩ thầm.

‘‘Dô thời dô... Có chết đâu mà sợ. ‘‘

Vị chuẩn úy sữa ực một hơi cạn chung đế. Mắt trợn trừng trợn trắng, miệng há ra thật lớn, anh có cảm giác rượu mà ḿnh vừa uống vào giống như là ḍng nước lửa chảy từ cổ họng xuống tận bao tử. Ḍng nước lửa chảy tới đâu da thịt anh nóng lên tới đó rồi cuối cùng bốc lên đầu, khiến cho anh phải khà, phải khạc ra hơi để giảm bớt cái nóng trong người ra.

‘‘Bốc lửa hả chửn quí. ‘‘

Xinh cười nói với cấp chỉ huy tương lai một cách thân t́nh như là người anh lớn tuổi vỗ về em trai của ḿnh. An cười cười không nói. Mọi người đồng vỗ tay hoan hô khi thấy ông chuẩn úy sữa, lon c̣n mới tinh đi một hơi cạn chung rượu đế. Tân Đờn C̣, người lính trẻ nhất trong bàn tiệc cười nói với An.

‘‘Ổng chịu chơi nghe ông thầy”

Gật đầu An cười cười.

‘‘Tôi đă coi tướng ổng rồi mà.

Quay qua Ba Phát An hỏi.

‘‘Ông có món ǵ đây? ‘‘

Thân rót cho ḿnh chung rượu Ba Phát cười hề hề.

‘‘Má con Nhạn bữa nay bả làm reo. Bả chỉ làm cho ḿnh có hai món thôi. ‘‘

Thấy Đạm gắp một miếng đưa cay Ba Phát cười hề hề.

 ‘‘Chửn quí ăn cái đó được lắm. Thịt chuột ướp ngũ vị hương ăn cường dương nghe chửn quí.”

Đang gắp mà nghe nói thịt chuột Đạm giật ḿnh định bỏ xuống. An cười nói như trấn an ông đại đội phó của ḿnh.

‘‘Cứ ăn đi... Không có chết hay cùi lỡ ǵ đâu mà sợ... Tôi ăn ba năm nay rồi. ‘‘

Tin tưởng vào lời nói của An cũng như muốn tỏ cho mọi người biết ḿnh chịu chơi, Đạm gắp miếng thịt chuột bỏ vào miệng nhai từ từ. Anh cảm thấy thịt mềm, ngọt và thơm chứ không phải kỳ cục như người ta đồn đại. Gắp thêm miếng nữa, nhai nuốt xong anh cười.

‘‘Thịt này ngon hơn thịt gà. ‘‘

Bật cười sằng sặc Hai Thắng chêm vào.

 ‘‘Chửn quí chửa vợ mà xực đồ cường dương thời coi chừng. Ở Cái Đôi này không có đàn bà con gái cho ông x́ xú báp đâu. ‘‘

Mọi người đều bật cười. Cười nhiều nhất là An. Riêng Đạm có vẻ ngượng. Lát sau anh mới lên tiếng căi.

‘‘Ông nói làm sao chứ tôi chưa nghe ai nói thịt chuột cường dương. ‘‘

Ba Phát cười chúm chiếm.

‘‘Thịt chuột thời không có cường dương mà ngặt một nỗi là bà xă của tôi bả ướp ngũ vị hương trộn với con bửa củi.‘‘

An lên tiếng trong lúc đốt thuốc.

 ‘‘Chuẩn úy Đạm trẻ tuổi mà cường dương thời cũng không có sao... Dô đi Tư Bánh Bèo... Anh khát nước. ‘‘

Ực một hơi cạn chung đế, rót đầy chung khác Tư ấn chung rượu vào tay Đạm. Không chần chờ anh ực cạn chung đế mà không thấy Xinh nháy mắt cười với An. Ông xếp đồn Cái Đôi cười im lặng. Vị sĩ quan có ba tuổi lính đă nh́n thấy ở Đạm một tính chất rất cần thiết để trở thành cấp chỉ huy và nhất là thay thế ḿnh chỉ huy đại đội địa phương quân Cái Đôi. Đó là sự ḥa ḿnh với lính, nhất là thứ lính địa phương này. Mặc kệ anh từ đâu tới. Sài G̣n, Huế, Hải Pḥng, Pleiku hay Cần Thơ. Mặc kệ anh có tŕnh độ đại học hoặc đậu hai ba bằng cử nhân, tiến sĩ. Mặc kệ anh xuất thân từ Đà Lạt, Thủ Đức hay Đồng Đế. Nếu anh không thể ngồi chung một cái chiếu với lính, hút Bastos xanh đỏ, uống rượu đế, ăn thịt rùa rắn, chuột, nghe vọng cổ, nói chuyện tiếu lâm; có nghĩa là anh không thể ḥa đồng với người lính của địa phương. Không ḥa hợp là anh không hiểu, không thông cảm và trở thành lạc lơng với những người xung quanh. Từ đó lính không thân thiện với anh, không thương anh và có thể không tuân lệnh của anh hay chỉ nghe lời anh một cách miễn cưỡng. Mặt trận ở đây không có những cuộc hành quân rầm rộ, xe tăng, tàu chiến hay máy bay. Đây là thứ trận chiến thầm lặng bao gồm tâm lư chiến, t́nh báo chiến và phản du kích chiến. Mỗi người lính ở đây là một điệp viên không có lănh lương nhưng thi hành nhiệm vụ của ḿnh một cách tận tụy và hăng say. Họ thu lượm tin tức từ người thân trong gia đ́nh, bà con, cḥm xóm, láng giềng. Cũng nhờ thứ t́nh báo nhân dân này mà nhiều khi Việt Cộng chưa đánh đồn, họ đă biết trước địch sẽ đánh ở đâu, ngày nào, ban đêm hay ban ngày.

‘‘Dô đi ông thầy. ‘‘

Xinh nhắc chừng cấp chỉ huy của ḿnh khi thấy An ngồi im lặng dường như đang bận tâm suy nghĩ chuyện ǵ. Hai Thắng lên tiếng bênh xếp.

‘‘Anh từ từ... Để cho ổng nhớ bồ ổng một chút. ‘‘

An cười cười nh́n mọi người trong chiếu tiệc.

‘‘Dô mấy chung đế Đường Xuồng rồi thời bồ bịch, tía má ǵ tôi cũng quên tuốt luốt. ‘‘

Xinh cười sùng sục trong cổ họng. Xị rượu thứ nh́ được rót ra. Đạm cảm thấy ruột gan xộn xạo, toàn thể các lỗ chân lông trên người đều mở rộng tối đa để cho hơi nóng thoát ra và trí năo bềnh bồng. An láy mắt với Tư Bánh Bèo. Người lính địa phương quân bới đầy một chén cơm trắng đưa cho Đạm kèm theo câu nói.

‘‘Ăn đi chửn quí... Bụng đói uống mau say lắm. ‘‘

Cầm lấy chén cơm Đạm dùng đũa gắp một miếng thịt chuột. Vừa nhai vừa nuốt anh cảm thấy thịt chuột ăn với cơm nguội ngon vô cùng. Xực liền một lúc ba chén cơm đầy anh cảm thấy tỉnh táo hơn và người cũng bớt nóng hơn. Rút một điếu thuốc, quẹt diêm đốt, bập bập máy cái cho thuốc cháy đều xong hít một hơi thật dài anh nhả khói ra từ từ. Tuy nói chuyện, cười đùa với mọi người nhưng An vẫn để mắt tới ông đại đội phó của ḿnh. Anh gật gù mỉm cười tỏ vẻ thích thú và hai ḷng khi thấy vị đại đội phó của ḿnh uống rượu đế, ăn cơm với thịt chuột và hút thuốc lá một cách tự nhiên. Xị rượu thứ nh́ vừa hết An tuyên bố giải tán buổi tiệc mừng để mọi người đi lo công chuyện.

Đạm thức giấc lúc xế chiều. Mặt trời vẫn c̣n ở trên đọt cây. Dù đầu óc c̣n váng vất v́ men rượu anh cũng gượng ngồi dậy. Xỏ đôi giày anh bước ra khỏi giường. Ngôi nhà lá nhỏ chỉ có một pḥng với hai cái giường cây dành cho hai ông xếp độc thân. Bước ra tới cửa anh đứng im nh́n bao quát khung cảnh của đồn Cái Đôi. Vị trí này là nơi mà anh bắt đầu cuộc đời lính của ḿnh. Nó là nơi anh sẽ ở một năm, hai năm hoặc dài hơn tùy theo. Bên trái của anh là khu nhà lá lụp xụp, thấp lè tè, nơi lính và gia đ́nh của họ cư ngụ. Đối diện với khu gia binh là con rạch khá lớn ăn thông với con rạch khác. Con lộ đất chạy dọc theo con rạch rồi được tiếp nối với con lộ phía bên bằng cây cầu ván bắt qua con rạch lớn hơn mà An nói là Rạch Cái Đôi. Hàng rào bằng chông nhọn cao khỏi đầu người, dày đặc mấy lớp. Anh thấy được những trái lựu đạn treo lủng lẳng. Sau lưng là quăng đồng trống, nước lấp xấp và cỏ cao khỏi đầu người. Trước mặt anh là cửa chánh của đồn, nh́n ra rạch Cái Đôi và cây cầu ván. Khung cảnh im vắng, đ́u hiu. Trời cao và thật xanh. Gió phất phơ lá cờ vàng ba sọc đỏ treo trên một cḥi canh cao. Nếu không có cái biểu tượng đó, không ai biết đây là ngôi đồn của quốc gia, vị trí xa nhất, hẻo lánh nhất của chi khu Cái Nước. Dọc theo con lộ đất, xa chừng nửa cây số Đạm thấy hiện lên dăy nhà mái xám mốc của dân làng. Họ cất nhà dọc theo con lộ đất nối liền từ Cái Đôi đi Vàm Dinh và Cái Nước. Từ đây tới đó đường xa không quá ba chục cây số mà nhiều khi đi cả ngày cũng chưa tới được. Đi bộ thời bị đắp mô, phục kích, bắn sẻ, đạp lựu đạn, ḿn; c̣n đi ghe thời bị chận đường, bắt cóc. Thành ra ngôi đồn lẻ loi và nhỏ bé này hầu như quanh năm suốt tháng bị cô lập với thế giới bên ngoài. Sở dĩ nó c̣n đứng vững được là nhờ vào sự chiến đấu can trường của người lính địa phương quân. Lằn ranh mất c̣n, sống chết mỏng manh nhưng rất rơ ràng và người lính biết điều đó. Họ chiến đấu không phải v́ những danh từ dao to búa lớn, rỗng tuếch và mơ hồ, mà họ chết v́ một điều giản dị và thực tế là bản thân, vợ con và làng xóm.

Đạm quay lại khi nghe tiếng tằng hắng. An, mặc bà ba đen, mang giép râu, giống y chang như một anh du kích miệt vườn.

‘‘Ḿnh đi ăn cơm rồi chuẩn bị ăn sương đêm nay. ‘‘

Không dằn được ṭ ṃ Đạm hỏi liền.

‘‘Ăn sương là ǵ hả anh? ‘‘

An cười đốt điếu thuốc.

‘‘Đi phục kích… Nhiều khi đi kích ḿnh phải nằm chờ cả đêm, sương xuống ướt hết quần áo nên anh em gọi là ăn sương. ‘‘

Đạm thầm nghĩ, mặc dù ít học, những người lính địa phương cũng có tâm hồn nghệ sĩ. Đi kích mà họ gọi là đi ăn sương. Danh từ này làm giảm đi sự bắn giết nhau cho nên nghe nhẹ nhàng và t́nh cảm hơn.

An, Đạm ăn cơm tháng với gia đ́nh của Ba Phát. Ông trung sĩ mới hơn ba mươi lăm mà có bảy đứa con. Đứa nhỏ nhất ba tuổi c̣n lớn nhất lên mười lăm.

‘‘Ông thầy định đi đâu tối nay? ‘‘

Đặt đôi đũa xuống bàn An cười cười.

‘‘Qua khỏi xóm nhà lá... Tôi rủ ông Đạm đi chơi cho ổng quen dần nên chọn chỗ khá an ninh. ‘‘

Nh́n Đạm đang nhai cơm Phát gật gù.

‘‘Như vậy ḿnh đem ít thôi... Đông người dễ bị lộ. ‘‘

‘‘Tôi để ông chọn địa điểm và chọn người luôn... Ḿnh chỉ ở tới ba bốn giờ sáng thôi. ‘‘

‘‘Dạ... Ông thầy tính như vậy cũng được. ‘‘

Ăn cơm xong, trên đường trở lại nhà của hai người An tạt vào hầm chỉ huy. Đưa cho Đạm khẩu Carabine M2 với một dây đạn anh cười lên tiếng.

‘‘Đây là khẩu súng tốt nhất. Đạm có thể ra hàng rào bắn thử.

Cầm khẩu súng và dây đạn Đạm hỏi nhỏ.

‘‘Chừng nào ḿnh đi ăn sương hả anh? ‘‘

An cười trả lời.

 ‘‘8 giờ... Đạm ngủ một giấc đi. ‘‘

Hai người ra khỏi hầm trú ẩn. An nh́n theo Đạm xách súng đi chậm chạp về phía hàng rào dọc theo rạch Cái Đôi.

 Sáu người, một bán tiểu đội, nằm xếp hàng dọc theo con lộ đất từ Cái Đôi đi về Vàm Dinh. Đối diện với họ là con rạch nhỏ sáng mờ mờ dưới ánh sao của một đêm ba mươi không có trăng. Phía bên kia là rừng cây đen thẳm. Đom đóm bay lập ḷe. Tiếng ếch nhái ḥa lẫn với tiếng côn trùng rỉ rả. Gió ŕ rào hàng cây dọc theo bờ rạch. Tiếng muỗi vo ve bên tai khiến cho Đạm bực ḿnh. Thoạt đầu chưa quen anh đập muỗi lia lịa nhưng sau đó nghe lời khuyên của An anh gồng ḿnh mặc cho muỗi cắn. Đối với người lính không có ǵ chán bằng đi kích. Nằm im không được di chuyển, buồn ngủ híp mắt cũng ráng mở ra, gió lạnh, mưa ướt, sương đầm đ́a tóc, chờ dài cổ, thức trắng dờ con mắt, rồi nhiều khi không bắn phát súng nào. Sáng sớm lủi thủi đi về đồn, ngủ ngày rồi chờ đêm xuống lại tiếp tục.

 Nằm im bên cạnh An Đạm lan man suy nghĩ và hồi tưởng. Những khuôn mặt hiện ra. Bạn bè. Bằng hữu. Cha mẹ. Anh chị em. Khuôn mặt của một cô gái hiện ra mơ hồ, nhạt nḥa đường nét và góc cạnh. Tà áo dài trắng thêu hai chữ Trưng Vương. Con đường hai lượt đi về. Chuyến xe bus đông người. Đứng gần nàng anh im lặng nh́n chiếc mũi dọc dừa. Làn da trắng mịn với những sợi lông măng màu vàng. Nốt ruồi đen trên má. Đôi mắt đen dài. Hàng mi cong. Đôi mày rậm. Mái tóc dài tới vai. Chiếc cổ cao. Bờ ngực thon. Những buổi trưa của tháng hai, tháng ba. Trời man mát. Anh với nàng đi băng qua sở thú. Tà áo dài quấn chân. Tiếng cười hồn nhiên. Cái nắm tay rụt rè. Đôi bạn t́nh tuy c̣n e ấp nhưng biết rằng tâm hồn của ḿnh bắt đầu nhen nhúm t́nh yêu học tṛ. Những ngày hè, đèo sau lưng cô bạn gái, anh đạp xe đi “thăm dân cho biết sự t́nh ". Không có nhiều tiền hai đứa chia nhau một chiếc nem Thủ Đức, uống chung ly nước mía ngọt ngào. Trời trưa nắng gắt, mồ hôi thấm ướt lưng anh chở người-yêu-học-tṛ đi núi Châu Thới, Suối Lồ Ồ, núi Bửu Long, đi ăn bưởi Biên Ḥa để cho nàng về nhà khoe với anh chị em và ba má. T́nh yêu giữa anh với nàng, nếu có, cũng chỉ là t́nh yêu vụng dại của tuổi học tṛ, được thể hiện bằng những bài thơ đăng lên báo xuân của trường, hay bằng những lá thư trao cho nhau khi xuống xe bus. Những cái nắm tay hấp tấp. Một lần hôn môi vội vàng. Tất cả chỉ là h́nh bóng, kỷ niệm nhỏ nhặt nhưng sẽ theo anh suốt đoạn đời lính chiến.

Đạm giật ḿnh khi bị An cào vào cánh tay của ḿnh. Nh́n theo tay chỉ của cấp chỉ huy anh thấy hai bóng người hiện ra mờ mờ trong bóng tối thâm u. Họ đi lặng lẽ, không gây ra tiếng động nào. Tự dưng anh cảm thấy lo âu rồi sau đó sự lo âu biến thành sợ hăi. Anh nghe tim ḿnh đập th́nh thịch khi hai bóng đen tới gần hơn nữa. Cả hai đều mang súng. Hai bàn tay gh́ chặt lấy khẩu M2 chợt run lên bần bật rồi sau đó hoàn toàn bất động v́ sự tê liệt của tứ chi hay của cả thân xác. Không kể Đạm, năm người lính địa phương quân im ĺm chờ đợi. Họng súng đen ng̣m của họ nhắm đúng vào mục tiêu đang di động cho tới khi lọt hẳn vào trung tâm của điểm kích. An xiết c̣ khẩu colt 45.

Bằng... Bằng... Bằng... Ba tiếng súng nổ bất chợt và khô lạnh. Hai thân người đổ xuống. An rờ lên ṇng súng của Đạm. Nó lạnh tanh. Những người lính địa phương quân thanh toán mục tiêu nhanh tới độ ông chuẩn úy mới ra trường không kịp bắn phát súng nào.

 

Chương 2

Căn pḥng vuông vức mỗi bề ba thước. Chính giữa pḥng là một cái bàn bằng cây. Trên bàn lỏng chỏng cái gạt tàn thuốc làm bằng vỏ đạn đại bác 105 ly. Ly cà phê bằng nhựa ngả màu vàng khè. Trên cái kệ nhỏ nơi góc bên trái là hai cái máy 25 để liên lạc với chi khu và các đại đội bạn, c̣n một máy để liên lạc nội bộ. Đây là hầm chỉ huy, nơi làm việc của An. Hôm nay anh bắt đầu chỉ dẫn cho Đạm về hệ thống truyền tin, từ việc sửa chữa máy móc tới việc sử dụng, thay đổi tần số để khi cần anh có thể nói chuyện với chi khu hoặc ra lệnh cho các trung đội trưởng. Mời ông đại đội phó của ḿnh một điếu thuốc lá xong An cười giảng giải.

 ‘‘Thật ra thời khi địch đánh đồn thời ḿnh khó mà xin được sự yểm trợ từ chi khu hoặc tiểu khu. Vả lại nếu có thời chỉ có pháo binh bắn năm mười trái cho có lệ.

Dừng lại hớp ngụm cà phê đen nguội An quẹt diêm đốt thuốc. Đạm nhận thấy cấp chỉ huy của ḿnh hút thuốc liên miên. Sáng vừa mở mắt ra, việc đầu tiên của An là quẹt diêm đốt thuốc lá. Suốt ngày lúc nào điếu thuốc lá cũng dính trên môi hay trên tay của anh.

‘‘Nếu tụi Việt Cộng có đánh đồn thời ḿnh hăy tự túc tự cường trước. Cùng cực lắm ḿnh mới gọi máy xin chi khu yểm trợ. Họ không có đủ phương tiện cho nên chỉ yểm trợ bằng pháo binh. Mà pháo binh bắn đôi khi cũng lạng quạng lắm. Một lần...’‘

An ngừng nói hít hơi thuốc thật dài. Mắt anh ngó mông ra khung cửa sổ nhỏ. Gọi là cửa sổ chứ thật ra chỉ là một khoảng trống, ngang chừng gang tay và dài độ sải tay. Nó là chỗ trống dùng để quan sát và tác xạ trong trường hợp đồn bị địch tràn ngập.

‘‘Cách đây hơn năm, lúc anh c̣n là đại đội phó, ông thiếu úy Thiên, đại đội trưởng, gọi chi khu xin pháo binh yểm trợ v́ địch tấn công dữ dội. Pháo binh dập nát đồn khiến cho hai bên đều bị thiệt hại nặng nề. Bên ḿnh vợ con lính bị chết và bị thương nhiều lắm. Từ đó ông Thiên rồi sau đó tới anh đều không dám xin chi khu yểm trợ bằng pháo binh. Máy bay thời đỡ hơn một chút, nhưng ít khi ḿnh được họ bắn can thiệp. Cái đồn vô danh này nằm ưu tiên hạng bét mặc dù ḿnh cũng đánh nhau với tụi Vẹm. ‘‘

An nói một hơi thật dài. Dường như từ lâu anh không có ai để nói chuyện. Đạm hỏi nhỏ.

‘‘Ông thiếu úy Thiên đâu rồi anh? ‘‘

An thở dài dụi tắt điếu thuốc. Rút một điếu thuốc khác, quẹt diêm đốt xong anh từ từ lên tiếng. Giọng của anh rời rạc, đứt khúc không thành câu và buồn buồn.

‘‘Ổng chết cách đây mấy tháng. Tụi nó bắn khơi khơi. Trái 82 lọt ngay vào chỗ ổng đang ngồi. Thế là đi đứt. Anh và lính phải lượm từng miếng thịt bỏ vào bao ny lông. ‘‘

An nh́n Đạm một cách chăm chú dường như để nhận xét coi có sự thay đổi nào hiện ra trên nét mặt của người lính trẻ. Lát sau vị đại đội trưởng của đồn Cái Đôi nói nho nhỏ.

‘‘Ổng cũng ngồi trên cái ghế ngay chỗ em ngồi. ‘‘

Đạm rùng ḿnh nổi da gà đồng thời có cảm giác như ai đang nh́n ḿnh, đang thở ở đằng sau cần cổ hoặc đang th́ thầm bên tai của ḿnh.

‘‘Mới đầu anh cũng hơi sợ như em nhưng riết rồi cũng quen. Vả lại ḿnh nghĩ ông ta là đồng đội với ḿnh thời ông ta sẽ che chở cho ḿnh. ‘‘

An đứng dậy, nh́n về khoảng trống đoạn bước đi vài bước rồi dừng lại.

‘‘Đi lính ở đây là ráng làm sao để nghe, thấy và biết. Có nghe, thấy, biết, em mới có thể sống sót được. Đối phó với đám du kích hay chủ lực miền của mặt trận giải phóng miền nam này dễ mà khó. Ḿnh cũng phải mưu mô, thủ đoạn như chúng. Chỉ có điều là ḿnh không tàn nhẫn và ác độc được như chúng mà thôi. ‘‘

Bỏ tàn thuốc rơi xuống nền đất đen âm ẩm ướt, lấy giày giẫm lên xong An cười nói.

‘‘Bây giờ ḿnh ra chợ chơi cho biết. ‘‘

Thấy An lận lưng khẩu Colt 45 Đạm hỏi nhỏ.

‘‘Ḿnh mang súng theo không anh? ‘‘

An gật đầu.

‘‘Em xách khẩu M2 theo cho chắc ăn... Có thể không có chuyện ǵ nhưng cẩn tắc vô áy náy. ‘‘

Đạm cười kh́. Anh c̣n cẩn thận hơn bằng cách mang luôn dây ba chạc có gắn mười băng đạn và ba trái M26. Nh́n thấy Đạm vũ trang kỹ An cười giỡn.

‘‘Tụi du kích thấy em là nó chạy trước. ‘‘

Cười hà hà Đạm bước song song với An ra cửa đồn. Thấy Ba Phát đang đứng nói chuyện với người lính gác cổng An lên tiếng liền.

‘‘Tụi này ra chợ. Ông đi không? ‘‘

‘‘Đi th́ đi... Ông thầy ra đó làm ǵ? ‘‘

Quẹo trái vào con lộ đất chạy dọc theo kinh Cái Đôi An trả lời trong lúc nh́n về cách đồng trống xâm xấp nước phía bên kia con rạch.

‘‘Cà phê cà pháo vậy mà. Tôi dẫn chuẩn úy Đạm đi cho biết. ‘‘

Ba Phát quay qua cười nói với Đạm.

‘‘Làm vài ly xây chừng nghe chửn quí. Ở đây mà không nhậu là tối ngủ không yên giấc. Ḿnh nhậu muỗi nó mới sợ ḿnh. ‘‘

An bật lên tiếng cười hăng hắc khi nghe Ba Phát nói. Anh nhớ lại những ngày đầu mới về đây Ba Phát cũng nói như vậy. Nào là không nhậu say tối ngủ muỗi nó sẽ tha ḿnh đi chỗ khác. Đạm cười cười lên tiếng.

‘‘Tôi nghe thiếu úy nói là nếu ḿnh không nhậu thời muỗi nó sẽ tha ḿnh đi chỗ khác phải vậy không? ‘‘

Tới phiên Ba Phát cười hà hà. Nh́n quanh quất cảnh vật Đạm thở kh́.

‘‘Ở đây buồn quá... Người đă không có mà cây cỏ hầu như cũng không có luôn. ‘‘

Ba Phát liếc An. Anh thấy cấp chỉ huy của ḿnh cúi đầu bước mà nét mặt có vẻ buồn rầu và tư lự. Tự dưng trong ḷng anh cảm thấy tội nghiệp cho hai người lính trẻ tuổi và độc thân phải giam ḿnh ở chốn khỉ ho c̣ gáy này. Anh sinh ra và lớn lên ở đây. Do đó anh chiến đấu v́ bản thân, gia đ́nh và làng mạc của ḿnh. C̣n hai người lính chiến này, đến từ vùng trời xa lạ nào đó, thời lư do ǵ mà họ phải sống chết với cái đồn vô danh, cho những người mà ḿnh không quen biết. Phải có lư do ǵ đặc biệt lắm mà đầu óc của một người lính ít học như anh không thể hiểu được.

An cười cười lên tiếng. Giọng nói của anh nhỏ nhẹ và dịu dàng giống như của một người lớn giảng giải cho người nhỏ tuổi hơn ḿnh.

‘‘Coi vậy chứ không có buồn đâu Đạm. Ḿnh ở riết rồi mới thấy cảnh ở đây c̣n đẹp hơn ở Sài G̣n. ‘‘

Đạm nh́n An với ánh mắt nửa nghi ngờ nửa như thắc mắc về lời nói của cấp chỉ huy. Nháy mắt với Ba Phát An cười tiếp.

‘‘Quang cảnh ở đây giản dị, tầm thường và mộc mạc nhưng điều đó mới chính là cái đẹp không giả tạo. Những đêm trăng sáng đẹp lắm, nhất là những đêm sáng trăng b́nh yên. ‘‘

An hơi nhấn mạnh ở hai chữ ‘‘b́nh yên ''. Quay sang Ba Phát anh cười hỏi.

‘‘Hôm nay mùng mấy hả anh Ba? ‘‘

‘‘Dạ mùng năm ông thầy. ‘‘

Gục gặt đầu An nói trỗng nhưng Ba Phát hiểu câu nói đó dành cho ḿnh.

‘Rằm này ḿnh làm một chầu nhậu với đờn ca đi để cho chuẩn úy Đạm đỡ buồn. ‘‘

‘‘Chà ông thầy có ư kiến hay à nghe. Để tôi bảo mấy thằng nhỏ lo. Kỳ này tôi phải kiếm cái ǵ nhâm nhi thật chiến để giới thiệu với chửn quí. ‘‘

Đạm góp chuyện.

‘‘Chuột đi anh Ba. Tôi hẩu món chuột ướp ngũ vị của bà xă anh. ‘‘

An và Ba Phát bật cười ha hả. Vỗ vai Đạm một cách thân t́nh Ba Phát gật đầu.

‘‘Chuột thời thiếu ǵ. Để kỳ này tôi bảo mấy thằng nhỏ kiếm vài món lạ hơn như rắn hổ, rùa hay kỳ đà. ‘‘

Đạm chắt lưỡi.

‘‘Tôi có nghe nói mà chưa bao giờ được thử. ‘‘

‘‘Tới rồi. ‘‘

An lên tiếng. Đạm thấy một dăy nhà lá lụp xụp cất dọc theo con lộ đất chạy song song với con kinh nhỏ nước một bên đục một bên trong. Lưa thưa người đi lại. Ba Phát bước nhanh để vượt qua mặt An như cốt ư dẫn đường. Anh vui vẻ chào hỏi vài ông già bà lăo đi trên đường. Ba người lính đi dài theo con đường lộ đất. Để ư quan sát Đạm thấy dân ở đây nghèo quá, nghèo thật nghèo. Nhà toàn là nhà lá. Nhiều căn nhà trống trước trống sau. Ở ngoài đường nh́n vào người ta có thể thấy hết những ǵ bên trong. Đa số là ông già bà lăo hay những người sồn sồn.

‘‘Sao tôi không thấy con trai con gái ǵ hết vậy anh Ba? ‘‘

Đạm lên tiếng hỏi. Liếc nhanh An ông trung đội trưởng của trung đội 3 trả lời.

‘‘Con trai con gái đi lính hết trơn rồi chửn quí. ‘‘

Quẹt diêm đốt điếu thuốc Bastos xanh An đỡ lời của Ba Phát.

‘‘Anh Ba để tôi giải thích cho ông Đạm biết. Con trai con gái ở đây đi lính hết rồi. Đi lính có nghĩa là đi lính bên này hay bên kia. Bên này là đi lính quốc gia c̣n bên kia là theo mặt trận. Vùng này là vùng xôi đậu. Có nhà theo Việt Cộng, có nhà theo quốc gia. ‘‘

‘‘Làm sao ḿnh biết ai theo Việt Cộng ai theo quốc gia hả thiếu úy? ‘‘

Cười thành tiếng lớn An liếc Ba Phát.

‘‘Cái đó thời ông phải mua rượu thịt làm một chầu nhậu linh đ́nh để đăi anh Ba rồi ảnh truyền nghề cho ông... Ở đây họ gọi là cúng tổ. ‘‘

Ba Phát cười ha hả dừng lại trước căn nhà cuối cùng.

‘‘Đây là nhà của tía má thằng Tư Đờn C̣. ‘‘

Ba Phát nói nhỏ cho Đạm nghe khi bước vào cửa. Căn nhà đất, vách lá, được chia làm hai gian. Phía sau là chỗ ngủ và bếp. Đằng trước là cái quán cà phê nhỏ với ba cái bàn cây, một tủ đựng thuốc lá và cái kệ dùng để pha cà phê. Ba Phát, An và Đạm ngồi xuống cái bàn cạnh cửa sổ.

‘‘Bác Năm cho tôi ba ly xây chừng đi bác Năm. ‘‘

Ba Phát nói vọng vào trong bếp. Một người đàn ông tóc hoa râm, mặc bà ba đen từ trong bếp bước ra.

‘‘Thằng Ba mày mà tao tưởng ai... À lại có ông thiếu quí. ‘‘

Bác Năm chấp tay xá An ba cái. An cũng chấp tay xá lại đoạn cười hỏi.

‘‘Bác Năm khỏe hả bác Năm? ‘‘

‘‘Dạ cám ơn thiếu quí... Nhờ trời phật phù hộ nên tôi cũng hổng có bịnh hoạn chi. C̣n ông nào đây? ‘‘

Bác Năm chỉ vào Đạm. Ba Phát cười lên tiếng.

‘‘Đây là ông chửn quí Đạm mới đổi về... Tui dẫn ổng ra đây thăm bác và mọi người cho biết.’‘

‘‘Dạ dạ... Chào chửn quí. ‘‘

Bác Năm xá ba xá. Bắt chước An, Đạm cũng chấp tay xá bác Năm.

‘‘Thằng Ba mày uống cà phê hả?

 ‘‘Dạ bác cho ba tụi tui ba ly đen đi rồi tính sau. ‘‘

Bác Năm bỏ đi vào trong bếp. Đạm nghe có tiếng nói chuyện loáng thoáng từ trong bếp vọng ra. Ngồi đối diện với cửa sổ anh nh́n thấy cánh đồng rộng mênh mông. Bây giờ là tháng hai chưa có mưa sa cho nên mặt đất đen khô nứt. Hàng cây xanh xanh. Bờ mẫu cao lưa thưa cây như đước, bần, mắm... Không gian thật yên tịnh. Nắng chói chang trên cánh đồng khô. Bác Năm và một bà già mà Đạm đoán là vợ của bác bưng ba ly cà phê ra đặt lên bàn. Mấy cái ly bằng nhựa vàng và cũ mèm. Anh thấy An cầm ly cà phê lên uống một cách tự nhiên. Dường như An đă quen với chuyện dân quê ở đây ăn uống thiếu vệ sinh. Đốt điếu thuốc hít hơi dài An cười nh́n Đạm .

 ‘‘Uống đi... Ở cái làng cuối cùng của đất nước mà ḿnh c̣n có cà phê uống là nhất rồi. Nhiều khi đường bộ, đường thủy đều bị nghẻn thời nước ba cũng không có mà uống. ‘‘

‘‘Từ đây ra tới biển xa không thiếu úy? ‘‘

An lại hít một hơi thuốc. Nhả khói ra từ từ anh hớp ngụm nhỏ cà phê xong mới trả lời câu hỏi của Đạm.

‘‘Chừng mươi cây số... Nhưng khó đi lắm... Vả lại toàn là đồng không mông quạnh... Dân ở đây cũng có người đi ghe ra biển để đánh cá. ‘‘

Quay qua bác Năm An cười hỏi.

‘‘Cà phê này nước thứ mấy mà ngon vậy bác Năm? ‘‘

Đang vấn thuốc rê bác Năm bật cười.

‘‘Dạ... Thằng Tư mới đi Cái Nước tuần rồi nên tôi cho thiếu quí uống nước nhứt. Mai mốt kẹt đường thời ḿnh uống nước nh́, nước ba. ‘‘

An gật gù cười. Dù thắc mắc chuyện cà phê nước nhứt, nước nh́, nước ba, song Đạm im lặng uống một ngụm cà phê đầu tiên của ḿnh nơi vùng hoang vu tận cùng đất nước.

 Đợi cho Đạm uống gần nửa ly cà phê đen xong An cười hỏi.

 ‘‘Được không? ‘‘

Đạm chúm chiếm cười gật đầu.

‘‘Ngon... Tôi không có ǵ phàn nàn. ‘‘

Hướng về bác Năm đang ngồi hút thuốc trên bộ ván Đạm nói.

 ‘‘Bác Năm cho tôi gói Ruby đi bác Năm. ‘‘

An mỉm cười nháy mắt với Phát. Ông trung đội trưởng trung đội 3 cũng cười cười không nói ǵ hết. Đạm bắt đầu cuộc đời lính chiến nơi tiền đồn xa xôi hẻo lánh của ḿnh với những hành động mà bất cứ người lính nào cũng làm như hút thuốc và uống rượu. Mai mốt anh có thể sẽ chửi thề, văng tục, hoặc c̣n đi xa hơn nữa tùy thuộc vào môi trường mà anh sống cũng như các đồng đội mà anh sẽ tiếp xúc.

 Khui gói Ruby xong Đạm ch́a gói thuốc sang An.

‘‘Mời thiếu úy. ‘‘

Mời cái ǵ thời An có thể từ chối nhưng mời thuốc lá thời anh nhận liền. Đưa gói thuốc sang Ba Phát Đạm cười.

‘‘Mời anh Ba. Xin nói trước với anh Ba và thiếu úy là chầu nhậu này để phần tôi. ‘‘

Phát cười hà hà.

‘‘Được rồi chửn quí... Tôi không dành phần của ông đâu. ‘‘

Đạm gật đầu cười nói với An.

‘‘Tôi có hai tháng lương chưa xài. Ở cái đồn Cái Đôi này chắc tôi cũng không biết xài cái ǵ ngoài cà phê thuốc lá và nhậu nhẹt. ‘‘

Uống cạn ly cà phê đen xong An quay qua hỏi bác Năm.

‘‘Bác Năm có cái ǵ lai rai hôn bác Năm? ‘‘

‘‘Thiếu quí muốn món ǵ. Rắn xào lăn nghe thiếu quí. Đêm qua mấy đứa nhỏ cắm câu được ba con rồng ri cá bự lắm. ‘‘

An tặc lưỡi.

‘‘Ǵ chứ rắn thời hết chỗ chê. Đạm ăn rắn không? ‘‘

Đạm gật đầu trong lúc uống cạn ly cà phê. Bỏ tàn thuốc xuống đất rồi lấy giày dụi cho tắt Ba Phát cười hà hà nói vọng vào trong bếp.

‘‘Một xị đi bác Năm. ‘‘

Bác Năm trở ra với xị rượu trắng và cái chung bằng thủy tinh lên màu vàng. Ngay cả rượu tuy gọi là rượu trắng mà màu của rượu cũng biến thành ngà ngà. Rót đầy chung rượu Ba Phát đặt ngay trước mặt An. Bao giờ cũng vậy, từ những buổi tiệc trong đồn hay ở nơi hàng quán, An đều được mời uống trước. Đó là sự kính trọng của dân làng và lính tráng dành cho anh. Đó cũng là sự bày tỏ ḷng biết ơn của những người dân quê thật thà và hiền lành.

‘‘Dô đi thiếu quí. ‘‘

‘‘Cám ơn anh Ba. ‘‘

Đưa chung rượu đế lên như để mời hai người đối ẩm, ông xếp đồn Cái Đôi ực cạn chung rượu đế.

‘‘Ngon không thiếu úy? ‘‘

An bật cười v́ câu hỏi của Đạm. Chép miệng, quẹt diêm đốt thuốc, rít hơi dài, ém hơi thật kỹ, nhả khói ra từ từ anh mới trả lời.

‘‘Uống mới biết được. ‘‘

Ngừng lại nh́n ra cánh đồng khô đầy cỏ cao với rừng tràm, đước xa xa anh nói tiếp.

‘‘Không đến nỗi tệ lắm đâu... Ngà ngà chút thôi... Vừa đủ để cho ḿnh thấy đời sống của người lính chiến như ḿnh bớt phiền muộn và bớt mong manh. ‘‘

Chỉ có Đạm mới hiểu được câu nói của An. Nhẹ thở dài anh nhấc lấy chung rượu đế mà Ba Phát vừa đặt trước mặt ḿnh. Ông chuẩn úy sữa nh́n màu vàng của rượu, màu xanh của bầu trời tháng 2 và màu đất đen của nền nhà ḿnh đang ngồi xong ực nhanh chung rượu đế cay xè. Bây giờ anh mới nghiệm ra lư do là tại sao An, Xinh, Thắng hay bất cứ người lính nào uống rượu đều ực nhanh, gọn chung rượu đế mà không có nhấp từ từ hay nhâm nhi chút chút như anh thấy các anh lớn của ḿnh thường làm khi họ uống bia. Có hai lư do. Thứ nhất rượu ở đây mạnh mà lại không ngon, cho nên người ta không muốn thưởng thức cái cay, đắng, chua hay chát của rượu. Thứ nh́ uống rượu là để t́m cảm giác, do đó họ uống thật nhanh hầu sớm có cảm giác la đà, chếch choáng hơi men.

 ‘‘Đă hả chửn quí. ‘‘

Ba Phát cười hỏi khi thấy Đạm, sau khi ực cạn chung rượu phải hít liền hai hơi thuốc để đưa cay.

 ‘‘Rượu này bốc lửa nghe anh Ba. ‘‘

Đạm lên tiếng. Cười hà hà Ba Phát tự rót rượu cho ḿnh. Ông chuẩn úy sữa kín đáo nhận xét từng cử chỉ nhỏ nhặt của tay nhậu thâm niên đứng hàng thứ ba của đại đội. Thanh thản, từ tốn và chăm chú, Ba Phát rót đầy chung rượu xong đưa lên miệng. Trái với mọi người, anh uống từng ngụm nhỏ như muốn thưởng thức cái vị cay ngọt, cái hương của lúa ẩn trong mùi hăng hắc của chất rượu bốc lên.

Ngồi bên kia bộ ván bằng cây, đang bập bập điếu thuốc rê của ḿnh bác Năm chợt lên tiếng.

‘‘Thằng Ba mày thấy được không?

 ‘‘Ba Phát gật gù cười.

