Hồi
Kư
CHỮ
“TÍN”
Mũ
Đỏ Trương văn Út, danh hiệu truyền tin Út
Bạch Lan.
LTS: Cựu
Đại Úy Trương văn Út, cựu SVSQ Khoá 22/TVBQGVN.
Ông là ĐĐT Đại đội 5, Tiểu Đoàn 81
Biệt Cách Nhảy Dù/ Lực Lượng Đặc
Biệt.
Sau ĐĐ5 Biệt Cách Nhẩy Dù
cải tuyển thành Đại Đội 2 Trinh Sát Nhảy
Dù/SĐND, được các cựu SVSQ/Khoá 22/TVB Quốc
Gia VN gọi là “Lăo Ngoan Đồng”. Ông
vượt thoát khỏi trại tù CS (Long Giao). Mấy
năm trời sống lanh quanh thành phố Saigon,
trước khi vượt biên (1982) đến trại
tị nạn Mă Lai. Ông hiện định
cư tại Houston,
***
Tôi chỉ có
một bà chị dâu duy nhất. Chị kết hôn với
người anh thứ ba của chúng tôi nên tôi gọi là
Chị Ba. Tên của chị là Trần
Sâu Lầy. Nghe qua cái tên th́ biết
ngay Chị là người Việt gốc Hoa. Chị
sinh quán ở xă Cây Dừa, Quận Cai Lậy, Mỹ Tho,
xuất thân Sư Phạm Sài G̣n, làm cô giáo ngay tại
nơi sinh trưởng của ḿnh.
Anh của tôi là Trương
văn Nh́ (Khoá 15 Vơ Bị Đà Lạt (VBĐL) phục
vụ tại Trung Đoàn 12/ SĐ 7 Bộ Binh...
Theo lời kể, gia đ́nh ông
sở ông sơ của chị, thuộc ḍng dơi Minh
Hương bên Tàu, chạy tỵ nạn nhà Thanh sang lập
nghiệp ở Cà Mau cùng thời với Mạc Thiên Tứ,
Mạc Cữu....Cho đến đời Ông Cố, ông
Nội vẫn c̣n ôm giấc mộng "Phản Thanh
Phục Minh"...và đến đời thân phụ th́ di
chuyển về Cây Dừa, tỉnh Cai Lậy và chị
được sinh ra nơi đây...
-Năm
1975... Anh của tôi
đi tù caỉ tạo CS. Chị bị cho nghĩ việc
v́ vợ sĩ quan “Ngụy”... Chị chuyển sang nghề
may vá, tần tảo nuôi ba đứa con c̣n nhỏ dại.
Khi tôi trốn ra khỏi
trại tù CS ở Long Giao (1976), thỉnh thỏang lén lút ghé
thăm Chị. Chị lúc ấy gầy rọp thân thể,
lưng c̣m xuống, già lăo trông giống như
người đàn bà năm sáu mươi tuổi,
mặc dù lúc ấy chị mới khoảng 26, 27 tuổi.
Ấy, vậy mà cứ sáu
tháng một lần Chị phải gánh hai bao
bố thức ăn khô, thuốc men, từ Sài G̣n
ra đến trại Vỉnh Phú (miền Bắc)
thăm nuôi Anh tôi trong tù.
-Năm
1987... Mười hai năm sau, anh được
thả ra. Chị đă chuẩn
bị sẵn cho Anh để vượt biên bằng
đường biển, qua sự trung gian của
gia đ́nh người Hoa mà chị thân thích. Không
may, Anh lại bị bắt và bị giam ở Mơ Cày
(Bến Tre) chịu đựng ba năm khổ sai...
Sau đó, được
tạm tha, trở về gia đ́nh, sống trong bàn tay
buôn tần bán tảo của Chị. Vợ chồng
đạm bạc bên nhau, cho đến ngày cả
gia đ́nh được sang Mỹ với diện
HO-5...
Ngày nay,
gia đ́nh anh chị
tôi, đă ổn định. Con cái đă thành thân và thành
nhân với một đàn cháu nội
ngọai đề huề...Có lần tôi hỏi
Chị
-Bí quyết nào giúp cho Chị
vượt qua tất cả gian nan để
có ngày nay?
