Phạm Văn Ḥa
Viết Cho Ngày Lễ Mẹ
Ngày Mother's Day ở Hoa Kỳ diễn ra hàng năm vào ngày Chủ Nhật của tuần lễ thứ nh́ của tháng 5. Và theo Bách khoa Tự điển Wikipedia th́ có rất nhiều nước chọn ngày này trong đó có Hoa Kỳ và Việt Nam.
Dịp này, các nhà hàng đông khách lắm. Con cái đưa mẹ đến ăn để tỏ ḷng cảm ơn công nuôi nấng của mẹ, nhớ ơn mẹ đă bao nhiêu năm lo từ miếng ăn cho con được nên người khôn lớn. Chồng đưa vợ đi ăn ngoài, cho khỏi phải khổ công nấu nướng và để cảm ơn người mẹ của các con ḿnh.
Trong thi ca, trong văn chương có biết bao nhiêu bài thơ, bài nhạc ca tụng người mẹ mà chúng ta biết đến nhiều nhất là bài Ḷng Mẹ của Y Vân, và bài Bông Hồng Cài Áo, thơ của thiền sư Nhất Hạnh được phổ nhạc rất được thịnh hành và yêu chuộng.
Các đầu óc kinh doanh khai thác triệt để t́nh yêu thương mẹ của con người, sản xuất bao nhiêu thứ, bao nhiêu post card. Các cơ sở thương mại, từ nhà hàng, khu du lịch, khách sạn, tiệm bách hóa . . . đă không bỏ cơ hội để khai thác. Nhân cơ hội này các nhà kinh tế có dịp đo lường thị trường cán cân chi tiêu của dân chúng, căn cứ vào đó để ước định nền kinh tế trong tương lai.
Chỉ một ngày Mother's Day, bao nhiêu việc cần được nhắc đến v́ ảnh hưởng đến cuộc sống chúng ta!
Gần đây, tôi có dịp tham dự ngày lễ do đài TV SGN 51.3 ở Houston tổ chức, dù chưa là ngày chính Mother's day. Buổi lễ thật ấm cúng tại hội trường của đài để mời các khán giả đă viết những bài về mẹ gởi về tham dự nhân ngày lễ mẹ. Chúng tôi gặp các bà mẹ thật già, các con cháu có người c̣n thật trẻ quây quần từng bàn, từng bàn thật đầm ấm, đă để lại ḷng tôi cảm nghĩ tràn đầy t́nh thân thương. Nhân viên của đài từ ban Quản đốc, LS Tom Tùng Hoàng, anh La Minh Trí, cô Ngọc Tân . . . mọi người đích thân phục vụ bà con tham dự từ thức ăn, nước uống đến món tráng miệng . . . thật chân t́nh. Đây là bước đầu của tân ban Quản trị đài, là điểm son của nhóm người trẻ hăng say để phục vụ quần chúng. Lồng trong bối cảnh ngày Lễ mẹ, để viết về mẹ là đề tài rất được ưa chuộng nên khán giả của đài hưởng ứng thật nhiệt t́nh. Buổi tiệc tuy đơn giản nhưng rất ấm cúng và có đủ thức ăn uống do nhà hàng Kim Sơn cung cấp. Anh Văn Đ́nh và Cô Mai Hoa điều hợp chương tŕnh trôi chảy làm cho pḥng tiệc có cảm giác gần gủi nhau hơn. Anh Văn Đ́nh lược thuật về lịch sử ngày lễ mẹ ngắn gọn nhưng đầy đủ ư nghĩa. Sau phần chào mừng của anh La Minh Trí, đại diện Đài, lời lẽ chân t́nh và cảm động . . . tôi có cảm tưởng như vừa bước chân lên "chuyến xe t́nh thương của mẹ" đưa tôi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, từ cảm xúc này đến cảm xúc khác khi được nghe cô Hoa Hồng, cô Minh Nguyễn, nhà văn Nguyên Nhung đọc lên tâm t́nh ḿnh qua những bài viết về mẹ. Các bài viết bằng lối văn b́nh dị, thật dễ thương, đi vào ḷng người, mọi người không cầm được nước mắt. Ca sĩ Kim Phượng, Mai Hoa, Phương Hồng Ngọc nghẹn ngào tâm sự đôi điều về cá nhân, đóng góp với những bài hát đi vào ḷng người:
Ḷng mẹ bao la như biển thái b́nh rạt rào (Ḷng mẹ)
Mẹ là ḍng suối diệu hiền, là ánh đuốc đêm thâu khi lạc lối (Bông Hồng Cài áo)
Tôi ngồi đó mà như bay bổng theo từng lời kể chuyện tâm t́nh, theo từng lời ca, ca tụng người mẹ. Tâm hồn tôi xao xuyến dâng cao, cao măi. Nơi đó có h́nh ảnh những người mẹ, trong đó có má tôi, có chị tôi, có em tôi, có cháu tôi, có bạn bè gần bên tôi, xa tít bên kia thềm đại dương, hay nữa ṿng quanh trái đất. Có những bà mẹ quê nghèo khó suốt đời lo cho con, không dám ăn, dành phần cho con được no ḷng. Những người mẹ, góa bụa, một thân lo cho đàn con thay chồng. Những người mẹ phải hy sinh cuộc đời son trẻ thay chồng lo cho con khi người chồng phải chịu cảnh tù đày v́ không cùng ư thức hệ. Những người mẹ lúc nào cũng lặng lẽ bên chồng, là chiếc bóng song hành chia ngọt sẻ bùi với chồng trong thời chiến. Bao nhiêu h́nh ảnh của người mẹ Việt Nam trong đó có má tôi, phải thất thểu ra khỏi nhà tay không v́ bị kẻ "chiến thắng!" đuổi ra khỏi căn nhà của đứa con trai ḿnh.