‘‘Ở vùng Cái Nước này c̣n ai nấu rượu ngon hơn bác được. Tiếc là đánh nhau hoài nếu không tôi làm ruộng lấy lúa cho bác nấu rượu. ‘‘

Bác Năm thở dài.

‘‘Giặc này biết bao giờ mới yên...

 Giặc chi mà giặc lạ...’‘

Bập bập vài hơi thuốc bác nói tiếp.

‘‘Mấy ông của mặt trận nói là giải phóng mà tui thấy họ có giải phóng ǵ đâu. Chỉ có người chết nhiều hơn mà thôi. Năm đứa con của tui thời hai thằng bị mấy ổng giết rồi. ‘‘

Nói tới đó bác Năm ngừng lại giơ tay áo quẹt nước mắt vừa ứa ra. Ba Phát im ĺm. Đạm cúi nh́n gói thuốc lá đặt trên mặt bàn. An ngó quang cảnh trước mặt ḿnh. Sát với con lộ đất là con rạch khá rộng. Kế đó là cánh đồng cỏ cao ngút ngàn rồi xa hơn nữa là khu rừng cây xanh xanh. Cánh đồng vắng ngắt. Nhưng anh biết vẫn có những du kích quân của mặt trận đang âm thầm di chuyển hay h́ hục đào hầm hố để ẩn nấp hay đặt khẩu 82 bắn vào đồn của ḿnh. Một đêm tối trời hay mưa gió, người của mặt trận sẽ vượt qua con rạch để bắn giết những kẻ đối nghịch với ḿnh, dù kẻ đối nghịch chỉ là dân lành vô tội. Người dân chỉ biết làm ruộng, đánh cá, chài lưới, nuôi tôm câu cá, hay cho cùng là bán buôn với hy vọng sống sót và chờ đợi trận giặc qua đi. Thật ra họ theo bên này hoặc bên kia cũng chỉ v́ thời thế hoặc hoàn cảnh đẩy đưa. Theo bên mặt trận thời đói khổ c̣n theo quốc gia thời kém an ninh, bởi v́ lo âu và sợ sệt người của mặt trận trả thù bằng cách ám sát, bắt cóc, thủ tiêu hay giết hại mỗi khi chiến thắng. Vô h́nh chung họ nghiêng về bên quốc gia với một điều kiện là bảo đảm an ninh cho họ. Nhiệm vụ của người lính nghĩa quân hay địa phương quân là bảo vệ tính mạng cho dân làng. Khi mà thôn xóm có an ninh, thời du kích quân sẽ không có đất để hoạt động. Dù ở vùng Cái Đôi này không lâu, anh biết bảo đảm an ninh cho dân là nhiệm vụ chính yếu của ḿnh.

‘‘Dô đi ông thầy. ‘‘

An mỉm cười khi nghe Ba Phát lên tiếng nhắc. Nhấc lấy chung rượu đế anh cười nói với Đạm.

‘‘Ăn đi... Thịt rắn này ăn bổ lắm. ‘‘

Sau khi uống hết hai chung rượu Đạm cảm thấy người lâng lâng và anh ăn nói cũng vui vẻ và dạn dĩ hơn.

‘‘Thiếu úy xúi tôi ăn toàn đồ bổ là hại tôi rồi. ‘‘

An cười khằng khặc trong cổ họng.

‘‘Ông đừng có lo... Mai mốt t́nh h́nh yên một chút tôi với ông ra Cái Nước nghỉ dưỡng sức. Lúc đó ông tha hồ xả xú bắp. ‘‘

Hiểu ư của An Ba Phát bật cười ha hả.

‘‘Chừng nào đi ông thầy cho tui biết để tui tháp tùng nghe ông thầy. ‘‘

Uống cạn chung rượu An nói giỡn.

‘‘Ông không sợ bà xă đốt nhà sao mà đ̣i theo tụi này... Bả mà biết tôi rủ ông đi là bả bỏ đói tôi với ông Đạm. ‘‘

Ba Phát cười hà hà. Rót chung rượu xong đưa sang cho Đạm anh vừa cười vừa nói.

 ‘‘Ông thầy đừng có lo. Tôi ráng o bế bả một đêm là bả c̣n năn nỉ tôi đi cho lẹ. ‘‘

Dụi tắt tàn thuốc lá An cười lớn.

‘‘Ông mà o bế bả một đêm là ông hết cha xí quách rồi c̣n đi theo tụi này làm chi. ‘‘

Đạm cười hăng hắc khi nghe Ba Phát và An đối đáp với nhau. Ba người lính vừa lai rai xị rượu vừa chuyện tṛ.

 ‘‘Ông thầy có tính ăn sương tối nay? ‘‘

An gật đầu. Trầm ngâm giây lát anh mới lên tiếng.

 ‘‘Đêm nay ông Xinh và ông Đạm sẽ đi mần ăn. Sáng mai tôi và ông sẽ chỉ huy lính mở đường ra tới Vàm Dinh. Lệnh từ chi khu bảo ḿnh phải cố gắng khai thông con lộ từ Cái Đôi đi Vàm Dinh. Sau khi khai thông xong ḿnh c̣n phải giữ an ninh nữa. ‘‘

Ba Phát gật đầu. Ực cạn chung rượu người lính có hơn mười năm kinh nghiệm đánh giặc gục gặt cái đầu tóc hơi dài.

 ‘‘Chà... Ḿnh bắt đầu mệt nghe ông thầy... Nào giữ đồn, giữ đường, phục kích... Điệu này ông thầy phải xin thêm lính mới được. ‘‘

An thở kh́ một cái rồi buông tàn thuốc xuống đất. Lấy giày giẫm lên anh nói chậm.

‘‘Tôi đă xin bổ xung rồi mà có thấy ai đâu. Tôi gọi máy năn nỉ thời chi khu bảo chưa được lịnh của ông tỉnh. ‘‘

Ngừng lại giây lát An uống một hớp rượu xong mới từ từ nói tiếp.

 ‘‘Ḿnh ráng mà lo thân của ḿnh đi đừng chờ lính bổ xung nữa. C̣n vụ súng đạn thời ḿnh cũng phải dè xẻn. ‘‘

Rót hết rượu trong chai vào chung rượu Phát đưa cho Đạm.

‘‘Dô đi chửn quí... Ông cạn đi rồi ḿnh về đồn ngủ một giấc để cho ông thức đêm nay. ‘‘

Đạm uống một hơi cạn chung rượu. Khà tiếng nhỏ anh gắp miếng thịt rắn cuối cùng trên dĩa. An đứng lên. Phát theo sau. Đứng nơi cửa cả hai x́ xầm tṛ chuyện chờ Đạm trả tiền xong kéo nhau về đồn.

 

Chương 3

An thức dậy khi ánh nắng ban mai xuyên qua khung cửa sổ dọi vào mặt của ḿnh. Uể oải ngồi dậy anh khom người nh́n xuống đất để kiếm đôi giày. Phía bên kia giường của Đạm vẫn c̣n trống trơn. An cau mày thắc mắc v́ sự vắng mặt của ông đại đội phó. Vừa lúc đó anh nghe có tiếng bước chân, tiếng nói chuyện loáng thoáng rồi Đạm bước vào.

 ‘‘Không có đụng à? ‘‘

An hỏi. Đạm trả lời bằng cái gật đầu xong mới hỏi lại.

‘‘Sao anh biết không có đụng? ‘‘

An cười cười quẹt diêm đốt thuốc.

‘‘Tôi đâu có nghe súng nổ. Hơn nữa nếu đụng ông Xinh sẽ về sớm để ngủ cho sướng chứ nằm hứng sương làm chi. ‘‘

Dựng khẩu M2 nơi vách, cởi dây đạn máng lên khẩu súng, Đạm nằm vật xuống chiếc giường cây ọp ẹp của ḿnh. Anh không buồn cởi đôi giày bê bết bùn đất. Buộc dây giày xong An đứng lên. Nhét khẩu Colt 45 vào lưng, đội chiếc nón đen anh bước ra cửa. Hơi ngần ngừ giây lát anh nói vọng vào.

‘‘Ông ngủ đi... Tôi đi chiều mới về. ‘‘

Đạm im lặng không nói năng ǵ. Chắc anh đă thiếp ngủ. Khi An bước ra khoảnh sân rộng thời Ba Phát và trung đội 3 đă sẵn sàng.

‘‘Ḿnh đi chưa ông thầy? ‘‘

An liếc nhanh lính của ḿnh. Ba mươi người, lính không ra lính, dân không ra dân, đang đứng ngồi và cười nói nho nhỏ.

‘‘Anh đem hết hả anh Ba? ‘‘

Hiểu ư cấp chỉ huy Ba Phát lên tiếng.

‘‘Đủ hết ông thầy. Có thể ḿnh không đụng tụi nó nhưng trời mới biết. ‘‘

An gật đầu.

‘‘Vậy ḿnh đi. ‘‘

Ba Phát chưa kịp ra lệnh, Tư Bánh Bèo, tiểu đội trưởng tiểu đội 1 nói liền.

‘‘Anh Ba cho tui đi đầu nghe anh Ba. ‘‘

Ba Phát gật đầu.

‘‘Mày để cho thằng Năm Cà Nhỏng đi trước coi chừng ḿn, lựu đạn hay chông. Thằng Tám Tàng dẫn tiểu đội 3 đi sau. Nhớ ém mấy thằng để đón tụi nó ṃ ra... C̣n tiểu đội 2 của thằng Hai Nhà Lá đi với tao và ông thầy. ‘‘

Lính chưa đi ra tới cổng Ba Phát dặn vói theo.

‘‘Tụi bây ráng mở con mắt, vảnh lỗ tai và ḍm chừng dưới đất. Thằng nào không nghe lời tao, lạng quạng bị ḿn chông thời đừng có cằn nhằn hay đổ thừa là tao không nói trước. ‘‘

Người lính gác kéo rộng cánh cửa cho toán lính đi ra xong mới đóng lại cẩn thận. Đứng bên bờ rạch An cúi nh́n ḍng nước đục lờ đờ chảy. Mấy dề cỏ mục trôi lang thang. Phía bên kia xa chừng trăm thước nổi lên mô đất cao khỏi đầu người. Những thân cây khô chết. Cỏ mọc xanh ŕ. Có tiếng chim kêu đâu đây song An không biết là loại chim ǵ. Nh́n lính đi trên con lộ đất rộng khoảng năm bảy thước anh trầm ngâm nghĩ ngợi. Tự dưng anh nhớ tới Sài G̣n. Ngôi nhà của ba má. Đứa em gái đang c̣n đi học. Suy nghĩ măi anh cũng không nhớ cô em gái của ḿnh đang học lớp mấy. H́nh bóng thật nhạt nḥa và nhiều xa lạ. Hơn hai năm rồi anh chưa được đi phép về thăm gia đ́nh. Cứ mỗi lần tính đi anh lại ngần ngại. Anh sợ trong lúc ḿnh đi địch quân sẽ tấn công đồn và những người lính dưới quyền không biết có chống trả để giữ vững ngôi đồn không. Hai năm ở đây, anh xem ngôi đồn hẻo lánh này như là nhà của ḿnh. Do đó anh cần phải giữ ǵn. Anh xem những người lính dưới quyền như là anh em ruột thịt, do đó anh phải bảo vệ họ bằng mọi giá.

An quẹt diêm đốt thuốc. Mùi thuốc lá thơm lừng tản mạn thật nhanh vào không khí trong lành của buổi sớm mai. Hít liên tiếp hai hơi anh rảo bước đi theo sau người lính cuối cùng vừa quẹo trái.

‘‘Có chuyện ǵ vậy anh Ba? ‘‘

An cau mày hỏi lớn khi thấy lính của ḿnh dừng lại nơi đầu cầu. Ba Phát cười cười.

‘‘Dạ... Tụi nó chờ lệnh của ông thầy. ‘‘

‘‘Để tôi lên. ‘‘

An bước nhanh tới đứng tại đầu cầu. Cây cầu ván bắt qua con rạch nhỏ này từ lâu được coi như là ranh giới vô h́nh giữa bên này và bên kia. Bước qua đầu cầu bên kia là đặt chân lên con đường được lén lút kiểm soát bởi du kích về ban ngày lẩn ban đêm. Họ đặt ḿn, gài lựu đạn, đấp mô, đào hầm, cắm chông để ngăn cản sự lưu thông của xe cộ từ quận Cái Nước đi Vàm Dinh và Cái Đôi. Thật sự thời du kích ở đây chỉ đủ sức phá rối mà thôi. Họ muốn chứng tỏ sự hiện diện của mặt trận, muốn báo cho dân làng biết là mặt trận vẫn c̣n hoạt động và cảnh cáo đồng bào đừng có theo hay hợp tác với chính quyền.

Quẹt diêm đốt điếu thuốc An bước lên cầu. Anh đi thật mạnh dạn và quả quyết v́ biết lính đang nh́n ḿnh. Tay đặt hờ lên khẩu Colt 45 đeo bên hông, mắt nh́n thẳng ra trước anh bước từng bước thong thả qua cây cầu ván rồi lên con lộ đất đầy bất trắc

 ‘‘Không có ǵ đâu. ‘‘

An nói vọng lại. Thấy cấp chỉ huy đi trước Ba Phát nói với lính của ḿnh.

‘‘Ông thầy đi rồi đó. ‘‘

Tư Bánh Bèo thúc lính của ḿnh lần lượt bước qua cầu. Năm Cà Nhơng đi đầu tiên. Anh ta có bổn phận đi trước để kiếm ḿn, lựu đạn hay hầm chông. Bước nhanh tới ngang mặt An anh cười lớn.

‘‘Nắng ấm hả ông thầy. ‘‘

Móc gói thuốc ra mời người lính chuyên môn ḍ ḿn An cười gợi chuyện.

 ‘‘Ừ nắng ấm. Hôm nay chắc không mưa. ‘‘

Đi sau cấp chỉ huy chừng ba bước Tư Bánh Bèo nói lớn với lính của ḿnh.

‘‘Tụi bây tản ra hai bên lộ. Coi chừng ḿn, lựu đạn. Thấy có ḿn kêu tao gỡ cho... Đừng làm le nó nổ banh thây. ‘‘

Quay sang An anh cười tiếp.

‘‘Dạ không mưa đâu ông thầy... Mưa là ḿnh khổ. ‘‘

An gật đầu cười. Ở cái xứ hai mùa mưa nắng này thời nắng mưa ǵ cũng khổ nhưng mưa lại khổ nhiều hơn. Địch hoạt động mạnh về mùa mưa v́ có nhiều điều kiện thuận lợi cho chúng. Mưa làm giảm đi hiệu năng yểm trợ của không quân. Mưa khiến cho lính gác không thấy xa, không nghe ngóng được rơ ràng. Mưa làm cho người lính di chuyển khó khăn và lười biếng hơn. Địch đánh đồn mà không lo bị máy bay oanh tạc, không lo pháo binh bắn phá và nhất là không lo lính từ quận hay tỉnh tiếp viện.

Lính đi thật chậm. Họ đâu cần và đâu muốn gấp rút. Ai lại muốn vội vàng và hối hả khi đi trên con lộ chết này. Mắt nh́n, tai nghe và toàn thể giác quan trong người mở hết ra để đón nhận từng cái khác lạ. Có thể là chút đất mới. Có thể là đống lá cây khô hay dề cỏ ướt đặt không nhằm chỗ. Có thể là sợi dây cước mỏng tanh giữ cái chốt an toàn của trái lựu đạn nội hóa... Có thể... Hàng chục cái có thể xảy ra không ai biết được. Nếu những người lính địa phương khôn ngoan và cẩn thận thời các tên du kích của mặt trận cũng quỷ quái và xảo quyệt không kém. Hai bên, có thể là bạn bè lúc c̣n trẻ, có thể là bà con, họ hàng, cḥm xóm, bạn học với nhau. Họ đang cùng nhau tham dự một tṛ chơi mà rốt cuộc đôi bên đều bị thiệt hại như nhau.

Đang đi đầu Năm Cà Nhơng chợt ngừng lại. Chăm chú nh́n trên mặt đất giây lát anh la lớn.

‘‘Ḿn... Cóc nhảy... Ông thầy ơi… ‘‘

‘‘Ḿn... Ḿn... Anh Ba...’‘

Lính la rầm lên. Phát và An bước tới chỗ Năm Cà Nhơng đang đứng. Theo ngón tay của anh ta An thấy mờ mờ một cục sắt đen mốc được phủ bằng lá cây. Phát gật gù.

 ‘‘Đúng là cóc nhảy rồi. ‘‘

Câu nói của Ba Phát như là một xác nhận. Đây là loại ḿn nội hóa mà đám du kích thường hay đặt trên đường. Khi có người đạp trúng thời trái ḿn tự động bật lên cao ngang với đầu gối hay bụng rồi mới nổ. Đó là điểm đặc biệt của loại ḿn cóc nhảy. Nhảy lên tới ngang bụng mới nổ v́ vậy ít có ai sống sót v́ loại ḿn đặc biệt này.

‘‘Tại sao tụi nó lại gài một cách sơ sài như vậy? ‘‘

An lên tiếng hỏi. Không có ai trả lời câu hỏi của anh. Thật lâu Phát mới trả lời.

‘‘Chắc tại ban đêm trời tối nên tụi nó không thấy đường. Hay là tụi nó sợ nên làm ẩu tả. May mà tụi nó làm ẩu không là lạng quạng ḿnh cũng có thằng banh thây. ‘‘

Gật đầu An quay qua hỏi ông trung đội trưởng thâm niên.

 ‘‘Anh tính sao. Gỡ hay bắn. ‘‘

Phát dụ dự chưa trả lời An cười tiếp.

 ‘‘Bắn cho chắc ăn. Gỡ lạng quạng lính bị thương hay chết. ‘‘

Ba Phát cười phụ họa.

‘‘Tôi cũng tính bắn đó ông thầy. ‘‘

Quay lại toán lính đang đứng anh ra lệnh.

 ‘‘Tụi bây kiếm chỗ núp đi. ‘‘

Lính lùi lại t́m chỗ núp. An và Phát đứng cạnh nhau cách chỗ chôn ḿn xa xa. Ba Phát cầm khẩu Garant M2 lên. An cười hỏi đùa.

‘‘Mấy phát anh Ba? ‘‘

Ba Phát hỏi lại trong lúc điều chỉnh khẩu súng trường của ḿnh.

‘‘Ông thầy nói mấy phát? ‘‘

An khom người đốt điếu Bastos xanh.

‘‘Tôi cho anh hai phát. Phát thứ ba là anh bị phạt một xị. ‘‘

Bật cười ha hả ông trung đội trưởng nổi tiếng thần xạ nâng khẩu Garant M2 lên vai và hướng mũi súng về mục tiêu là trái ḿn đang nằm đâu đó dưới mặt của con lộ đất. An chăm chú nh́n từng cử động nhỏ nhặt của tay súng nổi tiếng. Được Ba Phát giảng giải cũng như tự ḿnh suy luận, cuối cùng anh mới t́m ra một vài bí quyết sơ đẳng để trở thành tay thần xạ. Thứ nhất là mắt phải tốt, phải tinh để có sức nh́n xa và nh́n lâu. Thứ nh́ là tay súng phải vững để súng không bị run, mũi súng không bị nhúc nhích lúc chưa bóp c̣. Tay súng phải vững để giữ súng khỏi bị lệch mục tiêu v́ sức giật của súng. Thứ ba là không nhắm lâu bởi v́ nhắm lâu tay sẽ mỏi, sẽ run, thời lúc bóp c̣ không đủ sức để gh́m súng lại. C̣n thứ tư là cái khiếu trời cho mỗi người. Đây là yếu tố hiếm người có để trở thành tay thần xạ.

‘‘Bùm... Ầm...’‘

Hai tiếng nổ chát chúa. Dĩ nhiên là có tiếng trước tiếng sau nhưng v́ nhanh quá nên mọi người tưởng như là có một tiếng. Tiếng trước là tiếng nổ của khẩu Garant của Ba Phát, c̣n tiếng sau là tiếng nổ của trái ḿn cóc nhảy. Tiếng vỗ tay của lính vang lên. An gật gù.

‘‘Một phát... Anh Ba đáng thưởng một chầu nhậu. ‘‘

Cười hà hà Ba Phát vẩy tay ra lệnh cho lính tiếp tục. Từ khi Năm Cà Nhơng t́m ra trái ḿn thời lính bắt đầu chú ư khi di chuyển chứ không c̣n cười giỡn hoặc đi bậy bạ v́ sợ đạp ḿn hay lựu đạn.

Nắng lên đă cao. An giơ tay xem đồng hồ. 11 giờ. Từ Cái Đôi đi Quản Phú đường dài chừng ba cây số mà trung đội phải mất gần ba tiếng. Đưa tay chỉ xóm nhà lá xa đằng kia Ba Phát đốt điếu thuốc lá rồi cười nói với cấp chỉ huy của ḿnh.

‘‘Tới Quản Phú rồi ông thầy. ‘‘

An gật đầu cười.

 ‘‘Anh Ba cho lính nghỉ nửa tiếng ăn trưa rồi tiếp tục đi. Ḿnh phải có mặt ở Vàm Dinh lúcxế chiều. ''

 

Chương 4

Đạm giật ḿnh khi nghe tiếng nổ làm rung rinh chiếc giường anh đang nằm ngủ.

‘‘Pháo...’‘
An nhảy tọt khỏi giường. Tay trái chụp lấy khẩu colt 45 treo nơi đầu giường anh la lớn.

‘‘Đạm... theo tôi...’‘

Không kịp mang giày, Đạm chụp lấy khẩu Carbine M2 và dây đạn xong chạy theo sau An. Tiếng mọt chê 82 ly hú lồng lộng trên đầu hai người. Ầm... Ầm... Hai tiếng nổ gần gần. Như đă quen nghe tiếng đạn 82 nên An không chịu kiếm chỗ núp mà cứ tiếp tục chạy tới hướng có hầm chỉ huy của ḿnh. Mọt chê vẫn rơi đều khắp nơi trong đồn. Đèn đuốc tắt ngấm. Tuy nhiên nhờ có ánh trăng lưỡi liềm nên Đạm thoáng thấy lính chạy ra hầm trú ẩn hoặc tới các công sự pḥng thủ. Vào được hầm chỉ huy An bốc máy 25.

‘‘1 đây Ánh Tuyết... Nghe rơ trả lời. ‘‘

‘‘1 tui nghe Ánh Tuyết. ‘‘

‘‘Anh và con cái ra sao? ‘‘

‘‘Tŕnh Ánh Tuyết... Tui và mấy đứa con mạnh.’‘

Vừa thở Đạm vừa lắng nghe An liên lạc với các trung đội trưởng. Tay xách máy 25, tay cầm nón sắt, An nói thật nhanh với Đạm.

‘‘Ḿnh ra pḥng tuyến. ‘‘

Len lơi qua các giao thông hào, An dẫn ông đại đội phó của ḿnh tới tuyến pḥng thủ ngoài cùng do trung đội 3 của Phát trấn đóng. Trăng khuya mờ mờ. Gió lành lạnh và ẩm ướt. Trong không khí có mùi thuốc súng hăng hăng.

 ‘‘Có ǵ hôn anh Ba? ‘‘

An hỏi Ba Phát. Đầu trần, đứng sơng lưng ông trung đội trưởng trung đội 3 nói chậm.

‘‘Tụi nó pháo thăm ḍ ông thầy...

 Rồi lát nữa nó sẽ dập ḿnh tả tơi trước khi xung phong. ‘‘

An gật đầu. Nh́n ra quăng đồng trống mập mờ bóng người di động anh quay qua nói với Đạm.

 ‘‘Ông xách máy 25 qua phụ với ông Xinh. Thế nào tụi nó cũng nhào dô hướng đó. ‘‘

Tuân lệnh Đạm tay xách súng tay nhấc lấy cái máy truyền tin. An hét vào tai vị đại đội phó.

 ‘‘Ông cẩn thận... Có ǵ gọi cho tôi. ‘‘

Hơi gật đầu Đạm khom người chạy đi. Giao thông hào chỉ sâu tới ngang ngực do đó anh phải chạy lom khom. Vừa chạy anh vừa nghe tiếng 82 ly hú qua đầu xen lẫn với tiếng kêu xè xè. Cứ mỗi lần nghe tiếng xè xè của 82 ly là anh ngồi mọp xuống. An đă giảng giải cho anh biết về cách né pháo địch. Chỉ cần nghe tiếng đi của mọt chê là anh có thể đoán nó nổ xa hay gần bên ḿnh. Âm thanh lồng lộng trên đầu là nổ xa, c̣n tiếng xè xè là nổ gần. Chừng mươi phút sau anh tới vị trí của trung đội 1. Vừa thở anh vừa nói với Xinh.

 ‘‘Ông An bảo tôi tới đây phụ ông. ‘‘

Xinh gật đầu trong lúc đặt khẩu M60 lên mặt đất ngay chỗ ḿnh đứng. Liếc thấy Đạm tay xách súng tay mang máy anh cười nói.

 ‘‘Có thêm tay súng của ông càng tốt. Ḿnh giữ khẩu đại liên này. ‘‘

Đạm gật đầu kéo cơ bẩm của khẩu Carbine M2. Nh́n ra hàng chông tre nhọn lểu sáng mập mờ dưới ánh trăng thượng tuần anh lên tiếng.

 ‘‘Tụi nó dám vượt qua rạch để đánh ḿnh à? ‘‘

Ba Xị cười hà hà.

 ‘‘Tụi nó chơi mửng cũ hoài hà chửn quí. Mới đầu tụi nó đánh mặt đông thật rát làm cho ḿnh dồn quân về hướng đó rồi mới ập dô ngă này. ‘‘

‘‘Ông có bao nhiêu lính? ‘‘

Xinh liếc nhanh Đạm trước khi trả lời. Dù mới về đây chưa đầy tuần lễ nhưng dù sao Đạm vẫn là sĩ quan tốt nghiệp từ quân trường Đồng Đế. Hơn thế nữa Đạm c̣n là đại đội phó, tức là cấp chỉ huy của anh. Do đó dù không thích anh cũng trả lời câu hỏi của Đạm.

 ‘‘Hai mươi lăm chửn quí. Khi cần tôi kêu thêm lính. ‘‘

Ông đại đội phó nh́n Xinh với ánh mắt ḍ hỏi.

 ‘‘Lính ở đâu mà ông kêu? ‘‘

Hiểu ư Xinh giải nghĩa trong lúc lắng nghe tiếng mọt chê hú qua đầu.

‘‘Vợ con lính trong đồn đều bắn súng được... Mấy bà vợ lính bắn súng không thua ǵ tụi ḿnh... Con nít lớn cũng bóp c̣ lia lịa, c̣n em nhỏ tiếp đạn. ‘‘

Đạm gật đầu. Bây giờ anh mới hiểu câu trả lời của An về t́nh trạng quân số ‘‘b́nh thường thời bảy chục mà khi đụng trận thời trăm rưởi hoặc hai trăm. ‘‘

Pháo địch vẫn đều đặn rơi vào tuy nhiên lính trong đồn b́nh tĩnh giữ lấy vị trí của ḿnh. Tiền pháo hậu xung. Pháo chỉ là đợt đầu của địch với ư định gây rối và tiêu diệt hỏa lực của lính trong đồn. Sau khi pháo, đợt thứ nh́ là bộ binh sẽ tấn công thẳng vào đồn. Điều này ai cũng biết từ binh nh́ cho tới ông chuẩn úy mới ra trường như Đạm.

Lắng nghe tiếng départ thưa dần An biết địch bắt đầu mở cuộc tấn công. Anh bốc máy ra lệnh cho ba ông trung đội trưởng sẵn sàng. Đứng dưới giao thông hào hay trong các công sự pḥng thủ lính gh́m súng chờ lệnh khai hỏa từ cấp chỉ huy. An vẫn im ĺm. Mắt của anh nh́n đăm đăm vào cách đồng trống trước mặt ḿnh. Xuyên qua hàng rào kẽm gai và chông nhọn anh thấy vô số bóng người di động. Điều mà vị đại đội trưởng biết là địch có quân số đông hơn ḿnh. Muốn đánh đồn, nhất là di chuyển dưới hỏa lực và địa thế trống trải, địch phải đông ít nhất hai, ba hoặc bốn lần hơn ḿnh. Bao giờ cũng vậy. Địch phải huy động cở tiểu đoàn hay ít nhất ba đại đội cộng thêm súng nặng và pháo. Muốn bẽ găy cuộc tấn công của địch anh phải b́nh tĩnh, sáng suốt và khôn ngoan. Đó là ba đức tính cần thiết của một cấp chỉ huy. Anh phải chứng tỏ cho lính biết là anh không sợ hăi, sẽ không đầu hàng địch quân. Sống hoặc chết anh cũng phải giữ cái đồn này. Những binh sĩ của anh đều biết rơ là nếu Việt Cộng chiếm được đồn thời chúng sẽ tàn sát hết mọi người kể cả đàn bà và trẻ con. Do đó họ chỉ c̣n mỗi một chọn lựa. Sống hoặc chết chứ không đầu hàng. Không có danh dự dành cho một người lính đầu hàng địch quân.

‘‘Anh Ba... Trái sáng. ‘‘

An ra lệnh thật gọn. Hai trái hỏa châu xẹt lên trời rồi phút sau nổ bùng ra. Ánh hỏa châu vàng vọt cộng thêm ánh trăng cho An, xuyên qua ống ḍm, cũng thấy được hàng trăm bóng đen di động. Súng địch bắt đầu nổ và mỗi lúc một nhiều hơn. Lẫn trong tiếng súng c̣n có tiếng la hét vang trời của địch quân. Lính trong đồn im lặng chờ v́ chưa có lệnh bắn. Đứng bên cạnh, gh́m khẩu M16 để chờ, Ba Phát nh́n sang An. Dưới ánh hỏa châu vàng vọt và ánh trăng thượng tuần màu trắng đục như sữa, vị đại đội trưởng bất động như tượng đá. Quai hàm bạnh ra, miệng mím chặt, ánh mắt rực sáng của An mất hút vào quăng đồng trống trước mặt của ḿnh.

Năm mươi thước. Đạn AK, trung liên nồi, thượng liên kêu réo trên đầu. Đạn đại liên cày xới mặt đất. Bộc phá làm bay tung hàng rào kẽm gai. B40 bắn xụp hầm hố. Nương theo đó đám lính chủ lực miền của mặt trận tiến vào gần hơn. Bốn mươi thước... Ba mươi thước.

 ‘‘Bắn… ‘‘

Khẩu lệnh nổ ra trong máy truyền tin. Ánh lửa lóe lên từ ṇng súng Carbine, Garant, Thompson, M16, M60 và M79. Lựu đạn nổ ầm ầm. Ḿn nổ tung thân xác. Đợt xung phong đầu tiên của đám lính mặt trận bị đốn gục bởi hỏa lực tiết kiệm nhưng chính xác của lính trong đồn. Tiếng kèn xung phong thổi ầm ỉ như thúc giục những người lính điên cuồng lao vào chỗ chết. Súng nổ rền mặt đông, đông bắc và đông nam của đồn Cái Đôi. Khói súng bốc mùi hăng hăng. Lính vừa nạp đạn vừa bắn. Cấp chỉ huy vừa la, hét để ra lệnh. Tay bóp c̣ Ba Phát hét vào tai người lính thủ khẩu M79.

 ‘‘Mày bắn vào ụ đất đó... Tụi nó có đại liên... lẹ lên... lẹ lên. ‘‘

Trái lựu đạn bay đi trong bóng đêm mờ mờ rồi nổ ầm một tiếng.

‘‘Trúng rồi...’‘

Anh xạ thủ khẩu M60 la lớn. Rét... Đạn xới mặt đất ngay trước mặt và anh ta gục xuống không kêu được tiếng nào. Ba Phát nhào tới. Khẩu đại liên nhịp đều đặn. Xác người bay tung. Thịt xương vắt lên hàng rào kẽm gai.

 ‘‘Tiếp đạn... Đạn tụi bay... Để tao hạ mấy thằng du kích này. ‘‘

Ba Phát vừa bắn vừa la, vừa hét lính của ḿnh. Tay cầm ống liên hợp của máy 25, An không bắn mà chăm chú quan sát t́nh h́nh để điều động các đơn vị hoặc ra lệnh trực tiếp cho các trung đội trưởng hay tiểu đội trưởng. T́nh h́nh chưa tới lúc nguy ngập khiến cho anh phải cầm súng.

 ‘‘Anh Ba... Tụi nó bắt đầu rút. ‘‘

An vỗ vai khi thấy Ba Phát vẫn tiếp tục bắn. Tiếng kèn thu quân của địch vang lanh lảnh trong đêm tối. Tiếng súng thưa dần dần. Biết thế nào địch quân cũng tấn công lần nữa cho nên binh sĩ trong đồn hối hả tải thương và lo tiếp tế đạn dược. Người chết và bị thương được khiêng vào các hầm trú ẩn. Tất cả vợ con đều theo chồng ra đứng nơi giao thông hào hay trong các công sự pḥng thủ có đặt súng đại liên. Không khí lặng trang. Lính nín thở hồi hộp chờ đợi đợt tấn công thứ nh́ của địch.

 Tay gh́m khẩu Carbine M2, mắt nh́n ra hàng chông tre Đạm hỏi Xinh.

‘‘Anh đoán tụi nó sẽ đánh dô chỗ của ḿnh?

Xinh cười hà hà.

‘‘Lần này nhất định là nó sẽ đánh tụi ḿnh. Chửn quí sẵn sàng chưa? ‘‘

Đạm trả lời bằng cái gật đầu.

‘‘Ông không sợ hả? ‘‘

Xinh hỏi. Quay qua nh́n Xinh, Đạm trả lời câu hỏi một cách thành thật pha chút tếu trong đó.

‘‘Sợ chứ... Nhiều khi xón đái... Ông thời quen rồi nên chắc ít sợ hơn tôi. ‘‘

Xinh bật cười ha hả.

‘‘Tui nói thật với chửn quí nhiều khi tui sợ teo mất cha thằng nhỏ. ‘‘

Dù đang ở trong t́nh trạng căng thẳng Đạm cũng phải bật cười sặc sụa khi nghe câu trả lời của Xinh.

‘‘Thanh Đạm đây Ánh Tuyết... nghe rơ trả lời...’‘

Đạm bốc máy khi nghe tiếng của An vang vang trong ống liên hợp.

 ‘‘Thanh Đạm nghe Ánh Tuyết...’‘

Không biết An nói ǵ mà Đạm lẳng lặng nghe xong mới trả lời.

 ‘‘Thanh Đạm tôi nghe thẩm quyền 5/5...’‘

Vất ống nghe Đạm quay sang nói với Xinh.

‘‘Ổng ra lệnh cho tôi và anh phải coi chừng mặt này v́ tụi nó sẽ đánh dô...’‘

Bum... Bum... Bum...Tiếng départ của súng cối 82 ly vọng âm u. Pháo... Lính la rầm t́m chỗ núp. Ầm... Ầm... Đạm hụp đầu xuống khi nghe tiếng xè xè rất gần. Ầm... Đất đá, cây cỏ hay thứ ǵ bay vào người anh rát rạt. Tiếng nổ thật gần làm lùng bùng lỗ tai và điếc con ráy. Vẫn c̣n mọp đầu trong giao thông hào Xinh lên tiếng.

‘‘Ḿnh phải đi chỗ khác... Nằm ở đây lạng quạng là banh thây. ‘‘

Đạm gật đầu. Sau đợt pháo đầu tiên địch đă điều chỉnh mục tiêu nên bắn khá chính xác. Nếu không thay đổi vị trí anh sẽ ăn đạn liền.

‘‘Ḿnh lại đằng kia. ‘‘

Đạm ḅ về bên trái chừng năm thước. Xinh ôm khẩu đại liên theo sau. Ngóc đầu lên quan sát anh thấy nhiều bóng đen thấp thoáng gần đầu cầu. Đặt khẩu M60 lên mặt đất, mũi hướng về cây cầu ván Xinh nói nhỏ.

‘‘Ḿnh canh chừng cây cầu... Tụi nó qua ḿnh nổ liền. ‘‘

Đạm gật đầu. Anh hơi vững bụng khi thấy lính của trung đội 1 đứng dưới giao thông hào gh́m súng về hướng con rạch. Cạnh mỗi người lính là vợ con của họ. Tất cả đều cầm súng. Con nít nhỏ thời tiếp đạn cho các xạ thủ đại liên, trung liên hoặc lănh phần tải đạn. Dưới ánh sáng hỏa châu mọi người đều thấy rơ vô số bóng đen tiến tới gần con rạch Cái Đôi đầy nước. Pháo rơi thưa dần rồi sau đó họ nghe tiếng kèn xung phong của địch thổi rền trong đêm vắng.

‘‘Xung phong. ‘‘

' Xung phong. ‘‘

Tiếng người la rền vang. Tay đặt vào c̣ súng, Xinh im ĺm chờ khẩu lệnh khai hỏa của cấp chỉ huy.

‘‘Bắn...’‘

Đạm la lớn trong lúc tay xiết c̣. Súng nổ rền. Khói bốc mù mịt. Đạn cày trên mặt đất. Đạn xói vào thân người. Không một người lính nào của mặt trận vượt qua được tới đầu cầu phía bên này. Tất cả đều bị khẩu M60 của Xinh đốn gục. Tuy nhiên kẻ này bị ngă kẻ khác lại tiến lên. Tiếng súng nổ ḥa lẫn trong tiếng ḥ la, tiếng hét đau đớn của người bị trúng đạn.

 Biết không thể vượt cầu địch quân đổi chiến thuật bằng cách lặn xuống sông rồi sau đó trồi đầu lên ngay dưới hàng chông tre.

‘‘Lựu đạn... Lựu đạn... Tụi bay. ‘‘

Hét vào tai người lính đứng bên cạnh Xinh rút trái lựu đạn đang mang nơi ngực. Miệng cắn chặt khóa an toàn, tay giựt mạnh cho cái khóa văng ra, anh ném vút vào đầu cầu nơi có mấy tên du kích đang chạy tới. Song song với hành động ném lựu đạn, tay trái của anh vẫn miết c̣ khẩu đại liên. Ầm... Ầm... Ầm... Hàng chục tiếng nổ cùng với nước, đất và xương thịt bay tung lên trời lồng trong tiếng kêu la của những người bị thương. Dưới ánh hỏa châu mờ mờ Đạm thoáng thấy những bóng người ngă vật ra đất.

‘‘M79. ‘‘

Xinh hét vào tai của người lính đang cầm khẩu M79. Đây là một trong năm khẩu súng phóng lựu của trung đội. Bum... Âm thanh của viên đạn M79 vọt ra khỏi ṇng rồi mươi giây sau tiếng nổ ầm vang dội. Tất cả súng của trung đội 1 đều nổ và nhắm vào một mục tiêu là đám lính du kích của mặt trận đang liều lĩnh vượt qua cây cầu ván và con rạch đầy nước. Điều mà chúng không biết là dù có vượt qua con rạch, chúng không thể nào leo qua rừng chông tre nhọn cao khỏi đầu người cũng như hàng rào kẽm gai có gài ḿn và lựu đạn.

 ‘‘Thanh Đạm đây Ánh Tuyết..

. Nghe rơ trả lời...’‘

Tay bóp c̣, Đạm chụp lấy ống liên hợp. Anh nghe tiếng An la trong ống nghe.

‘‘Thanh Đạm… Thanh Đạm đây Ánh Tuyết... Bên anh ra sao? ‘‘

‘‘Thanh Đạm nghe Ánh Tuyết... Tŕnh thẩm quyền... Tụi nó đang tấn công dữ lắm. ‘‘

‘‘Anh giữ được không? ‘‘

‘‘Tŕnh thẩm quyền... Tôi cố gắng. ‘‘

Ngừng lại giây lát Đạm tiếp nhanh.

‘‘Tôi giữ được... Thẩm quyền đừng lo. ‘‘

‘‘Có ǵ anh cho tôi biết... Tôi sẽ gởi thêm lính cho anh. ‘‘

Vất ống nghe Đạm miết c̣ khẩu Carbine M2. Anh nghe Xinh và mấy người lính đứng bên cạnh la hét, chửi thề và reo ḥ khi thấy địch quân bị kẹt bởi các chướng ngại vật nên không thể tràn vào đồn được. Tiếng kèn thu quân của địch vang lên. Lính trong đồn ới nhau lo tải đạn và tải thương.