Chị cười và nói:
-Có ǵ đâu! Chị
có 9 đồng, chị cố kiếm thêm 1
đồng để đủ 10 đồng,
rồi Chị dấu đi để pḥng khi
hữu sự. C̣n tụi Em có
9 đồng, đi vay thêm
một đồng để chén thù chén tạc
với bạn bè. Tiền vất qua cửa sổ,
chẳng bao giờ chạy ngược trở vào....
Đó là triết lư sống
của người chị dâu gốc Hoa của tôi..
Năm
1979... Ngược gịng thời gian...
Tôi ghé thăm
Chị, khi anh tôi c̣n đang ở trại tù ngoài Yên Bái. Tôi sống lang
thang không nhà không cửa, ngoài ṿng pháp luật, v́ đă
trốn ra khỏi tù. Nhờ chị giới thiệu tôi
với một gia đ́nh người Hoa trong Chợ
Lớn và tôi có việc làm “chui "...
Mỗi sáng lúc 5 giờ,
đạp xe đạp đến chỗ hẹn, nhận
3 cây vải sa-ten đen, chở lên Cầu Tre (
Phú Lâm) giao cho người nhận là một
xưởng nhuộm lậu. Sa-ten là một lọai
lụa, dùng để may quần cho đàn bà.
Buổi chiều lúc 3 giờ,
trở lại nhận 3 cây sa-ten trắng đem về
giao lại cho Chủ. Cứ mỗi chuyến " giao hàng
" như vậy, Chủ trả cho 25 đồng
tiền mới (tiền cụ Hồ - mỗi 500
đồng của VNCH đổi ra 1 đồng tiền
Hồ).Thôi, cũng độ nhật qua ngày...
Ông Chủ trạc 60 tuổi,
Tôi gọi là chú Quảnh , người Em
của ông, là chú Xồi...Tôi không biết gia đ́nh này
có bao nhiêu người, nhưng hai anh em họ sống chung
với nhau trong căn phố ba
tầng ở đường Triệu Đà,
Chợ Lớn. Căn phố cũ kỹ, đơn
sơ, không một chút ǵ sang trọng như những căn
phố gần đó.
Một hôm sau khi
giao hàng, như thường lệ Chú Xồi trả
công cho tôi 25 đồng. Tôi cám ơn, vội vă đạp
xe đạp, giông tuốt rồi ghé quán càphê . Tôi móc
tiền đếm lại th́ tới 50 đồng, chứ
không phải 25 đồng...
Trong hoàn cảnh khốn cùng này
được đồng nào hay đồng nấy.
Hớp vài ngụm cà phê, Tôi chợt giật ḿnh v́ chợt
nhớ lại lời chị dâu tôi dặn:
- Em
phải nhớ làm ăn với người Tàu, một
cắc là một cắc , một đồng là một
đồng, ăn gian nói dối th́ không bao giờ làm ăn
với Họ được...Họ làm ăn với nhau
chỉ đơn giản với một chữ TÍN "...
Tôi bừng tỉnh, cong lưng
đạp xe nước rút trở lại gặp Chú
Xồi và trả lại 25 đồng mà Chú đă
đưa dư...Chú cười và nhận lại tiền
dư.
Tôi không biết chị dâu
của tôi có nói ǵ với Họ về tôi hay không, nhưng
một hôm, khi Tôi giao hàng, Chú Quảnh bảo Tôi:
-Nị dào chong dữa mặt , zồi za ăn cơm dới
Ngộ há ..
Trong bữa cơm
gồm cả hai gia đ́nh...Họ xí xô xí xào. Tôi không hiểu
họ nói với nhau điều ǵ. Khi từ giă ra
về, Chú Quảnh đưa tôi ra cửa và Chú hỏi
nhỏ:
-Nị có phải là sĩ quan
“ngụy” chốn học tập không hả
???.. Đừng sợ... Ngộ biết hết
dồi lớ...từ từ ḿnh sẽ tính...
Tôi bàng hoàng rời
nhà chú Quảnh với nỗi cực kỳ lo sợ. Ngày mai có nên trở lại nơi
này không ??? Không !!! chắc chắn là không...
Tôi chuyển hướng, thay v́
đi thẳng đến bến xe An
Đông t́m chỗ ngủ đêm như thông lệ, Tôi
đạp xe qua bến Phạm Thế Hiển gặp
chị tôi...
-Chị Ba! Chị
có nói ǵ mà Họ biết Em là sĩ quan ngụy trốn
trại cải tạo?
Với nụ cười
hiền hậu Chị trả lời:
-Không có sao
đâu, họ đang giúp Em đó...