Tôi bay vào vùng trời đầy ắp t́nh yêu thương của người mẹ. Tôi thấy nhẹ nhàng. Tôi đủ tỉnh để nhận biết diễn biến quanh ḿnh, nhưng đủ mơ để bắt gặp bao nhiều h́nh ảnh thân thương mà tôi đừng đọc trong sách, từng gặp trong đời và h́nh ảnh người mẹ của mấy đứa con tôi như đâu đây khi xa khi gần, nhưng vô cùng thân thiết. Tôi cảm thấy nghẹn ngào, những ḍng nước mắt nhẹ nhàng, len lén làm mặn đầu môi. Tôi cảm thấy ấm áp vô cùng, v́ quanh đây tôi nghe, tôi gặp, tôi mơ toàn những h́nh ảnh thân thương của t́nh mẫu tử. Tôi để ḍng nước mắt chảy dài cho ḷng được nhẹ nhàng, cho tâm hồn được tắm gội bởi ḍng suối yêu thương. Tôi không muốn che dấu cảm xúc, v́ tôi lâu lắm mới có được những giây phút như ngày hôm nay. T́nh thương là nét đẹp của tâm hồn. C̣n nước mắt là con suối xuôi ḍng mang t́nh người về biển mặn yêu thương.
V́ lư do riêng, rất tiếc tôi phải rời buổi tiệc giữa chừng khi các tiết mục về mẹ vẫn c̣n tiếp nối, và tôi chắc là sẽ c̣n nhiều câu chuyện về mẹ được kể tiếp, nhiều kỷ niệm về mẹ được san sẻ cùng mọi người.
Khi ra về, tôi t́m đến ban Quản đốc đài để ngỏ lời cám ơn, và khuyến khích các công tác có tác động đến t́nh yêu gia đ́nh như vầy. Và chương tŕnh này, cho đến lúc tôi rời hội trường, coi như rất thành công v́ đă đánh động từng trái tim của mọi người. Bước đầu của ban Quản đốc đài tổ chức tuy khiêm nhường nhưng đầy t́nh người. Khiêm nhường v́ được tổ chức đơn giản nhưng thật chân t́nh. Đầy t́nh người v́ tôi như vẫn c̣n nghe văng vẳng tiếng thút thít, tiếng nấc tắt nghẹn. Tôi như c̣n thấy những chiếc khăn ăn kín đáo, chậm nước mắt len lén lăn dài trên má . . .
Ngày lễ mẹ là dịp để chúng ta biểu lộ t́nh yêu thương, ḷng biết ơn đến những người mà thượng đế ban cho thiên chức "Làm Mẹ". Một bồng hồng, một nụ hôn, một cái nh́n đầy yêu thương tưởng cũng đủ để làm vui ḷng những người mẹ . . . và tôi cầu mong mọi người được một ngày Mother's Day thắm đậm nhất trong đời . . .
*
**
Hôm nay ngoài trời âm u. Mây từng lớp đen kịt che kín khung trời. Gió lộng. Mưa bay lất phất. Những giọt mưa đủ nhẹ để gợi nhớ chuyện xa xưa. H́nh ảnh má tôi lại hiện về, có phải v́ gần ngày Mother's Day chăng? Có phải v́ buổi tiệc nhỏ mà tôi được tham dự đă để lại ḷng tôi nhiều vương vấn?