‘‘Tụi nó c̣n trở lại không? ‘‘

Đạm hỏi trổng và Xinh cười trả lời.

‘‘Ánh Tuyết nói là mặt bên đông tụi nó dô hai lần mà bị dội trở lại. Tôi nghĩ tụi nó sẽ chém vè. ‘‘

Đạm gật đầu. T́nh h́nh trở nên yên tịnh nhưng lính vẫn được lệnh nằm tại vị trí đề pḥng địch đánh úp một cách bất th́nh ĺnh.

Sương xuống ướt vai. Dường như văng vẳng trong đêm vắng có tiếng người bị thương rên rỉ.

 Trăng thượng tuần vắt vẻo trên cao tỏa ánh sáng đục như sữa.

‘‘Chửn quí ngủ một chút đi cho khỏe? '

 Tay vẫn gh́ lấy khẩu súng của ḿnh Đạm lắc đầu.

‘‘Tôi không buồn ngủ mà tôi thèm thuốc lá...’‘

Xinh bật cười.

‘‘Ông nói trúng ư của tui...

 Ông ngồi xuống đất mà hút... Tụi nó không thấy đâu. ‘‘

Đạm cười lặng lẽ. Ngồi phệt xuống nền đất lạnh ẩm ướt, anh khom người thật thấp để đốt điếu thuốc lá. Rít một hơi thật dài anh cảm thấy vị thuốc lá ngọt và mùi thuốc lá thơm vô cùng. Ngoài ra anh c̣n cảm thấy hơi thuốc lá làm cho người của ḿnh ấm áp hơn. Rít mấy hơi anh ngước lên.

 ‘‘Ông hút không? ‘‘

Xinh cười nhỏ.

 ‘‘Hút chứ... Ông coi khẩu đại liên đi để tôi hít vài hơi cho ấm. ‘‘

Hơi gật đầu Đạm ấn vào tay người lính đứng bên trái của ḿnh gói Ruby.

 ‘‘Chia cho anh em hút vài hơi cho ấm. ‘‘

‘‘Cám ơn chửn quí...’‘

Gói thuốc được chuyền từ tay người này sang người khác rồi sau cùng được trả lại chủ nhân của nó. Nhét gói thuốc nhẹ chỉ c̣n một điếu Đạm mỉm cười một ḿnh. Anh đă làm một cử chỉ rất cần thiết của một cấp chỉ huy đó là chia xẻ gian lao, khổ nhọc cũng như vui mừng và sung sướng với những người đă, đang và sẽ sống chết với ḿnh. Đêm từ từ trôi đi trong yên lặng.

Hừng đông. Đạm mở mắt. Anh giật ḿnh v́ không biết ḿnh đă thiếp đi lúc nào. Quay qua bên cạnh phải trái anh thấy không có ai. Ló đầu lên khỏi mặt đất anh thấy lính tráng đi đi lại lại. Họ đang thu dọn chiến trường.

‘‘Ông thầy ngủ ngon? ‘‘

Xinh cười vui vẻ. Hơi có vẻ ngượng Đạm cười gượng.

‘‘Mệt quá tôi thiếp đi lúc nào không biết. ‘‘

Thông cảm cho cấp chỉ huy mới đụng trận lần đầu Xinh cười nói.

‘‘Tôi cũng mới vừa thức dậy. ‘

An chỉ huy lính thu dọn chiến trường. Địch rút lui để lại mười mươi xác, mười hai súng trong đó có hai khẩu trung liên và khá nhiều đạn. Xác chết được lính kéo qua bên kia cây cầu ván để cho địch tới lấy. Lính trong đồn có hai người chết và bảy người bị thương nhẹ không cần phải xin tản thương.

Chương 5

An với Đạm đứng cạnh nhau trên con lộ đất nối liền Cái Đôi và Vàm Dinh. Ba ngày qua, trung đội 1 dưới quyền chỉ huy của hai đại đội trưởng và phó cố gắng t́m kiếm ḿn, lựu đạn, hầm chông mà đám du kích đă gài trong suốt mấy năm qua. Ngoài nhiệm vụ giữ an ninh trục lộ, An c̣n dẫn lính truy lùng quân địch bằng cách vượt qua con rạch. Chỉ có những cuộc chạm súng lẻ tẻ v́ đám du kích quân khôn ngoan không chịu trực diện giao tranh. Hôm nay là ngày thứ tư của cuộc hành quân. An cho lính của trung đội 1 nghỉ xả hơi chờ hoán chuyển với trung đội 3.

Trời cuối tháng 5 mưa nhiều. Đôi khi mưa suốt ngày. Cúi nh́n đôi giày bố bê bết bùn Đạm cằn nhằn.

‘‘Mưa ǵ mưa hoài... Mưa rồi nắng, nắng rồi mưa... chán quá. ‘‘

An cười khom người đốt điếu thuốc.

‘‘Ông đừng có cằn nhằn. Mưa rồi nắng c̣n đỡ hơn mưa dầm suốt ngày đêm. Ḿnh chỉ có nước rút trong nhà ngủ hay đọc sách. ‘‘

An đưa gói Bastos sang mời Đạm. Rút một điếu, quẹt diêm đốt thuốc Đạm hỏi trong lúc bập bập cho thuốc cháy đều.

‘‘Chừng nào anh mới đi phép.

‘‘Tôi đă được chi khu chấp thuận cho hai tuần phép rồi. Sau cuộc hành quân này là tôi đi. Ông có muốn gởi ǵ không?

Đạm gật đầu. Tầm mắt mất hút vào quăng đồng không mông quạnh anh nói chậm và nhỏ.

‘‘Tôi đưa tiền cho anh mua sách đọc cho đỡ buồn. Mấy cuốn sách của tôi và của anh, tôi đă đọc mấy chục lần rồi. ‘‘

Rít liên tiếp ba hơi thuốc dài An liếc nhanh về bên mặt của ḿnh. Xa xa trên con lộ đất toán lính của trung đội 3 dưới quyền chỉ huy của Phát xuất hiện.

‘‘Anh sẽ cộ cho em nguyên một túi quân trang đầy sách báo...

 Ḿnh đọc xong sẽ chuyền cho lính đọc đỡ buồn và cho họ có chuyện làm. Nhậu riết mục người hết. ‘‘

Đạm bật lên tiếng cười vui vẻ khi nghe cấp chỉ huy nói.

‘‘Anh Ba tới rồi. ‘‘

Theo sự phân chia thời An sẽ theo trung đội 1 của Xinh trở về đồn để sửa soạn đi phép, c̣n Đạm ở lại chỉ huy trung đội 3 tiếp tục giữ an ninh cho con lộ. Nh́n thấy Phát đi tới gần An cười nói lớn.

‘‘Tôi giao con lộ lại cho hai ông. Nhớ đặt các toán kích ban đêm. ‘‘

Gật đầu Ba Phát cười nói với An.

‘‘Thiếu úy đừng có lo. Về Sài G̣n ông ráng ăn nhậu cho đă đời đi. ‘‘

Xinh cười chêm vào.

‘‘Lần này thiếu úy nhớ đem xuống tấm h́nh cô bồ của thiếu úy nghe. Tụi này muốn thấy h́nh của cô ta. ‘‘

‘‘Tôi sẽ nhớ lời anh dặn. Thôi ḿnh đi. ‘‘

Thấy dây giày của ḿnh bị sút ra Đạm khom người xuống để cột lại. Cắc... Bùm... Âm thanh nổi lên đột ngột. Đứng bên cạnh Ba Phát nghe đạn rít bên tai ḿnh. Hoảng hồn anh hụp đầu tránh. Vừa ngước lên thấy An ngă lăn ra đất anh la lớn.

 ‘‘Thiếu úy... Thiếu úy bị rồi. ‘‘

Đạm đứt bật dậy. Anh đứng chết trân khi thấy An nằm dài trên đất. Nơi ngực trái của vị đại đội trưởng có lỗ tṛn vo và máu theo lỗ tṛn đó phun ra ướt đỏ cả chiếc áo bà ba đen.

 ‘‘Thiếu úy... Thiếu úy. ‘‘

Đạm lạc giọng. An mở mắt. Da mặt tái xanh lấm tấm chút máu đỏ tươi, anh mỉm cười trong lúc hai giọt nước mắt từ từ ứa ra. Nước mắt và nước mưa ḥa với máu chảy thành ḍng đỏ tươi lan từ từ trên mặt đất đen lầy lội. Đạm nâng đầu cấp chỉ huy lên. Không c̣n ǵ để nói, để khóc, để nhắn nhủ, ngoài cái chết sẽ tới trong vài giây đồng hồ ngắn ngủi. Đôi mắt tinh anh không c̣n nữa. Thiếu úy An, trưởng đồn Cái Đôi rướn người lên một chút rồi là im lặng mênh mông

Ba Phát nghiến răng trèo trẹo.

 Cái chết của An khiến cho anh nổi điên.

 ‘‘Mẹ... Tao mà để cho thằng du kích chó đẻ này sống là tao không dám nh́n mặt ông thầy. ‘‘

Chụp khẩu Garant M2 Ba Phát nhào ra bờ rạch. Tay xách khẩu Carbine M2 Xinh la lớn.

 ‘‘Để tôi phụ với anh. ‘‘

Hai ông trung đội trưởng gan ĺ lội qua con rạch tiến về lùm cây cao, nơi mà họ nghi có tên du kích đă núp để bắn chết An.

‘‘Nó đó... Nó chạy... Nó chạy anh Ba. ‘‘

Bên này bờ rạch lính ra rầm lên. Đứng trên bờ mẫu Phát thấy một bóng áo đen chạy lúp xúp trên cánh đồng cỏ cao ngang lưng. Tay súng nổi danh ‘‘Ba Phát ‘‘nâng khẩu Garant M2 lên. Con mắt sáng rực của anh nh́n từ lỗ châu mai tới đỉnh đầu ruồi và mục tiêu đang di động. Cả ba xếp thành hàng một. Cắc... Bùm... Âm thanh vọng vang rừng cây. Bóng áo đen lảo đảo rồi ngă xuống.

‘‘Trúng rồi...’‘

‘‘Trúng rồi...’‘

‘‘Anh Ba... Trúng rồi...’‘

Bắn chết tên du kích xong Ba Phát thở dài sườn sượt. Dù sao anh cũng không thể cứu sống An. Người lính chiến quê ở Sài G̣n đă nằm xuống nơi con lộ đất vô danh. Anh đă đi phép và không bao giờ trở lại để ngồi nhậu với đồng đội của ḿnh. Mưa rơi trắng xóa khoảng trời xám đục. Mưa rơi trên mặt của Đạm. Người chuẩn úy trẻ không muốn khóc mà nước mắt cứ ứa ra ḥa với nước mưa rơi trên mặt của ḿnh.

Đạm ngồi im trong hầm chỉ huy. Trước mặt anh là đống giấy tờ bề bộn. Cái gạt tàn thuốc đầy ắp. Ly cà phê cạn khô. Lật bật mà An chết đă hơn nửa năm rồi. Xuyên qua đề nghị từ chi khu, tiểu khu cho anh thay thế An chỉ huy đồn Cái Đôi và là đại đội trưởng đại đội 414. Anh không mừng vui khi lănh nhiệm vụ mới mà trái lại lo âu nhiều hơn. Trách nhiệm nhiều và nặng hơn v́ t́nh h́nh càng lúc càng thêm căng thẳng. Hiệp định khốn kiếp Paris được kư kết đă cho phép địch ngang nhiên hoạt động cũng như gia tăng quân số nhằm mục đích đè nặng áp lực quân sự lên chính quyền hiện hữu. Theo tin tức t́nh báo từ tiểu khu, chi khu và lính dưới quyền cung cấp; anh biết địch đă gia tăng quân số một cách đáng ngại cũng như đă mở ra các cuộc tấn công vào đồn bót và các trục lộ giao thông quan trọng. Đám du kích trong vùng được tăng cường thêm ba hoặc ít nhất hai đại đội thuộc tiểu đoàn chủ lực miền của mặt trận. Dù chỉ là một tiểu đoàn trừ, nghĩa là chỉ có ba đại đội song không v́ thế mà địch lại giảm đi các cuộc công đồn hay phá rối. Lính của anh chết v́ bị bắn sẻ nhiều hơn lúc trước. Họ bị địch chận đường phục kích trong lúc đi kích ban đêm. Dường như địch đă cài được người vào làm lính cho nên chúng biết khá tường tận về hoạt động của lính trong đồn.
Khe khẽ thở dài Đạm với tay lấy gói thuốc Bastos xanh trên bàn. Quẹt diêm đốt, hít hơi dài đoạn nhả khói ra từ từ anh lắc đầu nh́n hai ngón tay vàng ám khói thuốc của ḿnh. Gần một năm từ khi về đây anh đă đổi khác khá nhiều, nhất là sau cái chết của An. Anh thức ban đêm và ngủ ban ngày. Anh hút thuốc lá nhiều hơn. Anh nhậu cũng ch́ hơn. Lính trong đồn gọi anh bằng cái tên ngồ ngộ. ‘‘Chửn quí xị...’‘Bây giờ ông chuẩn úy hết sữa rồi v́ đă đủ sức ngồi nhậu ba xi đế với ba ông trung đội trưởng. Anh ăn thịt chuột, xực thịt rắn, đớp thịt kỳ đà, dơi quạ hay bất thứ cái ǵ mà lính nấu. Bây giờ cà phê dợt, nước nhứt, nh́ hay ba đều ngon với anh. Lính trong đồn coi anh như bạn hoặc anh em. Họ chia cho anh bất cứ cái ǵ họ có, nghe theo lệnh của anh một cách vui vẻ và sống chết với anh một cách tận t́nh. Đó là điều an ủi cho anh v́ sau khi An chết anh cảm thấy cô đơn, trơ trọi và buồn bă. Anh thiếu một người để nói chuyện và đôi khi để tâm t́nh. Anh cần một người có tŕnh độ học vấn ngang ḿnh, quê quán ở Sài G̣n, để đêm đêm ngồi ngoài sân, vừa hút thuốc, vừa đập muỗi, vừa uống cà phê nhắc nhở kỷ niệm hay nói về Sài G̣n. Anh mến những người lính của ḿnh. Anh thương Phát, Xinh và Thắng v́ tính t́nh hiền lành và thật thà của họ. Tuy nhiên ở trong góc cạnh của tâm hồn họ không thể hiểu anh, chia xẻ được cảm nghĩ hoặc suy tư của anh.

  ‘‘Chửn úy... Chửn úy...’‘

Đạm đứng lên khi nghe tiếng Phát gọi lớn. Bước ra khỏi hầm chỉ huy anh thấy Phát đang đứng với một người lính mặc đồ trây di mang cấp bậc chuẩn úy. Giơ tay chào anh người lính nói.

 ‘‘Thưa thiếu úy, tôi là chuẩn úy Nguyễn Đăng Trương...’‘

Hơi mỉm cười Đạm nói nhỏ.

 ‘‘Chi khu đă thông báo cho tôi về chuẩn úy... Ông có giấy thuyên chuyển của tiểu khu...? ‘‘

‘‘Dạ có...’‘

Trương lục túi đưa cái lệnh thuyên chuyển của tiểu khu ra cho Đạm. Liếc nhanh xong anh cười nói với Phát.

 ‘‘Anh Ba dẫn chuẩn úy Trương về nhà tôi. Để ông ngủ trên giường của thiếu úy An...’‘

Trong lúc Trương cúi xuống xách cái túi quân trang nặng chĩu Đạm nói thêm với Phát.

 ‘‘Anh nói với bà xă nấu cơm cho Trương. Ngày mai tôi sẽ cho ổng tŕnh diện với đại đội...’‘

Phát đi trước dẫn đường c̣n Trương vác túi quân trang theo sau. Anh để ư giao thông hào chạy dọc ngang cùng với công sự pḥng thủ có trí súng trung liên hoặc đại liên. Góc bên trái của đồn sát với con lộ đất là dăy nhà của gia đ́nh binh sĩ. Phát xô cửa vào một ngôi nhà lá nằm sát hàng rào kẽm gai và cách xa các ngôi nhà khác chừng mươi thước. Cái bàn nhỏ đặt chính giữa hai cái giường cây ọp ẹp. Căn nhà được chia làm hai ngăn. Phía trước là chỗ ngủ c̣n phía sau là nhà bếp song lại không có bếp núc ǵ hết.

 ‘‘Chửn úy ngủ trên giường của thiếu úy An. ‘‘

Phát chỉ vào chiếc giường cây nhỏ đủ cho một người nằm. Trương gật đầu đặt cái túi quân trang lên giường. Đứng nh́n giây lát Phát cười lên tiếng.

‘‘Chiều nay mời chửn úy ăn cơm với vợ chồng tôi. ‘‘

Trương quay qua cười.

 ‘‘Cám ơn trung sĩ. ‘‘

Phát từ từ lui ra cửa. Trên đường về nhà của ḿnh anh gặp Đạm. Hai người đứng nói chuyện khá lâu.

Bữa cơm đầu tiên mà Trương được ăn ở cái đồn xa xôi diễn ra trong bầu không khí thân mật và vui vẻ. Ăn xong Đạm dẫn Trương đi một ṿng quanh đồn để chỉ cho vị chuẩn úy sữa biết sơ qua về hệ thống pḥng thủ cùng t́nh h́nh chiến sự của vùng Cái Đôi.

‘‘Thiếu úy ở Sài G̣n mà thiếu úy ở quận nào? ‘‘

Đạm quẹt diêm đốt thuốc. Rít hơi dài anh mới thong thả trả lời câu hỏi của Trương.

‘‘Tôi ở Thị Nghè... Trương hút thuốc. ‘‘

Ngần ngừ giây lát Trương mới rút lấy điếu thuốc. Đạm quẹt diêm đốt thuốc cho ông đại đội phó tương lai của ḿnh.

‘‘Bà xă tôi cũng ở Thị Nghè. ‘

Trương lên tiếng sau khi hít hơi thuốc rồi nhả khói ra từ từ.

 ‘‘Thế hả... Tôi tưởng Trương chưa có vợ. ‘‘

‘‘Dạ tôi mới cưới vợ được nửa tháng, sau khi ra trường Thủ Đức. ‘‘

Đạm gật đầu. Liếc nhanh cấp chỉ huy của ḿnh Trương hỏi một cách rụt rè.

‘‘Tôi muốn đem vợ tôi xuống đây ở. Được không thiếu úy. ‘‘

Đạm cười cười rít hơi thuốc.

‘‘Được chứ... Sống độc thân ở đây buồn lắm... Chỉ sợ bà xă của Trương không thích sống ở đây thôi. ‘‘

Bỏ tàn thuốc xuống đất, lấy giày giẳm lên cho tắt xong anh từ từ tiếp.

‘‘Ở đây buồn lắm... Chẳng có việc ǵ để làm... Chẳng có đi đâu được. Sống ở đây gần như ở tù. ‘‘

Liếc ra quăng đồng không mong quạnh anh thở dài nhè nhẹ.

‘‘Đi tu thời đúng hơn… Dù sao thời ḿnh cũng được tự do. ‘‘

Trương cười hít hơi thuốc.

‘‘Thiếu úy ở đây bao lâu rồi? ‘‘

Đạm lại đốt điếu thuốc nữa. Hít một hơi anh lên tiếng với giọng trầm và khàn.

‘‘Một năm rồi. Khi nào có riêng hai đứa ḿnh Trương có thể gọi tôi bằng anh... Trương ở quận nào? ‘‘

‘‘Dạ quận G̣ Vấp. ‘‘

‘‘Ngày xưa tôi học Vơ Trường Toản. ‘‘

‘‘Dạ tôi học Hồ Ngọc Cẩn. Bà xă của tôi học ở Trưng Vương...’‘

V́ cúi xuống để lấy giày giẳm lên tàn thuốc cho nên Trương không thấy được nét buồn rầu hiện lên khuôn mặt khắc khổ của cấp chỉ huy.

‘‘Thế à...’‘

Thấy Trương đưa tay đập muỗi bu đầy trên cánh tay của ḿnh Đạm cười.

‘‘Cứ để cho nó hút máu no đi. Đập không hết đâu... Muỗi ở đây nhiều lắm. Muỗi rừng mà. ‘‘

Trương cười nh́n ra cḥi canh hiện lên trong buổi chiều vừa tắt nắng.

‘‘Bởi vậy người ta mới có câu ‘‘Ở đâu vui bằng xứ Cạnh Đền. Muỗi kêu như sáo thổi, đĩa lội lền như bánh canh... Cạnh Đền ở đâu vậy thiếu úy? ‘‘

‘‘Đó là vị trí nằm bên bờ sông Trèm Trẹm. Trương có đọc quyển ‘‘Bên Bờ Sông Trẹm ‘‘của Dương Hà chưa? ‘‘

‘‘Dạ có đọc sơ qua. Chắc anh thích đọc sách? ‘‘

Đạm gật đầu cười.

 ‘‘May mà tôi thích đọc sách. Ở vùng này khi mùa mưa tới chỉ có đọc sách, nhậu và ngủ. ‘‘

Ngước nh́n trời anh cười tiếp.

 ‘‘Mưa thúi đất luôn. Tôi sẽ xin với chi khu cho Trương năm ngày phép về thu xếp và dẫn bà xă xuống đây. ‘‘

‘‘Cám ơn thiếu úy. ‘‘

‘‘Nhưng tôi cá với Trương là bà xă của Trương sẽ không ở đây lâu. ‘‘

Trương cười hăng hắc.

 ‘‘Để rồi thiếu úy coi. Tụi này sẽ ở đây lâu. ‘‘

Đạm cười nói khi thấy ông chuẩn úy sữa của ḿnh cứ đưa tay đập muỗi.

‘‘Thôi vào nhà. Đứng ở đây một hồi là muỗi sẽ tha hai đứa ḿnh về Sài G̣n thăm ba má. ‘‘

Trương cười hắc hắc bước theo Đạm đi vào nhà. Anh thầm nghĩ ḿnh may mắn được một cấp chỉ huy vui tính trong ngày đầu tiên tŕnh diện đơn vị.

 

Chương 6

Thiếu tá Toàn, chi khu trưởng kiêm quận trưởng quận Cái Nước bắt tay Đạm thật chặt.

‘‘Cám ơn em đă chịu khó khai thông con lộ từ Cái Đôi về Vàm Dinh. Bây giờ an ninh được lắm.’‘....

‘‘Không có chi thưa thiếu tá... Tôi xin với thiếu tá một đặc ân là.’‘

Thấy Đạm hơi lúng túng Toàn cười vỗ vai.

‘‘Em muốn cái ǵ cứ nói ra… Ḿnh là anh em với nhau mà.’‘

Toàn ám chỉ tới một điều là anh thuộc khóa đàn anh của Đạm. Cả hai cùng xuất thân từ Đồng Đế. Chỉ vào Trương đang đứng chờ Đạm cười nói.

‘‘Chuẩn úy Trương xin về Sài G̣n thu xếp đem vợ xuống Cái Đôi. Tôi chỉ xin thiếu tá kư giấy phép cho Trương.’‘

‘‘Anh sẽ lo chuyện đó. Một hồi nữa anh sẽ đi Cà Mau để thăm ông già vợ bị bịnh đang nằm nhà thương. Trương có thể đi với anh về Cà Mau.’‘

Đạm cám ơn Toàn xong trở về chỗ trung đội 2 đóng để nói cho Trương biết.

‘‘Chi khu chỉ cho Trương có năm ngày phép và hai ngày đường thôi. Trương ráng đừng trễ phép.’‘

‘‘Tôi sẽ trở lại sớm hơn anh đừng lo.’‘

Dường như vẫn c̣n bị ám ảnh về cái chết của An cho nên Đạm dặn ḍ thêm.

‘‘Khi nào trở lại Cái Nước, Trương vào chi khu gọi máy báo cho tôi biết để tôi lên đón. Đừng có đi ẩu mà bị tụi nó chận đường hay bắn sẻ.’‘

Ngừng lại giây lát để đốt điếu thuốc rồi mắt nh́n về quăng đồng không mông quạnh anh tiếp với giọng chậm và buồn.

‘‘Hơn nửa năm trước đây thiếu úy An bị tụi nó bắn sẻ chết trong lúc khai thông con lộ này... Bây giờ tôi phải đi... Trương về Sài G̣n vui vẻ.’‘

Đứng nh́n theo bóng Đạm cùng với mấy người lính khuất sau khúc quanh Trương lắc đầu lẩm bẩm mấy tiếng. Anh mơ hồ có cái cảm giác là những ngày lính sắp tới của ḿnh sẽ là những ngày không b́nh yên.

Đặt cuốn tiểu thuyết Ṿng Tay Học Tṛ của Nguyễn Thị Hoàng xuống chiếc vơng căng giữa hai thân cây, Đạm ngồi dậy. Đốt điếu thuốc anh đưa mắt nh́n vơ vẩn. Khung cảnh ở đây không có ǵ thay đổi. Cũng con rạch đục nước, đầy hay vơi tùy theo thủy triều ngoài biển. Rừng đước xanh xanh. Đồng cỏ xanh mướt v́ nhằm mùa mưa. Trời xanh và cao. Gió phất phơ khóm cây cóc kèn, ô rô mọc um tùm dọc theo con rạch. Con lộ đất lầy lội v́ cơn mưa dầm ngày hôm qua. Phát nói cho anh biết là bảy tám năm trước đây, vào thời ông Diệm, con lộ này được đổ đá dài từ Cái Nước xuống tận tới Cái Đôi. Tuy nhiên mấy năm sau này, lớp th́ chính phủ không tu bổ, lớp th́ mấy anh du kích của mặt trận cứ đào đường, đấp mô, đặt ḿn riết rồi con lộ đá trở thành con lộ đất đầy ổ gà và hầm hố. Hai bên đường, du kích quân đào hầm trú ẩn hay hố cá nhân. Trong kế hoạch khai thông con lộ để cho xe cộ lưu thông một cách dễ dàng và an ninh, lính với sự giúp sức của dân làng, đă san bằng hầm hố, phá hủy chông ḿnh, biến mặt lộ bằng phẳng hơn. Bất cứ khóm cây, cỏ rậm dọc theo đường đều bị đốn hoặc đốt cháy khiến cho quang cảnh hai bên trở thành trống trải và dễ kiểm soát hơn xưa rất nhiều. Ban ngày xe cộ như xe lôi hoặc xe lam có thể lưu thông mà không cần hộ tống trừ mỗi buổi sáng lính phải đi trước để ḍ ḿn. Nhờ thành quả này mà dân chúng ở Vàm Dinh và nhất là Cái Đôi không c̣n bị xem là biệt lập với thế giới bên ngoài nữa.

‘‘Ông thầy... Ông thầy...’‘

Tám, người lính mang máy truyền tin đưa ống liên hợp của máy 25 lên ra dấu. Uể oải đứng dậy Đạm bước chậm về chỗ Tám đang ngồi nói dóc với mấy người lính của trung đội 3.

 ‘‘Chuẩn úy Trương đang ở đầu máy bên kia ông thầy...’

Gật đầu Đạm cầm lấy ống liên hợp. Hai bên nói chuyện giây lát rồi Đạm trả lại cho Tám đoạn nói với Phát.

 ‘‘Anh Ba... Chuẩn úy Trương và vợ của ông ta vừa tới Cái Nước...’‘

Phát cười khi nghe giọng nói vui mừng của cấp chỉ huy. Anh biết mấy tháng nay Đạm đă làm việc nhiều gấp hai ba lần v́ không có ai thay thế anh để chỉ huy.

 ‘‘Ông thầy cứ nằm nghỉ đi... Tôi sẽ liên lạc với thằng 1 và 2 bảo tụi nó bung ra để giữ an ninh...’‘

Thấy Đạm hơi ngần ngừ Phát cười tiếp.

 ‘‘Ông thầy đừng có lo... Mấy thằng du kích không dám ṃ ra ban ngày đâu...’‘

Nghe lời Phát nói cũng có lư Đạm trở lại vơng nằm hút thuốc và đọc tiếp quyển Ṿng Tay Học Tṛ. An chết để lại cho anh mấy chục quyển tiểu thuyết và tuần báo mà nửa năm nay anh không có thời giờ đụng tới. Những cuộc phục kích, khai thông đường đất, tuần tiễu và hành quân hỗn hợp với các đơn vị bạn cũng chiếm hết thời giờ rồi. Đọc được nửa cuốn anh gấp sách lại. Nằm ngửa mặt nh́n anh nh́n lên khoảng trời mây trắng. Khói thuốc lăng đăng trong không khí ẩm mục mùi cỏ. T́nh yêu trong sách làm cho anh nhớ lại thuở học tṛ của ḿnh. Con đường băng qua sở thú. Mái tóc dài chấm vai. Tà áo trắng mượt mà thêu hai chữ’‘Trưng Vương’‘nơi ngực. Đôi guốc cây gơ lốc cốc trên đường. Âm thanh đáng yêu c̣n lẫn khuất trong góc cạnh nào đó của tâm hồn để rồi khi nhớ lại chỉ vang lên chút ngậm ngùi và tiếc nhớ. Không giống như trong thơ Nguyễn Bính, nhà nàng không ở cạnh nhà anh mà lại cách nhau con đường nhiều xe chạy. Những buổi chiều đi trên con hẻm nhỏ, anh thấy bóng nàng thơ thẩn trong sân trước như chờ đợi người đi tới nơi ḥ hẹn. Lá thơ được ném vội qua hàng rào cây, trở thành cánh bướm bay dật dờ trong gió và nàng cười vui cố chụp bắt không cho lá thư t́nh rơi xuống đất. Ánh mắt đen long lanh lấp ló sau hàng rào. Cánh tay trần vẩy vẩy.
Đạm nhắm mắt lại. Trong vùng kư ức mỏi ṃn theo tháng ngày gian truân của đời lính anh thấy sáng lên nụ cười của cô nữ sinh Trưng Vương rồi h́nh bóng mờ dần với giấc ngủ trưa. Không gian thật tĩnh mịch.

Tiếng súng nổ bất chợt làm cho Đạm choàng dậy. Tiếng động lớn dần dần rồi lát sau chiếc vỏ vọt lớn hiện ra. Lính đứng trên đường giơ tay vẩy. Ngang qua chỗ Đạm đang ngồi chiếc xuồng dừng lại.

 ‘‘Thiếu úy... Thiếu úy...’‘

Tiếng của Trương từ dưới ghe phát ra. Đạm đứng dậy. Anh thấy Trương bước lên bờ.

 ‘‘Thiếu úy khỏe không thiếu úy?’‘

Đạm cười cười.

 ‘‘Khỏe... Thấy mặt Trương là tôi khỏe rồi...’‘

Đưa tay ra bắt lấy tay người đại đội phó Đạm cười nói đùa.

‘‘Bà xă đâu. Chắc bả sợ nên không chịu xuống phải không "

Trương cười ha hả lắc đầu.

‘‘Bả ngồi dưới ghe... Thiếu úy lại đây để tôi giới thiệu...’‘

Hai người lính đi tới sát bờ rạch. Một cô gái đang ngồi trong ḷng ghe chật hẹp, xung quanh là những người dân quê lam lũ. Cô ta trông xa lạ và lạc loài.

‘‘Trúc Đào, vợ tôi đó thiếu úy...’‘

Đạm ngơ ngác nh́n Đào rồi lát sau mới gượng cười nói nhỏ mấy tiếng.

‘‘Chào cô Trúc Đào.’‘

‘‘Đây là thiếu úy Đạm. Ổng là xếp của anh đó em.’‘

Trương cười nói với vợ của ḿnh. Cúi đầu xuống cố tránh ánh mắt nh́n của người lính chiến, Trúc Đào nói nhỏ như th́ thầm.

‘‘Dạ... thiếu úy...’‘

Quay qua Trương Đạm vỗ vai nói.

‘‘Trương về đồn trước đi. Tối nay ḿnh sẽ nói chuyện nhiều...’‘

Trương nói một câu rồi mới chịu xuống ghe.

 ‘‘Cám ơn thiếu úy đă đón tụi này...’‘

Đạm gật đầu. Chiếc vỏ vọt chạy đi để lại người lính chiến đứng tần ngần trên con lộ đất lầy lội. Không biết có phải anh khóc hay là khói thuốc bay lên làm cho anh ứa nước mắt.

 Toán lính từ từ đi vào cổng chánh. Trước khi chia tay Phát c̣n dặn lần nữa.

‘‘Chiều nay ông thầy dẫn vợ chồng chửn úy Trương tới nhà tôi ăn cơm nghe. Bà xă tôi làm tiệc mừng hai vợ chồng ổng...’‘

Đạm gật đầu lầm lủi đi. Thái độ của anh khiến cho Phát ngạc nhiên song anh ta cũng không nói ǵ thêm. Đạm ngập ngừng trước khi bước vào căn nhà của ḿnh. Lần đầu tiên anh giơ tay gơ cửa mặc dù cửa mở toang. Trương đón anh với nụ cười tươi.

‘‘Thiếu úy mệt dữ... Để tôi bảo vợ tôi làm cho thiếu úy ly nước đá chanh...’‘

Đạm lắc đầu.

 ‘‘Thôi khỏi... Chiều nay ḿnh ăn cơm với gia đ́nh của Phát...’‘

Hướng về Đào đang cúi đầu soạn quần áo từ trong va li ra Đạm nói tiếp.

‘‘Tạm thời hai vợ chồng Trương ở chung với tôi vài ngày...’‘

Liếc nhanh vợ Trương cười nói.

‘‘Tụi này đă bàn với nhau rồi. Đào sẽ nấu cơm cho thiếu úy ăn chung với tụi này...’‘

Đạm hơi mỉm cười đốt điếu thuốc.

‘‘Từ nào tới giờ tôi ăn cơm tháng ở nhà Phát... Thôi khỏi phiền Trương và cô Trúc Đào...’‘

Đào ngước lên nh́n người chỉ huy của chồng ḿnh.

‘‘Thiếu úy...’‘

Đạm ngắt lời liền.

‘‘Xin cô Đào đừng gọi tôi là thiếu úy. Ngay cả Trương cũng vậy. Trước mặt lính tráng thời không sao nhưng trong nhà...’‘

Hiểu ư Đào cười nói nhỏ.

 ‘‘Cám ơn thiếu úy... À quên anh Đạm...’‘

Nh́n quanh quất căn nhà Đạm nói với hai vợ chồng.

 ‘‘Tôi đă bảo lính cất cho hai vợ chồng căn nhà mới nhưng họ bị bận rộn thành ra...’‘

Nh́n vợ Trương cười lên tiếng.

 ‘‘Nhà này c̣n rộng lắm với lại tụi này cũng không có đồ đạc ǵ nhiều. Chỉ có quần áo và mớ sách báo...’‘

‘‘Ở tạm th́ được... Hai vợ chồng cũng phải có nhà riêng như người ta...’‘

Máng khẩu Colt 45 lên đầu giường Đạm cười cười.

 ‘‘Hai vợ chồng chịu khó ngủ chật chội vài đêm rồi sau đó về nhà mới...’‘

Nh́n ra cửa thấy Phát đang đứng ngoắc anh tiếp nhanh.

 ‘‘Bây giờ ḿnh đi ăn cơm rồi về nghỉ sớm...’‘

Anh nhường cho Trương và Đào ra cửa trước. Đi sau nh́n vóc dáng mảnh mai của Đào anh thầm thở dài. Tiếng thở dài của anh nghe thật buồn.

 Bốn người ngồi và một đứng trong hầm chỉ huy. Bốn người ngồi là ba trung đội trưởng Xinh, Thắng và Phát. C̣n người kia là Trương, đại đội phó. Người đứng chính giữa pḥng là Đạm.

‘‘T́nh báo của chi khu...’‘

Đạm dừng lại nh́n ba trung đội trưởng cố cựu của ḿnh. Cả ba đều biết khi mà cấp chỉ huy mở đầu buổi họp với năm chữ’‘T́nh báo của chi khu’‘là thế nào cũng có đánh nhau. Đánh nhau có nghĩa địch công đồn hoặc chính họ sẽ mở cuộc hành quân săn t́m và tiêu diệt địch. Bây giờ nhằm tháng 8, tháng mưa dầm. Thời tiết này rất thuận lợi cho địch mở những cuộc công đồn v́ thời tiết xấu khiến cho sự can thiệp của phi cơ và pháo binh hoặc bộ binh trở nên khó khăn và mất thời giờ hơn.

‘‘Trung úy Thiện vừa báo cho tôi biết là tiểu đoàn 505 chủ lực miền cộng thêm một đại đội cơ động tỉnh hiện có mặt trong vùng Cái Nước. Có lẽ trong vài ngày nữa thôi là chúng sẽ tới Vàm Dinh hoặc Cái Đôi. Theo lời của ông Thiện thời chi khu chưa xác định được là địch sẽ di chuyển về đâu hay đánh đồn nào trong vùng này. Riêng tôi đoán là địch sẽ đánh đồn của chúng ta để rửa cái hận đă bị thất bại lần trước...’‘

‘‘Tôi cũng đoán như ông thầy...’‘

Thắng lên tiếng. Ba Phát tằng hắng tiếng nhỏ.

‘‘Lần này gay go nghe ông thầy. Tôi nghe nói thằng tiểu đoàn trưởng của tiểu đoàn 505 giỏi lắm...’‘

Đạm nh́n Phát chăm chú.

‘‘Anh biết nó?’‘

Phát cười cười.

 ‘‘Nó tên Tráng, bà con xa với tôi. Quê nó ở Thới B́nh. Đang học trung học ở trường tỉnh rồi không biết v́ lư do ǵ nó bỏ học theo mặt trận...’‘

‘‘Ạ...’‘

Đạm có vẻ trầm ngâm lát sau mới nói nhỏ.

 ‘‘Tôi sẽ liên lạc với ban 2 của chi khu để hỏi thêm về Tráng...’‘

Nói xong anh mỉm cười rút điếu thuốc rồi đưa gói thuốc ra mời bốn người lính của ḿnh. Khói thuốc bay dật dờ trong gian hầm ẩm mục.

 ‘‘Bắt đầu từ bữa nay, ta sẽ có hai toán thám báo đi ra ngoài mỗi đêm... Mỗi toán sẽ có 6 người. Tối nay, tôi sẽ đi đầu tiên. Ngày mai tới phiên Thắng và Trương, rồi sau đó ông Xinh và Phát. Mục đích của các toán thám báo là t́m kiếm sự có mặt của tiểu đoàn 505 để báo cáo lên chi khu...’‘

Hướng về Thắng Đạm cười hỏi.

 ‘‘C̣n cái vụ cất nhà cho chuẩn úy Trương tới đâu rồi ông Thắng?’‘

Thắng găi găi đầu.

 ‘‘Dạ cũng gần xong rồi ông thầy. Bị lúc này mưa quá nên tụi nhỏ không có phơi lá được. Tôi định cất tạm một căn cạnh nhà của ông thầy thời dễ và nhanh hơn. Hai ông chánh và phó ở chung vách cũng vui và cũng đỡ hao lá...’‘

Hơi cau mày Đạm quay qua hỏi Trương.

‘‘Ông chịu phiền ở chung vách với tôi thời gian rồi tới mùa nắng tôi sẽ bảo lính cất cho ông căn nhà khác...’‘

Trương cười nói đùa.

 ‘‘Tôi thấy không có ǵ trở ngại. Dựa hơi thiếu úy thời c̣n ǵ bằng...’‘

Đạm cười nhỏ quay qua nói với Phát.

‘‘Ông nên coi lại các công sự pḥng thủ. C̣n súng cũng phải lau chùi lại. Lần này tụi nó đánh chắc sẽ dữ dội hơn lần trước...

 Thôi ḿnh giải tán để tôi gọi máy liên lạc với chi khu...’‘

Đứng dựa lưng vào cây cột ở giữa căn nhà Đào nh́n Đạm với vẻ ṭ ṃ lẫn ngạc nhiên. Ông xếp của chồng nàng, thoạt nh́n không giống như những người lính mà nàng thấy nhan nhăn trên đường phố Sài G̣n hay trên tivi. Chân mang đôi giép màu đen, gần giống như săng đan, mặc bộ bà ba đen, tay cầm khẩu súng trông rất lạ, ông thiếu úy tên Đạm của nàng không giống bất cứ người lính nào.

 Đào th́ thầm hỏi Trương.

 ‘‘Ảnh mang giép ǵ vậy?’‘

Trương cười cười trả lời thật gọn.