Hai tuần sau, tôi có cái giấy
Khai sinh giả mang tên Trần Chỉnh, sanh năm
1942...người Việt gốc Hoa ...
Tôi (chỉ một ḿnh
tôi) cùng gia đ́nh Họ , hơn 60 người gồm
đàn ông, đàn bà và trẻ con, rời bến ở kinh
Miệt Thứ, Rạch Giá ra khơi trên chiếc ghe
đánh cá, ba block đầu bạc, đi t́m tự do.
***
Tàu ra
khơi, nhưng không may, xế trưa ngày hôm sau bị gảy bánh
lái cách đảo Phú Quốc chừng 10 cây số về
hướng Đông. Tàu bỏ neo để thay bánh lái phụ. Một chiếc tàu đánh cá quốc doanh Phú
Quốc xáp lại gần. Tất cả
chúng tôi vội vàng chui xuống dưới khoang ghe, phía trên
chỉ năm ba người giả bộ như đang
đi đánh cá.
Tàu đánh cá VC không xáp lại gần, mà
chỉ chạy chậm lại. Ngang ghe
chúng tôi vài chục mét, chúng vẩy vẩy tay chào rồi tiếp tục hành tŕnh về
hướng Phú Quốc.
Tôi và
Chú Quảnh ḅ lên phiá sau lái hỏi anh Lợi, người
tài công có mười năm kinh nghiệm đánh
cá. Anh nói với chút lo âu:
-Ḿnh
phải đi ngay, càng nhanh càng
tốt, tôi đoán
thế nào bọn
chó đẻ đó cũng gọi Công an Biên Pḥng...
15 phút sau
ghe nhổ neo, vội vă lái về hướng
Thời gian này là lúc phong trào vượt
biên bán chính thức đang nở rộ công khai. Người Hoa từ thành phố xuống Cà Mau
được ưu đăi như khách du lịch có passport
(thông hành) chờ xuất ngọai. Ghe của gia
đ́nh Chú Quảnh là ghe vượt biên lậu, nhưng
nhờ "thời
điểm" này, mà cả
gia đ́nh trên ghe của Chú Quảnh được
đối xử không đến nổi tệ.
Tôi không
biết gia đ́nh Chú Quảnh hay Chú Xồi “làm việc”
với bọn chúng bằng cách nào, v́ mỗi
lần Chú Quảnh được gọi lên văn pḥng của
chúng, khi trở về pḥng giam, anh em
họ chỉ nói chuyện với nhau bằng tiếng Tàu.
Hai ngày sau
đàn bà con nít được CA đưa ra bến xe đ̣ cho xe chở về SàiG̣n... Đàn ông bị
giữ lại chờ xét xử sau ..
Trong
thời gian chờ đợi, Chú Quảnh
dặn Tôi:
-Nị nhớ
khai đúng tên tuổi trong khai sinh mà Ngộ đă
đưa cho Nị ... Nị là Em dợ của Ngộ, là
Em duột của dợ Ngộ...Nhớ nói giọng lơ
lớ...đừng nói nhiều hớ ...."
Sau một
tuần thẩm vấn từng cá nhân một 18 anh em "người Hoa chúng tôi" được
ra ng̣ai lao động: vác lúa mang vào nhà máy xay, sau đó
khiêng gạo xuống mấy ghe bầu đậu
sẵn dưới sông bên cạnh Cầu Sắt.
Bao nhiêu nỗi lo âu
sợ hăi ban đầu dần dần vơi đi,
Tôi bỏ hẳn ư định trốn thoát, v́
rằng trong trạng huống này Tôi nghĩ sớm hay
muộn, không bao lâu, chúng nó cũng thả chúng tôi ra.
Thêm vào đó t́nh cảm với
anh em Chú Quảnh càng ngày càng khắn khít qua những liên
hệ của những người tù cùng chung
một trại giam "ngọt cùng chia, bùi cùng xẻ”. Họ đối với Tôi như chính anh em
của họ.
Sau hơn ba tháng lao động chúng
tôi được cấp giấy "tạm tha trở
về nguyên quán "...Điều này đối với tôi,
tôi nghĩ như đang nằm mơ, v́ mang tội
vượt biên th́ ít nhất ba năm
lao động ở các trại tù cải tạo
của miền Tây. Tôi ṭ ṃ hỏi Chú Xồi,
Chú chỉ trả lời, bằng gịong người Tàu
nói tiếng Việt.