Nhớ h́nh ảnh má tôi gầy g̣, lần chót tôi gặp người cách nay 20 năm. Ngày đó má tôi yếu nhiều, phải chống gậy tới lui trong nhà. Nhưng đầu óc má tôi c̣n minh mẫn lắm. Bà kể những chi tiết về tôi khi mới sanh ra mà tôi được nghe lần đầu. Bà nói là ngày tôi sanh, lục lội, nước dâng cao. Bếp than hồng để dưới giường để sưởi bị nước trôi đi mất. Bà kể tánh t́nh lư lắc của tôi lúc c̣n nhỏ. Bà kể khi lớn lên tôi đi lính, bà cầu nguyện hằng đêm cho tôi được b́nh an, trở về lành lặn. Bà kể nhiều nhiều nữa về tôi cho tôi nghe với giọng trầm buồn. Lâu lâu bà lấy cái khăn vắt vai chậm nước mắt. Tôi ngồi im nh́n má mà ḷng rưng rưng. Ba tuần lễ sau gần hai mươi năm trở về quê, thời gian quá ngắn như hạt muối bỏ bể. Rồi đến ngày ra đi, với tâm tư như người trốn chạy, tôi không đủ can đảm nh́n vào tận mắt mọi người nhất là má tôi, v́ tôi không đủ ngôn từ để nói lên lời tạm biệt. Mẹ tôi ngồi như pho tượng, cặp mắt hom hem nh́n vào khoảng không khi tôi quay gót. Có lẽ má tôi linh cảm đây là lần chót người gặp lại đứa con lưu lạc. Cây gậy bằng khúc tre già vàng óng mà má lần ṃ ngày nào, nay c̣n đó cạnh bàn thờ, v́ má tôi đă mất chỉ vài năm sau khi tôi rời quê nhà.
Sống nơi xứ người, khi tuổi đời càng cao, càng cảm thấy cô đơn. Những lúc tâm hồn bị vây kín nỗi buồn, tôi hay lái xe xuống Galveston thuộc vịnh Mexico lang thang, nhất là vào buổi chiều khi nắng vàng vừa tắt, khi mặt trời chầm chậm lún vào thềm đại dương. Tôi đang làm cha và làm mẹ từ nhiều năm nay, từ khi nhà tôi qua đời. Tôi vẫn c̣n đi t́m b́nh an cho tâm hồn, dù đă nhiều năm trôi qua. Nội tâm là một đại dương bao la, đẹp, vô cùng nên thơ, nhưng không biết khi nào nổi sóng. Băo táp có qua mau, nhưng đại dương vẫn c̣n vết hằn sâu theo từng đợt sóng.
Có người con gái t́nh cờ tôi gặp trên bải bể. Cô cũng đến đây để mong t́m được chút năng lực của sóng biển, t́m nghe tiếng th́ thầm của sóng như những lời an ủi hầu giải tỏa nỗi ḷng khi chồng cô qua đời. Thế mới biết, biển như người mẹ bao la vỗ về, xoa dịu niềm đau của nhân loại. Tôi t́m đến biển. Cô gái xa lạ kia cũng t́m đến biển. Và bao nhiêu người nữa đang đi ngoài kia cũng đến bên người mẹ thiên nhiên này, để t́m lời an ủi, câu trả lời cho gúc mắc cuộc đời.
Tôi đă làm cha, nay làm thêm mẹ đă khó. Cô gái kia có lẽ c̣n khó gấp bao nhiêu lần. Phải thay chồng nuôi con c̣n nhỏ, khi ngôn ngữ bất đồng trong xă hội chưa hội nhập. Khi trước đây, mọi việc chung quanh người chồng đều quán xuyến, nên cô không biết mảy mai. Người mẹ trẻ này đă phải chống chọi, học hỏi, cố khỏi vấp ngă trước cạm bẫy cuộc đời. Cô tâm sự thật nhiều, dù mới quen nhau nhưng có lẽ v́ đồng cảnh ngộ.
Hôm nay tôi lại gặp cô trên bải biển. Tóc x̣a trên má. Nh́n cô nghiêng nghiêng khi nắng chiều tắt dần, vẽ đường sáng trên khuôn mặt thật buồn. Tôi không hỏi cô nghĩ ǵ. Sóng biển nói thay cô lời tâm sự. Gió lên cao, khi mặt trời xuống thấp. Đàn chim hải âu la đà đùa với những tia sáng cuối ngày c̣n sót trên mặt đại đương. Các con rắn vàng cọ quậy vùng biển trời. Ánh sao Hôm sáng dần trên bầu trời. Cô quay lại chào tôi tạm biệt:
- Tối rồi, cháu về, gió lộng rồi đó chú!
Cô gái quay lưng. Tôi nói vói:
- Cô lái xe cẩn thận. Happy Mother's Day!
Cô quay lại khẽ gật đầu cảm ơn.
Tôi vẫn chưa biết tên cô gái.
Dáng cô gái lung linh trên đường như sóng nước ngoài đại dương. Cuộc đời vô định của người mẹ c̣n quá trẻ phải sống đời góa bụa. Bao nhiêu trở ngại, chông gai cuộc đời thử thách. Người mẹ hy sinh cả đời để lo cho con nên người, cho tương lai chính bản thân ḿnh và cho con cái sau này. Bao nhiêu câu hỏi, có được mấy câu trả lời cho những người mẹ như cô gái kia! Cầu mong những bà mẹ tôi gặp và tôi chưa gặp được nhiều điều may mắn!
Happy Mother's Day!!!
Phạm Văn Ḥa
Tháng 5, 2012