 ‘‘Giép râu...’‘

‘‘Giép râu là giép ǵ?’‘

‘‘Giép việt cộng...’‘

Câu trả lời của Trương không thỏa măn được thắc mắc của Đào nên nàng quay sang Đạm.

‘‘Anh Đạm mang giép ǵ lạ vậy?’‘

‘‘Giép râu. Đây là loại giép đặc biệt của mấy ông việt cộng. Nó làm bằng vỏ xe hơi và có nhiều dây như săng đan của ḿnh, bởi vậy ḿnh mới kêu là giép râu...’‘

Khẽ gật đầu Đào cười hỏi tiếp.

‘‘Tại sao anh Đạm lại mặc quần áo màu đen và mang giép râu?’‘

Nh́n Trương Đạm tươi cười giải thích cho Đào.

‘‘Tôi đi bắt việt cộng nên phải giả dạng giống như họ...’‘

‘‘Tại sao bắt việt cộng mà anh lại phải giả dạng giống như việt cộng?’‘

Mặc dù bị Đào hỏi tới nhưng Đạm vẫn vui vẻ trả lời.

‘‘Ḿnh phải giả dạng giống như họ thời ḿnh mới tới gần họ và bắt sống họ được. Ḿnh lại gần mà họ tưởng là đồng chí của họ rồi ḿnh ŕnh lúc họ không đề pḥng ḿnh đè bắt sống họ...’‘

Đào bật cười thánh thót v́ câu trả lời có vẻ tếu của Đạm.

‘‘Khi nào anh Đạm bắt sống được việt cộng anh Đạm cho Đào xem mặt ông việt cộng như thế nào... Chắc mấy ổng dữ lắm hả anh Đạm...?’‘

Trương và Đạm đều bật cười v́ câu hỏi ngây thơ của Đào. Mang khẩu AK lên vai Đạm chỉ vào cái máy 25 đặt dưới đất ngay đầu giường.

‘‘Trương trực máy nghe. Nếu có ǵ tôi sẽ gọi... mà chắc cũng không có chuyện ǵ đâu...’‘

Đào im lặng nh́n theo Đạm bước ra cửa. Tự dưng nàng thầm thở dài. Tiếng thở dài thầm lặng của nàng Trương không nghe được v́ anh măi chăm chú vào cái máy truyền tin.

Chương 7

Đỉnh mùng trắng ngà. Đêm thật im vắng trừ thỉnh thoảng tiếng kẻng canh vang rời rạc. Đào giơ tay xem đồng hồ. 1 giờ sáng. Bên cạnh nàng Trương thở đều. Nàng không hiểu sao ḿnh lại thức giấc nửa đêm. Tiếng muỗi kêu vo ve bên ngoài mùng. Nghe có tiếng động trên nóc nhà, nàng cố đoán ra tiếng động ǵ. Măi lúc sau nàng mới nhận ra đó là tiếng mưa rơi lộp độp trên mái nhà lá. Tự dưng nàng nghĩ tới Đạm. ‘‘Giờ này chắc ảnh bị mưa ướt...''. Nàng nghĩ thầm và thương cho ông xếp của chồng ḿnh. Sống ở Sài G̣n từ nhỏ tới lớn, nàng chưa bao giờ thấy được bộ mặt thật của chiến tranh cũng như gian khổ và nguy hiểm của người lính đang chiến đấu nơi tiền đồn. Dù mới ở đây năm ngày nàng cũng sớm nhận ra một điều là Đạm và nhất là lính của anh nghèo khổ vô cùng. Họ nghèo tới độ không có giày để mang. Con nít thời chỉ mặc quần cụt và ở trần quanh năm suốt tháng. Đàn bà cũng vậy. Mấy bà vợ của lính chỉ mặc bà ba đen. Họa hoằn lắm nàng mới thấy họ mặc áo khác màu như xanh, vàng hay tím. Bữa cơm của họ cũng đạm bạc như đời sống của chính họ. Cá kho hay chiên cộng thêm tô canh rau lỏng bỏng vài miếng thịt ba rọi. C̣n thịt thời chỉ có thịt heo hay thịt vịt. Thịt ḅ và thịt gà đúng là xa xí phẩm của dân ở đây. Nhà thời nhà lá, vách trống trước hở sau, c̣n mái nhà thời nh́n thấy trăng sao. Nhà tắm thời bốn bức vách lá tả tơi mà đi từ xa người ta cũng có thể thấy được người tắm ở bên trong. Bởi vậy mà nàng phải tắm ban đêm và Trương phải đứng bên ngoài canh cho nàng tắm. Giường cây không có nệm mà được trải chiếu nên nằm đau lưng, nhúc nhích là gây ra tiếng kêu kèn kẹt. Đó là lư do khiến cho nàng ngại ngùng khi ân ái với chồng lúc ban đêm. Nàng sợ Đạm nghe được. Đêm nào hai vợ chồng ân ái với nhau, sáng ra nàng cảm thấy mắc cỡ v́ nghĩ Đạm biết bởi v́ hai giường chỉ cách nhau có bức màn bằng vải mỏng manh. Nhiều lần nàng tính nói cho chồng ḿnh nghe nhưng nghĩ đi nghĩ lại nàng đành im lặng. Có nói ra cũng không thay đổi được cái ǵ hết bởi v́ đời sống của lính tiền đồn là như vậy. Thương chồng, cũng như hiểu được phần nào nỗi gian khổ cùng nguy hiểm của chồng, do đó nàng vui vẻ chấp thuận khi Trương nêu ư kiến rủ nàng xuống Cà Mau sống. Nàng biết sống ở nơi xa xôi đó nàng sẽ phải hy sinh rất nhiều. Nàng sẽ phải từ bỏ nhiều thứ lắm. Nàng không c̣n được mặc áo dài, lái xe honda, đi bát phố, xem chiếu bóng... Tuy nhiên khi đặt chân vào ngôi đồn nhỏ bé nàng mới biết là ḿnh sẽ phải trực diện với túng thiếu, khổ sở và gian nan cùng cực.

 Đào trở ḿnh nằm nghiêng. Xuyên qua lớp vải mùng trắng nàng thấy mờ mờ cái bàn cây với ba cái ghế đẩu. Chiếc áo trây di của Trương máng nơi góc. Tiếng súng nổ vu vơ làm cho nàng giật ḿnh lo lắng khi nghĩ tới Đạm. Nàng không hiểu tại sao nàng lại nghĩ tới anh trong lúc đang nằm bên cạnh chồng. Dường như có lư do thầm kín nào đó bắt nàng phải nghĩ tới Đạm và lo lắng cho anh. Hôm nay anh dẫn lính đi kích. Ngày mai tới phiên của Trương. Biết đâu chồng của nàng sẽ không trở về. ‘‘Em hỏi anh... em hỏi anh bao giờ trở lại. Xin trả lời... xin trả lời mai mốt anh về. Anh trở về có thể bằng chiến thắng Pleime... Hay Đức Cơ, Đồng Xoài, B́nh Giả... Anh trở về... anh trở về hàng cây nghiêng ngả... Anh trở về... có khi là ḥm gỗ cài hoa... Anh trở về trên chiếc băng ca... Trên trực thăng sơn màu tang trắng... ''. Mấy câu hát đó nàng đă nghe hoài hũy trên đài phát thanh, truyền h́nh bằng thái độ thờ ơ, hờ hững v́ nghĩ nó sẽ không bao giờ xảy ra với ḿnh. Tuy nhiên đêm nay nằm đây, ở ngôi đồn tận cùng của đất nước nàng mới thấm thía, lo âu và sợ hăi. Cái chết xảy ra mỗi ngày. Cái chết gắn liền với tiếng kêu xè xè của mọt chê. Cái chết đến bằng phát đạn bắn sẽ của tên du kích. Người lính tuổi trẻ măng, bị đứt nửa phần thân thể v́ đạp phải trái ḿn cóc nhảy. Máu của họ đổ xuống nền đất đen đũi của lối đi, giao thông hào ẩm ướt và lô cốt nhầy nhụa thịt da sau trận công đồn của địch. Dấu tích của chiến trận, của sự chết, được lính xóa đi nhưng họ không thể nào xóa bỏ dấu vết hằn sâu trong ḷng người. Người vợ lính, ôm đứa con quặt quà quặt quại, hai mắt trợn trừng v́ mảnh đạn 82 ly ghim sâu vào cổ họng. Người vợ lính, khóc tỉ tê bên cạnh xác chồng, người lính địa phương, đă hy sinh v́ tổ quốc nhưng lại mù mờ không hiểu tổ quốc là ǵ cũng như tại sao ḿnh lại hy sinh v́ tổ quốc. C̣n nhiều thứ lắm, nhiều cái chết hay bị thương mà mỗi lần nh́n thấy nàng có cảm giác lo âu và sợ hăi nhiều hơn. Nàng sợ tới phiên của ḿnh. Nàng sợ trở thành quả phụ. Tuy nhiên nàng không làm ǵ khác hơn là nhận chịu và chia xẻ phần nào nỗi thống khổ và đau đớn của những người chung quanh.

Đang nằm thiu thiu ngủ Đào mở mắt v́ nghe có tiếng hú lạ tai. Ầm... Ầm... Chiếc giường cây rung rinh muốn xập.

 ‘‘Pháo... Pháo kích...’‘

Tiếng người la trong đêm vắng. Tiếng kẻng báo động vang vang. Trương nhảy tọt xuống đất. Tay xách súng, tay xách máy 25, anh nắm tay Hạnh.

‘‘Chạy... Chạy em... Chạy theo anh...’‘

Trường nhào ra cửa. Phía trước mặt của anh là giao thông hào sâu hơn nửa người. Đỡ vợ xuống trước anh đứng ngó ra cửa chánh của đồn. Hàng chục bóng người chạy lăng xăng. Tiếng kêu xè xè rồi... Ầm... Đất cát bay rào rào. Trương nhảy tọt xuống giao thông hào.

Quá quen với cảnh pháo kích cho nên lính trong đồn vẫn tỉnh bơ. Nhiều người đứng khơi khơi trên sân nh́n ra cánh đồng cười nói om x̣m.

‘‘Tụi nói pháo thời tránh làm chi cho mệt. Trời kêu ai nấy dạ mà...’‘

‘‘Thôi vào ngủ tiếp... Chắc hết rồi...’‘

Thấy Trương và Đào đứng dưới giao thông hào Xinh cười nói.

‘‘Chắc hết rồi chửn quí... Tụi nó chỉ phá cho ḿnh mất ngủ thôi...’‘

Khẽ gật đầu Trương leo lên khỏi giao thông hào rồi đưa tay kéo vợ lên. Cả hai lặng lẽ đi vào nhà. Trở lại giường Đào trằn trọc không ngủ được. Nàng c̣n có nhiều đêm không ngủ được ở ngôi đồn xa tận cùng đất nước này. Tự dưng nàng ứa nước mắt. Nàng sẽ c̣n có nhiều lần ứa nước mắt khóc thầm trong đêm.

Đạm ngồi nơi miệng hầm chỉ huy. Tay trái cầm quyển quyển Anh Hùng Xạ Điêu, tay trái cầm điếu thuốc, anh thờ ơ nh́n cánh đồng lấp xấp nước trước mặt ḿnh. Những mô đất thấp. G̣ đất cao. Hàng cây đước xanh đen. Trời không mưa nhưng lại có nhiều mây. Thỉnh thoảng mặt trời mới ló ra khỏi đám mây. Xóm nhà lá nằm bên tay phải của anh, sát với con lộ đất, hiện rơ dưới ánh mặt trời của một ngày gần cuối tháng 9. Hít hơi thuốc anh quay nh́n dăy nhà của gia đ́nh binh sĩ. Toàn khu nhà lá nằm dọc theo con lộ đất. Cuối cùng, cách xa khu gia binh chừng năm thước, có hai căn nhà liền vách nhau. Một căn cho anh và một căn của vợ chồng Trương. Từ khi có thêm sự hiện diện của Đào, sinh hoạt của anh cũng có ít nhiều thay đổi. Anh ít khi ở nhà. Anh la cà nơi xóm nhà lá của dân làng thường xuyên hơn. Nếu không anh ở ĺ trong hầm chỉ huy của ḿnh. Có thể nói nó là ngôi nhà thứ nh́ của anh. Mặc dù là hai nhà riêng rẻ song lại liền vách nhau do đó anh hầu như nghe hoặc biết và đôi khi thấy rơ sinh hoạt của hai người bên kia. Nằm đọc sách bên này anh nghe được tiếng cười thánh thót hay tiếng hát nho nhỏ của Đào. Những lúc Trương vắng nhà v́ phải đi kích, đi giữ an ninh trục lộ giao thông, anh cảm thấy không được tự nhiên ở nhà một ḿnh. Chi khu Cái Nước đă ra lệnh cho anh giữ ǵn an ninh khoảng đường từ Cái Đôi đi Vàm Dinh. Cũng v́ vậy mà anh phải cắt một trung đội hoạt động thường xuyên trong khu vực này. Ba trung đội luân phiên nhau, ban đêm thời bung ra phục kích đám du kích của địch, c̣n ban ngày thời mở đường buổi sáng và giữ an ninh cho xe cộ lưu thông. Cũng v́ thế mà anh và Trương cũng như ba trung đội trưởng phải vắng nhà nhiều hơn...

‘‘Anh Đạm...’‘

Đạm cục cựa khi nghe có người gọi tên ḿnh. Quay qua anh thấy Đào đang đứng nh́n ḿnh mỉm cười. Hôm nay nàng mặc chiếc quần vải đen và áo bà ba trắng. Mái tóc đen dài thả buông trên vai.

‘‘Cô Trúc Đào có chuyện ǵ cần? ‘‘

Hỏi xong câu hỏi Đạm hơi bối rối khi thấy người đứng đối diện đang nh́n ḿnh đăm đăm.

‘‘Dạ Đào tính nhờ anh một chuyện...’‘

‘‘Chuyện ǵ vậy cô Trúc Đào?

‘‘Dạ... Trước nhất Đào xin anh bỏ tiếng ‘‘cô Trúc Đào ‘‘khách sáo và kiểu cách của anh đi...’‘

Đạm mỉm cười. Nh́n vào đôi mắt long lanh của Đào giây lát anh quay nh́n về cánh đồng trống. Giọng trầm khàn của anh vang lên nhỏ và chậm.

 ‘‘Nếu Đào cho phép...’‘

‘‘Dạ Đào cho phép anh từ lâu rồi... Từ hồi...’‘

Nói tới đó Đào ngập ngừng dường như có điều ǵ làm cho nàng khó nói. Đạm móc túi lấy ra gói thuốc. Dường như măi suy nghĩ chuyện ǵ hoặc do thói quen anh đưa gói thuốc mời khách. Cử chỉ của anh khiến cho Đào ngạc nhiên.

‘‘Anh Đạm... Đào đâu có hút thuốc mà anh mời...’‘

Đạm gượng cười v́ cử chỉ vô ư thức của ḿnh.

‘‘Xin lỗi Đào. Tôi tưởng Đào là người khác...’‘

‘‘Anh mơ tưởng nhiều quá. Ngày xưa...’‘

Đào lại ngừng lời. Nh́n ra quăng đồng không mông quạnh nàng thở dài.

 ‘‘Đào tính mượn anh vài cuốn sách để đọc... Đào không có việc ǵ làm... Ăn rồi ngủ, ngủ rồi ăn…chán quá...’‘

Đạm mỉm cười rít hơi thuốc. Đào nói nhỏ.

 ‘‘Anh hút thuốc nhiều quá...’‘

‘‘Sao Đào biết tôi hút thuốc nhiều...’‘

‘‘Đào thấy... Chín mười giờ đêm Đào c̣n thấy anh hút thuốc...’‘

Bật cười nho nhỏ nàng nói tiếp.

‘‘Vách lá trống trơn nên Đào thấy anh hút thuốc...’‘

Hơi gật đầu Đạm đứng lên.

‘‘Đào về nhà trước đi rồi một hồi tôi đem qua...’‘

‘‘Cám ơn anh. Mà anh ăn cơm chưa? ‘‘

Giơ tay xem đồng hồ Đạm nói nhỏ.

‘‘Chưa tới giờ...’‘

Đào cười bước đi. Gió thổi mạnh khiến cho chiếc quần vải dính sát vào người phô bày phần nào thân thể nẩy nở của người đàn bà mới lấy chồng. Nh́n theo giây lát Đạm thở dài buồn bă. Anh chợt nghĩ không biết bao lâu rồi ḿnh chưa gần đàn bà. Thiếu úy An chết trước khi thực hành lời hứa đi cùng anh ra Cái Nước nghỉ xả hơi. Từ đó tới nay v́ bận bịu, v́ buồn rầu và lo âu, anh quên mất ḿnh là một thanh niên trẻ tuổi đang khao khát t́nh cảm. Đàn bà trong đồn này cũng có nhưng đều lập gia đ́nh và con cái đùm đề. Vả lại ngoài chuyện khao khát ái ân, anh c̣n cần một người để có thể vui đùa, tṛ chuyện và tâm t́nh trong những lúc buồn rầu hay đơn côi. Sự có mặt của Đào khiến cho anh thảng thốt nhận ra là ḿnh cần một người đàn bà trong đời sống của ḿnh. Anh cần một người yêu, người vợ để lấp cái khoảng trống vắng trong đời người lính chiến nơi tiền đồn heo hút xa xôi. Đào, gợi lại trong anh kỷ niệm xưa, thuở học tṛ và t́nh yêu đầu đời mà hơn năm nay anh hầu như quên lăng. Chậm chạp đứng lên, nh́n về căn nhà của ḿnh, anh thấy Đào đang đứng nơi cửa chờ đợi. Hơi lắc lắc đầu anh bước nhanh. Vào nhà chọn ba cuốn tiểu thuyết, trở ra cửa. anh thấy nàng vẫn đứng chờ.

 ‘‘Anh vào nhà chơi...’‘

Đào lên tiếng mời trong lúc cầm lấy ba cuốn sách của Đạm đưa cho. Ông đại đội trưởng lắc đầu cười từ chối khéo.

‘‘Tôi phải đi ăn cơm rồi lo sửa soạn để đổi phiên cho Trương...’‘

‘‘Vậy hả. Anh là xếp mà sao Đào thấy anh phải làm nhiều hơn người khác...’‘

Đạm cười hít hơi thuốc.

‘‘Xếp phải làm gương cho lính. Vả lại ai ở đây cũng có gia đ́nh nên tôi không muốn họ xa vợ con...’‘

Ngừng lại giây lát anh nói với giọng buồn buồn.

‘‘Tôi không muốn lính chết... Họ chết vợ con khổ lắm. Tôi chết không ai khóc, không ai khổ...’‘

‘‘Nếu anh chết... Đào khóc cho... Anh đừng buồn...’‘

Đào rơm rớm nước mắt sau khi nói. Đạm cúi đầu. Anh không muốn hoặc anh sợ nh́n vào đôi mắt long lanh lệ của nàng. Thật lâu anh mới cười nói.

‘‘Tôi phải đi ăn cơm... Đào đọc sách đi... Khi nào hết bảo Trương qua nhà tôi lấy nữa...’‘

‘‘Dạ cám ơn anh...’‘

Đạm bước thật nhanh. Đào đứng im nh́n theo dáng đi vội vả của anh cho tới khi mất dạng sau một lô cốt cao nàng mới lặng lẽ trở vào nhà.

 

Chương 8

Bỏ quyển Khu Rừng Lau của Doăn Quốc Sỹ xuống bàn Đào quay nh́n ra cửa cái. Mưa. Mưa rơi trắng xóa. Ngh́n vạn giọt mưa rơi xuống mặt đất đen đă đầy nước thành những bong bóng nước vỡ vụn ra. Toàn thể khung trời gần như tối lại khiến cho nàng chỉ c̣n thấy mấy lô cốt hiện mờ mờ trong màn mưa trắng đục. ‘‘Mưa thúi đất luôn... Mưa mục người luôn...''. Nàng mỉm cười nhớ Trương đă nói như vậy. Không khí lành lạnh và ướt át lẫn trong đó mùi ẩm mốc của cây cỏ mục hay thứ đất śnh đọng nước v́ không có chỗ thoát. Đường giao thông hào trước mặt nhà của nàng chắc đă đầy nước. Hai hôm nay Trương vắng nhà. Cả Đạm cũng vậy. Hai ông đại đội trưởng và phó phải chỉ huy hai trung đội tham dự cuộc hành quân với các đại đội bạn trong quận Cái Nước để truy lùng một đơn vị của địch mới kéo về đây. Đêm đêm đốt lên ngọn đèn dầu lù mù nằm đọc sách nàng trằn trọc cho tới gần sáng mới chợp mắt. Nàng lo âu và sợ hăi cho chồng. Không hiểu sao mà nàng lại lo âu cho Đạm nữa. Có lẽ v́ anh là người lính chiến độc thân duy nhất của cái đồn lẻ loi và buồn hiu này. Có lẽ v́ anh không có người nào bên cạnh để lo lắng, săn sóc và an ủi...

Đang ngồi nh́n mưa rơi và suy tưởng Đào nghe như có tiếng người nói chuyện loáng thoáng rồi lát sau Trương hiện ra nơi cửa. Sự trở về bất ngờ của chồng khiến cho nàng ngạc nhiên và mừng rỡ. Bước vội vào nhà Trương cởi chiếc poncho ra.

‘‘Anh... Sao anh về sớm vậy... Anh đói không em dọn cơm cho anh ăn...’‘

Đào lăng xăng hỏi. Vừa cởi giày Trương vừa trả lời.

 ‘‘Trời mưa ướt và lạnh nên thượng cấp cho mọi người trở về nhà nghỉ cho khỏe. Ổng nói trời mưa như vầy tội vạ ǵ phải ở ngoài trời lạnh lẽo...’‘

Thay bộ quần áo khô xong Trương nói nhỏ với vợ.

‘‘Em dọn cơm lên đi để anh kêu anh Đạm qua ăn với tụi ḿnh cho vui...’‘

Đào vâng lời lui cui hâm cơm. Trùm cái poncho Trương chạy ào qua nhà bên cạnh. Đào chỉ nghe hai người nói chuyện loáng thoáng rồi lát sau Trương trở về.

‘‘Ảnh nói anh muốn bịnh nên không qua được...’‘

‘‘Ảnh bịnh ǵ vậy? ‘‘

Trương lắc đầu.

‘‘Không biết. Anh chỉ nói là ảnh bị nhức đầu và người đau nhức. Chắc cảm hay cúm...’‘

Đào không hỏi nữa v́ lo dọn cơm lên bàn. Hai vợ chồng im lặng ăn bữa cơm chiều. Mưa chỉ c̣n lâm râm nhưng gió thổi mạnh hơn. Đốt cây đèn dầu đặt lên bàn nàng nói với chồng.

 ‘‘Em có chừa cơm cho anh Đạm. Chút nữa anh đem qua cho ảnh...’‘

Trương gật đầu ăn nhanh ba chén cơm xong mang thức ăn qua nhà Đạm. Mươi phút sau anh trở về nói.

‘‘Ảnh đang ngủ... Anh hỏi ảnh có uống thuốc không thời ảnh nói uống rồi nhưng mà người lúc nóng lúc lạnh...’‘

‘‘Chắc ảnh bị cảm v́ ở ngoài mưa lâu quá...’‘

Trương cười cười.

 ‘‘Lính mà ở ngoài mưa đâu có sao...’‘

Đào ngắt lời chồng.

 ‘‘Lính th́ lính. Bộ lính không bị bịnh à... Anh là lính mà sao anh nhức đầu, sổ mũi, cảm cúm hoài...’‘

Trương cười ôm vai vợ.

‘‘Tại anh nhơng nhẽo với em... Từ hồi về đây em có thấy anh bị bịnh hông? ‘‘

Dọn chén dĩa vào trong bếp xong Đào trở ra nhà trước. Khơi sáng ngọn đèn dầu nàng hỏi chồng.

‘‘Anh muốn đọc sách hay đi ngủ?

Ngần ngừ giây lát Trương mới lên tiếng.

‘‘Đọc sách cũng được. Phải chi ḿnh có radio... Nghe nhạc đỡ buồn hơn...’‘

Lật lật trang sách kiếm chỗ đă làm dấu Đào thờ ơ lên tiếng.

‘‘Anh hỏi anh Đạm coi. Chắc ảnh có...’‘

 ‘‘Ừ... Để mai anh hỏi ảnh...’‘

Đào bá vai chồng cười mơn trớn như năn nỉ.

‘‘Anh đi bây giờ đi... Sẵn anh coi ảnh bớt nóng chưa...’‘

Trương ngần ngừ nh́n ra ngoài trời. Mới hơn sáu giờ mà tối thui lại thêm mưa rả rích. Điều đó làm anh ngại ra ngoài trời mặc dù hai nhà ở sát vách với nhau.

‘‘Đi bây giờ hả... Lạnh thấy bà...’‘

Đào cười đưa tay mân mê khuôn mặt của chồng.

‘‘Anh lính mà lạnh lẽo ǵ... Đi đi cưng... Em muốn nghe nhạc...’

Chiều ư vợ Trương xỏ giày, choàng poncho chạy qua nhà bên cạnh. Khơi sáng ngọn đèn dầu anh thấy Đạm đang nằm ngủ co ro quên cả bỏ mùng. Bỏ mùng xuống cho Đạm xong anh mở cái máy thu thanh đặt nơi góc bàn. Tiếng xè xè vang lên rồi lát sau có tiếng nói của người nữ xướng ngôn viên trong một chương tŕnh của đài phát thanh quân đội. Mừng rỡ Trương nhét chiếc máy thu thanh vào người rồi bước nhanh ra cửa. Khép cửa lại cẩn thận anh chạy ào về nhà của ḿnh. Đưa chiếc máy thu thanh ra anh cười khoe.

 ‘‘Có rồi... Ảnh có cái máy thu thanh mà có luôn băng nữa. Em tha hồ nghe... Chỉ sợ không có ‘‘pin ‘‘thôi...’‘

Mân mê cái radio-cassette cũ của Đạm giây lát Đào bấm nút. Giọng ca ngọt ấm của Nhật Trường trong ca khúc Biển Mặn vang lên

- Cao ngất Trường Sơn, ôm ấp t́nh thương nước ra sông nguồn

T́m về biển Đông, t́nh yêu thành sóng Thái B́nh Dương

Rồi từng đêm sương, sóng vỗ về ru giấc quê hương

Nhưng quê hương chưa ngủ, khi bom đạn tơi bời c̣n nhục nhằn dưới ruộng trên nương.

Tôi thức từng đêm thơ ấu mà nghe muối pha trong ḷng

Mẹ là mẹ trùng dương, gào than từ băi trước ghềnh sau

Tuổi trời qua mau, gió biển mặn nuôi lớn khôn tôi

 Nên năm hăm mốt tuổi, tôi đi vào quân đội mà ḷng th́ chưa hề yêu ai...

Rút hai chân vào, quấn cái mền cho khỏi bị lạnh và bị muỗi cắn, Đào nh́n ra khung cửa sổ độc nhất. Bên ngoài trời tối mù. Mưa đă tạnh. Gió cũng ngừng thổi. Lẫn trong tiếng nhạc nàng nghe được tiếng cóc nhái và ễnh ương kêu. Tất cả tạo thành thứ âm thanh lạ lùng chỉ có nơi tiền đồn tận cùng của đất nước. Không có điện. Không có tiếng xe cộ. Không có ánh đèn màu. Ngay cả ánh hỏa châu cũng không có. Chỉ là đêm tối mông lung. Chỉ là tiếng sấm gầm xa xa.

 - Người yêu tôi, tôi mới quen mà thôi

Lúc dừng quân trên vùng vừa tiếp thu

Vùng hoang vu bóng dừa bờ cát dài

Gió lên từng chiều vàng nàng xơa tóc trên biển xanh

Người yêu tôi hay khóc trong chiều mưa

Lúc màu xanh biển mặn đục sắc mây

Bảo yêu anh em muốn chuyện đôi ḿnh

 Như màu xanh biển t́nh trong ngày trời xinh rất xinh.

Tôi đến lại đi, xa vắng đời tôi chiến chinh lâu dài

Miệt mài đời trai, vượt truông dài che khuất biển xanh

Đẹp tựa trong tranh, gót bùn lầy cho lúa thêm xanh

Trong bao lần quân hành, tôi qua vùng khô cằn

Mồ hôi thành biển mặn trên môi...

Đào quay nh́n khi nghe tiếng thở dài của chồng. Trương nói nhỏ.

‘‘Bản nhạc hay mà buồn...’‘

Đào cười không nói v́ đang lắng nghe bản C̣n Chút Ǵ Để Nhớ.

- Phố núi cao phố núi đầy sương

Phố núi cây xanh trời thấp thật buồn

Anh khách lạ đi lên đi xuống

May mà có em đời c̣n dễ thương

Em Pleiku má đỏ môi hồng

Ở đây buổi chiều quanh năm mùa đông

Nên tóc em ướt và mắt em ướt

Nên em mềm như mây chiều trong

Phố núi cao phố núi trời gần

 Phố xá không xa nên phố t́nh thân

Đi dăm phút đă về chốn cũ

Một buổi chiều nao ḷng vẫn bâng khuâng

Xin cảm ơn thành phố có em

Xin cảm ơn một mái tóc mềm

Mai xa lắc trên đồn biên giới

 C̣n một chút ǵ để nhớ để quên

 C̣n một chút ǵ để nhớ... để quên...

Nghe xong bản nhạc Đào quay qua nh́n và thấy chồng tủm tỉm cười.

‘‘Anh cười ǵ vậy? ‘‘

Không trả lời Trương hát nho nhỏ.

‘‘May mà có em đời c̣n dễ thương... Em Cái Đôi má đỏ môi hồng... Ở đây buổi chiều quanh năm trời mưa... Nên áo em ướt và mắt em ướt... Xin cảm ơn tiền đồn có em... Xin cảm ơn một nụ hôn mềm...’‘

Trúc Đào bật cười thánh thót. Mặt nàng hồng lên dưới ánh đèn dầu. Trương thổi tắt đèn.

 ‘‘Thôi đi ngủ... Em nghe hoài hết pin của anh Đạm...’‘

‘‘Ngủ th́ ngủ... mà anh không được lộn xộn à nghe...’‘

Trương cười hắc hắc ṿng tay kéo vợ sát vào ngực ḿnh. Bên ngoài trời vẫn mưa. Tiếng súng nổ vu vơ. Tiếng kẻng canh vang rời rạc và lạc lơng.

 Đào giật ḿnh thức giấc v́ tiếng động là lạ. Lắng nghe hồi lâu nàng mới biết tiếng động phát ra từ bên kia vách. Dường như là tiếng rên, thở, kèm theo tiếng ụa mửa của Đạm. Không biết chuyện ǵ xảy ra nàng gọi Trương.

‘‘Anh... Anh...’‘

‘‘Cái ǵ...? ‘‘

Trương hỏi bằng giọng ngái ngủ.

 ‘‘Em nghe anh Đạm rên. Chắc ảnh ói mửa... Anh qua coi ảnh ra sao...’‘

Trương vẫn nằm im.

‘‘Anh...’‘

Đào lên tiếng nhắc. Trương ngồi dậy. Xỏ đôi giày, trùm poncho Trương chạy qua nhà Đạm. Lát sau anh lại trở về.

 ‘‘Em qua phụ anh. Anh ói mửa tùm lum... Người ảnh nóng lắm...’‘

Xỏ cái áo len cho ấm, trùm chung poncho với chồng, Đào đi qua nhà của Đạm. Nàng nhăn mặt khi ngửi mùi hôi của thức ăn. Kéo mùng, đặt tay lên trán anh nàng nói nhỏ.

 ‘‘Ảnh lên cơn sốt... Anh lấy cái khăn, thấm nước lạnh đưa cho em lau mặt ảnh cho đỡ nóng...’‘

Tay mặt cầm cái khăn lông, tay trái cầm cây đèn dầu, Trương đi ra sau bếp. Nước mưa trong lu đầy ắp và lạnh tanh. Nhúng ướt cái khăn lông, vắt khô nước anh hối hả trở ra nhà trước. Đón lấy cái khăn Đào chậm chạp lau mặt cho Đạm. Nàng c̣n cởi áo của anh ra lau nơi ngực. Lau xong đưa tay rờ trán nàng cười nói với chồng.

‘‘Bớt nóng rồi... Chút nữa em làm thêm một lần... Bây giờ ḿnh về nhà ngủ rồi một lát lại qua...''

Đặt cây đèn dầu lên bàn, vặn lu một chút Đào theo chồng đi về nhà. Vào giường chừng một chút nghe chồng đă thở đều nàng mỉm cười lặng lẽ trong bóng tối. Trương rất dễ ngủ cho nên nằm xuống là ngủ liền. C̣n nàng không giống như vậy. Lên giường phải lâu lắm nàng mới nhắm mắt được. Đêm đêm nàng suy nghĩ, mơ mộng và tưởng tượng đến mệt nhoài trí năo rồi mới thiếp được một giấc.

Đào giật ḿnh mở mắt. Đưa tay lên xem đồng hồ nàng thấy 3 giờ sáng. Nghe Trương ngáy đều nàng không muốn đánh thức chồng dậy. Mặc áo len, mang giép, đội thêm cái nón lá nàng đi qua nhà để thăm bịnh cho Đạm. V́ lo lắng cho bịnh của anh nên nàng không nghĩ và không ngại ngùng về chuyện đi qua nhà một người đàn ông trong lúc ban đêm tăm tối. Xô cửa bước vào, đứng im giây lát nàng thấy, qua vải mùng mờ mờ anh nằm ngủ co ro. Bước tới đứng cạnh giường, tay vén mùng, nàng đưa tay mặt đặt lên trán của người bịnh. Dường như cơn sốt đă đi qua nên nhiệt độ giảm xuống chỉ c̣n hơi nóng một chút. Đào nh́n chăm chú khuôn mặt của người lính. Thấp thoáng đâu đó trong kỷ niệm là h́nh ảnh của cậu học tṛ trường Vơ Trường Toản, người bạn học láng giềng của ḿnh. Người t́nh tuổi nhỏ của nàng. Đôi bạn học ngày hai buổi đi về. Đứng cạnh nhau chờ xe bus buổi sáng. Trưa tan học đi bộ, lang thang qua sở thú để về nhà. Con đường Hồng Thập Tự. Nguyễn Bĩnh Khiêm. Cầu Thị Nghè gió bay tà áo trắng. Đêm hẹn ḥ. Đạm đứng ngoài đường. Nàng đứng trong hàng rào cây. Thủ thỉ. Tâm t́nh. Tựu trường năm đệ nhất nàng âu sầu, ủ rũ v́ mất bạn. Đạm phải theo gia đ́nh về Mỹ Tho. Từ đó hai người cách xa và chia ĺa nhưng trong tâm tưởng của nàng luôn luôn vấn vương h́nh bóng của người bạn t́nh. Nàng nghĩ ḿnh sẽ không bao giờ gặp lại Đạm cho tới khi ngồi với Trương trên chuyến xe lam về Cái Đôi. Đạm trở lại trong đời sống của nàng không hẹn trước. Chỉ có một điều là nàng đă có chồng. Nhiều lần nàng băn khoăn tự hỏi tại sao lại có sự tái ngộ éo le và kỳ lạ như vậy. Nhiều lần nàng định nói sự thật cho Trương biết song suy nghĩ cặn kẻ nàng lại thôi. Nàng sợ chồng hiểu lầm rồi ghen tuông. Nàng sợ đôi bên sẽ xích mích với nhau. Nàng định có dịp nào đó sẽ bày tỏ cho Đạm biết. Nàng tin anh sẽ thông cảm và hiểu cho cảnh ngộ éo le của hai người.

Đào hơi lùi lại khi thấy Đạm ú ớ và trở người nằm xoay mặt về phía ḿnh. Khuôn mặt đó nàng đă từng nh́n ngắm. Khuôn mặt đó bao lần nàng đă vuốt ve. Cái miệng đó bao lần đă nói với nàng ngàn lời yêu thương. Bàn tay đó bao lần viết cho nàng những lá thư t́nh lăng mạn và thơ mộng. Đưa tay ra định vuốt ve khuôn mặt của người t́nh xưa, nàng chợt rụt tay về v́ nhớ ra là ḿnh là một người đàn bà đă có chồng. Trầm ngâm giây lát nàng thổi tắt cây đèn dầu rồi từ từ đi về nhà của ḿnh. Leo lên giường nàng yên tâm khi thấy chồng vẫn say ngủ. Nhắm mắt lại dỗ giấc ngủ nàng mơ màng thấy Đạm g̣ lưng đạp xe lên dốc cầu B́nh Lợi chở nàng đi ăn nem Thủ Đức. Nàng c̣n nghe rơ tiếng cười của anh vang vang trong gió của buổi trưa hè.

Bốn ngày. Trương bận bù đầu và mệt gần đứt hơi v́ làm việc nhiều. Đạm bị cảm nằm liệt giường do đó anh phải thay thế để chỉ huy đại đội. Bây giờ anh mới biết làm xếp không phải dễ và sướng nhất là một ông xếp không có nhân viên để sai khiến hoặc giúp đỡ. Nào phân công cho trung đội, tiểu đội đi kích, đi mở đường, đi giữ an ninh trục lộ giao thông. Nào liên lạc với chi khu để biết tin tức. Nào liên lạc với tiểu khu để xin tiếp tế đạn dược, thuốc men và thực phẩm cho lính. Nào nói chuyện với ban 2 của chi khu để biết về t́nh h́nh chiến sự cũng như hoạt động của địch trong vùng trách nhiệm. Nào gọi chi khu để biết bao giờ lương của lính mới tới. Nào phân chia cho lính đi phép. Đủ mọi chuyện lặt vặt, lỉnh kỉnh và phiền hà. Trúc Đào cũng không có rảnh rỗi. Nàng có một bệnh nhân đặc biệt cần sự săn sóc của nàng. Đạm bị bệnh cúm nặng nhưng nhờ sức trai tráng nên anh vượt qua được cơn bệnh một cách mau chóng. Tuy nhiên anh cũng phải nghỉ dưỡng sức cả tuần lễ. Trong thời gian đó, ngoài những lúc nấu cơm, nàng phải giặt giũ quần áo, mùng mền cho anh. Ban đêm khi Trương vắng nhà nàng ở luôn bên nhà Đạm cho khỏi mất công đi qua đi lại. Một lư do nữa là nàng sợ ở một ḿnh. Sự có mặt của anh cũng khiến nàng yên tâm hơn dù anh chỉ có ăn rồi ngủ li b́.

 

Chương 9

Đạm thức giấc lúc năm giờ sáng. Anh cảm thấy cổ họng của ḿnh khô và rát. Vật đầu tiên mà anh thấy là Đào đang ngồi gục đầu ngủ trên cái ghế dựa sát vào cột nhà. Mắt nhắm nghiền. Tóc dài rối xỏa bên vai. Hai chân duỗi ra. Hai cái nút bóp của chiếc áo bà ba màu mỡ gà bị bung ra cho anh thấy mờ mờ cái nịt vú trắng với chút da thịt trắng ngà ngà.

 ‘‘Đào... Đào...’‘

Đạm gọi nhỏ. Đào mở mắt. Thấy Đạm đang nh́n ḿnh đăm đăm nàng hơi bối rối. Cúi xuống thấy áo bị hở tung hai nút nàng mắc cỡ đỏ bừng cả mặt. Vội vàng cài nút áo lại nàng đứng lên.

 ‘‘Anh Đạm khỏe chưa? ‘‘

Hơi gật đầu Đạm hỏi nhỏ.

 ‘‘Đào qua nhà anh bao lâu rồi? ‘‘

‘‘Dạ... Mấy bữa nay Đào đi qua đi lại nhà em với nhà anh hoài...’‘

Đạm nh́n quanh quất.

 ‘‘Trương đâu rồi? ‘‘

‘‘Dạ ảnh không có nhà. Ảnh nói với em là ảnh dẫn lính đi kích...’‘

Ngừng lại giây lát nàng hỏi tiếp.

‘‘Anh khát nước không Đào lấy cho anh ly nước...? ‘‘

Đạm gật đầu. Đào đưa cho anh ly nước. Dù cố ngóc đầu lên để uống song c̣n yếu sức nên anh chỉ hớp có một ngụm là nằm thở dốc. Bước tới cạnh giường nàng cười.