-Mấy Bả dề
trước, mấy Bả lo cho tụi ḿnh...
Về đến xa cảng
miền Tây, chúng tôi chia tay, Chú Quảnh lại dặn
ḍ:
-Nị nghỉ ngơi vài ngày
rồi trở lại gặp chúng tôi ..
Chú nhét vào túi
quần tôi 50 đồng. Tôi quay lưng, niềm suy nghĩ bay cao..
Trở về nguyên
quán? Nguyên quán của tôi ở đâu? Mấy
năm nay, nhà của tôi là đầu đường xó
chợ, là ga xe lửa, bến xe đ̣!
Nhớ vợ con lắm th́ nhắn chị Ánh (vợ
Hùng Móm), chị Hồng Tố Yến (vợ TTC), chị
Thu (vợ NTN) rồi kiếm cách lén lút gặp vợ con vài
ba tiếng đồng hồ, khi những người thân
yêu này giả vờ đi chơi lang thang trong Sở Thú...
Một tuần sau, tôi mon men trở ra Chợ Lớn t́m Chú
Quảnh. Đứa con gái Chú Xồi chỉ ra quán cà phê góc
đường Triệu Đà - Hùng Vương. Nơi
đây tôi gặp lại họ.
Chú Quảnh
vừa thấy tôi, Chú mừng lắm. Chú chạy ra, nắm tay tôi kéo đi một khoảng khá xa và nói:
-Nị đi ngay đi ...
đừng vào trong đó... Ngày mai lúc 6 giờ chiều
gặp ngộ ở nhà hàng Soái Kinh Lâm.. Nị biết
chớ?
Tôi im lặng gật
đầu, trở lại lấy xe
đạp, cứ đạp miết. Vô ngă hẻm này, ra
ngă hẻm khác, len lỏi vào gịng xe
đạp trên các lộ chính, rồi bất ngờ
quẹo vào một con hẻm nào đó, mục đích
“cắt đuôi” nếu bị theo dơi.
Tôi tin tưởng
nơi gia đ́nh chú Quảnh. Tôi chỉ c̣n một nơi bám
víu chỉ với chút hy vọng mong manh là chỉ có gia
đ́nh Chú mới có thể giúp tôi thoát khỏi nơi này
để đến bến bờ Tự Do.
Nhưng nay, qua
sự gặp gỡ vừa rồi, Tôi hiểu gia đ́nh
của Chú cũng đang bị theo dơi
gắt gao.
* * *
Sau bốn năm “giải phóng”, nhà hàng Soái Kinh
Lâm vẫn sang trọng huy hoàng rực rỡ như ngày nào. Tôi bước vào, ḷng mang bao nhiêu nỗi ngậm
ngùi, nhớ lại những tháng ngày của một thời
oanh liệt. Tôi ngồi vào chiếc
ghế bên cạnh Chú Xồi, đảo mắt qua một
ṿng. Tôi yên tâm v́ không có người
lạ. Hầu hết là những người cùng Tôi
vác lúa khổ cực ở Cà Mau khi bị giam về tội
vượt biên...
Chú Xồi hỏi Tôi:
-Nị c̣n nhớ Chú
Xường ngồi bên kia bàn hay không?
-Dạ nhớ.
-Ai ngồi kế bên?.
-Dạ, chú Chảnh...
-Nị ráng nhớ cho kỹ,
một chút nữa qua đó ngồi
nói chuyện với tụi nó và tụi nó nói cái ǵ th́ nị cứ làm theo cái đó.
Mấy thằng chó chết VC đang
đánh tư sản mại bản. Tụi nó đóng
cửa ba cái hăng nhuộm vải ở Cầu Tre,
tịch biên tất cả vải vóc chúng tôi đang có,
và có thể sẽ tịch biên nhà cửa và đưa
chúng tôi lên vùng kinh tế mới, không biết
ở đâu...Cho nên chúng tôi không c̣n giúp cho Nị được
ǵ nữa ...Đây là Hộp trà Sâm,
anh Chảnh biếu cho nị, có vậy thôi... Nhớ
giữ hộp trà này bên ḿnh.. Bây giờ qua nói chuyện với Xường và Chảnh.
Chú Quảnh từ một bàn khác liếc nh́n tôi
mỉm cười. Buổi tiệc hôm nay là ngày sinh
nhật thứ 16 con
gái Út của Chú Quảnh. Tôi nắm lấy bàn tay chú Xồi siết thật chặt và
thật lâu, trước khi chỉ biết nói hai chữ
cám ơn rồ́ bước sang bàn chú Xường....
Xường và
Chảnh chỉ lớn hơn tôi năm hoặc bảy
tuổi, nhưng tôi vẫn gọi bằng Chú. Thời gian ở tù Cà Mau,
trong cái láng dơ bẩn, ba chúng tôi
cùng nằm một chiếc chiếu rách tả tơi .. Khi ngă lưng xuống chiếu Tôi
thường hay kể chuyện Thủy Hử
cho Họ nghe trước khi thiếp
ngủ mỏi mệt sau một ngày vác lúa, vác gạo
nhừ người.
Một cái ghế đă sắp sẵn
cho tôi giữa Xường và Chảnh...Xường đi
ngay vào đề:
-Anh có biết nhà hàng Thanh Thế
ở chợ Bến Thành không ? ...
-Dạ biết..
-Nhớ kỹ lời tôi dặn
đây. Hôm nay là ngày Thứ Bảy. Sáng
ngày Thứ Hai tới, anh gặp Tôi và Chảnh ở Thanh
Thế. Cứ đến
đó vào lúc khỏang 10 giờ nhởn nha uống cà phê,
nhớ ăn mặc xuề x̣a, râu tóc
để nguyên đừng cạo đừng hớt... Đêm nay nhớ mở Hộp
trà Sâm, mà anh Quảnh biếu cho Anh nhâm nhi cho đỡ buồn.
Tôi đứng dậy, nh́n
một lượt chung quanh nhẹ
cuối đầu như một sự từ giă
không lời, lặng lẽ ra về với bao nỗi bâng
khuâng trong ḷng. Vui buồn lẫn lộn...cùng
với nhiêu thắc mắc. Họ là Ai?
Tài phiệt Chợ Lớn cỡ như Mă Tuyên hay Mă Sái
chăng, hay thành viên của Triều Châu Phúc Kiến, hay
thuộc xă hội Đen của Tàu Cộng, Đài Loan, Hồng Kông? Mặc kệ!
Nghĩ chi cho mệt óc miễn sao ḿnh c̣n thong
dong đạp xe đạp tự do ngày nào hay
ngày đó, dưới đường
phố mưa sa mà không cần nh́n đến cờ
đỏ sao vàng..
Đêm đó tôi mở Hộp trà Sâm...10 lượng
Vàng Kim Thành thứ thiệt nằm trong đó, tôi
chợt nhớ lời Chú Xường dặn "Thứ hai gặp
Tôi ở nhà hàng Thanh Thế..."
Tôi ngủ một giấc
ngủ chập chờn trên một căn gác cho thuê
đầy chuột và dán ở bến xe
An Đông.
***
Lúc c̣n tại ngũ, khi
đơn vị dưỡng quân ở hậu cứ Tôi
thường cùng bạn bè la cà....sáng th́ đi uống cà phê
có pha chút bơ Bretain ở nhà hàng Thanh Thế cách phía Tây
chợ Bến Thành độ trăm thước,
buổi trưa đi ăn Chateau Brillant ở tiệm Thanh
Bạch, rồi Brodard. Ban đêm, đi vũ trường
Văn Cảnh, hoặc Thanh Thanh ở xa lộ. Trong nhóm
thường có Mỹ Hôi, Hùng Móm, Hùng Mập, Dũng Tây Lai
, Cao-P-Minh, Xuân Đờn C̣, Ninh mắt Trừu...một
hoặc hai thằng chia nhau một chầu. Chỉ một
ngày rong chơi cũng vơi đi gần nửa tháng
lương, để khi trở về nhà ngồi vào bàn ăn với vợ con, chỉ có một
đĩa rau muống luộc và hộp thịt ba-lác!
Theo lời dặn
của chú Xường, Tôi đến nhà hành Thanh Thế
khỏang 10 giờ. Giờ này, chỉ
lác đác năm ba khách đến uống cà phê ...Tôi t́m
cái bàn trong góc có thể nh́n xuyên qua cửa kính để quan
sát cả trong lẫn ngoài. Nhâm nhi ly cà phê
với mùi vị bơ Bretain, hút hết điếu Samit
thứ hai th́ Xường và Chảnh cũng vừa
đến. Họ vẫn tíu ta tíu tít xí xô xí
xào như mọi khi. Tôi đứng dậy chào,
Xường vội vàng ấn vai tôi...