‘‘Để Đào đỡ cho anh uống...’‘

Nói xong nàng ngồi xuống giường đoạn nâng đầu của Đạm lên tựa vào ḷng ḿnh c̣n tay kia đưa ly nước vào tận miệng cho anh uống. Khi anh uống được nửa ly nàng mới nhẹ đặt đầu người bệnh xuống giường.

‘‘Đào có nấu cháo cá... Anh đói không Đào đút cho anh ăn...’‘

Đạm gật đầu. Khi nàng trở lại với tô cháo cá trên tay anh nói nhỏ.

‘‘Anh cám ơn Đào đă săn sóc cho anh mấy ngày...’‘

Đỡ cho Đạm tựa lưng vào cây cột cạnh đầu giường, Đào ngồi xuống ghế đối diện với anh. Đưa cái muỗng đầy cháo ra trước mặt anh nàng cười nói.

‘‘Anh mà c̣n nói tiếng cám ơn là Đào khỏi có đút cháo cho anh ăn đâu. Cho anh nhịn đói luôn...’‘

Đạm bật lên tiếng cười yếu ớt. Anh chưa kịp nói ǵ Đào lại tiếp.

‘‘Đào c̣n phải cám ơn anh... Cái cassette của anh nghe hay lắm...’‘

Thấy Đạm ngơ ngác không hiểu ḿnh nói chuyện ǵ nàng liến thoắng kể cho anh nghe là đêm đầu tiên anh bị bịnh nàng nói với Trương qua nhà anh ‘‘mượn tạm ‘‘cái radio- cassette để về nghe nhạc. Nghe xong Đạm cười cười.

‘‘Để trả công Đào săn sóc anh tặng cho hai đứa luôn...’‘

‘‘Rồi anh lấy ǵ nghe...’‘

Đạm lắc đầu hớp ngụm cháo cá.

‘‘Anh ít khi nghe nhạc vả lại anh c̣n cái máy thu thanh của thiếu úy An bỏ lại. Để anh đưa thêm cho Đào mấy cục pin mới...’‘

Ăn xong tô cháo nóng Đạm đổ mồ hôi. Thấy thế Đào lấy khăn nóng lau mặt cho anh rồi cười nói.

‘‘Bây giờ anh nằm nghỉ để Đào về nhà nấu cơm cho anh Trương ăn. Chắc ảnh sắp về rồi...’‘

Vẫn tựa lưng vào cây cột Đạm im lặng nh́n theo bóng Đào khuất sau cửa. Mới bốn năm xa nhau mà cô nữ sinh của trường Trưng Vương đă thay đổi khá nhiều. Người mà anh yêu bây giờ khác hơn xưa. Vóc dáng mảnh mai gầy không c̣n nữa. Thiếu nữ ḿnh hạc xương mai, nhiều mơ mộng và lăng mạn đă biến thành một người đàn bà mà trong ánh mắt thơ ngây thấp thoáng ưu tư, phiền muộn và lo sợ. Đối diện với sự chết ai lại không lo sợ. Chết là cái ám ảnh không rời, giống như tóc trên đầu của ḿnh, rụng rơi một sợi cũ già thời lại mọc lên sợi khác mới hơn hoặc nếu ḿnh cố t́nh bứt bỏ đi thời tóc cũng vẫn dài ra.

Phát và Đạm đứng trên con lộ đất. Chỗ mà họ đứng cách Vàm Dinh chừng vài cây số. Con rạch đầy nước lờ đờ chảy. V́ gần biển nên nước mặn và đục. Gần cuối năm trời lành lạnh. Đạm mơ hồ ngửi trong cơn gió bấc mùi vị của Tết. Hơn hai năm trấn đóng tiền đồn, đây là cái tết thứ nh́ của anh. Cánh đồng cỏ mọc cao. Rừng cây xanh đen. Không khí vắng lặng. Cảnh vật đ́u hiu.

‘‘Thiếu úy...’‘

Phát mỉm cười liếc nhanh cái bông mai vàng đă bạc màu trên cổ áo trây di của cấp chỉ huy.

 ‘‘Tôi nghĩ ḿnh phải ăn tết cho xôm tụ...’‘

Trầm ngâm giây lát Đạm mới gật đầu.

‘‘Ăn tết thời cũng nên ăn nhưng tôi chỉ sợ lính cực...’‘

Ba Phát cười hà hà. Ông trung đội trưởng thâm niên nhất và giỏi giao thiệp nhất nói trong cơn gió hơi lành lạnh.

‘‘Thiếu úy để đó tui lo cho. Tui kêu mấy thằng nhỏ làm. Phải kiếm việc cho tụi nó làm chứ để tụi nó ở không là sinh chuyện bậy bạ...’‘

Ngừng lại giây lát Phát móc gói thuốc ra mời Đạm rồi mới nói tiếp.

‘‘Tui lo chuyện trong c̣n thiếu úy lo chuyện ngoài. Muốn ăn một cái tết b́nh yên là ḿnh phải dũa te tua mấy thằng du kích trước...’‘

Hít hơi thuốc thật dài Đạm nhíu mày nh́n quăng đồng không mông quạnh sáng lấp lánh dưới ánh mặt trời của ngày cận tết.

 ‘‘Tôi giao cho ông lo tổ chức tết. C̣n tôi sẽ chỉ huy hai trung đội 1 và 2...’‘

Đưa tay chỉ về cánh đồng cỏ cao ở bên kia con rạch anh nói với Phát.

‘‘Ḿnh vượt qua rạch...’‘

Phát nhắc chừng.

 ‘‘Ông thầy cẩn thận...’‘

Đạm gật đầu.

 ‘‘Tôi sẽ dẫn lính vào khu giải phóng của tụi nó. Cái đó người ta gọi là ‘‘không vào hang hùm sao bắt được hổ...’‘

Ba Phát cười hà hà. Trong ba ông trung đội trưởng thời anh là người hay chữ nhất. Hay chữ ở đây là học hết lớp đệ ngũ, đủ tŕnh độ để đọc sách báo và nói chuyện văn chương chút chút với hai cấp chỉ huy của ḿnh.

‘‘Thiếu úy tính như vậy được lắm. Tụi nó không thể đoán là ḿnh dám xâm nhập vào tận khu giải phóng của tụi nó...’‘

Hít liên tiếp hai hơi thuốc rồi nhả khói ra từ từ Đạm lên tiếng.

 ‘‘Thôi đi về. Tôi sẽ bàn chuyện với ông Trương, Thắng, Xinh sau...’‘

Trời sẩm tối. Không tối lắm nhưng cũng đủ để làm nhạt nḥa bóng những người lính áo đen lặng lẽ đi ra khỏi cổng đồn. Họ đi dài trên con lộ đất ngược về xóm nhà lá của dân. Đang đi Đạm chợt ngồi thụp xuống rồi lẹ làng trườn ḿnh vào con rạch đầy nước. Cứ cách một người, hai người hoặc đôi khi ba người, toán đi kích gồm một trung đội lặng lẽ trầm ḿnh dưới ḷng rạch.

‘‘1 đây Thanh Đạm... nghe rơ trả lời...’‘

‘‘1 nghe Thanh Đạm...’‘

‘‘2 đây Thanh Đạm... nghe rơ trả lời...’‘

‘‘2 nghe Thanh Đạm...’‘

Hơi mỉm cười trong bóng tối vị đại đội trưởng ra lệnh cho ba tiểu đội đi kích dưới quyền chỉ huy của ḿnh.

‘‘1 và 2 đây Thanh Đạm… Hẹn hai anh ở điểm Z...’‘

Giọng nói của Xinh vang lên trong ống nghe.

‘‘1 sẽ bắt tay Thanh Đạm ...’‘

Tiếp theo là tiếng của Hành, trung đội phó chỉ huy tiểu đội 2.

‘‘Tŕnh thẩm quyền, 2 sẽ đúng hẹn...’‘

Đưa ống liên hợp cho Mạnh, người lính mang máy Đạm th́ thầm với Bốn, tiểu đội trưởng tiểu đội 3.

 ‘‘Ḿnh đi là vừa... Em cho hai đứa đi trước ḍ đường...’‘

Tiểu đội 11 người cộng thêm Đạm thành 12, không đi trên bờ mà lội nước để tránh bị địch phát hiện. Trăng hạ tuần lấp ló sau đám mây. Sao mờ mờ. Nước lạnh khiến cho Đạm rùng ḿnh. Không phải anh rùng ḿnh v́ lạnh mà v́ sợ. Anh không hiểu sao ḿnh lại sợ. Dường như cái chết của An vẫn ám ảnh anh hoài. Nhiều đêm anh nằm mơ thấy An nằm dài trên mặt đất nhầy nhụa máu, hai mắt trợn trừng cũng như hai giọt nước mắt từ từ ứa ra.

‘‘Thiếu úy...’‘

Tiếng th́ thầm của Bốn lôi Đạm ra khỏi sự suy tưởng.

‘‘Ḿnh đi đường này thiếu úy...’‘

Sinh ra và lớn lên ở vùng này do đó Bốn biết rơ địa thế. Cũng v́ lư do này mà Đạm mới chọn Bốn đi với ḿnh. Chiều hôm qua anh đă mở cuộc họp cấp tốc với Xinh, trung đội trưởng trung đội 1 và ba tiểu đội trưởng của Xinh. Cuộc đột kích táo bạo, liều lĩnh và bí mật, ngoài anh ra chỉ có sáu người là Đạm, Xinh, Hành, trung đội phó trung đội 1 và ba tiểu đội trưởng của trung đội này biết mà thôi. Với sự khuyến cáo của ban 2 chi khu, Đạm bắt đầu một cuộc t́m ṭi xem ai là nội tuyến của địch. Nếu cuộc đột kích hôm nay bị bể thời một trong sáu người sẽ có một người là kẻ bị móc nối. Để dấu kín cuộc điều tra của ḿnh anh không nói cho bất cứ ai biết kể cả Xinh. Anh cắt Xinh đi theo tiểu đội 1 c̣n Hành tháp tùng tiểu đội 2.

‘‘Thanh Đạm đây 1...’‘

‘‘Thanh Đạm nghe 1...’‘

‘‘Tŕnh thẩm quyền tui c̣n cách chỗ hẹn chừng cây số...’‘

‘‘Tôi nghe anh rơ...’‘

Theo kế hoạch đă được phác họa ra thời toán của Xinh sẽ chận đường rút lui, trong khi Hành theo hướng tây bắc xấn vào c̣n Đạm chỉ huy toán 3 ập vào theo hướng đông. Hai toán này phải dồn ép cho đám du kích phải rút chạy ra biển và lọt vào ổ phục kích của Xinh.

Tám, người lính thám sát của Bốn thôi lội dưới nước mà trườn ḿnh lên bờ rồi biến mất trong rừng cỏ cao. Lát sau anh ta trở lại th́ thầm vào tai Bốn. Bốn quay qua nói với cấp chỉ huy.

‘‘Ḿnh sắp tới rồi ông thầy...’‘

Đạm gật đầu. Bốn ra lệnh cho lính ḅ theo sau Tám tiến dần dần về phía cḥm cây đen mờ xen lẫn với những g̣ đất cao. Nhờ cuối năm, dứt mùa mưa đă lâu nên đất hơi khô do đó lính ḅ vào không gặp trở ngại nhiều lắm. Huống chi trăng mờ và cỏ cao cho nên địch khó mà phát hiện được sự xâm nhập của họ. Một điều thuận lợi nữa là đám du kích không bao giờ nghĩ lính địa phương quân của đồn Cái Đôi dám liều lĩnh đi vào vùng giải phóng do ḿnh kiểm soát. Mười hai người, mỗi người cách nhau chừng mươi thước, dàn hàng ngang cẩn thận ḅ vào sát pḥng tuyến của địch.

‘‘Ông thầy đi kế bên tui... Thằng Tám mày ḅ trước coi chừng lựu đạn...’‘

Bốn dặn ḍ Đạm và anh không cảm thấy phật ḷng v́ sự lo lắng của Bốn. Anh biết ḿnh không thông thạo địa thế hoặc các loại chông ḿn mà đám du kích quân thường hay gài để bảo vệ tuyến pḥng thủ của họ.

‘‘Anh Bốn...’‘

Tám lên tiếng. Bốn hỏi gọn.

‘‘Cái ǵ?

‘‘Có hai thằng gác...’‘

Giọng của Bốn vang nho nhỏ.

 ‘‘Mày với thằng Chín mần nó đi...’‘

Toán đột kích dừng lại chờ hai đồng bọn thanh toán lính gác của địch. Lát sau Chín ḅ trở lại.

‘‘Xong rồi anh... Thiếu úy và anh có thể vừa hút thuốc vừa đi vào cũng được...’‘

Đạm mỉm cười v́ câu nói của Chín.

‘‘Ḿnh dô chưa thiếu úy...’‘

Đạm lên tiếng.

 ‘‘Để tôi liên lạc với thằng 2. Hai đứa vào một lúc thời tụi nó mới trở tay không kịp...’‘

Bốc máy gọi Hành xong anh vỗ vai Bốn.

 ‘‘Đi...’‘
Mười hai người lính âm thầm tiến vào. Xa ngoài xa Đạm thấy ánh đèn lập ḷe. Anh đoán đó là đèn ghe của dân chài lưới.

Tạch... Tạch... Tạch... Bùm... Ầm... Ầm... Âm thanh chết chóc đột ngột nổi lên trong đêm tối thâm u. M16, M79, M60, lựu đạn, Carbine M2 nổ rền. Hai toán đột kích ào vào. Lựu đạn nổ tung hầm hố. M16 bắn gục những kẻ đang nằm ngủ. Nguyên khu nhà lá của đám du kích bốc cháy hừng hực. Tiếng la hét, kêu khóc vang vang. Bị địch quân đột kích vào khu an toàn một cách bất ngờ đám du kích hốt hoảng chống trả một cách yếu ớt rồi sau đó chém vè về hướng biển.

Đang nằm ngủ Trương giật ḿnh choàng dậy khi nghe tiếng súng nổ. Nhảy tọt xuống đất, xỏ vội đôi giày anh la nho nhỏ.
‘‘Đụng... đụng rồi...’‘

Xách cái máy 25 Trương bước ra cửa. Ngồi dậy Đào hỏi.

 ‘‘Anh đi đâu vậy? ‘‘

Vừa ra tới sân Trương trả lời vọng lại.

‘‘Ra sân coi đánh nhau...’‘

Ṭ ṃ Đào cũng rời giường. Mặc thêm cái áo len, mang đôi giép nàng đi ra sân. Lính trong đồn đứng tụ thành đám mấy chục người nh́n về hướng rừng cây bên kia. Họ thấy đạn lửa bay đầy trời. Tiếng súng nổ dồn dập. Lửa cháy sáng cả một vùng. Trương mở máy liên lạc tần số nội bộ. Lính im lặng nghe. Tuy không thực sự giao tranh hay thấy tận mắt nhưng xuyên qua những lời nói trong máy họ có thể h́nh dung ra cuộc giao tranh ác liệt giữa trung đội 1 và địch quân.
Giọng nói của Đạm vang lên b́nh tịnh và chậm răi.

‘‘1 đây Thanh Đạm... Anh chặt khúc giữa tụi nó chưa... Nghe rơ trả lời...’‘

Tiếng Xinh gấp rút và đứt đoạn.

‘‘Thanh Đạm đây 1... Tŕnh thẩm quyền... Tôi đă chặt tụi nó đứt làm hai khúc rồi... Thằng Tư Bánh Bèo đang nhai khúc đầu... Thằng Ẩn nuốt khúc đuôi... Đó... đó nó chạy... Bắn... Bắn dô gốc cây... Lựu đạn... M26...’‘

Tiếp theo là giọng nói của Hành, trung đội phó trung đội 2 vang đầy vui vẻ v́ xen lẫn tiếng súng nổ là tiếng cười hà hà.

‘‘Thanh Đạm đây 2... Nghe rơ trả lời...’‘

‘‘Thanh Đạm nghe 2...’‘

‘‘Tŕnh thẩm quyền... Mấy đứa con của tui lượm được túi tiền của thằng huyện ủy. Kỳ này ḿnh ăn tết lớn nghe ông thầy...’‘

Lính trong đồn vỗ tay hoan hô khi nghe được tin vui.

‘‘Ông thầy... Ông thầy... Tụi nhỏ t́m thấy hầm súng...’‘

Tiếng của Bốn, tiểu đội trưởng tiểu đội 3 vang lanh lănh trong máy. Cười ha hà Ba Phát quay qua nói với Trương.

‘‘Khỏe rồi chửn úy... Lấy được hầm súng đạn của tụi nó là ḿnh có quyền chỏng cẳng ngủ...’‘

Thắng cũng xen vào câu chuyện.

‘‘Ông thầy số dách... Chỉ có một trung đội mà ổng dám ṃ vào khu giải phóng của tụi nó. Bị vố này tụi nó nhức ḿnh lắm. Tụi nó thù ổng lắm...’‘

Trương cười nói giỡn với hai ông trung đội trưởng.

 ‘‘Bởi vậy ăn tết xong là ḿnh sửa soạn đón tiếp tụi nó... Kỳ này nó đánh là đánh lớn à nghe... Thôi tôi đi ngủ...’‘

Đào im lặng đi song song với chồng trở lại nhà. Nghe được những lời phát ra trong máy liên lạc nàng biết Đạm chỉ huy lính dưới quyền của ḿnh đi phục kích. Dường như có điều ǵ nguy hiểm là anh lănh phần làm trước. Nàng định ngày mai gặp Đạm sẽ hỏi lư do tại sao anh lại làm như vậy. Suốt đêm đó nàng trằn trọc cho tới sáng mới chợp mắt. Dường như trong giấc ngủ nàng nghe bên kia vách có tiếng động như là Đạm đă trở về.

 

Chương 10

Đang nằm đọc sách Đạm nghe có tiếng động nhẹ rồi giọng nói của Đào vang lên bên kia vách lá.

Anh Đạm...

- Đào cần chuyện ǵ?

 Có tiếng Trúc Đào cười nhỏ.

-Dạ cần nói chuyện cho đỡ buồn...

 -Đào cần nói chuyện ǵ?

 -Dạ chuyện ǵ cũng được. Chuyện ngày xưa...

 Đào nghe người bên kia vách im lặng khá lâu rồi sau đó có tiếng nói trầm khàn vọng sang kèm theo tiếng thở dài.

-Anh quên gần hết chuyện ngày xưa...

-Kể cả chuyện của chúng ḿnh?

  Đạm im lặng trước câu hỏi vặn của người bên kia vách.

-Đào nói là cần nói chuyện cho đỡ buồn. Vậy ḿnh nói chuyện khác đi. Chuyện ngày xưa sẽ làm cho hai đứa ḿnh buồn hơn...

 -Em biết là anh sẽ buồn khi nhắc lại chuyện ngày xưa nhưng em có nhiều thắc mắc cần được giải đáp, nhiều câu hỏi cần phải hỏi anh...

Đào nghe bên kia vách có tiếng thở dài. Nàng cũng thấy đầu thuốc cháy đỏ rực trong đêm.

-Nếu Đào pha cà phê anh uống không?

Đạm mỉm cười một ḿnh. Dường như câu hỏi của Đào khơi động lại kỷ niệm vui nào đó của hai người.

-Uống... Đào nếm trước hả?

Đào bật cười thánh thót. Đạm vừa nhắc lại một kỷ niệm nhỏ mà hai người không bao giờ quên. Sau khi quen nhau một thời gian, nàng được ba má cho phép mời Đạm tới nhà. Nàng tự tay pha cho anh ly cà phê và anh khen ngon. Lúc đó nàng mới bật mí cho anh biết là nàng đă nếm thử trước.

-Anh vẫn nhớ hương vị ly cà phê đặc biệt của em?

 Đào hỏi và Đạm trả lời một cách âu yếm.

-Nhớ chứ... Anh nhớ hoài vị ngọt của môi em trộn với cà phê...

Đào nghe tim ḿnh đập mạnh và mặt nóng bừng lên v́ nhớ lại cảm giác rẩy run, bàng hoàng và ngạt ngào hương phấn khi Đạm hôn nàng lần đầu tiên. Như muốn trấn áp cảm giác của ḿnh nàng lên tiếng.

-Anh chờ một chút để em đi pha cà phê...

Có tiếng bước chân di động. C̣n lại một ḿnh Đạm ngồi thừ ra. Anh tần ngần nh́n ra ngoài cửa vẫn c̣n mở rộng. Tiếng máy 25 kêu sè sè làm cho anh quay nh́n rồi thở dài lắc đầu. Hồi tối Trương đă chỉ huy toán lính đi kích. Trương đang đối diện với nguy hiểm. Anh không thể làm một điều trái với lương tâm và danh dự  của một cấp chỉ huy. Ngày xưa đă qua. T́nh xưa đă hết. Tại sao anh lại khơi dậy dĩ văng. Hiện tại mới là điều đáng cho anh lo lắng. Người ta phải sống rồi mới hoài niệm quá khứ. Không có ai hoài niệm quá khứ để mà sống. Trúc Đào là quá khứ. Là kỷ niệm của tuổi học tṛ. C̣n ǵ nữa đâu mà...

-Anh Đạm ...

Đạm quay nh́n về vách lá nơi có tiếng nói phát ra

Cà phê của anh xong rồi. Anh muốn qua nhà Đào hay là em mang qua cho anh?

Đạm ngần ngại. Anh cảm thấy hai cách đều không ổn. Anh không muốn qua nhà Đào trong lúc Trương vắng nhà. Anh sợ ḷng ḿnh mềm yếu. Anh cũng không muốn nàng qua nhà ḿnh. Anh sợ ḿnh cũng sẽ yếu ḷng.

Lên tiếng hỏi một câu không thấy Đạm trả lời Đào lại hỏi.

-Anh qua đây hả?

Đạm cười một ḿnh.

-Anh có ư kiến...

Đào cười hắc hắc khi thấy Đạm lấy hai tay vạch vách lá thành lỗ hổng đủ cho nàng đưa ly cà phê qua. Nàng hơi rùng ḿnh khi bàn tay của người t́nh xưa chạm nhẹ vào bàn tay của ḿnh.

-Cám ơn Đào...

 Vách lá được làm kín lại.

-Cà phê ngon không anh?

-Ngon...

-Giống như ngày xưa?

 Đào nghe Đạm ư ư nho nhỏ rồi sau đó lên tiếng.

 -Khác hơn ngày xưa... Đào đừng buồn...

Giọng nói của anh nghèn nghẹn.

-Em có nếm trước?

 Đạm nghe bên kia vách Đào bật lên tiếng cười.

-Dạ có... Đó là bí mật của em..

 Thấy bên kia vách có đốm lửa sáng lên Đào th́ thầm.

-Anh hút thuốc nhiều quá...

 Đạm thở dài im lặng.

 -Tại sao khi dời nhà về Mỹ Tho mà anh không viết thư cho em...?

 -Anh có viết chứ...

 Đạm đính chính.

-Sao em không nhận được.

-Tại v́ anh không có gởi... Anh viết nhiều lá thư cho Đào nhưng anh không có gởi. Anh..

-Lư do?

 Đạm nghe người bên kia vách ngắt ngang lời của ḿnh một cách hấp tấp. Tuy nhiên anh không giận mà buồn nhiều hơn.

-Có nhiều lư do...

 Đạm thở dài.

Về Mỹ Tho được ba tháng thời ba anh mất v́ bạo bịnh. Anh phải bỏ học để đi làm nuôi má anh. T́nh trạng càng ngày càng thêm bi đát tới độ má anh phải bán căn nhà rồi dọn về ở chung với d́ hai của anh. Năm sau anh bị động viên. Anh nghĩ là anh không c̣n hy vọng ǵ để gặp lại em nên anh không viết thư. Anh coi như mối t́nh của ḿnh đă chấm dứt...

- Em có viết thư cho anh...

- Anh biết. Em gởi cho anh ba lá thư. Anh đă đọc và anh c̣n giữ cho tới bây giờ...

 Ngừng lại, hớp ngụm cà phê nóng và hít hơi thuốc Đạm thở dài buồn bă.

-Lá thư cuối cùng của em có kèm theo tấm h́nh. Đẹp lắm...

-Anh c̣n giữ à?

-C̣n... Mười một tháng ở Đồng Đế nó là niềm an ủi của anh...

 Đào ứa nước mắt. Nàng biết Đạm cũng khóc như ḿnh v́ giọng nói nghẹn ngào của anh.

 -Em vẫn chờ anh dù anh không viết thư... Dù anh không tới thăm...

-Anh xin lỗi Đào. Anh muốn quên...

-Anh muốn em quên hay là anh muốn quên em...

Hạnh vặn nhưng Đạm im lặng không trả lời. Thật lâu anh mới chuyển sang chuyện khác bằng câu hỏi.

-Em và Trương quen nhau trong trường hợp nào?

-Em có nhỏ bạn cùng lớp. Bồ của nó cùng khóa Thủ Đức với anh Trương. Nhân dịp gắn alpha nó rủ em đi chơi và bồ của nó giới thiệu Trương với em... Hai đứa quen nhau rồi cưới nhau sau khi Trương măn khóa...

Đạm lại im lặng. Bị ngăn cách bằng bức vách lá cho nên Đào không thấy được nét băn khoăn và ngần ngại của anh. Cuối cùng một câu hỏi được bật ra.

-Em có yêu Trương?

Hỏi xong Đạm mới cảm thấy hối hận. Đáng lẽ anh không nên hỏi câu đó.

-Em không biết... Có thể có, có thể không...

Đào ngừng lại. Đạm cũng im lặng không hỏi thêm. Giọng nói của Đào vang lên từ từ và chậm chạp như không buồn không vui.
Nếu em có yêu Trương thời chắc không nhiều lắm...

Đào nghe có tiếng thở dài vang lên bên kia vách.

-Nhưng chắc cũng đủ để cho em nhận lời làm vợ Trương...

-Anh có thể nói như vậy... Anh uống thêm cà phê?

-Thôi... Một ly cũng đủ để thức trắng đêm rồi...

Ngừng lại dường như để hút thuốc rồi sau đó Đạm lại tiếp.

-Ly cà phê đầu tiên và cuối cùng của Đào đă làm anh thức suốt đời rồi...

Đạm nghĩ là Đào sẽ cười khi nghe ḿnh nói song nàng lại im lặng.

Em không có điều ǵ buồn khổ hay hối hận khi lấy Trương. Ảnh thương em. Ảnh là một người chồng tốt...

-Anh biết... Trương sẽ trở thành một cấp chỉ huy tài giỏi. Trương sẽ thay thế anh...

-Thay thế anh... Anh nói ǵ em không hiểu...

Đạm thở dài. Hít liên tiếp hai hơi thuốc đoạn bỏ tàn thuốc rơi xuống đất rồi lấy giày dụi tắt xong anh mới cất giọng buồn buồn.

-Anh đă làm đơn xin thuyên chuyển...

Giọng của Đào bật ra đầy thảng thốt.

-Anh đi đâu...?

 -Không biết... Họ đưa ḿnh đi đâu thời ḿnh đi đó... Lính như anh không có quyền chọn lựa...

 -Em không muốn anh đi... Anh đi em buồn lắm... Em cô đơn...

 Hai người ở hai nhà khác nhau đều im lặng để suy nghĩ. Cuối cùng Đào lên tiếng.

 -Em muốn có anh bên cạnh. Em cảm thấy được an toàn hơn khi có anh. Ngoài ra có anh cũng đỡ buồn và đỡ cô đơn. Ít ra em cũng có người nói chuyện... Anh đừng đi rồi em sẽ pha cà phê cho anh uống...

Đạm mỉm cười khi nghe giọng năn nỉ của Đào.

-Em định dụ khị anh hả?

 Đào bật thành tiếng cười vui.

 -Nếu dụ khị được anh thời em vui lắm...

Đạm cười thành tiếng.

-Thôi đi ngủ. Hơn 11 giờ rồi...

- Ngày mai anh c̣n nhiều việc phải làm lắm...

 -Anh năn nỉ em đi... Em sẽ giúp anh...

Không có tiếng trả lời của Đạm. Đợi lúc lâu cũng không thấy anh nói ǵ thêm nữa Đào leo lên giường. Căn nhà ch́m trong bóng tối khi nàng thổi tắt ngọn đèn dầu. Nằm nghiêng quay mặt về phía vách lá nàng thấy đầu thuốc cháy đỏ rực. Đạm vẫn c̣n thức.

30 tết. Hôm nay lính trong đồn được phép nghỉ xả hơi trước khi ăn tết. Họ đă làm việc cực khổ gần một tuần lễ. Nào mở đường và giữ an ninh trục lộ ban ngày. Nào mở các cuộc phục kích ban đêm. Nào hành quân ban ngày để t́m kiếm và phá hủy hầm hố hay các vị trí đặt súng cối mà địch dùng để pháo vào đồn. Các chướng ngại vật như g̣ đất bị san bằng. Cây lớn bị đốn tận gốc. Lính trong đồn vui vẻ làm việc, cố gắng thi hành nhiệm vụ của ḿnh. Họ biết tất cả việc họ làm ngày hôm nay sẽ được đền bù. Họ sẽ hưởng một cái tết yên b́nh và vui vẻ bên cạnh vợ con cùng đồng đội.

Đang ngồi xem xét giấy tờ Đạm ngạc nhiên khi thấy Trương và vợ bước vào hầm chỉ huy. Có lẽ đoán được sự ngạc nhiên của Đạm nên Đào lên tiếng trước.

Tụi này mời anh qua nhà đón giao thừa...

Thấy anh ngần ngừ chưa trả lời nàng cười tiếp.

-Anh Đạm không được từ chối nghe. Xui lắm... Xui năm cũ mà xui luôn cả năm mới nữa...

Đạm bật cười c̣n Trương cũng cười phụ họa lời của vợ.

Đào mời anh qua đón giao thừa và phụ canh nồi bánh tét đó anh chứ không có ư tốt lành ǵ đâu...

 Đạm đứng lên.

Hai em ngồi chơi...

Đào lắc đầu.

-Tụi này phải xuống nhà anh Phát để phụ gói bánh tét...

-Vậy à... Có cần thêm tay không. Anh không biết gói nhưng...

Đào cười liếc nhanh chồng.

Anh đi cho vui... Ḿnh gói tới mấy trăm đ̣n bánh tét thành ra cần nhiều người phụ lắm...

Ba người trước sau ra cửa. Trời cuối năm lành lạnh. Chút gió bấc thổi về mang theo mùi cỏ khô.

Tết năm nay chắc vui hơn. Năm rồi anh ăn tết một ḿnh...

Quay sang nh́n Trương, Đạm cười tiếp.

-Có hai vợ chồng Trương nói chuyện dù sao cũng hợp gu hơn. Ḿnh ở Sài G̣n thành ra có nhiều chuyện để nói...

Đang đi trước Đào cúi mặt xuống dấu nụ cười. Chỉ có nàng mới hiểu được ư của anh. Không quay đầu lại nàng lên tiếng.

-Bởi vậy Đào mới bàn với anh Trương mời anh qua nhà đón giao thừa. Ḿnh uống trà, cà phê để nấu bánh tét và nhắc chuyện Sài G̣n.

Đạm cười im lặng đốt thuốc. Chỉ có anh mới hiểu được Đào muốn nói điều ǵ. Anh nói trong tiếng thở dài.

-Lâu quá không về Sài G̣n...

-Không biết bây giờ ra sao...

Bao lâu rồi anh không có về Sài G̣n?

Trương hỏi và Đạm trả lời gọn.

-Bốn năm...

Chắc anh có bồ ở Sài G̣n?

Nh́n Đào đang đi đầu Đạm do dự giây lát mới trả lời câu hỏi của Trương.

-Có... Hồi anh c̣n học Vơ Trường Toản...

-Bồ của anh chắc đẹp lắm?

Đạm mỉm cười khi nghe Trương hỏi.

-Đẹp mà hiền nữa...

Dứt câu anh thở dài hít hơi thuốc lá rồi nhả khói ra. Khói thuốc tảm mạn thật nhanh trong cơn gió của ngày ba mươi tết.

Hai người v́ hoàn cảnh phải xa nhau nhưng...

Đào mỉm cười nói với hai người đi sau lưng của ḿnh.

Chà... Đông người quá hai anh...

Tiếng cười nói vang lên ồn ào, vui vẻ. Người ngồi, đứng, đi lại nườm nượp trên khoảnh sân rộng. Trên bốn cái đệm lớn bày đầy lá chuối, nếp, đậu xanh, thịt ba rọi và đủ các thứ lặt vặt dùng cho việc gói bánh tét. Thấy Đạm đi chung với Trương và Đào, Phát cười hà hà.

Thiếu úy dô đây đỡ đạn dùm tui thiếu úy ơi. Tự năy giờ tui bị mấy bả dũa te tua. Mấy bả nói đàn ông như tui vô tích sự, chỉ có ăn chứ không có làm ǵ hết...

Nhịn, vợ của Phát lên tiếng liền.

-Thiếu úy thấy tui nói đâu có sai...

 Chỉ vào chồng của ḿnh, một tay cầm tách nước trà, một tay cầm điếu thuốc.

-Ổng làm được cái ǵ. Người ta có hai tay để làm, mà ổng một tay cầm thuốc lá c̣n tay kia cầm tách nước trà...

Đạm ngồi vào một chỗ c̣n trống trên chiếc đệm. Không biết vô t́nh hay cố ư mà anh ngồi đối diện với Đào. Hướng về Nhịn anh cười cười.

-Chị đừng có phàn nàn. Ổng coi vậy mà được việc lắm. Ḿnh ăn tết lớn năm nay là do ư kiến của ổng đó...

Phát cười hà hà v́ được xếp bênh vực. Nh́n một ṿng mọi người đang ngồi quanh ḿnh Đạm cười chúm chiếm.

-Tôi với ông Phát đă bàn...

Dừng lại khi thấy Phát đưa ngón tay lên miệng làm dấu cho cấp chỉ huy đừng có nói xong anh mỉm cười tiếp.

-Tôi chỉ nói cho anh chị em biết chút chút thôi. Tết này ngoài chuyện ăn uống linh đ́nh, ḿnh sẽ có một vài chuyện đặc biệt hơn...

Mọi người nhao nhao lên tiếng nhất là các bà vợ của lính. Đạm lắc đầu cười.

Cái này thuộc về bí mật quân sự nên tôi không được nói cho tới ngày mồng một. Mấy bà giao cho tôi làm cái ǵ đây?

 Mận, vợ của Xinh, đang ngồi bên cạnh cười hỏi.

-Thiếu úy biết gói bánh tét?

 Ăn thời nhiều nhưng gói thời chưa bao giờ làm...

 Nhịn chợt xen vào.

-Vậy là thiếu úy giống ông Phát rồi... Thôi để thiếu úy ngồi nói chuyện cho vui...

 Đạm cười vui.

-Cám ơn chị Nhịn... Tôi mà gói thời lúc nấu xong chắc lá chuối sẽ đi một đàng c̣n nếp sẽ đi một nẻo...

Mọi người bật cười mà cười nhiều nhất chính là Đào. Trương đưa đ̣n bánh tét ra ngay trước mặt của Nhịn.

-Tôi gói như vầy chị coi có được không?

Cầm đ̣n bánh tét của Trương lên ngắm nghía, nắn bóp rồi Nhịn lên tiếng khen.

-Chà... Chửn quí Trương gói không thua ǵ tui. Có được một ông chồng như ổng tôi cưng, tôi bế tối ngày...

Mọi người cười sặc sụa v́ câu nói của Nhịn và nhất là nh́n khuôn mặt đỏ bừng của ông chuẩn úy trẻ. Đào nói trong tiếng cười.

-Cho chị đó...

 Nhịn lắc đầu quầy quậy.

-Thôi cô Hạnh ơi... Một ḿnh ông Phát là tui đă ná thở rồi... Hồi c̣n con gái tui ham lấy chồng chứ lấy ông Phát xong rồi tôi lại muốn ở giá...

Phát bật cười hà hà như không hề giận dỗi hay phật ḷng khi bị vợ chê. Ngước nh́n lên trời Nhịn thở dài.

Lấy chồng đă khổ mà lấy chồng lính c̣n khổ hơn. Lương thời chết đói, nhà thời nhà lá trống trước hở sau. Tối ngủ tảng xê, hầm núp. Tai không được nghe lời âu yếm mà toàn tiếng mọt chê, AK hay M16...

Mọi người im lặng như đồng ư về lời nói của Nhịn. Đạm hắng giọng.

Cái đó trong sách vở của  ḿnh có câu Thuở trời đất nổi cơn gió bụi. Khách má hồng nhiều nỗi truân chuyên...

 Biết mọi người ở đây trừ Trương và Đào đều không được đi học nên anh giải thích liền.

Câu nói trên chỉ là nhằm lúc giặc giả thời đàn bà phải gian nan và vất vả lắm. Họ phải cáng đáng hết mọi chuyện để cho đàn ông đánh giặc. Ông bà ḿnh c̣n có thêm một câu là Giặc tới nhà đàn bà cũng phải đánh . Tôi nghĩ câu nói này đúng lắm. Mấy chị, ngoài chuyện bếp núp, dạy dỗ con cái, c̣n phải cầm súng, tải đạn khi việt cộng đánh đồn...

Nhạn, vợ của Thắng lên tiếng.

Thiếu quí nói có lư à nghe... Hể việt cộng đánh đồn là tui với mấy đứa nhỏ đứng cạnh ông Thắng. Ổng bắn tui cũng bắn...

Nh́n chồng, Nhàn cười ngỏn ngoẻn.

-Tui c̣n bắn nhiều hơn ổng nữa ḱa... Có lần, hồi thiếu úy Thiên c̣n làm đại đội trương và chửn úy An mới về làm đại đội phó. Ông Thắng cũng mới lên trung đội trưởng, tụi nó đánh dô dữ lắm. Mọi người đều phải ra giao thông hào và phải cầm súng. Bắn một hồi thấy ông Thắng im re hổng có bóp c̣ tui hỏi thời ổng nói ổng sợ.

Tui la ổng.

-Sợ ǵ... Bắn nhiều cho hết sợ...

Đạm cười hà hà nh́n Thắng.

Có thật anh sợ không anh Thắng?

Thắng chầm chậm gật đầu.

-Thật mà ông thầy. Tui sợ tới nỗi teo cha thằng nhỏ. Bả cười nói là teo ǵ chứ anh không được teo thằng nhỏ của em...

 Mọi người lăn ra cười v́ câu nói giỡn của Thắng. Trương phụ họa.

-Mai mốt khi việt cộng đánh đồn thời tôi phải kêu Đào ra đứng bên cạnh cho khỏi sợ teo thằng nhỏ...

Chưa dứt cơn cười mọi người lại cười lớn hơn v́ câu nói của Trương. Thắng nói trong lúc đưa cho vợ đ̣n bánh tét anh vừa cột dây xong.

Phải đó chửn úy. Có bà xă bên cạnh ḿnh lên tinh thần dữ lắm... Sống cùng sống mà chết cùng chết đó chửn úy...

Liếc nhanh chồng đang ngồi bên cạnh Đào th́ thầm.

-Anh sợ thời cứ sợ mà không được teo...

Nói tới đó nàng ngưng bặt v́ mắc cỡ. Mới lấy chồng nên nàng chưa dạn dĩ để nói hết câu như Nhịn, Nhàn hay Mận. Tuy nhiên mọi người đều hiểu nên bật cười vui vẻ. Riêng Đạm chỉ cười gượng. Đốt điếu thuốc anh im lặng nh́n ra quăng đồng không mông quạnh. Nắng của ngày cuối năm ấm. Gió man mát. Anh cảm thấy nhớ nhà. Lâu lắm rồi anh không về thăm người mẹ già nua và bệnh hoạn.

 Thấy Đạm ngồi im có vẻ buồn rầu Phát cười vỗ vai.

-Ḿnh lai rai vài chung đi cho đỡ buồn nghe ông thầy...

 Đạm ngước lên cười.

-Anh không sợ bả la sao mà rủ tôi nhậu...

Phát cười cười.

-Tết nhất mà ông thầy... Mấy thằng du kích la tui mới sợ chứ bà xă tui la nghe càng đă lỗ tai... Bả la như người ta ca vọng cổ…

Đạm cười ha hả. Phát vào nhà rồi lát sau trở ra cầm trên tay chai rượu và hay cái ly bằng nhựa. Vừa trông thấy chai rượu Đạm bật kêu.

-Chà... Hennessy... Ông sang dữ nghe...