-Ngồi xuống! Ngồi
xuống...
Câu chuyện thật ra rất
dài, Tôi tóm gọn những ǵ đă xảy ra trong phạm vi bài viết này...
Chú Xường mở lời :
-Đêm qua Anh uống trà Sâm có ngon không? .
Tôi gật đầu
.
-Anh có mang hộp trà theo không
-Dạ có ...
-Anh đưa cho Tôi
...
Tôi chỉ lẳng lặng làm
theo và chỉ im lặng ngồi nghe .
Tôi lần mở cái túi vải ăn mày móc 10 cây được gói cẩn
thận đêm qua trong cái quần x́-líp dơ bẩn vàng úa,
giao cho chú Chảnh. Chú Xường đưa cho Tôi một
túi giấy trong đó có bốn cái bánh tiêu c̣n nóng hổi...
-Thời giá hiện nay, một
cây là 2,850 đồng (tiền già Hồ)...Chúng tôi lấy
lại 10 cây này,
trả lại Anh bốn
cái bánh tiêu Anh có puồn
không ?...
Nghe Chú Xường phát âm cái tiếng
"puồng” không. Tôi không “Puồng” chút nào, nhưng cố
nén nỗi kinh ngạc để không hiện lên ánh mắt
của ḿnh
-Dạ không...
Chú cười và nói tiếp:
-Ở dưới bốn cái bánh tiêu, là cái
đai vải (nguời Bắc
gọi là cái ruột tượng) có 30.000 ngàn tiền
mặt trong đó. Anh nhớ ...lúc nào cũng
cột thật chặt vào bên hông của Anh, chờ chút
nữa sẽ có một người nữa đến
gặp Anh. Anh ấy là anh em chú bác với tụi tui . Anh Xế Pḥ sẽ cho Anh biết anh sẽ
phải làm ǵ... C̣n phần tôi (Chú Xường) Anh phải
nhớ kỹ những điều dặn ḍ của tôi sau
đây: anh Quảnh bảo chúng tôi gặp Anh để cho
anh biết những ǵ anh Quảnh đă sắp đặt
cho Anh . Anh có biết tại sao không?..
-Dạ không!
-V́ Anh đă trả lại 25 đồng
cho anh Xồi, anh Xồi thử Anh đó, và đó cũng là
lư do Anh Quảnh quyết định mang Anh theo
trong chuyến vượt biên kỳ vừa rồi.
Anh Quảnh chỉ lo ...nếu Anh bị
lộ tông tích th́ chỉ có chết... Anh có
biết Thương xá Tam Đa cũ hay không?
-Dạ biết.
-Bây giờ là cửa Hàng IMEX , bán những mặt hàng ngoại quốc
mà chúng nó tịch thu của người Tàu chúng tôi ở
Chợ Lớn...Thôi, uống cà phê đi...
Vừa lúc Chú Xế Pḥ
bước vào. Chú Xế
Pḥ, người dong dỏng cao, dáng dấp không có vẽ Tàu
chút nào. Chú nói tiếng Quan Thoại, tiếng Pháp, tiếng
Việt rất sành sơi rơ ràng.
Khi Chú Xường và Chảnh ra
về, Xế Pḥ bắt đầu chất vấn:
-Anh tên Trần Chỉnh hả?
-Dạ vâng ...
Chú mỉm
cười...cái mỉm cười gọi là cái mỉm
cười biết hết chi tiết.
-Anh có nói và đọc viết
tiếng Anh được không ?..
-Dạ chút chút...
-Được tốt lắm
...Tôi đang là Trưởng pḥng Quản Trị Công Ty Imex
thương xá Tam Đa cũ, theo lời yêu cầu của
anh Quảnh, Thứ Hai tuần sau Anh bắt đầu làm
việc dưới quyền của Tôi làm chức Thủ
kho. Chỉ có
nhiệm mở và khóa cửa kho khi có lệnh xuất
nhập hàng của Tôi. Anh phải ghi
lại mặt hàng nào được xuất trong ngày.
Khỏang 10 giờ, giả bộ ra bên ngoài uống cà phê và
giao danh sách đó cho Chú Chảnh. Ban đêm Anh ngủ
lại cơ quan cùng với ba nhân viên khác, họ là
những công nhân viên từ ngoài Bắc vào. Cứ như
vậy đi, dần dần quen và biết hết mọi
việc Anh sẽ có nhiều việc quan trọng hơn... .
Trước khi chia tay, Chú Pḥ đưa
cho Tôi một Giấy Chứng Nhận: "Trần
Chỉnh" nhân viên Cửa Hàng Imex, phía dưới đóng
dấu kư tên Trưởng Pḥng Thương Nghiệp
Quận Nhất TP HCM , cùng một giấy nhỏ có ghi
"Lư Kim Anh "Trưởng pḥng Công An Chợ Bến
Thành”.
***
Tôi đạp xe đạp loanh
quanh với một tâm trạng lộn xộn xà ngầu
...Hung hay Kiết?...Ngạc nhiên, lo âu
lẫn lộn....nhưng không có nỗi lo sợ như khi
Chú Quảnh hỏi “Có phải Anh là sĩ quan ngụy
trốn học tập hay không”.
Tôi như
người đang chới với giữa ḍng sông,
vớ được ǵ cứ vớ, không cần
biết cái đó lành hay dữ. Đă leo lên lưng
cọp, đă phóng lao th́ phải theo lao ... không c̣n
sự chọn lựa nào khác .
Giám đốc Imex
là một tên "Cán Ngố". Cả ban Quản Trị
của hắn ngơ ngơ ngáo ngáo, cộng trừ nhân chia
sổ sách cứ lộn tùng phèo, lại thêm ḷng tham lam ăn được cái ǵ là ăn cái đó.
Tôi làm việc với họ chỉ có nhiệm vụ khóa và
mở khóa kho chứa hàng hóa theo lệnh Chú Pḥ, sau đó
ra ngoài gặp Chú Chảnh. Lúc này Tôi chỉ có một
niềm vui sướng vô ngần là có một việc
làm và một chỗ ở an toàn, không lo sợ bị phát
hiện và bị bắt bất cứ lúc nào. Cũng trong
lúc này Tôi đă áp dụng "Nghệ thuật
Lănh Đạo Chỉ Huy" của trường Vơ
Bị để chinh phục những nhân viên từ
ngoài Bắc vào, một cách dễ dàng. Chú Pḥ
hài ḷng và mừng lắm.
Một hôm Chú rũ
tôi đi ăn tối. Trên chiếc Volwagen màu vàng
củ kỹ Chú chở tôi một ṿng chợ Bến Thành và
trực chỉ bến Bạch
Đằng. Một buổi cơm tối vô tiền
khoáng hậu, độc nhất vô nhị
trong đời tôi.
Trong nhà hàng nỗi Mỹ
Cảnh...ba người đă
ngồi sẵn. Tên Giám Đốc Imex Nguyễn Tạo,
với cái mặt chành bạnh nhưng không che
dấu được vẽ ngu
si đần độn tham lam trên gương
mặt của hắn. Tên Trung Úy Lư Kim Anh
Trưởng Pḥng Công An Chợ Bến Thành, Đặng
Tư,Trưởng Pḥng Tài Chánh Imex.
Trên bàn, chai Remy
Martell vơi hơn phân nữa. Tôi khúm núm bước theo sau Chú Pḥ , chấp tay cuối đầu chào
họ. Ngồi vào bàn Tôi cố giữ thái độ
b́nh tỉnh, chỉ lắng nghe
họ bàn luận việc của họ cùng với
những suy nghĩ mông lung. Quả thật chú Quảnh và
gia đ́nh của Chú đă giúp Tôi quá
nhiều, ơn sâu nghĩa nặng này bao nhiêu kiếp
người tôi có thể báo đáp được .
Sau buổi cơm gọi là
thân mật đó, tôi có thêm vài việc phải làm theo chỉ thị của Chú Pḥ.
Một buổi sáng khi Tôi
giao danh sách hàng xuất kho cho chú Chảnh, hôm nay lại có
mặt Chú Xường, Chú Xường bảo Tôi giao
lại số tiền mặt tôi đang giữ. Chú
Xường giao lại cho tôi một danh sách giá cả mua vô
bán ra trong ngày ở thị trường Chợ Lớn.
Tôi chỉ biết làm theo Có thắc mắc
th́ cũng chẳng ích lợi ǵ, v́ tin rằng
họ đang giúp ḿnh qua cơn hoạn nạn.