Phát cười chúm chiếm.

-Của thằng em bà con tui nó mừng tuổi tui đó ông thầy...

 Mở chai rượu Phát nói tiếp.

-Ông thầy muốn pha hay nguyên chất?

-Pha bằng cái ǵ?

-Nước dừa xiêm...

 Đạm gật đầu.

-Được... Tôi xin một ly

Phát hướng về Trương.

Chửn úy làm một ly cho ấm bụng nghe chửn úy...

 Liếc nhanh vợ Trương cười cười.

-Một ly thôi... Tôi mà ngủ đêm nay là phiền lắm...

 Phát cười pha hai ly rượu xong đưa cho Đạm và Trương. Tiếp theo anh pha thêm ba ly, một cho ḿnh và hai ly kia cho Xinh và Thắng. Đưa ly rượu lên mũi hít một hơi thật dài Đạm cười nói một ḿnh.

-Thơm thật..

Nhấp một ngụm nhỏ anh chắt lưỡi rồi nói với Phát.

-Hennessy mà pha với nước dừa xiêm có mùi vị lạ lắm..

Đào nh́n Đạm đang ngồi đối diện với ḿnh. Chân mang giép râu, mặc bộ bà ba đen, tóc hơi dài và hơi rối, khuôn mặt xương xương xạm nắng, anh không c̣n dáng vẻ của cậu học tṛ mấy năm về trước. Vẻ nhút nhát, rụt rè, mơ mộng và lăng mạn biến dạng thành nét ưu tư, buồn bă và trầm lặng. Tiếng cười của anh tuy vẫn c̣n trong sáng nhưng thấp thoáng một cái ǵ gượng gạo. Đào nhận ra được ánh mắt của cậu học tṛ mà nàng yêu cách đây bốn năm có nhiều lo âu, thấp thỏm và xa lạ. Ngần thứ ấy khiến cho nàng cảm thấy người t́nh xưa và ḿnh có một khoảng cách, một chút thôi, song vẫn là cách ngăn mà nàng biết ḿnh sẽ không bao giờ vượt qua được. Đạm là cái ǵ sâu kín nàng không bao giờ hiểu được. Từ đó nàng cảm thấy anh quyến rũ hơn, hấp dẫn hơn. Anh có một hấp lực kéo nàng lại gần, để cho nàng t́m ṭi, khám phá ra những ǵ ẩn chứa sau khuôn mặt khắc khổ và tâm hồn có nhiều ưu tư, phiền muộn của một người lính chiến đang trấn đóng ở một tiền đồn heo hút xa xôi.

Dường như biết có người đang kín đáo quan sát ḿnh và người đó là Đào nên Đạm im lặng uống rượu và nh́n ra quăng đồng không mông quạnh. Trời xế chiều. Nắng cuối năm vàng úa đọng trên mái nhà lá đă đổi màu thành xám xịt. Trời xanh và thật cao. Không gian thật tĩnh lặng. Nhưng trong sự tĩnh lặng đó mơ hồ có thứ tai ương không báo trước. Tai ương là những quả 82 ly đến từ cánh đồng bên kia con rạch, sau những g̣ đất cao. Tai ương phát ra từ khẩu súng bắn sẻ của tên du kích; từ khẩu B40 làm nổ tung công sự pḥng thủ.

Ông thầy...

Thắng lên tiếng. Đạm mỉm cười như sẵn sàng để nghe người trung đội trưởng nói.

Tôi thấy ḿnh nên dựng một cây cột cờ cao ngay chính giữa đồn...

Đạm gật gù hiểu ư của Thắng.

Dựng một cây cột cờ cao, treo lá cờ vàng ba sọc đỏ ngay giữa ngôi đồn là một thách đố đối với mặt trận. Lá cờ vàng ba sọc đỏ, biểu tượng cho chính nghĩa của quốc gia, cho tự do và dân chủ, là một ngạo nghễ của những người như anh và lính trong đồn đối với cộng sản.

Anh Thắng nói có lư lắm... Tôi giao chuyện đó cho anh. Dựng cột cờ thật lớn, thật cao và treo lá cờ vàng ba sọc đỏ của ḿnh lên cho họ thấy...

Tợp hớp rượu Xinh cười hà hà như khoái chí.

-Tụi nó tức điên lên khi thấy ḿnh treo cờ...

Phát nói với vẻ nghiêm trọng.

-Nó sẽ pháo ḿnh đều đều nghe ông thầy...

Đạm gật đầu trầm ngâm như suy nghĩ. Đào rụt rè lên tiếng.

-Anh Đạm... Đào có ư kiến...

Đạm quay nh́n Đào với vẻ ḍ hỏi. Ngay cả Trương cũng vậy. Anh không hiểu tại sao vợ của ḿnh lại xen vào câu chuyện của mấy ông lính.

-Đào có ư kiến ǵ cứ nói ra...

Liếc nhanh mọi người nàng tươi cười nói với Đạm.

-Nếu các anh muốn dừng cột cờ cao và treo lá cờ lớn thời ḿnh phải làm lễ chào cờ mỗi buổi sáng thứ hai... Như vậy mới oai...

Thắng vỗ tay hoan hô như khoái chí v́ có người ủng hộ ư kiến của ḿnh. C̣n Trương tủm tỉm cười trong lúc Xinh cười hà hà.

-Cô Hạnh có ư kiến hay. Tuy nhiên...

Xinh ấp úng rồi lát sau mới gượng cười.

-Tụi này đâu có thuộc quốc ca. Lính ở đây dốt đặc...

-Anh Xinh đừng lo. Tôi sẽ dạy cho mọi người hát. Ǵ chứ hát quốc ca dễ lắm. Ḿnh có hát trật cũng hổng có ai cười đâu mà sợ...

Vừa nói, vừa cười Đào vừa nh́n Đạm và thấy anh cũng đang nh́n ḿnh. Nàng cảm thấy tâm hồn run rẩy v́ nụ cười dịu dàng, âu yếm và thán phục của người t́nh xưa. Đốt điếu thuốc, hít hơi dài Đạm nói với giọng thật nhẹ nhưng mọi người đều hiểu đó là lệnh.

Tôi giao ông Thắng dựng cột cờ. Ông Xinh lo chuyện ghi tên lính để học hát quốc ca. C̣n cô giáo Đào...

Đạm mỉm cười nh́n Đào khi nói tới ba chữ cô giáo Đào

… lo dạy lính hát quốc ca. Xinh nhớ ghi tên tôi đầu tiên nghe...

 Xinh cười hà hà.

-Dạ... Ông thầy mà ghi tên thời ai dám trốn...

Đào cười nói đùa.

-Anh Xinh nói cho mọi người biết ghi tên là phải đi học đàng hoàng. Ai trốn học hoặc làm biếng là bị khẽ tay à nghe, kể cả thiếu úy nữa...

Đạm bật cười vui vẻ. Mọi người cũng cười theo. Nh́n đống bánh tét cao nghệu Mận nói lớn.

-Xong rồi... Bây giờ ai lănh phần phát cho mọi người đem về nhà nấu...

Nhàn lên tiếng trước mọi người.

-Anh Phát chứ c̣n ai nữa. Anh tên Phát mà...

Mọi người lo dọn dẹp. Đạm và Trương đứng nói chuyện với Xinh và Thắng trong lúc chờ Đào lănh bánh tét đem về nấu đêm giao thừa.

 

Chương 11

Đứng nơi cửa Đạm nghe tiếng kêu văng vẳng từ ngoài sân nơi đặt nồi nấu bánh tét đang sôi sùng sục. Mùi lá chuối thoang thoảng. V́ lư do an ninh nên nhà nào lănh nấu bánh tét đều phải che đậy kỹ càng để ánh sáng không bị lọt ra ngoài. Trương đang lui cui trải chiếu kế bên nồi bánh tét xong trở vào nhà. Lát sau Đào bước ra tay cầm cái máy cassette, c̣n Trương cầm cái khay đựng b́nh trà, ba cái tách và dĩa mứt. Ngần ngừ giây lát Đạm mới bước ra. Ngồi vào chiếc chiếu anh đưa cho Đào cuồn băng nhạc.

Anh lục măi mới thấy cuồn băng nhạc xuân của thiếu úy An để lại...

-Cám ơn anh... Anh uống cà phê hay trà...

Trà đi... Để cho Đào khỏi mất công pha. Vả lại...

Đạm ngừng nói. Trong bóng đêm thâm u anh thấy mắt của Đào long lanh và nụ cười rực hạnh phúc. Để che dấu sự bối rối anh khom người đốt điếu thuốc. Đào rót nước trà nóng ra ba cái tách rồi đưa cho anh trước nhất. Thay v́ đặt tách trà xuống chiếu ngay trước mặt nàng lại đưa cho Đạm như bắt buộc anh phải cầm lấy. Hai bàn tay của hai người chạm nhẹ vào nhau. Dù chỉ là cái đụng tay nhẹ nhàng nhưng cũng làm cho Đạm cảm thấy bàng hoàng và run rẩy. Anh nhớ tới lần đầu tiên hôn lên đôi môi của Hạnh. Trương xuưt xoa sau khi nhấp ngụm nước trà.

-Trà hoa lài thơm... Trời lạnh như vầy mà uống trà nóng và ăn mứt gừng cay mới đă...

Nhạc cất lên êm êm, buồn buồn, không tan loảng mà gần như đông đặc lại trong không khí lành lạnh và ẩm mục của đêm trừ tịch.

- Anh cho em mùa xuân
nụ hoa vàng mới nở
chiều đông nào nhung nhớ
Đường lao xao lá đầy
chân bước ṃn vĩa phố
mắt buồn vin ngọn cây
Anh cho em mùa xuân
mùa xuân này tất cả
lộc non vừa trẩy lá
Lời thơ thương cơi đời
bầy chim lùa vạt nắng
trong khói chiều chơi vơi
đất mẹ đầy cỏ lúa
đồng xanh xa mấy mùa
Ngoài đê diều căng gió
thoảng câu ḥ đôi lứa
Trong xóm vang chuông chùa
 trăng sáng soi liếp dừa
Con sông dài mấy nhánh
cát trắng bờ quê xưa
 
Anh cho em mùa xuân
 trẻ nô đùa khắp trời
Niềm yêu đời phơi phới
Bàn tay thơm sữa ngọt
giải đất hiền chim hót
mái nhà xinh kề nhau
Anh cho em mùa xuân
đường hoa vào phố nhỏ
nhạc chan ḥa đây đó
T́nh yêu non nước này
bài thơ c̣n xao xuyến
rung nắng vàng ban mai
Anh cho em mùa xuân
Nhạc thơ tràn muôn lối...

Tiếng củi nổ lốc bốc. Quay nh́n nồi bánh tét đang sôi Đạm hỏi nhỏ Đào.

-Ḿnh nấu mấy đ̣n?

-Đào cười lặng lẽ trong bóng đêm.

-Dạ... Em không có nồi lớn nên chỉ nấu có ba đ̣n. Thật ra em chỉ muốn nấu cho vui, cho có cái cớ để thức đón giao thừa...

Vừa nhỏm dậy Trương lại ngồi xuống khi nghe bản Đồn Vắng Chiều Xuân của Trần Thiện Thanh vang lên.

-Em thích bản nhạc này..

Trương cười nói với Đạm và anh cũng gật đầu.

-Anh cũng vậy... Tuy ở đây ḿnh không có rừng mai...

Đào mỉm cười trong bóng tối. Tiếng hát của Nhật Trường trầm ấm và thiết tha.

- Đầu xuân năm đó anh ra đi
Mùa xuân này đến anh chưa về
Những hôm vừa xong phiên gác chiều
Ven rừng kín hoa mai vàng
Chợt nhớ tới sắc áo năm nào em đến thăm gác nhỏ
 
Mùa hoa năm đó ta chung đôi
Mùa hoa này nữa xa nhau rồi
Nhớ đêm hành quân thân ướt mềm
Băng gịng sông loang trăng đầy
Ḷng muốn vớt ánh trăng thề viết tên em
 
Đồn anh đóng ven rừng mai
Nếu mai không nở, anh đâu biết xuân về hay chưa
Chờ em một cánh thư xuân, nhớ thương gom đầy
Cho chiến sĩ vui miền xa xôi...
Hẹn em khi khắp nơi yên vui
Mùa xuân ngày đó riêng đôi ḿnh
Phút giây mộng mơ nâng cánh hoa mai
Nhẹ rớt trên vai đầy, hồn chơi vơi
Ngỡ giữa xuân vàng, dáng em sang...

Giơ tay xem đồng hồ Trương cười nói với Đạm.

-Chắc em phải ngủ một giấc rồi thức dậy đón giao thừa. Anh với Đào ngồi canh bánh tét đi...

Hít hơi thuốc rồi nhả khói ra từ từ Đạm nói nhỏ. Dường như anh không muốn Trương đi ngủ v́ như vậy chỉ c̣n ḿnh anh với Đào.

-Mới có 9 giờ mà Trương. Ngồi nghe nhạc nữa đi...

Đào mỉm cười biết được ư của Đạm. Dường như muốn chọc anh nàng giở nắp nồi bánh tét để xem nước c̣n nhiều hay ít xong nói với chồng.

Nước gần cạn rồi... Anh châm thêm nước rồi đi ngủ cũng được. 11 giờ rưởi em gọi anh dậy đón giao thừa

Khi Trương ngồi dậy định đi lấy nước Đạm xua tay.

-Trương cứ nằm nghe nhạc đi...

-Để anh lấy nước cho...

Đào liếc Đạm một cái rồi tủm tỉm cười. Nàng biết ông đại đội trưởng ngại ngồi một ḿnh với nàng. Tuy nhiên Trương đâu chịu để Đạm đi lấy nước trong lúc ḿnh lại ngồi nghe nhạc.

-Thôi để em đi lấy... Anh ngồi uống trà và ăn mứt đi... Mứt gừng ngon lắm anh...

Dứt lời Trương đi vào trong nhà. Nh́n theo bóng chồng Đào th́ thầm.

Đào đâu có ăn thịt anh đâu mà anh sợ ngồi một ḿnh với em...

Đạm cười lắc đầu.

-Anh không muốn Trương hiểu lầm. Anh coi Trương như em út trong nhà...

Bật cười hắc hắc Đào vặn.

-C̣n anh coi em như thế nào?

-Cũng như vậy...

-Em không chịu... Phải có ǵ đặc biệt hơn em mới chịu...

Đạm thở dài. Hít hơi thuốc lá rồi quay nh́n vào bóng tối mịt mùng anh cất giọng buồn buồn.

-Anh vui v́ có Đào bên cạnh. Ít ra anh cũng có người nói chuyện và an ủi lúc ḿnh cô đơn và buồn rầu. Tuy nhiên...

Đạm ngưng nói khi thấy Trương từ trong nhà bước ra. Bản nhạc Xuân Này Con Không Về của Duy Khánh vang lên làm cho ba người im lặng chú ư nghe.

- Con biết bây giờ mẹ chờ tin con
khi thấy mai đào nở vàng bên nương
Năm trước con hẹn đầu xuân sẽ về
nay én bay đầy trước ngỏ
mà tin con vẫn xa ngàn xa
ôi nhớ xuân nào thưở trời yên vui
nghe pháo giao thừa rộn ràng nơi nơi
bên mái tranh nghèo ngồi quanh bếp hồng
trông bánh chưng ngồi chờ sáng
đỏ hây hây những đôi má đào
Nếu con không về chắc mẹ buồn lắm,
mái tranh nghèo không người sửa sang
Khu vườn thiếu hoa đào mừng xuân
Đàn trẻ thơ ngây chờ mong
anh trai sẽ đem về cho tà áo mới
ba ngày xuân đi khoe phố phường
Con biết bây giờ mẹ chờ em trông
nhưng nếu con về bạn bè thương mong
bao lứa trai cùng chào xuân chiến trường
không lẻ riêng ḿnh êm ấm
Mẹ ơi con xuân này vắng nhà
Mẹ thương con xin đợi ngày mai ...

 

Đạm thở dài một cách kín đáo v́ không muốn cho hai người đối diện biết ḿnh buồn. Hai năm ở ngôi đồn biệt lập này anh chỉ đi phép có một lần. Đó là mười ngày phép đặc biệt v́ lư do mẹ già đau nặng. Hai năm, cứ mỗi ba tháng, anh ra tỉnh lỵ đưa tiền cho một người bạn cùng khóa gởi về nuôi bà mẹ già ở Mỹ Tho. Hai năm, hai cái tết, anh đón xuân ở tiền đồn hẻo lánh xa xôi với những người lính thân quen.

Nhạc chuyển sang một ca khúc khác của Trần Thiện Thanh cũng nói về mùa xuân.

- Ngày xửa ngày xưa đôi ta chung nón đôi ta chung đường
Lên sáu lên năm đôi ta cùng sách đôi ta cùng trường
Đường qua nhà em nghiêng nghiêng sân nắng, nghiêng nghiêng mây hồng
Chiều nao đuổi bướm, bướm bay vô vườn mà nước mắt rưng rưng ...
Rồi một ngày kia em khoe áo mới xanh hơn mây trời
Hai đứa chung vui khi xuân vừa tới thơ ngây cuộc đời
Tṛ chơi trẻ con em cô dâu mới chưa nghe nặng sầu
Chú rể ngân ngơ ra hái hoa cà làm quà cưới cô dâu

Đào ngước lên nh́n Đạm khi nghe câu Ngày xửa ngày xưa đôi ta chung nón đôi ta chung đường... . Ánh mắt của nàng thăm thẳm cùng với nụ cười hơi mím như muốn nói lên điều ǵ song được kềm giữ lại. Đạm cũng nh́n lại nàng rồi quay đi chỗ khác. Cũng may là Trương măi cúi đầu nh́n xuống chiếu như để hết tâm hồn vào lời ca cho nên anh không thấy được cử chỉ bất thường của hai người.

Đạm khom người đốt điếu thuốc. Đào ngửi được mùi khói thuốc thơm nồng nàn đang tản mạn trong không khí. Từ khi về đây không ít thời nhiều nàng quen ngửi mùi khói thuốc hăng hắc của Trương, nhất là của Đạm bởi v́ anh là người hút thuốc nhiều nhất và ở cạnh nàng nhiều nhất. Trương không hút thuốc nhiều. Anh chỉ hút xă giao cũng như anh mua thuốc để mời người khác nhiều hơn là tự ḿnh hút. Chỉ có Đạm. Ông láng giềng của nàng hút thuốc liên miên từ lúc mở mắt cho tới khi đi ngủ. Mới đầu nàng c̣n than phiền sau đó để mặc Đạm hút cho cháy phổi luôn.

- Mười mấy năm qua khi hoa vừa hé nhụy th́ đời trai vui chinh chiến.
Anh xuôi miền xa bao lần đếm bước xuân qua
Anh ơi, kỷ niệm xưa em c̣n giữ măi trong ḷng
Em biết không em, xuân lại trở về,
đường rừng chiều hoang sương xuống
Thương sao là thương trong màu tím sắc hoa xưa ...
Dĩ văng đâu trôi về nhắc ta ngày xưa...
Chuyện xửa chuyện xưa,
chuyện từ xuân trước xuân nay chưa nḥa
Anh nói em nghe thương em từ lúc hoa chưa mặn mà
Cầu cho mùa xuân nồng nàn trên má em thôi đợi chờ
Giữa ḷng chiều hoang nâng cánh sim rừng...
Ngỡ màu hoa tím năm xưa...

Đào nh́n hai người lính. Một người ngồi bên cạnh và một người ngồi trước mặt. Trước mặt là quá khứ. Bên cạnh là hiện tại. Cả hai thứ đều bị bao trùm bởi bóng tối, bởi chiến tranh. C̣n tương lai là ǵ? Phải chăng là đêm tối lặng thầm và mênh mông, thấp thoáng những bóng đen di động trên quăng đồng không mông quạnh. Viên đạn mọt chê được thoát ra kèm theo tiếng nổ. Đào thở dài. Cho tới bây giờ, ngồi đây, nàng cũng không hiểu, không t́m ra lư do ǵ khiến cho nàng nhận lời lấy Trương, rồi từ bỏ một đời sống vui vẻ nơi đô thị để theo anh xuống Cái Đôi, sống nơi tiền đồn lẻ loi và thiếu thốn đủ mọi thứ. Không có điện đă đành mà nước cũng không có luôn. Ở cái xứ mà biển chỉ cách xa mười mấy cây số thời nước đục ngầu và mặn chát. May mà có mưa và mưa nhiều nên nàng mới có nước uống. Áo dài, áo lụa, áo màu nằm chất đống trong va ly. Chỉ có quần đen áo trắng mà màu trắng theo tháng ngày cũng biến thành màu vàng của phèn. Mái tóc huyền mượt mà bắt đầu khô cứng cũng như hai bàn tay mềm mại của cô gái phố thị bắt đầu chai v́ phải bửa củi. Nàng không khóc mà nước mắt cứ chảy ra v́ thổi lửa nấu cơm. Bên cạnh đó c̣n nỗi lo sợ, sợ cho ḿnh và cho người. Tại sao nàng lại ở đây? Ngôi đồn xa lạ, vùng đất khỉ ho c̣ gáy, chó ăn đá gà ăn muối này đâu có ǵ hấp dẫn để giữ chân nàng. May ra chỉ có người. Hai người. Đang ngồi câm nín. Mắt thâm quầng v́ thiếu ngủ. Nụ cười gượng gạo v́ ưu tư. Bao nhiêu tuổi. Hai mươi hai. Hai mươi lăm. Nhưng họ già trước tuổi, cằn cỗi và khô khan như thân cây đứng dọc theo bờ con rạch lờ đờ nước chảy ngoài hàng rào kẽm gai. Nàng ngồi đây, canh nồi bánh tét đêm ba mươi chỉ v́ một chút ḷng thương, yêu hay tội nghiệp hai người lính. Điều đó có đúng không hay chỉ là cảm nghĩ?

Che miệng ngáp dài Trương cười nói với Đạm.

-Em đi ngủ… Giao nồi bánh tét cho anh và Đào coi chừng…

Hít hơi thuốc Đạm cố nói một câu để giữ Trương ngồi lại.

C̣n sớm mà… Thức đón giao thừa rồi hăy ngủ. Mai ḿnh đâu có làm ǵ…

Trương cười cười đứng dậy.

-Em cũng muốn thức cho vui nhưng mà hai con mắt cứ nhắm lại…

Quay sang vợ đang ngồi nh́n vào đêm tối anh cười tiếp.

Mười một giờ rưởi em kêu anh dậy đón giao thừa nghe cưng…

Đào cười gật đầu. Nh́n theo bóng Trương Đạm nhẹ thở dài. Nàng ngước lên khi nghe tiếng thở dài của người ngồi đối diện với ḿnh.

-Anh uống thêm trà…?

Ngần ngừ giây lát Đạm đưa tách trà gần cạn cho Đào rót thêm xong cất tiếng nói bâng quơ.

-Đêm yên tịnh quá…

Đào cười im lặng cúi đầu nh́n nồi bánh tét đang sôi. Lửa bập bùng cháy. Trong bóng tối mờ mờ Đạm thấy được mái tóc đen dài phủ gần nửa mặt. Mũi cao và thẳng. Làn da trắng mờ. Chiếc áo bà ba màu mỡ gà. Đào ngồi đó, im vắng và lạ lùng như pho tượng. Mới có bốn năm mà tưởng chừng như lâu thật lâu. Ngày xưa… Trúc Đào dịu dàng, e lệ đi bên cạnh anh sau buổi tan trường. Nắng vàng đổ trên đường Nguyễn Bĩnh Khiêm rợp lá cây. Tà áo dài trắng bay trong cơn gió nhẹ trên cầu Thị Nghè. Tiếng cười hồn nhiên. Ánh mắt long lanh.

-Anh Đạm…

 Đạm mỉm cười ngước lên nh́n khi nghe Đào gọi nhỏ.

Anh nghĩ ǵ vậy?

-Nhớ lại thời c̣n đi học…

-Đi học mà lúc nào? Tiểu học hay trung học?

 Đạm cười vặn.

-Đào hỏi để làm ǵ?

 -" Em có lư do

 -Lư do ǵ?

Không trả lời Đào cười vặn

.-Anh hỏi để làm ǵ?

 -Anh có lư do

 -Lư do ǵ?

 -Đào bật cười và Đạm cũng cười theo một cách vui vẻ. Bum…

 Đạm hơi nhỏm dậy khi nghe thứ âm thanh giết người đột ngột nổi lên trong đêm trừ tịch im vắng. Bum… Bum… Bum…

-Pháo… Pháo kích…

 Mọt chê hú lồng lộng không gian. Rồi sau đó tiếng xè xè vang lên. Đạm chồm lên người Đào. Ầm…

 Tiếng nổ lùng bùng lỗ tai. Đất cát bay rào rào. Ầm… Ầm…

 Tiếng nổ rung rinh mặt đất.

 Bum… Bum… Bum… Lồm cồm ngồi dậy Đạm nắm tay Đào chạy tới bờ giao thông hào. Nhảy tọt xuống xong anh đưa tay bế Đào xuống. Đứng dưới sâu anh thấy lính của ḿnh từ trong nhà chạy ra công sự pḥng thủ hoặc các hầm trú ẩn.

 Đạm hỏi nhỏ.

-Đào có sao không?

 -Dạ em hổng biết…

 -Trương… Trương…

 -Đạm hét lớn. Có tiếng của Trương từ trong nhà trả lời chậm và nhỏ.

-Tôi đây anh…

-Có bị ǵ không?

-Không…

-Anh và Đào đang ở dưới giao thông hào. Trương chạy xuống đây đi?

-Em nằm đây cũng được…

Pháo của địch cứ rơi đều đều vào đồn. Mấy trái rơi gần làm cho Đào phải mọp đầu xuống thật thấp mặc dù đang đứng dưới giao thông hào. Nàng nghe Đạm lẩm bẩm.

Tụi nó cũng không để yên cho ḿnh ăn tết…

-Em có bị đau chỗ nào không?

Đạm hỏi lại lần nữa. Đào trả lời yếu ớt. Tiếng nói của nàng ch́m mất trong tiếng nổ của mọt chê.

-Dạ em bị tức ngực…

Đạm quay nh́n Đào giây lát rồi sau đó đưa tay sờ soạng lên mặt, lên ngực và khắp nơi trên người của nàng. Đào thều thào.

-Anh… Anh làm ǵ vậy?

-Anh rờ xem Đào có bị thương không. Nếu bị thương sẽ có máu chảy…

Đào mỉm cười. Trong bóng đêm mờ mờ nàng thấy được một nửa khuôn mặt của người t́nh xưa. Mái tóc đen rối. Bộ trây di màu xanh.

-Đào c̣n sợ không?

-Dạ em không sợ… Có anh bên cạnh em không sợ ǵ hết…

 Đạm quay nh́n Đào và thấy nàng đang nh́n ḿnh mỉm cười. Nụ cười dịu dàng, đằm thắm và ngời sáng thứ hạnh phúc mong manh chỉ có được trong chốc lát của một người, tuy không phải là lính nhưng đang trực diện với khổ đau và lo âu của lính. Đưa tay ra nắm lấy bàn tay thon nhỏ hơi bắt đầu chai cứng của Đào anh xiết nhè nhẹ như biểu lộ chút thân mật và âu yếm.

-Em can đảm lắm…

 Đạm th́ thầm. Đào cảm thấy ḷng ḿnh ấm áp và nỗi lo sợ bỗng tan biến v́ cử chỉ và lời nói của người t́nh xưa. Tiếng départ của mọt chê im hẳn. Đạm leo lên trên miệng giao thông hào rồi đưa tay cho Đào nắm lấy để kéo nàng lên.

-Chắc hết pháo kích rồi. Đào lạnh không?

-Em không lạnh nhưng em cần đi thay quần áo. Quần áo của em ướt rồi. Em muốn mặc quần áo mới để đón giao thừa…

Đạm cười lặng lẽ trong đêm tối khi nghe câu nói của Đào. Nàng vẫn c̣n giữ cái tính lúc c̣n đi học là thích mặc quần áo mới nhất là trong những ngày tết. Trương bước ra cửa và đụng đầu với vợ.

 -Em có bị ǵ không?

 -Không… Chỉ có dơ hết quần áo của em… Anh có bị ǵ không?

 -Trương hôn lên tóc vợ và nói với giọng dỗ dành.

-Anh không có sao hết. Ráng chịu đi cưng… Mai mốt ḿnh đi ra Cà Mau sắm quần áo mới…

 Đạm bước tới chỗ bếp lửa đang c̣n cháy. Nhấc lấy nấp nồi bánh tét anh cười nói với Trương.

-May mà tụi nó không pháo trúng nồi bánh tét của ḿnh…

Trương cười nói trong lúc ngó vào nồi bánh tét sắp sửa cạn nước.

-Giờ này mà có tô phở tái…

 Gật gật đầu Đạm nói trong lúc khom người đốt điếu thuốc. Hít hơi dài xong anh đưa gói thuốc mời Trương nhưng Trương lắc đầu cười.

-Em không ghiền thuốc lá mà em ghiền khúc bánh ḿ thịt…

 -Cười ha hả Đạm chắt lưỡi. Anh quay nh́n khi nghe Đào lên tiếng.

-Em có thịt kho, dưa cải và cơm nguội anh và anh Đạm ăn không?

 -Ăn liền…

 Trương trả lời thật nhanh c̣n Đạm gật đầu nhè nhẹ.

Ḿnh ăn tối nay rồi mai mồng một c̣n thịt kho không?

 -Em kho nhiều lắm. Ăn tới mồng ba, mồng bốn cũng chưa hết…

 Đào vừa nói vừa quay trở vào nhà. Lát sau nàng bưng thức ăn ra bày trên chiếu. Đạm bỏ vào nhà của ḿnh. Tuy ngồi ngoài sân Trương cũng nghe được anh nói chuyện trên máy liên lạc. Lát sau Đạm trở ra cười nói với Trương.

Anh gọi máy hỏi thăm thời ông Phát báo cáo là phe ḿnh không có ai bị thương…

Đào bới cơm ra chén cho ba người. Vừa nhai Đạm vừa cười nói với nàng.

-Ngon quá… Ăn thịt kho của Đào anh nhớ tới má của anh. Bà cũng kho ngon như vầy…

Đào cười lên tiếng.

-Nếu anh muốn ăn với tụi này thời em sẽ nấu cho anh luôn…

-Đạm ngần ngừ giây lát.

Anh đang ăn ở nhà ông Phát mà bây giờ bỏ đi cũng kỳ. Trừ khi nào…

-Ngừng lại giây lát để uống hớp nước trà Đạm mới lên tiếng nói cho Trương và luôn cả Đào nghe nữa. Giọng của anh chậm và nghiêm nghị.

-Ḿnh đă dũa nó te tua mà tại sao nó c̣n pháo ḿnh được và pháo nhiều hơn nữa. Anh nói cho hai em nghe một chuyện mà hai em đừng có nói lại với lính trong đồn. Anh nghi lính của ḿnh có người làm nội tuyến cho địch…

-Thật hả anh?

-Trương hỏi c̣n Đào không nói ǵ hết. Hít hơi thuốc thật dài Đạm gật đầu.

-Nếu ḿnh biết áp dụng t́nh báo nhân dân để nghe ngóng t́nh h́nh của địch thời ngược lại họ cũng có thể cho người làm lính trong đồn hoặc móc nối lính của ḿnh hoạt động cho họ…

-Trương gật gù như nh́n nhận lời nói của Đạm.

-Em đồng ư với anh. Việc nhân viên t́nh báo của địch giả làm lính trong đồn hay móc nối lính của ḿnh là chuyện có thể xảy ra…

-Anh Đạm nghi là lính trong đồn làm nội tuyến cho địch. Mà anh biết ai chưa?

Im lặng giây lát Đạm mới trả lời câu hỏi của Đào.

-Anh chỉ nghi ngờ thôi mà chưa biết rơ ai… Muốn biết một cách chắc chắn ḿnh phải mở cuộc điều tra ngầm…

-Anh tính nhờ tụi này làm phụ anh…?

Đạm chưa kịp trả lời Đào đă nói tiếp với giọng nửa giỡn nửa thật, nửa nũng nịu và nửa ṿi vĩnh của một đứa em gái.

Anh Trương là lính nên phải làm theo lệnh của anh. C̣n em, anh muốn em làm là anh phải trả công em mới chịu làm…

Trương bật cười hắc hắc v́ câu nói của vợ. Riêng Đạm cũng mỉm cười im lặng không nói ǵ hết. Anh lờ mờ đoán  Đào muốn nói tới điều ǵ. Bới chén cơm đưa cho chồng Đào cười nói với Trương và Đạm.

-Em c̣n một ư kiến hay lắm. Hai anh có muốn nghe?

Đạm nh́n Trương và bắt gặp Trương cũng đang nh́n ḿnh. Cuối cùng Đạm lên tiếng.

-Ư kiến ǵ? Thuộc phạm vi ǵ?

Đào cười cười nh́n hai người lính đang chiếu tướng ḿnh thật kỹ.

-Nhiều đứa con nít trong đồn tới tuổi đi học mà không được tới trường. Em tính mở một lớp dạy cho chúng nó học. Ḿnh dạy cho nó biết đọc, viết cũng là điều bổ ích… Phải không anh?

 Đào nhấn mạnh ba tiếng trên trong lúc ngước nh́n Đạm. Nàng biết anh là người duy nhất cho phép nàng mở lớp học.

-Lư do nào thúc đẩy Đào làm chuyện đó?

Đạm lên tiếng hỏi trong lúc đặt chén cơm và đôi đũa xuống chiếu. Anh giơ tay ngăn không cho Đào bới thêm cơm rồi cười nói.

-Cám ơn em… Anh no rồi…

Có nhiều lư do thúc đẩy em muốn mở lớp dạy học. Thứ nhất là em muốn có việc ǵ để làm. Ăn, ngủ, đọc sách riết cũng chán. Nhàn cư vi bất thiện. Hai anh cũng biết điều đó. Không có làm việc ǵ em cảm thấy ḿnh vô dụng. Lư do thứ nh́ là em tội nghiệp cho những đứa con nít trong đồn. Dạy cho chúng nó biết đọc, viết là bước đầu để mở mang trí óc của chúng…

Đạm gật gù c̣n Trương nh́n vợ với ánh mắt tŕu mến và cảm phục.

-Trương nghĩ sao?

Ực ngụm nước trà nguội Trương giơ tay lên.

-Em đồng ư và hoan nghinh ư kiến của Đào. Tuy nhiên có một trở ngại là ḿnh t́m đâu ra sách vở, giấy mực và đủ thứ để mở lớp học…

ốt điếu thuốc Đạm cất giọng chậm và khàn khàn.

Anh có quen với đại úy Tịnh, làm ở pḥng tâm lư chiến của tiểu khu. Ăn tết xong anh sẽ xin ổng giúp ḿnh. Sau tết Hạnh hỏi các gia đ́nh binh sĩ để biết ḿnh có bao nhiêu học tṛ cũng như cần bao nhiêu dụng cụ để mở một lớp học.

Gật đầu Trương nói với giọng sắm nắm.

-Em sẽ bàn với ba ông Xinh, Thắng và Phát. Lính của ḿnh cả đống, cất làng cho dân c̣n được huống hồ ǵ trường học của cô giáo Đào…

Nói xong Trương cười hắc hắc. Đạm cũng mỉm cười. Trong bóng tối thầm lặng của đêm trừ tịch anh thấy một đôi mắt long lanh nh́n ḿnh với tất cả đằm thắm và dịu dàng.

Chương 12

6 giờ sáng. Hôm nay Thắng thức dậy sớm hơn thường lệ. Anh có lư do đặc biệt để thức sớm. Hôm nay là ngày dựng cờ của đại đội. Tự pha trà, rót một tách trà c̣n bốc khói anh bước ra sân. Men theo giao thông hào anh đi dần về chỗ sân chính. Mặt trời ưng ửng đỏ nơi quăng đồng không mông quạnh. Miệng ngậm điếu thuốc, tay trái cầm tách trà, tay mặt của anh vuốt nhẹ lên cột cờ láng bóng. Phải mất hơn tuần lễ t́m kiếm, anh và lính của trung đội dưới quyền mới chọn được một cây tràm ưng ư. Gần hai chục người mới khiêng nổi thân cây tràm cao ba chục thước và đường kính hai gang tay. Sau một tuần lễ h́ hục nào cưa, đục, bào, thân cây tràm biến thành cột cờ được đánh bóng và sẵn sàng để dựng lên. Anh ra xóm nhà lá nhờ bác Năm chọn ngày lành tháng tốt. Hôm nay sẽ là ngày dựng cột cờ và thứ hai tuần tới sẽ là lễ thượng kỳ đầu tiên. Thắng vuốt dài dài theo thân cây trơn bóng. Anh cảm thấy như vật vô tri này chứa đựng một cái ǵ thiêng liêng và cao cả.

-Chiến hả anh Hai?

 Hơi ngước lên khi nghe có người nói, Thắng thấy Tầm, tiểu đội trưởng tiểu đội 3 của trung đội 2 dưới quyền chỉ huy của ḿnh đang bước tới. Tay cầm ly cà phê, tay cầm điếu thuốc Tầm cười nói tiếp.

-Tôi khoái cây cột cờ này. Tôi chưa thấy cây nào thẳng, cao và bự như cây này. Chắc phải vài chục năm nó mới bị mục…

Nhẹ gật đầu rít hơi thuốc, Thắng vuốt nhẹ nhẹ lên thân cây rồi mỉm cười nói với Tầm.

-Mày chuẩn bị xong chưa? Tới giờ mà bị trục trặc là ê mặt nghe mậy. Ông thầy ổng giao cho ḿnh mà hư bột hư đường là coi hổng đặng nghe mậy…

Tầm cười hớp một hớp cà phê.

-Xong hết rồi anh Ba. Tôi đă cho mấy thằng nhỏ đổ móng rồi. Hôm nay ḿnh chỉ c̣n dựng cột cờ…

Thắng gục gặt đầu tỏ vẻ hài ḷng khi nghe Tầm nói. Hớp ngụm nước trà cuối cùng xong anh quẹt diêm đốt thuốc lá rồi lên tiếng.

-Mấy giờ rồi?

Liếc đồng hồ đeo tay của ḿnh Tầm trả lời gọn.

-Sáu giờ rưởi rồi anh Ba…

 Hít hơi thuốc lá thật dài, nhả khói ra từ từ Thắng ra lệnh cho Tầm đi gọi lính để lo dựng cột cờ.

Đạm, Trương và Đào đứng trước cửa nhà nh́n Thắng, Xinh và Phát chỉ huy lính dựng cột cờ.

Ngắm thân cây cao và thẳng tắp Trương quay qua cười nói với Đạm.

-Cột cờ đẹp quá. Ḿnh mà treo quốc kỳ lên là hách vô cùng…

Đạm mỉm cười đốt điếu thuốc.

-Hách thời cũng hách mà cũng mệt đó. Tụi nó sẽ pháo vào đồn mỗi ngày…

Quay qua Đào anh cười tiếp.

-Chừng nào ḿnh mới hát quốc ca và thượng kỳ được cô giáo?

Đào bật cười thánh thót khi được Đạm gọi là cô giáo.

-Thứ hai tuần tới thưa anh. Ngày mai em mới bắt đầu dạy cho mấy anh lính hát quốc ca. Chắc cũng mất ba bốn ngày họ mới thuộc…

 -Anh thuộc chưa?

Đạm cười nhỏ không trả lời. Đào nói tiếp.

-Anh và anh Trương không thuộc là bị đ̣n nghe chưa… Hai ông trưởng và phó mà không thuộc bài và hát trật là không được đâu. Cấp chỉ huy là phải làm gương cho lính…

 Trương cười hắc hắc khi bị vợ lên lớp. Riêng Đạm liếc nhanh cô giáo rồi cười hỏi.

-Lớp học hát mấy giờ mới bắt đầu?

-1 giờ trưa bắt đầu và tan lúc 4 giờ chiều…

Bỏ tàn thuốc rơi xuống đất rồi lấy chân giẫm lên Đạm cười cười.

-Tôi sẽ tŕnh diện cô giáo đúng giờ…

Nói xong anh giơ tay chào rồi bước nhanh về phía hầm chỉ huy. Sau lưng anh vang lên giọng cười vui tươi của Đào.

Trên khoảnh sân rộng nơi góc trái của đồn đầy đặc lính ngồi đứng chờ tới giờ để học hát. Trong số người hiện diện có đủ ba ông trung đội trưởng và lính dưới quyền chỉ huy của họ. Kém năm phút một giờ Đào xuất hiện trong bộ bà ba đen. Đúng 1 giờ Đạm và Trương cũng từ hầm chỉ huy đi nhanh tới chỗ mọi người đang tụ họp. Theo lệnh của Phát, ba trung đội xếp hàng tề chỉnh và đứng nghiêm chào đón cấp chỉ huy. Hướng về Đào đang đứng trước mặt Đạm nói với giọng nghiêm nghị.

-Mời cô giáo…

Đào mỉm cười khi nghe Đạm gọi ḿnh là cô giáo. Nh́n hàng quân đang đứng nghiêm chờ đợi nàng nói lớn.

-Tôi xin hỏi là ai trong các anh thuộc quốc ca?

 -Nguyên đại đội gần tám chục mạng không có người nào giơ tay lên kể cả hai ông đại đội trưởng và phó. Hơi mỉm cười Đào hướng về Đạm đang đứng đầu hàng quân.

-Anh Đạm không thuộc quốc ca à?

-Cười thành tiếng nhỏ Đạm nói trổng.

-Hát theo thời được, c̣n thuộc thời lơm bỏm vài câu…

 -Anh Trương thuộc không?

 -Được chừng nửa bài…

 Trương trả lời gọn. Gật đầu Đào nh́n Đạm cười thốt.

Tôi nhờ thiếu úy Đạm phân phát cho mỗi tiểu đội một bài hát đă được tôi chép lại. Các anh có thể nh́n vào đó mà hát. Sau đây tôi xin hát trước một lần để cho các anh nghe xong rồi ḿnh sẽ tập từng câu một. Sau khi thuộc từng câu xong ḿnh mới bắt đầu hát trọn bài…

 -Xin cô giáo cho tụi này nghe giọng oanh vàng của cô đi…

 Lính cười ồ v́ câu nói của Phát.

 Họ thôi cười khi nghe Đào cất tiếng hát.


- Này công dân ơi, đứng lên đáp lời sông núi
Đồng ḷng cùng đi hy sinh tiếc ǵ thân sống
V́ tương lai quốc dân cùng xông pha khói tên
Làm sao cho núi sông từ nay luôn vững bền
Dù cho phơi thây trên gươm giáo
Thù nước lấy máu đào đem báo
Ṇi giống lúc biến phải cần giải nguy
Người công dân luôn vững bền tâm trí
Hùng tráng quyết chiến đấu, làm cho khắp nơi vang
Tiếng người nước Nam cho đến muôn đời...
Công dân ơi mau hiến thân dưới cờ
Công dân ơi mau làm cho cơi bờ
Thoát cơn tàn phá
Vẻ vang ṇi giống
Xứng danh ngàn năm ḍng giống Lạc Hồng...

Đạm là người đầu tiên và cũng là người vỗ tay thật lớn sau khi Trúc Đào dứt tiếng hát. Rồi Trương và lính cũng bắt chước vỗ tay hoan hô nồng nhiệt.

-Trời ơi cô Đào hát không thua ǵ ca sĩ. Cô mà ca sáu câu vọng cổ tui dám cá sẽ mùi hơn Thanh Nga hay Bạch Tuyết…

Tư Đờn C̣ lên tiếng khen và ai ai cũng biết anh ta thành thật khen ngợi. Đào nh́n Đạm bằng ánh mắt biết ơn.

-Cám ơn các anh. Tôi hát bậy bạ cho vui thôi…

Cô Trúc Đào hát bậy bạ mà c̣n hay như dậy thời nếu cô hát thật c̣n ác đạn cỡ nào…

Trương bật cười lớn v́ lời khen chí t́nh của Tư Đờn C̣ dành cho vợ của ḿnh.

Hôm nào tôi mời anh Tư lên nhà đàn cho vợ tôi hát vọng cổ nghe anh Tư…

 Nghe Trương nói Đào kêu lớn.

-Em không biết hát đâu anh đừng có quảng cáo ẩu…

 Tư Đờn C̣ cười ha hả.

-Tân nhạc hay cổ nhạc ǵ tui mần cũng được…

 Mọi người nhao nhao lên tiếng khiến cho Đạm phải tằng hắng.

 -Anh em im lặng. Ḿnh nên trở lại chuyện hát quốc ca trước…

 Nói xong Đạm ra hiệu cho Đào tiếp tục. Từng chữ, từng câu một nàng hát trước cho mọi người nghe rồi sau đó cả đại đội đồng hát theo. Từng câu, từng đoạn một, nàng dịu dàng, vui vẻ và kiên nhẫn tập dượt cho lính hát trọn bản quốc ca. Chừng hai giờ đồng hồ sau mọi người đă có thể cùng hát với nhau. Điều mà nàng nhận thấy là mấy chục người lính, càng hát nhiều họ càng hát lớn, hát mạnh, hát một cách say sưa hơn. Dường như hồn thiêng sông núi cũng như những lời, những câu trong bản quốc ca kích thích tâm hồn họ do đó họ thích hát và hát hoài không biết mệt mỏi.

Bốn giờ chiều Đào tuyên bố tạm chấm dứt buổi tập hát.

-Ngày mai ḿnh tiếp tục nữa hả thiếu úy?

 Không vội lên tiếng Đạm hướng về cô giáo như muốn nàng trả lời thay cho ḿnh. Hiểu ư nàng vui vẻ trả lời


Thứ hai tuần tới là ngày lễ chào cờ đầu tiên của đại đội. V́ vậy ḿnh phải tập hát mỗi ngày cho thật nhuyễn. Các anh chịu khó tập mỗi ngày một tiếng đồng hồ…

Lính im lặng giải tán. Trên khoảnh sân rộng chỉ c̣n lại Đạm, Đào, Trương, Xinh, Thắng và Phát. Đưa gói thuốc ra mời bốn ông lính Đạm cười nói một cách thân thiện song ai cũng hiểu đó là lệnh mà họ phải thi hành.

-Ba ông nhớ bảo lính mặc quân phục đàng hoàng. Súng ống cũng nên lau chùi cho sạch sẽ. Thứ hai là ngày chào cờ đầu tiên nên tôi muốn tất cả đều phải chỉnh tề. Người nào tóc tai dài quá thời nên hớt ngắn gọn một chút…

 Đào bật cười chỉ Trương.

-Ông đại đội phó nè. Tóc của ông búi củ tỏi được rồi đó anh Đạm…

 Đạm quay qua nh́n Trương rồi cười nói với Đào.

-Chiều nay cô giáo đè đầu ổng hớt ba phân xong dẫn ổng lên tŕnh diện anh…

Đào cười hắc hắc khi thấy nét mặt bí xị của chồng.

 -Tối nay tới phiên ai đi ăn sương?

- Tôi thiếu úy…

 Trương lên tiếng. Nh́n Trương Đạm nghiêm giọng.

-Ông đem tiểu đội 2 của ông Phát đi. Nhớ chia làm hai toán để có ǵ phụ với nhau. Tụi nó thù ḿnh lắm nên ḿnh phải cẩn thận. Sơ sẩy một chút là bịnh với tụi nó liền…

Trương gật đầu.

-Tôi sẽ làm theo lời của thiếu úy…

Đạm gật đầu ra lệnh giải tán. Mọi người lục tục về nhà. Riêng anh đi thẳng vào hầm chỉ huy và ở luôn trong đó cho tới giờ ăn cơm mới lủi thủi đi về phía khu gia binh. Anh không thấy được Đào đứng nơi cửa nh́n theo bóng anh rồi thở dài âm thầm.

Mặt trời từ từ xuống sau dăy rừng tràm xanh đen. Ngồi im ĺm trên nóc hầm chỉ huy Đạm ngó mong về hướng cánh đồng xanh xanh cỏ mọc nằm về hướng đông bắc. Xa tít mù xa đâu đó trong khoảng không mịt mùng là thành phố thân yêu mà anh đă bỏ lại. Bốn năm. Sài G̣n trở thành lạ xa. Tuổi học tṛ mơ mộng. Con đường im bóng mát. Buổi sáng chờ xe bus. Trúc Đào tươi mát như nụ hoa ướt sương sớm. Buổi trưa tan trường. Nàng rụt rè đi bên anh băng ngang sở thú. Lần đầu tiên hai đứa nói chuyện. Nụ cười của cô học tṛ e ấp. Giọng nói của nàng th́ thầm khiến cho anh phải nghiêng đầu sát vào mặt của nàng để lắng nghe. Da mặt của nàng trắng hồng và mịn màng. Hương tóc thoang thoảng mùi bông bưởi.

Đạm khom người đốt điếu thuốc. Đầu thuốc cháy đỏ. Mặt trời khuất sau hàng cây nhưng trời vẫn c̣n hơi sang sáng. Anh thấy Trương đứng trước hàng quân nơi khoảnh sân rộng cạnh cột cờ. Tất cả đang sẵn sàng đi ăn sương đêm nay. Anh cũng thấy Đào đứng tựa cửa nh́n về hướng cột cờ. Dáng của nàng đơn độc, buồn bă và câm nín khiến cho anh mũi ḷng. Không có ǵ hơn là sự chịu đựng. Đối với một người lính, chết là một điều không ai muốn nhưng phải chấp nhận. Tuy nhiên sợ chết lại là một điều thống khổ nhất. Người ta nghĩ về sự chết hoài hoài ngay cả trong giây phút b́nh yên nhất. Chứng kiến cái chết hằng ngày. Ban đêm đi kích cũng chết. Buổi sáng đi mở đường cũng chết v́ đạp ḿn. Buổi trưa chết v́ giẫm phải lựu đạn. Buổi xế chiều chết v́ bị bắn sẻ. Khuya chết v́ bị pháo kích. Tất cả là chết. Tất cả chờ chết, đợi chết.

Bóng tối chụp xuống thật nhanh. Khe khẽ thở dài Đạm hít hơi thuốc cuối cùng trước khi dụi tắt. Uể oải ngồi dậy anh cúi đầu đi về nhà của ḿnh.

Đang chép mấy bài hát vào cuốn tập, Đào hơi ngưng tay khi nghe tiếng mở cửa rồi tiếng bước chân vang lên bên kia vách. Nàng biết Đạm vừa về nhà. Có tiếng động nơi vách lá rồi giọng nói khàn khàn của anh vang lên.

-Đào ngủ chưa?

Đặt cây viết xuống bàn Đào mỉm cười.

-Dạ chưa ngủ…

-Đang làm ǵ vậy?

-Dạ em đang soạn bài…

 -Bộ em tính thành cô giáo hả?

 Đào bật cười v́ câu hỏi của ông hàng xóm dễ thương.

-Tại sao không?

 Lần này tới phiên Đạm bật cười.

-Hồi chiều này anh đă nói chuyện với thiếu tá Bằng của tiểu khu Cà Mau về chuyện mở lớp học của ḿnh…

-Ổng trả lời anh ra sao?

 Anh tŕnh bày và năn nỉ quá nên ổng bằng ḷng giúp ḿnh. Ổng sẽ xin cho ḿnh tất cả dụng cụ như bảng đen, giấy, mực, tập, sách vở, đủ mọi thứ để em khai giảng lớp học…

-Cám ơn anh. Anh đáng được em thưởng ly cà phê đen…

Đào rời chỗ ngồi khi nghe Đạm reo thành tiếng vui mừng. Lát sau nàng trở lại với tách cà phê c̣n bốc khói. Vạch vách lá nàng đưa cà phê sang cho ông hàng xóm. Nàng hơi rùng ḿnh khi chạm vào tay của Đạm. Vẫn c̣n đứng tựa vào vách lá nàng hỏi nhỏ.

-Đủ ngọt cho anh không?

 Anh chưa thử nhưng anh nghĩ là ngon…

-Sao anh biết?

 -Anh biết em đă nếm rồi…

Đào bật cười. Nàng nghe tiếng diêm quẹt bùng cháy rồi sau đó đầu thuốc đỏ rực

-Anh với Trương và em sẽ ra Cà Mau gặp ông thiếu tá Bằng để lănh dụng cụ…

 -Chừng nào đi hả anh?

 -Cuối tháng này…

 Đạm ngừng lại để uống hớp cà phê xong tiếp tục nói.

-Từ đây tới cuối tháng anh sẽ đốc thúc lính cất một lớp học cho em…

Đào ngắt lời Đạm.

-Em đă lập danh sách của học tṛ rồi. Có ba mươi chín đứa từ sáu tuổi đến 15 tuổi. Ngoài ra c̣n có bảy đứa từ 12 tới 16 tuổi…

-Như vậy em phải có hai lớp học…

-Dạ hông… Một lớp học chung nhưng chia làm hai nhóm khác nhau…

Đạm cười thành tiếng nhỏ.

-Như vậy là em bận lắm. Trương chắc không chịu đâu…

 -Kệ ảnh… Em cần phải làm một cái ǵ chứ ở không hoài chán lắm…

-Anh đồng ư là em phải làm. Hay là em dạy bốn ngày thôi…

-Đang nói Đạm đột nhiên ngừng lại. Anh nghe được tiếng bum… bum… từ cánh đồng không mông quạnh vọng lại.

-Pháo. Đạm bật kêu.

-Đào nằm xuống… Pháo kích…

Tiếng hú bay trên đầu rồi sau đó là tiếng nổ rung rinh căn nhà lá. Không suy nghĩ Đạm chụp lấy cái máy 25 và khẩu Colt 45 đặt trên bàn. Chạy ào ra cửa anh hét thật lớn.

-Đào… Xuống hào…

-Đạm nghe tiếng xè xè thật gần rồi tiếng nổ lùng bùng lỗ tai. Sức nổ hất anh nhào tới trước mấy bước. Đất cát bay rào rào, tạt vào mặt anh rát rạt.

-Đào… Đào…

-Không nghe Đào trả lời Đạm gào lên. Tiếng gào của anh giống như tiếng khóc.

-Đào… Em có sao không?

 Trong nhà hoàn toàn im lặng. Buông máy 25 và khẩu colt Đạm lảo đảo bước vào cửa nhà của Trương. Căn nhà tối mờ. Anh thấy Đào nằm ngửa trên đất.

 Ngồi xuống anh đưa tay sờ soạng khắp người của nàng. Cảm thấy ḷng bàn tay của ḿnh khô ran anh biết không có máu chảy. Như vậy là nàng không có bị thương. Có thể nàng bị ngất xỉu v́ sức ép của mọt chê. Ôm xốc nàng Đạm chạy ào ra giao thông hào. Ầm… Ầm… Ầm… Hàng loạt tiếng nổ vang vang khắp nơi. Lẫn trong đó anh nghe có tiếng la hét của lính.

-Thanh Đạm… Thanh Đạm… đây 3… nghe rơ trả lời…

-Đạm chụp lấy ống liên hợp của máy 25 khi nghe giọng nói của Phát vang vang.

Thanh Đạm tôi nghe 3… Thanh Đạm nghe 3…

 -Tŕnh thẩm quyền tụi nó pháo dữ quá… Thẩm quyền đang ở đâu?

-3 đây Thanh Đạm… Tôi đang ở dưới giao thông hào. Anh cho con cái vào vị trí… nghe rơ trả lời…

-Tŕnh thẩm quyền 3 tôi nghe rơ. Tôi và con cái đă dô vị trí…

Buông ống liên hợp Đạm cúi nh́n Đào đang nằm thiêm thiếp trong ḷng của ḿnh.

 -Đào… Đào…

 Không có tiếng trả lời. Đạm lo âu. Ngất xỉu khá lâu rồi mà vẫn không tỉnh lại đó là triệu chứng không tốt. Muốn cho nàng tỉnh lại anh phải làm điều ǵ khác hơn. Suy nghĩ giây lát anh đặt miệng của ḿnh lên miệng của Đào để làm hô hấp nhân tạo. Mấy phút sau nàng bắt đầu thở đều rồi mở mắt ra. Điều mà nàng nhận biết trước tiên là ḿnh đang nằm trong ḷng của Đạm.

-Anh…

Đào th́ thầm. Đạm mỉm cười trong bóng đêm khi nghe tiếng th́ thầm âu yếm của người t́nh xưa.

-Em có đau không?

-Không… Anh có bị ǵ không?

Đạm lắc đầu cười.

-Không… Em xỉu làm anh sợ quá…

-Anh sợ ǵ?

-Sợ em chết… Anh không muốn em chết…

Đạm hơi nhúc nhích như muốn ngồi dậy. Đầu của Đào vẫn c̣n nằm trong ḷng anh. Pháo vẫn nổ mặc dù thưa thớt và rời rạc hơn trước.

-Em ngồi dậy được không?

-Đào trả lời trong tiếng thở gấp.

-Không… Em đau lưng… Em không muốn ngồi dậy…

 Đạm cúi nh́n. Anh thấy mờ mờ một khuôn mặt và đôi mắt long lanh.

-Em nằm trong ḷng anh khiến cho anh không tự chủ được…

 -Không tự chủ rồi anh sẽ làm ǵ?

-Anh sợ anh sẽ hôn em…

 -Anh đă hôn em hồi năy…

Đạm nói và giọng nói của anh thật yếu như tiếng th́ thào.

-Hồi năy anh không có hôn em.

-Anh làm hô hấp nhân tạo…

Đào bật cười chống tay ngồi dậy.

Dường như c̣n yếu sức nàng lại nằm xuống. Gối đầu lên đùi Đạm nàng cười nhỏ.

-Em mệt… Anh chịu khó cho em nằm chút nữa nghe anh…

Đạm gật đầu cười nói bằng giọng thân mật.

-Em muốn nằm bao lâu cũng được…

-Thanh Đạm… Thanh Đạm đây Trương Hát…

Đạm nhấc lấy ống liên hợp khi nghe giọng nói của Trương vang lên.

-Thanh Đạm nghe Trương Hát…

-Tŕnh thẩm quyền… Tôi nghe pháo nhiều quá… Ḿnh có bị ǵ không…

-Tụi nó pháo vào đồn. Chưa có báo cáo tổn thất…

-Dạ… Đào đang ở đâu thưa anh…

-Nghe giọng nói ngập ngừng của Trương Đạm mỉm cười nói lớn.

-Đào không có bị ǵ hết. Đang ở dưới giao thông hào… Nghe rơ trả lời…

-Dạ tôi nghe anh rơ…

Trương ngưng nói.  Đạm nói với Đào bằng giọng vỗ về khi nghe không c̣n tiếng nổ nào nữa.

-Em ngồi dậy nghe… Anh phải đi xem coi lính có bị ǵ không…

 Đào dùng dằng.

-Không chịu đâu… Em…

-Ngồi dậy đi em. Người ta nh́n em ḱa…

 -Anh xạo…

Cười hắc hắc Đào chống tay ngồi dậy. Đạm đứng lên. Nắm tay kéo nàng lên khỏi giao thông hào anh nói nhỏ.

-Em vào nhà đốt đèn lên. Một lát nữa anh về…

 Đào im lặng đi vào nhà. Tay xách máy liên lạc, tay cầm súng Đạm đi về hướng cột cờ khi thấy bóng của những người lính đi lại.

- Ḿnh có bị ǵ không anh Ba?

 Đạm hỏi Ba Phát.

-Cám ơn trời phật. Ḿnh không có ai bị. Chỉ có thằng Tám bị trặc chân…

-Vậy hả… Thôi anh cho lính giải tán. Nhớ canh gác cẩn thận…

Phát vừa quay lưng Đạm gọi giật lại.

-Anh Ba… Tôi có chuyện muốn nói với anh…

 -Dạ… Thiếu úy…

 Đưa gói thuốc Bastos xanh ra mời ông trung đội trưởng của ḿnh Đạm cười lên tiếng.

-Tụi nó pháo ḿnh dữ hả anh Ba… \Vừa nói Đạm vừa quẹt diêm đốt thuốc cho Phát rồi sau đó mới đốt cho ḿnh. Hít hơi dài, nhả khói ra từ từ Phát gật đầu trầm ngâm.

Tụi nó thăm ḍ…

 Ngừng nói Phát nh́n cấp chỉ huy. Đạm nh́n lướt một ṿng mấy hố sâu gây ra do mọt chê của địch.

 Tất cả đều nằm rải rác chung quanh cột cờ.

-Anh Ba nói đúng. Tụi nó pháo để thăm ḍ và điều chỉnh mục tiêu.

 Tôi cá với anh lần sau tụi nó sẽ đốn gục cây cột cờ của ḿnh…

 Đạm nh́n thấy nét ngạc nhiên trong mắt của ông trung đội trưởng. Rít một hơi thuốc dài Đạm nói trong lúc nhả khói.

-Ḿnh có nội tuyến đó anh Ba…

 Đang đưa điếu thuốc lên miệng Phát ngưng tay cùng với miệng la nhỏ.

-Ông thầy nói ḿnh bị tụi nó cài…

 Dù Phát không nói trọn câu song Đạm hiểu. Anh nhè nhẹ thở dài.

-Có thể tụi nó có đă cài được người vào làm lính cho ḿnh hoặc tụi nó đă móc nối được một người… Cả hai đều giống như nhau…

-Ông thầy biết thằng nào chưa?

 Đạm lắc đầu.

-Tôi chưa biết nhưng tôi đă nghĩ ra cách. Thứ hai tuần tới sau buổi chào cờ đầu tiên ḿnh sẽ có cuộc họp mật. Anh ba, ông Xinh, ông Thắng và chuẩn úy Trương với tôi sẽ bàn bạc cách thức t́m ra ai là nội tuyến của địch. Ḿnh mà không bắt được thằng nội tuyến này là ḿnh ăn ngủ không yên đâu anh Ba…

Phát gật đầu trầm ngâm.

-Thiếu úy nói đúng. Biết được thằng nào ăn cơm quốc gia thờ ma cộng sản thiếu úy giao nó cho tui để tui vặn họng nó…

Đạm cười nhẹ lắc đầu.

-Anh Ba không cần phải làm như vậy. Nếu biết được ai là nội tuyến cho địch ḿnh sẽ tương kế tựu kế…

 Ngừng lại như để suy nghĩ xong Đạm tiếp.

-Thôi ḿnh đi ngủ… Mai sáng nói chuyện tiếp…

Bỏ tàn thuốc rơi xuống đất rồi lấy giày giẫm lên cho tắt Phát gật đầu.

-Dạ… Ông thầy đi ngủ…

Đạm c̣n đứng nơi cột cờ nh́n về hướng đồng không mông quạnh để hút hết điếu thuốc mới quay lưng đi. Về tới nhà Đạm ngạc nhiên khi thấy Đào đang ngồi phệt xuống đất nơi cửa.

-Đào sao vậy?

-Em chờ anh. Em sợ không dám ở trong nhà một ḿnh…

Đốt điếu thuốc, hít hơi dài, nhả khói ra từ từ Đạm nói bằng giọng vỗ về.

-Có ǵ đâu mà em sợ… Anh ở sát bên vách mà…

Thấy Đào vẫn ngồi im Đạm nói với giọng âu yếm pha dỗ dành.

-Nghe lời anh đi… Tụi nó không có pháo nữa đâu…

 Thấy nàng c̣n do dự Đạm cười nói tiếp.

-Hay là anh chờ cho em ngủ xong rồi anh đi về nhà…

 Đào cười gật đầu đứng lên. Nàng leo lên giường trong lúc Đạm xếp lại hai cái ghế bị ngă nằm trên đất. Nh́n nàng đắp mền xây mặt vào trong vách Đạm khe khẽ thở dài. Anh cảm thấy tội nghiệp cho nàng và thương nàng như thương đứa em gái của ḿnh.

 

Chương 13

8 giờ sáng. Ba trung đội xếp hàng tề chỉnh bao quanh cột cờ. Ba trung đội trưởng và phó đứng đầu trung đội của ḿnh. Đạm và Trương đứng cách cột cờ năm thước. Hai người lính sẵn sàng kéo cờ lên. Đạm gật đầu ra dấu. Trúc Đào mỉm cười cất tiếng hát và bảy mươi lăm người lính đồng cất cao tiếng hát. Cùng lúc đó lá quốc kỳ từ từ được kéo lên. Hơn trăm cặp mắt ngước nh́n lá cờ vàng ba sọc đỏ bay phất phới trong cơn gió mạnh của một ngày giữa tháng giêng.

 - Này công dân ơi, đứng lên đáp lời sông núi
Đồng ḷng cùng đi hy sinh tiếc ǵ thân sống
V́ tương lai quốc dân cùng xông pha khói tên
Làm sao cho núi sông từ nay luôn vững bền
Dù cho phơi thây trên gươm giáo
Thù nước lấy máu đào đem báo
Ṇi giống lúc biến phải cần giải nguy
Người công dân luôn vững bền tâm trí
Hùng tráng quyết chiến đấu, làm cho khắp nơi vang
Tiếng người nước Nam cho đến muôn đời...

Tiếng hát của gần một trăm người vang vang khắp nơi, vọng lên trời xanh, lan dài trên quăng đồng không mông quạnh như là một thách đố đối với người lính du kích của mặt trận. Tiếng hát trở thành một biểu tượng cho niềm kiêu hănh và bất khuất của người lính đă, đang và sẽ chiến đấu cho tự do của dân tộc. Tiếng hát là khí hùng thiêng liêng của sông núi được hun đúc từ mấy ngàn năm qua và măi măi trường tồn với tổ quốc. Người lính du kích của mặt trận có thể pháo vào đồn, có thể bắn sẻ, đặt ḿn, gài lựu đạn hay làm bất cứ điều ǵ để giết chết họ nhưng không thể nào dập tắt được ư chí quật cường và ḷng yêu nước thiết tha của họ.

Tiếng hát dứt song c̣n đồng vọng trong không gian. Lá cờ vàng ba sọc đỏ c̣n ngạo nghễ bay trong gió. Lính của ba trung đội được phân chia ra thành ba toán. Toán 1 đốn cây;  toán 2 dựng nhà và toán 3 đóng bàn ghế. Riêng ba trung đội trưởng cùng với Trương theo sau Đạm vào hầm chỉ huy để hội họp. Đợi cho bốn người ngồi xuống ghế và mời mỗi người một điếu thuốc lá xong Đạm mới bắt đầu.

Một người lính trong đồn của chúng ta đă làm nội tuyến cho địch…

Câu nói của Đạm khiến cho Thắng và Xinh quay nh́n nhau.

Riêng Phát mỉm cười im lặng.

 -Ông thầy nói thật hả ông thầy?

 Xinh lên tiếng hỏi và Đạm gật đầu quả quyết. Đốt điếu thuốc anh thong thả nói.

-Tuần trước địch pháo vào đồn và pháo không trật một trái nào. Đa số đạn 82 ly của chúng đều nhằm vào khu vực chung quanh cột cờ hoặc các công sự pḥng thủ có đặt súng đại liên của chúng ta. Có hai trái rơi gần hầm chỉ huy của tôi. Điều này cho tôi biết là có ai đă chỉ mục tiêu cho chúng…

Xinh và Thắng đều gật đầu đồng ư. Ngay cả Trương và Phát đă được Đạm cho biết trước cũng đều có cùng ư nghĩ với cấp chỉ huy.

-Ông thầy nghi ai?

Hít hơi thuốc thật dài Đạm cười lên tiếng.

-Tôi chỉ phỏng đoán vậy thôi chứ c̣n nghi ngờ ai thời tôi không có điều ǵ hoặc chứng cớ ǵ để nghi ngờ. Bởi vậy tôi mới bàn với ba ông và chuẩn úy Trương để t́m cách khám phá ra ai đă hoạt động cho mặt trận. Nếu không có ngày chúng ta sẽ ăn nguyên trái 82…

Trương tủm tỉm cười. Ngay cả ba ông trung đội trưởng cũng lắc đầu cười gượng gạo v́ câu nói hơi tếu của Đạm. Thắng chậm chạp lên tiếng.

-Ông thầy đừng nói như vậy xui lắm…

Đạm mỉm cười hít hơi thuốc. Anh biết ba ông trung đội trưởng không ít thời nhiều cũng tin dị đoan nên kiêng kỵ và không thích nghe những lời nói thẳng của ḿnh.

-Thiếu úy đă nghĩ ra cách nào để biết ai nội tuyến cho địch?

Thắng ngập ngừng lên tiếng. Hít hơi thuốc lá Đạm trầm ngâm suy nghĩ rồi lát sau mới nh́n bốn người lính dưới quyền chỉ huy của ḿnh.

-Tôi đă nói chuyện với ban 2 của chi khu, pḥng 2 của tiểu khu nhờ họ cung cấp lư lịch của tất cả những người lính được thuyên chuyển về đại đội trong ṿng một năm nay…

 Thấy Phát giơ tay lên định xin phép nói Đạm cười nhẹ.

-Anh Ba muốn hỏi ǵ?

 -Dạ… Tôi có ư kiến như thế này

Sau khi chi khu và tiểu khu đưa cho ḿnh bản lư lịch cá nhân mà thiếu úy yêu cầu thời ḿnh sẽ phân loại những người có tên ra làm hai loại. Thứ nhất là những người ḿnh không biết và thứ nh́ là người mà ḿnh quen biết…

 Liếc nhanh Thắng và Xinh như để hội ư xong Phát tiếp liền.

-Có nhiều người lính ở đây quen biết với tôi cũng như hai ông Xinh và Thắng. Họ có thể là người cùng làng, cùng quận, học cùng lớp hay bà con hai bên nội ngoại. Do đó tụi này có thể biết rành lư lịch của họ. Loại mà ḿnh không biết chính là những người lính ở các quận khác trong tỉnh và được thuyên chuyển tới đại đội. Ḿnh khó mà biết rơ lư lịch của họ…

 -Anh Ba nói có lư. Tuy nhiên điểm mà tôi muốn nhấn mạnh là bất cứ ai cũng có thể là nội tuyến cho địch…

 Đạm nhân thấy ba ông trung đội trưởng có vẻ nhột khi nghe câu nói của ḿnh. V́ thế anh mới cười nói tiếp.

-Tôi không nói ba ông và chuẩn úy Trương mà tôi chỉ muốn nhấn mạnh là những người ḿnh quen biết đôi khi cũng bị địch móc nối…

Hít hơi thuốc thật dài Xinh hắng giọng.

-Tôi cũng nghĩ như ông thầy. Để cho lính tráng không bị lộn xộn tôi nghĩ ḿnh nên bí mật điều tra…

Trương cũng lên tiếng phụ họa lời của Xinh.

-Tôi đồng ư lời của ông Xinh.

-Điều tra xem người lính nào hoạt động cho địch là một chuyện khá tế nhị. Nếu ḿnh không khéo léo sẽ làm mất tinh thần chiến đấu của lính…

 -Ông thầy có bản lư lịch chưa?

 Thắng lên tiếng hỏi và Đạm trả lời sau khi thả khói ra từ từ.

-Thứ sáu tuần tới tôi và Trương với Trúc Đào sẽ đi ra Cà Mau. Tụi này đi lănh sách vở và dụng cụ về để bắt đầu khai giảng lớp học. Lúc đó pḥng 2 tiểu khu sẽ giao cho tôi bản lư lịch cá nhân của lính…

 -Ông thầy và chửn úy đi bao lâu?

 Liếc Trương đang ngồi trong góc Đạm cười cười.

-Tụi này sẽ đi trưa thứ năm. Ra tới Cà Mau cũng chiều rồi nên phải đợi tới sáng thứ sáu mới lănh sách vở được. Nếu về kịp thời tụi này sẽ về ngay ngày thứ sáu c̣n không phải đợi tới ngày thứ bảy…

Phát cười ha hả ngắt lời Đạm.

-Ông thầy nên ở lại lâu lâu nghỉ cho bớt căng thẳng đầu óc…

Quay sang Trương Phát cười giỡn.

-Để cho chửn úy Trương và cô giáo có dịp du dương với nhau…

Trương bật lên tiếng cười vui vẻ.

-Phải đó… Tôi sẽ ăn nhậu dùm ba ông…

Búng tàn thuốc lá văng ra ngoài Đạm hỏi Xinh.

-Vụ cất trường học tới đâu rồi ông Xinh?

-Gần xong rồi ông thầy. Sáng sớm này tía thằng Tư Bánh Bèo đứng chỉ huy tụi nó dựng nhà rồi. C̣n bàn ghế tụi nó cũng đă đóng xong rồi. Khi nào ông thầy lănh được sách vở về là tui sẽ nhờ tía thằng Tư coi ngày lành tháng tốt để ḿnh khai mở lớp học. Ba đứa con của tui nóng ḷng c̣n hơn ḿnh nữa đó ông thầy…

Đạm gật đầu cười vui vẻ. Anh cảm thấy hân hoan v́ tất cả lính trong đồn đều hăng hái tham gia việc cất trường học và ghi tên đi học. Con nít thời không nói làm ǵ mà ngay cả người lớn cũng đều ghi tên. Điều này khiến cho Đào rất phấn khởi và nôn nóng.

-Tôi tính như thế này. Sau khi tôi lấy bản điều tra lư lịch về thời ḿnh sẽ chia làm hai toán. Chuẩn úy Trương với ông Xinh và ông Thắng xúc tiến việc điều tra các người lính mà nơi sinh thuộc các làng mạc của quận Cái Nước. Phần tôi và ông Phát lănh phần t́m hiểu về các người lính xa lạ như Quản Long, Năm Căn, Thới B́nh, Sông Ông Đốc thuộc tỉnh Cà Mau. Mỗi tuần ḿnh sẽ họp với nhau để báo cáo chi tiết…

 Ngừng lại đốt điếu thuốc khác Đạm tiếp với giọng khàn khàn v́ thức đêm và hút nhiều thuốc lá.

Tiểu khu sẽ mở một khóa huấn luyện cấp tốc về an ninh t́nh báo. Mỗi đại đội phải gửi một người, có thể là hạ sĩ quan hay sĩ quan về tiểu khu tham dự khóa huấn luyện này…

 Trương chợt lên tiếng ngắt lời Đạm.

-Thời hạn của khóa huấn luyện bao lâu thưa thiếu úy?

 Đạm trả lời cho Trương mà cũng có ư nói với ba ông trung đội trưởng.

-V́ t́nh h́nh chiến sự đang sôi động do đó tiểu khu chia khóa học làm hai giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất là hai tuần lễ c̣n giai đoạn thứ nh́ là một tháng. Vấn đề nhà ở và cơm nước sẽ do tiểu khu cung cấp. Trong bốn ông nếu không có ai t́nh nguyện thời tôi bắt buộc phải chỉ định một người…

-Tôi t́nh nguyện…

-Trương lên tiếng trước nhất. Xinh cười ha hả.

-Chửn quí chịu chơi à nghe…

 Thắng tiếp theo lời của Xinh.

-Ổng mới ở đây mấy tháng mà chịu không nỗi rồi cho nên kiếm đường xả hơi…

 Phát cũng cười ghẹo thêm.

-Ổng dẫn bả ra Cà Mau du dương mà…

Trương cười hà hà nh́n Đạm.

-Chừng nào khóa học mới bắt đầu thưa thiếu úy?

 Đạm cười nhẹ nh́n ra khung cửa hẹp.

-Tiểu khu chỉ mới thông báo cho tôi biết vậy thôi. Ngày giờ thời chưa chắc chắn…

 Nh́n bốn người lính dưới quyền chỉ huy của ḿnh Đạm cười tiếp.

-Thôi ḿnh giải tán.

Năm người lục tục ra khỏi hầm chỉ huy. Trên khoảnh đất trống nằm dọc theo hàng rào kẽm gai một ngôi nhà lá vừa được dựng lên. Người đi lại lăng xăng. Tiếng nói cười, la hét vang vang. Đạm mỉm cười một ḿnh. Anh thấy lẫn lộn trong đám lính có bóng của Đào. Nàng đứng xa xa, bao quanh bởi học tṛ trai gái.
Coi bộ mấy đứa nhỏ khoái lắm ông thầy…

 Phát lên tiếng. Đạm cười gật đầu rút một điếu thuốc xong đưa gói thuốc ra mời bốn người lính. Xinh, Thắng và Phát đều lấy một điếu ngoại trừ Trương lắc đầu cười.

-Cám ơn thiếu úy…

 -Chửn quí bỏ thuốc hồi nào vậy?

Thắng cười hỏi. Trương cười gượng.

-Đâu có bỏ mà hút ít thôi. Bả cằn nhằn nói tôi hút thuốc hôi quần áo…

Ba ông trung đội trưởng đồng bật cười ha hả. Riêng Đạm chỉ chúm chiếm cười.

-Tôi đi coi trường học…

Dứt lời Đạm bước đi trước. Tuy nhiên đi được chừng mấy bước anh ngạc nhiên v́ bốn người lính không có ai tháp tùng với ḿnh. Hơi lắc đầu cười một ḿnh anh rảo bước về chỗ đám lính đang cất lớp học. Bác Năm, tía của Tư Bánh Bèo trịnh trọng bắt tay Đạm bằng cả hai bàn tay. Đây là một cử chỉ hơi mới lạ của bác.

-Thiếu quí thấy được không thiếu quí?

Bác Năm hỏi và Đạm trả lời không do dự.

-Có bác coi chừng thời cất chùa miễu c̣n được huống chi cái lớp học. Chừng nào ḿnh mở lớp được hả bác?

Đạm đưa gói thuốc ra mời bác Năm. Đợi cho bác lấy xong anh mới quẹt diêm đốt cho bác rồi sau đó mới đốt cho ḿnh. Bập bập mấy cái cho điếu thuốc cháy đều rồi sau đó mới hít một hơi dài bác Năm cất giọng khàn khàn.

-Tôi đă coi ngày rồi thiếu quí. Bữa kia là ngày tốt nhất. Ngay cả lớp học chưa xong và công việc c̣n bề bộn ḿnh cũng nên khai mở để được ông bà phù hộ…

Đạm gật đầu cười. Dù không tin dị đoan nhưng xuyên qua kinh nghiệm anh biết ḿnh không nên bác bỏ hay đả kích sự tin tưởng của bác Năm và những người lính dưới quyền.

-Dạ tôi để cho bác toàn quyền chọn lựa ngày giờ cũng như lễ lộc để khai trương lớp học. Nếu cần ǵ bác cứ nói với anh Ba Phát…

-Cám ơn thiếu quí… Chắc tui chỉ cần vài trăm bạc mua nhang đèn và bánh trái để cúng ông bà thôi…

Đạm gật đầu. Thấy Đào đưa tay vẩy ḿnh anh cười nói với bác Năm.

-Dạ tôi xin phép bác…

 Hít hơi thuốc bác Năm cười hà hà.

-Tui thấy ông thầy làm việc này hay quá. Từ từ tui sẽ nói với anh em trong xóm cho con cái đi học…

-Vậy th́ tốt quá. Tôi nhờ bác Năm lo chuyện đó dùm…

 Đạm bắt tay bác Năm rồi đi về phía Đào đang đứng với đám con nít đang cười giỡn và chạy nhảy. Chúng nó vội ngưng cười nói và đứng im khi thấy mặt Đạm. Đối với đám con nít trong đồn Đạm tượng trưng cho uy quyền do đó chúng tỏ ra dè dặt và kính sợ anh hơn tất cả mọi người. Riêng cô giáo Đào lại đón anh bằng nụ cười và ánh mắt đủ làm ấm ḷng người lính chiến đóng ở tiền đồn heo hút.

-Đào cám ơn anh nhiều lắm…

 -Tại sao?

 Đạm cười hỏi trong lúc nh́n mấy người lính đang lợp nhà.

 -Không có sự giúp đỡ của anh thời trường học không thể hoàn thành và em không thể trở thành một cô giáo…

Vừa nói Đào vừa vuốt tóc một đứa con gái đứng cạnh. Nó là đứa con gái nhỏ nhất trong đám học đang đứng quanh nàng. Nh́n mấy người lính đang leo xuống sau khi lợp xong mái nhà nàng cười nói tiếp.

-… dù là một cô giáo làng…

Đạm bật cười cất giọng khàn khàn.

-Học tṛ ở đây cần một cô giáo, vả lại anh thích cô giáo làng hơn…

 Đào cười quay nh́n Đạm. Một khuôn mặt buồn. Ánh mắt u ẩn. Mái tóc khô cháy. Tia nh́n mỏi mệt. Người t́nh năm xưa của nàng bây giờ là một người lính già đi trước tuổi, gầy ốm và khô cằn. Nàng biết trong đời lính của Đạm đă có những đêm đi kích. Đêm thức trắng ôm súng chờ quân du kích của mặt trận xuất hiện. Những đêm bó gối trong giao thông hào lắng nghe tiếng mọt chê hú trên đầu. Những đêm căng mắt trong công sự pḥng thủ gh́m khẩu súng cá nhân chờ đợi địch quân tấn công.

 -Anh có tương tư không anh Đạm?

Đào bật lên câu hỏi và Đạm đớ người v́ câu hỏi của nàng. Không biết phải trả lời như thế nào nên anh im lặng và hít liên tiếp mấy hơi thuốc.

-Anh Đạm…

 Đào lên tiếng thúc dục. Đạm cười cười.

-Em nghĩ anh có tương tư?

Đạm trả lời bằng một câu hỏi.

-Điều đó khiến cho Đào không bằng ḷng.

-Anh trả lời như thế em không chịu đâu…

Đạm cười nhẹ nh́n đám con nít đang từ từ tản mác chỉ c̣n anh và Đào đứng cạnh nhau nh́n mấy người lính đang đóng vách bằng cây lẫn lá bao quanh ngôi trường học.

-Tương tư ai?

Đạm nói kèm theo tiếng thở dài.

Đào quay sang nh́n Đạm đăm đăm. Ánh mắt của nàng lộ ra vẻ quan hoài và lo âu. Dường như không muốn nói về chuyện t́nh cảm giữa hai người Đạm lên tiếng.

-Đào đứng đây coi lính cất trường học đi. Anh phải đi gặp ông Phát có chuyện cần…

-Em biết ǵ mà coi người ta làm…

Đào nói trong tiếng cười và tiếng cười của nàng càng khiến cho Đạm bước nhanh hơn như chạy trốn. Anh không nghe được sau khi dứt tiếng cười là tiếng thở dài hắt hiu của nàng.

5 giờ sáng. Hai trung đội 1 và 2 đă sẵn sàng. Hôm nay là ngày quan trọng. Hai trung đội 1 và 2 dưới quyền của Xinh và Thắng lănh nhiệm vụ mở đường và giữ an ninh từ Cái Đôi tới Vàm Dinh và có thể xa hơn nữa tùy theo t́nh h́nh an ninh trong vùng. Hai ông trưởng và phó cộng thêm cô giáo Trúc Đào sẽ đi ra Cà Mau để nhận lănh sách vở cùng dụng cụ văn pḥng giành cho việc khai mở lớp học. Hai trung đội mà quân số khoảng năm mươi lăm người từ từ ra khỏi đồn rồi biến mất trong bóng tối của buổi hừng đông. Một giờ đồng hồ sau tức 6 giờ sáng, Đạm với Trương và Đào bước xuống chiếc vỏ vọt lớn đang nổ máy chờ họ trước cổng đồn. Đ̣ dừng tại xóm nhà lá để đón thêm khách. Một tuần lễ hai hoặc ba lần họ mang các thổ sản ở vùng Cái Đôi lên bày bán ở chợ của Vàm Dinh hay Cái Nước rồi sau đó mua các thứ như đường, thuốc lá, trà, cà phê hoặc thứ ǵ không thể sản xuất ở địa phương để đem về bán lại cho dân chúng ở Cái Đôi.

-Cô Đào về Sè G̣n hả cô Đào?

 Một người đàn bà hỏi Đào khi thấy nàng ăn mặc tươm tất hơn ngày thường.

-Dạ chị Bảy khỏe hả chị Bảy. Tôi đi ra Cà Mau…

 -Có chuyện ǵ vậy cô Đào. Chắc cô cậu đi chơi hả?

 -Dạ tôi ra tỉnh có chuyện cần…

 -Đào kể cho mấy người trên xe biết chuyện nàng mở lớp dạy học tṛ trong đồn. Mấy người ngồi trên ghe ngạc nhiên hỏi chuyện.

 -Chèn ơi… Vậy mà tụi tui đâu có biết. Phải chi cô cho tui biết thời tui cho hai thằng nhỏ của tui học.

-Để tụi nó ở nhà tối ngày cứ nhỏng nhỏng chơi…

 Đào liếc nhanh Đạm như hỏi ư kiến. Thấy Đạm gật đầu nàng cười nói.

-Dạ lớp học c̣n trống nhiều chỗ lắm. Bữa nào chị dẫn hai đứa nhỏ vào đồn ghi tên rồi đi học…

 -Có mắc tiền không hả cô?

 Đào cười vui vẻ trả lời. Đạm nghe giọng nói của nàng hơi tếu một chút.

-Dạ không có tốn tiền. Cái này là của mấy ông lính làm ra…

 Chỉ vào Đạm đang ngồi cạnh Trương nàng cười tiếp.

-Ông thiếu úy Đạm chắc chị Hưởng biết mặt rồi?

 Người đàn bà c̣n trẻ mặc chiếc áo bà ba màu vàng nhạt mà Đào gọi tên là Hưởng cười liếc nhanh Đạm.

-Tôi biết. Ǵ chứ thiếu quí thời tôi thấy mặt hoài. C̣n ông này phải chồng của cô hôn?

-Dạ phải…

Không biết nghĩ ǵ mà Đào lại cười nói đẩy đưa với Hưởng.

-Ông thiếu úy c̣n độc thân đó chị. Chị coi có cô nào làm mai dùm đi…

Chị Bảy xen vào câu chuyện.

Vậy hả. Ổng trẻ, đẹp trai mà có chức phận nữa thời kiếm vợ dễ ợt. Tôi có con cháu ở ngoài tỉnh. Để hôm nào tôi làm mai cho ổng… Mà thiếu quí ưng hôn?

 -Đạm cười cười nh́n Đào đoạn lướt qua chị Bảy.

-Thời chị cứ làm mai đi. Biết đâu…

Chị Bảy cười vui vẻ trong khi Đào cũng bật thành tiếng cười trong trẻo. Chiếc vỏ vọt dừng lại nơi cây cầu ván bắt qua con rạch nhỏ. Phía bên kia cầu năm ba người lính tụ lại.

-Có chuyện ǵ vậy anh Ba?

Đạm cất tiếng hỏi khi thấy Thắng.

-Dạ mấy đứa nhỏ thấy trái lựu đạn gài ở đằng kia. Ông thầy chờ một chút để tụi nó gỡ lựu đạn…

Đạm hơi cau mày nhưng không nói ǵ hết. Trương bước xuống đường đứng nói chuyện với Xinh. Mươi phút sau Hành, trung đội phó trung đội 2 trở lại chỗ chiếc ghe đang đậu. Giơ tay chào Đạm anh ta cười nói.

-Xong rồi thiếu quí…

Vẩy người lái đ̣ Hành ra hiệu cho anh ta tiếp tục lên đường. 11 giờ trưa đ̣ ngừng lại ở Cái Nước. Từ đây có xe lam đi Cà Mau. Con đường nối liền quận Cái Nước với tỉnh lỵ Cà Mau khá an ninh nên xe cộ chạy nhiều hơn. Dân chúng cất nhà ở dọc theo hai bên đường. Ngắm những mái nhà xác xơ với những đứa trẻ ở truồng đứng bên đường giơ tay vẩy vẩy ḿnh Đạm khẽ thở dài. Chiến tranh tàn phá mọi nơi, mọi thứ và mọi người. Bất cứ người nào cũng đều mang lấy vết thương do chiến tranh gây nên. Tuy nhiên đối với anh đây là một trận giặc cần thiết chống lại hiểm họa xâm lăng của cộng sản. Dù sống ở vùng Cái Đôi mới hơn hai năm nhưng anh cũng đă chứng kiến sự dă man và tàn bạo của những người phía bên kia. Đám du kích quân của mặt trận đă dùng mă tấu để chặt đầu ông Tư chỉ v́ một tội danh mơ hồ là gián điệp cho Mỹ Ngụy. Làm sao một ông già hơn bảy mươi tuổi lại có thể làm gián điệp cho CIA. Suốt cuộc đời tăm tối của ông Tư, cũng chưa hề biết thế nào là gián điệp cũng như CIA là cái quái ǵ. Điều đáng nói là đám du kích của mặt trận không giết chết ông Tư bằng súng v́ họ nói uổng một viên đạn. Nói như thế hóa ra họ coi sinh mạng của ông Tư, một người Việt Nam, rẻ hơn viên đạn AK. Đạm cảm thấy buồn khi nghĩ tới một điều là cộng sản đă coi trọng giá trị của một viên đạn hơn sinh mạng của một người Việt Nam như ông Tư. C̣n nhiều lắm. Cách đây gần một năm khi c̣n dưới quyền chỉ huy của An, anh đă thấy hàng chục người từ ông già bà lăo, đàn bà và con nít bị bắn bằng súng, bị chém bằng mă tấu khi đám du kích kéo về xóm nhà lá lúc ban đêm. Họ tuyên bố là giải phóng tuy nhiên xuyên qua hàng động giết hại dân làng vô tội họ biến thành một nhóm khủng bố độc ác và vô lương tâm.

-Anh Đạm tới rồi…

Đạm ngơ ngác ngước nh́n khi nghe tiếng nói của Đào. Xe chạy chầm chậm trên con đường tráng nhựa nhiều ổ gà. Tiếng xe gắn máy nổ vang vang thành phố. Nhà ngói mái xám mốc xen lẫn với nhà tôn lụp xụp. Người đi lại thưa thớt. Cà Mau là một tỉnh có diện tích khá lớn nhưng so ra lại nghèo v́ có nhiều vùng đất hoang vu và mất an ninh. Các vùng U Minh, Đầm Dơi, Năm Căn hoặc Sông Ông Đốc, đất đai phần lớn nằm trong vùng kiểm soát của cộng sản do đó ít dân cư ngụ và làm lụng.

 Bước xuống xe đứng nh́n bao quát khung cảnh tỉnh lỵ giây lát Đào cười nói với chồng.

-Không đẹp lắm nhưng c̣n hơn Cái Đôi của ḿnh hả anh?

 Sự so sánh của nàng khiến cho Đạm bật cười. Riêng Trương chúm chiếm cười nói giỡn.

-Nhưng mà anh thích Cái Đôi của ḿnh hơn. Ở đó có cô giáo làng đẹp nhất nước…

 Đào cung tay thụi vào lưng của chồng một cái. Đưa tay chỉ dăy nhà ngói cao hai tầng Đạm nói với Trương.

-Ḿnh đi mướn pḥng ngủ. Tụi ḿnh có quyền ăn chơi đêm nay rồi mai sáng vào tiểu khu… Hai em tính đi đâu?

 Như đă có chủ ư Đào lên tiếng trước nhất.

-Tụi này đâu có biết. Anh là đầu tàu mà. Anh đi đâu tụi này theo đó…

-Ở đây có quán cà phê nhạc không anh?

Trương hỏi khi cả ba bước vào cửa pḥng ngủ.

 -Có… Ông đại úy Tịnh có cô em mở quán cà phê nhạc cũng ở gần đây…

Thấy Đào liếc ḿnh Đạm cười cười nói tiếp.

-Cô em của ông đại úy Tịnh có chồng tên Điền. Dường như Điền cùng khóa với Trương. C̣n ông Tịnh là niên trưởng của anh…

 Ông ta trước anh hai khóa…

Trương gật đầu cười.

-Em nhớ rồi. Điền cùng đại đội với em…

Đạm chọn hai pḥng liền nhau trên tầng lầu 2. Pḥng ngủ rất sơ sài, chỉ có một cái giường khá rộng lót nệm. Tấm ra giường ngă màu ngà ngà. Dù sao cũng êm hơn cái giường cây của ḿnh .

Đạm nói thầm như thế. Mở cửa sổ anh nh́n khung cảnh của thành phố Cà Mau vào một buổi chiều. Đây là một thành phố có rất nhiều kinh rạch bao quanh hay cắt ngang như Kinh Xáng Cà Mau đi Bạc Liêu. Sông Gành Hào thông ra biển Đông. Sông Quản Lộ và Kinh Quản Lộ đi Phụng Hiệp. Sông Giồng Kè, sông Trèm Trẹm đi về miệt Thới B́nh. Ngoài ra c̣n vô số kinh rạch nhỏ làm thành mạng lưới lưu thông chằng chịt. Tiếng động mà người dân ở đây nghe nhiều nhất chính là tiếng nổ của máy đuôi tôm. Phương tiện lưu thông được ưa chuộng nhất là thứ xuồng gắn máy đuôi tôm tên là Vỏ Vọt. Hầu như phân nửa nhà ở Cà Mau đều có xuồng vỏ vọt.
Đạm quay lại khi nghe có tiếng gơ cửa. Mở cửa anh thấy Trương với Đào. Trương mặc thường phục trông lạ hẳn. Riêng Đào yêu kiều và duyên dáng trong chiếc áo dài trắng quần đen và guốc cao gót.

-Anh xong chưa?

Trương hỏi gọn. Nhét khẩu colt 45 vào lưng Đạm cười cười.

-Xong rồi. Ḿnh đi ăn trước rồi uống cà phê sau…

Bước ra ngoài khóa cửa lại Đạm hỏi Hạnh.

-Hai em muốn ăn ǵ. Nếu hai em muốn ăn các thức ăn đặc biệt của Cà Mau thời ḿnh đi ra chợ…

 -Anh biết một chỗ bán chả gị ngon vô cùng…

 Trương nuốt nước miếng khi nghe tới chả gị.

-Em muốn ăn hột vịt lộn…

 Đào cười nói. Đạm gật đầu.

-Đào muốn ăn thứ ǵ cũng có.

-Cháo ḷng, cháo vịt, cháo cá, thứ ǵ người ta cũng có bán…

 Ba người bước ra vỉa hè. Trời hưng hửng nắng. Vài vệt nắng chiều chiếu lên mái nhà ngói xanh màu rêu cũ. Tiệm tạp hóa bày hàng lan ra tận vỉa hè

Trương và Đào đi trước c̣n Đạm thong thả theo sau. Vừa chậm bước anh vừa ngắm tà áo dài trắng phất phơ của Hạnh. Chiếc quần lụa màu đen bị gió thổi sát vào da hằn lên đường cong gợi cảm. Tiếng guốc nện xuống mặt đường nhựa thành âm thanh êm êm tai. Dường như biết Đạm đang đi sau lưng để ngắm ḿnh cho nên Đào liếc anh thật nhanh rồi lên tiếng.

-Ḿnh đi ngă nào anh Đạm?

 -Đi thẳng. Chợ gần bờ sông…

 Đạm dừng lại đốt điếu thuốc.

 Đường càng lúc càng đông người đi lại. Tiếng máy đuôi tôm nổ phành phạch. Mùi thức ăn bay tản mạn trong không khí khiến cho Trương ứa nước miếng. Ba người đi vào nhà lồng chợ. Chỗ này ban ngày là chợ song ban đêm trở thành hàng quán. Người ta bày bán đủ mọi thứ thức ăn. Khu hàng quán này được mọi người chiếu cố v́ thức ăn ngon mà lại rẻ hơn. Hơn nữa ở đây người ta có thể ăn các đặc sản của địa phương.

 Đạm chọn một cái sạp tương đối sạch sẻ và thưa người ngồi hơn những chỗ khác.

 -Thưa bác tụi cháu muốn ăn chả gị…

Đạm nói với bà già đang lui cui chiên chả gị trong một cái chảo lớn.

-Mời cô và hai cậu ngồi. Cô muốn ăn cái ǵ hả cô?

 Vén áo dài ngồi xuống cái ghế thấp lè tè Đào cười hỏi.

-Bác có bán hột vịt lộn không bác?

-Dạ tui không có bán nhưng cô muốn ăn thời tui sai con cháu nó mua dùm cô…

 Giơ tay ngoắc đứa con gái đang đứng nơi cột đèn bà già kêu lớn.

-Sử… Mày chạy mua dùm cô hột vịt lộn…

 Quay qua Đào bà ta hỏi.

-Một chục hả cô. Một chục giá trăm hai…

 Đạm đưa tiền cho con Sử chạy mua hột vịt lộn và một xị nếp than. Trương hít hà c̣n Đạm xoa tay khi bà già đặt trước mặt hai người một dĩa chả gị nóng hổi với dĩa rau sống và hai chén nước mắm ớt. Ngay cả Đào dù không thích chả gị lắm cũng phát thèm.

 Thấy nàng tḥ tay định bốc cuốn chả gị Trương la lớn.

-Ê ê… Em nói em không thích chả gị mà…

Đào cười liến thoắng.

-Em ăn ké phần của anh Đạm chứ em không ăn phần của anh đâu. Một hồi hột vịt lộn về anh đừng ăn nghe chưa…

Đạm lên tiếng binh Đào.

-Đào cứ ăn đi. Anh bao em ăn cho đă thèm. Mấy tháng nay ḿnh kham khổ nên gặp dịp ăn được thời cứ ăn…

Nghe Đạm binh ḿnh Đào le lưỡi chọc quê chồng. Nàng lấy một cái chả gị bỏ lên miếng rau xà lách, thêm chút bún, rau sống xong chấm vào chén nước mắm của Trương.

-Tuyệt… Bác làm chả gị bằng cái ǵ mà ngon vậy bác?

-Dạ với tôm thưa cô. Vùng này tôm rẻ hơn thịt heo nhiều nên tôi làm với tôm…

Đạm cầm lấy cuốn chả gị bằng ngón tay cái của ḿnh. Ngắm nghía giây lát anh chấm vào dĩa nước mắm ớt đoạn bỏ tọt vào miệng.

-Sao anh Đạm không ăn rau?

Đào cười hỏi và Đạm vừa nhai vừa trả lời.

-Ăn rau mau no…

Đang nhai ngồm ngoàm Trương xen vào.

-Đúng rồi đó… Ăn với rau mau no đâu có ăn nhiều được…

 Đào căi lại.

-Ăn có rau mới ngon…

Trương cười h́ h́.

-Th́ em cứ việc ăn chả gị với rau đi c̣n để anh với anh Đạm ăn chả gị không có rau cho…

 Đào háy chồng một cái. Con Sử trở về mang theo chục hột vịt lộn và xị nếp than. Đạm rót ra hai cái chung lớn. Đào đ̣i thử nếp than nên Đạm cũng rót cho nàng một chung nhỏ. Ba người ăn hết chục hột vịt lộn và mấy chục cuốn chả gị mà vẫn chưa thấy no.

-Bác c̣n món ǵ nữa không bác?

-Tui có tôm càng nướng ăn với bánh hỏi. Ngon lắm cậu…

 Đạm quay qua nói với Trương đang ăn nốt cái chả gị cuối cùng

-Ḿnh làm thêm vài con tôm càng nghe Trương?

 Trương gật đầu liền. Đạm cười hỏi Đào.

-Em ăn không?

-Ăn chứ… Em không ăn anh Trương ăn hết của em…

 Bật cười Đạm kêu ba con tôm càng nướng. Uống một hớp nếp than, đốt điếu thuốc Đạm cười nói với Đào khi thấy nàng uống cạn chung rượu.

-Em uống nữa không?

 Đào lắc đầu cười im lặng. Tuy không nói ra nhưng nàng cảm thấy sung sướng v́ sự săn sóc kín đáo của Đạm. Trong khung cảnh b́nh yên và êm ả của đô thị nàng nghe ḷng ḿnh thật thoải mái, thanh thản và nhất là không sợ sệt hoặc lo âu như ở Cái Đôi. Từ đó nàng hân hoan đón nhận sự săn sóc của người t́nh xưa.

-Em không muốn uống nhiều sợ say…

Đào cười nói với Đạm. Trương chợt đứng lên rủ vợ đi dạo trong khi chờ đợi thức ăn. C̣n lại một ḿnh Đạm im ĺm uống rượu. Nh́n hai vợ chồng nắm tay nhau đi dạo anh bỗng thấy buồn rầu và cô đơn. Anh biết ḿnh vẫn c̣n yêu Đào và có lẽ măi măi yêu người con gái đó. Nàng là người yêu đầu tiên của anh. Nàng cũng là t́nh yêu của tuổi học tṛ thơ mộng và lăng mạn. Mấy năm xa nhau anh tưởng rằng sẽ quên đi h́nh ảnh cô nữ sinh dịu hiền, tuy nhiên khi t́nh cờ gặp nhau nơi tiền đồn heo hút anh mới biết là ḿnh vẫn c̣n yêu thương người t́nh xưa dù nàng đă có chồng và đang vui hưởng hạnh phúc. Dù yêu thương song anh không thể mở miệng thố lộ mà càng cố giấu diếm và cố gắng quên đi. Trên cương vị của một cấp chỉ huy anh không c̣n có cách nào hơn là câm lặng để cho t́nh yêu dày ḍ và nung nấu tâm hồn ḿnh.

Trương và Đào trở lại đúng lúc bà bán bún nướng xong ba con tôm càng bốc mùi thơm phức. Đạm đưa cho Đào con tôm lớn nhất.

-Cha anh cưng Đào dữ… Lựa cho Đào con tôm lớn và ngon nhất…

 Trương cười nói giỡn và Đạm cũng cười nói.

-Sở dĩ ḿnh có bữa ăn hôm nay là do Đào. Phải có cô giáo thời hai anh em ḿnh mới có lư do để đi ra Cà Mau… Ḿnh ăn ké của Đào nên Trương đừng có phân b́…

Đào lên tiếng hăm he chồng.

-Anh nghe anh Đạm nói chưa. Anh mà phân b́ là em cho anh nhịn luôn…

Có lẽ sợ câu hăm dọa của vợ nên Trương lẹ lẹ lột vỏ con tôm rồi đưa lên miệng cắn một cái hết phân nửa. Hạnh cười hắc hắc khi thấy câu hăm dọa của ḿnh có ảnh hưởng đối với ông chồng trẻ. Phần Đạm chỉ lắc đầu cười khi thấy cách ăn uống rất lính của Trương.

-Mấy giờ rồi Trương?

-Dạ bảy giờ…

Trương trả lời trong lúc bỏ phần c̣n lại của con tôm vào miệng. Vừa nhai vừa nuốt xong uống cạn chung nếp than anh quay qua cười nói với vợ.

-Em ăn lẹ đi rồi ḿnh đi uống cà phê. Nếu em no thời anh ăn phụ cho…

Thực sự thời Đào cảm thấy no nhưng muốn chọc ông chồng nàng cười thốt.

-Anh Đạm c̣n ăn mà…

Nghe Đào nói Đạm t́nh thực lên tiếng.

-Đào cứ ăn từ từ. Mới có bảy giờ mà… Ḿnh đi chơi mà gấp làm chi…

-Em thương anh nên em nhờ anh ăn phụ đó…

 Dứt lời nàng bỏ nửa con tôm càng vào chén cho chồng.

 Trương cười chúm chiếm nghiêng người nói nhỏ vào tai vợ những ǵ mà chỉ thấy nàng mặt đỏ au và lắc đầu quầy quậy.

 

Chương 14

Đạm, Trương và Đào bước vào quán cà phê nhạc khá đông người. Lính có mà dân cũng có. Dân thời đa số là học sinh. Vào những năm 72, 73 và 74, không ít thời nhiều Cà Mau cũng bị lây cái phong trào cà phê nhạc của Sài G̣n.

Đào chọn một cái bàn c̣n trống nằm trong góc. Quán mờ mờ đèn màu. Âm thanh phát ra từ dàn Akai nghe khá hay. Đạm gọi chai 33 cho ḿnh. Đào chọn ly sinh tố và Trương chọn nước đá chanh. Vừa ngồi xuống Trương cười hỏi Đạm.

-Ḿnh có thể yêu cầu nhạc được không anh?

 Anh nghĩ là được. Trương tới quầy tính tiền thử xem…

 Trương bỏ đi lại quầy tính tiền.

 Dù ngồi hơi xa một chút  Đào cũng nghe chồng ḿnh reo lên với giọng mừng rỡ cùng với câu nói.

-Điền phải không…

 -Trương. Mày làm ǵ ở đây…

 Đốt điếu thuốc Đạm cười nói với Đào đang ngồi đối diện với ḿnh.

-Chắc Trương gặp Điền rồi…

 Đào mỉm cười im lặng. Cầm ly sinh tố nàng hớp ngụm nhỏ rồi làm bộ nh́n lên trần nhà. Nàng biết Đạm có vẻ không được thoải mái khi ngồi đối diện với ḿnh. Ngay cả nàng cũng cảm thấy ngượng ngùng khi phải nh́n vào mặt của Đạm hiện mờ mờ trong ánh đèn màu.

 -Em thích bản nhạc này…

 Hạnh nói nhỏ khi nghe ca khúc Hoa Nở Về Đêm của Mạnh Phát.

- Chuyện từ một đêm cuối nẻo một người tiễn một người đi
Đẹp tựa bài thơ nở giữa đêm sương nở tận tâm hồn
Chuyện một ḿnh tôi chép ḍng tâm t́nh tặng người chưa biết một lần
V́ giây phút ấy ... tôi t́nh cờ hiểu rằng ...
t́nh yêu đẹp ngh́n đời là t́nh yêu khi đơn côi
Vào chuyện từ một đêm khoác bờ vai một mảnh áo dạ đường khuya
Bồi hồi người trai hướng nẻo đêm sâu, dấu t́nh yêu đầu
V́ c̣n t́m nhau lối về ngơ hẹp c̣n chờ in dấu chân anh
Niềm thương mến đó bây giờ và ngh́n đời
Dù gió đùa dạt dào c̣n đẹp như khi quen nhau…
Ai lớn lên không từng hẹn ḥ không từng yêu thương
Nhưng có mấy người t́m được một t́nh yêu ngát hương…

Nh́n đăm đăm vào mặt Đạm khi nghe câu hát "Ai lớn lên không từng hẹn ḥ, không từng yêu thương… Nhưng có mấy người t́m được một t́nh yêu ngát hương…" Đào có cảm tưởng như nước mắt từ từ ứa ra trên khuôn mặt gầy buồn và khắc khổ của anh. Đôi mắt của ngày xưa. Đôi mắt của cậu học tṛ lăng mạn, mơ mộng mà nàng từng yêu thương không c̣n nữa. Bây giờ là đôi mắt của một người lính chiến với nhiều thấp thỏm, ưu tư và lo âu. Nó nh́n nàng, đôi khi rất đằm thắm và dịu dàng song đôi khi cũng hững hờ và thờ ơ. Đào biết là Đạm vẫn c̣n thương yêu ḿnh. Điều đó được tỏ ra bằng cử chỉ hay thái độ kín đáo. Ánh mắt nồng nàn say đắm khi bị bắt gặp một cách t́nh cờ.

- Mến những người chưa quen
Một người ở lại đèn trăng gối mộng
Yêu ai anh băng sông dài cho đẹp ḷng trai
Một người t́m vui măi tận trời nào giá lạnh hồn đông
Một người chợt nghe gió giữa mênh mông rót vào trong ḷng
Và một ḿnh tôi chép ḍng tâm t́nh tặng người chưa biết một lần
V́ trong phút ấy tôi t́m ḿnh th́ thầm giờ đă gặp được một nụ hoa nở về đêm…

Bản nhạc buồn quá…

Đạm nói bâng quơ. Đào cười hút một ngụm sinh tố.

-Anh buồn hay bản nhạc buồn?

-Cả hai

Đạm cười buồn trả lời hai tiếng. Đào cười cười.

-Em muốn uống bia… Em uống ké của anh được hôn?

-Thấy Đạm nh́n ḿnh nàng cười giải thích.

-Em muốn hơi say say. Thỉnh thoảng ḿnh cũng nên say để…

-Để làm ǵ?

Đạm vặn và Đào cười uống thêm ngụm nước sinh tố.

-Để thả cho tâm hồn ḿnh đi hoang, cho ư nghĩ phóng túng hơn…

Nói xong nàng hơi chồm người cầm lấy ly bia khi Đạm đẩy về phía ḿnh

-Coi chừng say đó cô giáo

-Càng tốt…

 Đạm trợn mắt khi thấy Đào uống một hơi cạn ly bia c̣n gần phân nửa. Đẩy ly bia trả về cho khổ chủ nàng cười hỏi.

-Anh vẫn c̣n làm thơ?

 Đạm im lặng chưa trả lời Đào cười đứng lên.

-Để em đi lấy cho anh chai bia… Anh uống say rồi anh làm thơ đọc cho em nghe nha…

 Đạm gượng cười lắc đầu. Đi tới quầy tính tiền nàng thấy Trương đang đứng nói chuyện với Điền. Thấy nàng anh cười giới thiệu.

Đây là Đào vợ tao… C̣n đây là Điền bạn của anh…

 Đào tươi cười gật đầu chào Điền.

-Chào anh…

-Chào chị. Tôi phục chị lắm…

 Đào nh́n Điền với ánh mắt ḍ hỏi. Hiểu được thắc mắc của Hạnh nên Điền giải thích.

-Tôi nghe Trương kể chị bỏ Sài G̣n xuống Cái Đôi sống chết với nó. Chịu từ bỏ đời sống an nhàn và sung sướng để chia xẻ nguy hiểm và khổ cực với chồng là chị can đảm lắm…

 Đào cười nh́n chồng.

-Cám ơn lời khen của anh. Ai ở trong hoàn cảnh của tôi cũng đều làm như thế. Thứ nhất là tôi thương anh Trương và thứ nh́ là tôi chưa có con. Nếu có con cái chắc tôi cũng ở lại Sài G̣n cho mấy đứa nhỏ học hành…

 Trương cười vui vẻ v́ câu nói của vợ. Điền điềm đạm lên tiếng.

-Chị nói đúng… Tuy nhiên nói ǵ th́ nói tôi cũng phục sự hy sinh của chị…

Dường như để chuyển đề tài Đào cười nói với Trương.

-Em đi lấy bia cho anh Đạm… Em uống ké bia của ảnh nên em phải mua thường cho ảnh…

Đào bật cười hắc hắc sau khi nói xong. Trương cũng cười lên tiếng.

-Em chịu khó ngồi nói chuyện với anh Đạm cho ảnh khỏi buồn…

 Cầm chai 33 Đào trở lại bàn. Ngồi xuống ghế, đặt chai bia và dĩa đậu phọng da cá trước mặt Đạm nàng cười.

-Em mua cho anh bia và đậu phọng nữa đó...

Đạm cười hỏi.

-Trương có nói ǵ không?

-Ảnh bảo em chịu khó ngồi nói chuyện với anh cho anh khỏi buồn…

Đào cười thánh thót sau khi nói.

Đạm cũng cười.

-Cám ơn em đă chịu khó ngồi nói chuyện với anh…

Đào lại bật lên tiếng cười ấm dịu. Không biết nghĩ ǵ mà nàng chợt thấp giọng gần như là thỏ thẻ bên tai.

-Em muốn giới thiệu một con bạn của em cho anh…

Đạm lắc đầu. Hớp ngụm bia anh cười buồn.

-Cám ơn Đào nhưng anh nghĩ là không nên…

-Lư do?

-Đâu có ai chịu làm quen hoặc yêu thương một người lính tiền đồn như anh…

Đào lên tiếng liền như không đồng ư với câu nói của Đạm.

-Có chứ sao không. Dường như anh có thành kiến…

Dù Đào không nói hết câu song Đạm hiểu. Khe khẽ lắc đầu anh nói với giọng buồn buồn.

Anh không có thành kiến về các cô bạn của Đào. Anh chỉ không muốn làm khổ người ta… Đào đă đọc Chinh Phụ Ngâm thời ít nhiều em cũng hiểu được nỗi buồn chinh phụ như thế nào…

Đào thở dài thầm lặng. Hồi c̣n học trung học nàng cũng đă đọc và nghiền ngẫm tác phẩm này. Cũng v́ nghĩ tới nỗi buồn đau của một chinh phụ có chồng đi lính ở xa cho nên nàng mới bằng ḷng theo chồng đi về Cái Đôi. So sánh giữa sự chờ đợi, lo âu, khắc khoải và thương nhớ với sự gian nan, khổ cực, thiếu thốn khi theo chồng đi trấn tiền đồn; nàng đă chọn lựa một đời sống mà sau này khi đối diện với thực tế nàng mới biết là ḿnh và những người lính như Trương hay Đạm đă phải hy sinh rất nhiều.

-Vậy chừng nào anh mới lấy vợ. Không lẽ bạc đầu như chàng Siêu…

 Đạm mỉm cười v́ câu nói của Đào.

-Chắc như vậy…

 Sau khi nói xong ba chữ Đạm hớp ngụm bia, hít hơi thuốc rồi cúi xuống đất để nhả khói ra từ từ. Biết Đào không thích ḿnh hút thuốc do đó anh mới lịch sự không nhả khói bay vào mặt của nàng. Nh́n người đối diện với vẻ biết ơn Đào cười đùa.

-Lúc anh bạc đầu rồi ai thèm lấy anh…

Đạm cũng cười nói lại.

-Th́ lúc đó anh kiếm người đàn bà nào cũng bạc đầu như anh…

 Đào bật lên tiếng cười trong trẻo. Đạm đưa tay lên xem đồng hồ.

 Hiểu ư nàng cười nói liền.

-Mới hơn 8 giờ… Anh muốn đi về?

Đạm chưa kịp trả lời nàng cười nói với giọng nhơng nhẽo.

-Em hổng chịu đi về đâu. Em muốn nghe nhạc…

 Đạm nhẹ gật đầu. Anh khó mà từ chối được lời năn nỉ của Đào. Từ xưa cho tới bây giờ đều như vậy. Anh ít khi nào từ chối mỗi khi nàng nhơng nhẽo hay năn nỉ.

-Phải chi đồn Cái Đôi của ḿnh có điện hả anh. Ḿnh tha hồ nghe nhạc…

Đạm cười v́ ư tưởng ngồ ngộ của Đào. Sống ở một nơi xa vắng và thiếu thốn tiện nghi văn minh dĩ nhiên nàng có quyền mơ ước một đời sống mà nàng đă từ bỏ.

-Em nhắc anh mới nhớ. Ḿnh cần mua thật nhiều pin nghe radio. Anh cố gắng xin tiểu khu thêm pin. Nếu họ cấp thời ḿnh khỏi mua…

-Anh tính chừng nào ḿnh đi về?

 Ngày mai thứ sáu ḿnh vào tiểu khu nhận dụng cụ cho trường học xong em với Trương lo đi chợ mua các thứ ḿnh cần dùng. Anh sẽ xin tiểu khu cấp cho ḿnh một chiếc xe để chở đồ đạc về Cái Nước. Sau đó ḿnh dùng ghe chở đồ về Cái Đôi…

-Chắc là ḿnh phải mở đường và giữ an ninh phải không anh?

Uống cạn ly bia Đạm cười cười.

-Đào nói đúng. Nếu đi lính chắc em sẽ trở thành cấp chỉ huy giỏi…

Được Đạm khen Đào bật cười hắc hắc.

-Anh cho em làm phó của anh đi.

-Có em bên cạnh bảo đảm anh sẽ oánh giặc hăng lắm…

 Đạm cười kh́.

-Vậy là Trương ở nhà lo việc bếp núc hả?

Đào gật đầu khi nghe câu hỏi này. Nàng định nói điều ǵ song lại im lặng khi thấy Trương bước tới bàn.

-Xin lỗi để anh ngồi một ḿnh.Tại gặp Điền thành ra…

 Đạm cười nhẹ.

-Anh hiểu. Vả lại anh với Đào bàn chuyện nhà binh. Đào bảo anh cho Đào lên làm phó c̣n Trương về lo việc gia đ́nh…

 Trương bật cười ha hả đoạn nh́n vợ.

Vậy hả anh. Mai mốt ḿnh để Đào dẫn lính đi kích nghe anh. Lúc đó Đào sẽ biết bị muỗi cắn và đĩa đeo… Đĩa trâu con nào con nấy bự bằng bắp tay mà đeo dính cứng vào bắp chân chà chắc đă ngứa lắm anh…

Đạm và Trương bật cười lớn khi nh́n cái mặt bí xị của Đào.

-Anh xạo… Làm ǵ có con đỉa nào lớn bằng bắp tay của ḿnh…

-Em không tin hỏi anh Đạm và mấy ông Phát, Xinh hay Thắng đi. Con đỉa trâu hút đầy máu bự bằng bắp tay và dài hai ba gang dính ṭn ten trên đùi của ḿnh…
Đào nhắm mắt lại như không dám nghĩ tới cảnh đó. Không tha Trương c̣n hù thêm.

-Đó là chưa kể ḿnh đang nằm kích mà bị chuột chạy hay rắn ḅ vào trong quần…

Biết vợ sợ chuột, sợ rắn do đó Trương đem chuột ra hù khiến cho Đào sợ xanh mặt và rút chân lên ghế.

-Có thực không anh Đạm?

-Đạm cười nhẹ.

-Muỗi thời anh bảo đảm là nhiều lắm. Nhiều tới độ có thể tha em về Sài G̣n. Riêng đĩa, rắn và chuột thời thỉnh thoảng cũng có. Lính của ḿnh bị rắn cắn hoài. Đôi khi bị rắn hổ cắn phải chở đi nhà thương. Nếu em không tin thời hôm nào em theo Trương đi kích cho biết đá vàng…

Ngẫm nghĩ giây lát Đào cười ngỏn nghẻn.

-Thôi em không đi kích với anh Trương đâu. Biết em sợ chuột với đĩa và rắn ảnh sẽ nhát em. Muốn đi cho biết em sẽ đi theo anh…

Trương cười hắc hắc nghiêng đầu nói nhỏ vào tai Đạm những ǵ Đào không nghe được. Nàng chỉ thấy Đạm gật đầu cười.

-Anh Trương nói cái ǵ với anh vậy?

Đào hỏi và Đạm lắc đầu trả lời.

-Bí mật quân sự không trả lời được…

Đào x́ tiếng dài như có vẻ giận dỗi v́ câu nói của Đạm.

-Thôi ḿnh đi về…

 Đạm lên tiếng. Thấy Đạm móc túi định trả tiền Trương nói nhanh.

-Anh khỏi trả tiền. Điền bảo nó bao ḿnh. Cái này là hậu phương ủng hộ tiền tuyến…

 Nh́n vợ Trương cười nói tiếp.

-Nó c̣n thân tặng cho em mấy cuồn băng nhạc mới…

 -Cho em?

 Đào hỏi chồng với giọng kinh ngạc. Trương thản nhiên gật đầu.

-Nó nói nó phục em sát đất nên tặng em để tỏ ḷng khâm phục…

 Nói xong Trương cười h́ h́. Đạm ra cửa trước tiên. Đào đi chính giữa c̣n Trương theo sau.

* **

Chiếc quân xa chạy chầm chậm trên con đường đá đỏ từ tỉnh lỵ đi về quận Cái Nước. Đạm ngồi trước với người tài xế c̣n hai vợ chồng Trương ngồi ở băng sau.

-Đường về Cái Nước có yên không thiếu úy?

 Hạ sĩ Tài, tài xế hỏi lại Đạm lần thứ nh́ từ khi chiếc quân xa rời Cà Mau. Hiểu được sự lo âu của anh ta nên Đạm cười nói trấn an.

-Anh an tâm đi. Hơn tháng nay đường yên lắm. Với lại tôi đă xin với chi khu cho giữ an ninh dài từ Cà Mau xuống tận Cái Nước…

 Nghe Đạm nói Tài cười toe toét.

-Tôi tin thiếu úy. Tôi cũng không sợ lắm ngặt lỡ có chuyện ǵ thời bỏ một vợ năm con không ai nuôi…

 Đạm cười rút gói Ruby quân tiếp vụ ra mời Tài. 9 giờ sáng xe dừng lại trước cửa chi khu Cái Nước để Đạm vào liên lạc với đại đội. Mười lăm phút sau anh trở ra nói cho Trương  biết là Phát với Xinh đă chỉ huy hai trung đội mở đường và giữ an ninh rồi. Trung đội 3 của Phát chịu trách nhiệm quăng đường từ Cái Nước về Vàm Dinh, c̣n trung đội 1 của Xinh lănh phần từ Vàm Dinh về tận Cái Đôi. Đồ đạc từ chiếc quân xa của Tài được lính mang xuống hai chiếc vỏ vọt lớn. Đạm đi theo chiếc vỏ vọt thứ nhất c̣n Trương với Đào ngồi chiếc thứ nh́. Mỗi chiếc đều có hai người lính đi theo bảo vệ. Dọc đường từ Cái Nước về Cái Đôi đều có lính giữ an ninh. Xế chiều họ mới về tới Cái Đôi mà không gặp rắc rối nào.

(C̣n tiếp)