Thời gian năm 1979, 1980, 1981...
Thân nhân nước ngoài gửi tiền về
giúp gia đ́nh không gửi được trực
tiếp như bây giờ mà dưới h́nh thức là
"Phiếu Imex”.
Hàng Imex là hàng thứ thiệt,
được tịch thu sau chiến dịch đánh
Tư Sản Mại Bản ...Nào là thuốc tây, radio,
cassette, căm, sên, phụ tùng xe đạp...
Cả trăm mặt
hàng khác, đều là hàng ngoại. Giới tiêu thụ
hầu hết là con buôn từ Hà Nội, giá nào họ
cũng mua, họ mua theo cái NGU của
họ. C̣n những người buôn bán phiếu Imex c̣ con th́
đều qua tay mă thầu dậu là Chú
Xường...Làm giá th́ Chú Quảnh trong Chợ Lớn Khi
Chú Quảnh cho biết giá cả sáng trưa chiều tối , th́ Chú Pḥ cho lệnh xuất kho, bên
cạnh có Tôi và Chú Chảnh đang chờ bên ngoài. Có ǵ
trục trặc th́ có Giám Đốc và tên Trung Úy Công An Lư Kim Anh.
Dù rằng t́nh h́nh an
ninh có vẻ khả quan, nhưng nỗi lo âu vẫn canh cánh
trong tôi. Không biết bị phát hiện
giờ nào và nếu bị chúng bắt th́ sẽ ra sao.
Cứ vài hôm chú Xường gặp tôi nhét vào túi Tôi một
hai ngàn (tương đương 1
cây vàng). Chú nói đó là tiền lời
từ 30.000 đồng "hùn vốn" của Tôi. Tôi
nhờ Niên Trưởng Huỳnh Bá Long Khóa 21 Vơ Bị
Đà Lạt, gửi về giúp vợ con và Cha Mẹ
Chị Em Tôi. ...Thôi cứ thế rồi thời gian
cũng qua, dù chưa được trở
lại đời sống b́nh thường như
mọi người dân khác và không gần gũi
được vợ con.
***
Một ngày đẹp trời
tháng Ba năm 1982... Tôi đang ngồi uống
cà phê dọc vĩa hè trước cửa hàng Imex, một
chiếc Honda hai người trờ tới. Một
người xuống xe, vội vả
nắm lấy tay và bảo Tôi:
-Niên Trưởng theo
Tôi qua Chợ Cũ làm vài chai Henneckein.
Tôi có một cảm giác lạnh
băng chạy từ đốt xương sống
cuối cùng lên đến đỉnh đầu,
nhưng định thần th́ ra Nguyễn văn Định,
(Khoá 24 Đà Lạt - TĐ 11 Nhảy Dù), đang chờ
ngoài xe là Trần văn Hợp (Khoá 23 Vơ Bị Đà
Lạt)...
Chiếc Honda chở 3 người qua
Chợ Cũ, làm đĩa cơm sườn, vài
chai bia Con Cọp. Hợp móc trong túi xách
một tờ giấy, điền tên Trần
Chỉnh, rồi chở tôi ra bến Thủ Thiêm
"TỐNG" xuống một chiếc ghe chở gạch
cát của Công Ty Dầu Khí Vũng Tàu...
Đêm đó
Tôi lại ra khơi. Lần này là lần thứ bảy, không kịp
một lời từ giă nào với Chú Pḥ, Chú Xường,
Chú Chảnh, Chú Xồi, Chú Quảnh và vợ con
gia đ́nh.
Một tháng sau, đang chờ
đợi để rời khỏi Đảo Pulau Bidong,
Mă Lai, sang trại chuyển tiếp Galang II ở Nam
Dương, Tôi nhận được thư của
vợ tôi :
“Anh yêu
thương, Chị Ba (chị Dâu của Tôi) có đến
thăm Em. Cùng đi với Chị có một
người đàn ông, người này đă trao cho Em 10
lượng vàng và nói đây là tiền của anh Út gửi
cho”.
Đó là Chú Xồi.
Quá Khứ và Hiện Tại
Trong ba tháng tội vượt
biên, chúng tôi khom lưng đi vác lúa gạo ở Cà Mau , t́nh cảm của Tôi với gia đ́nh
chú Quảnh càng ngày càng gắn bó, qua những bữa cơm
sau một ngày vất vả lao động xă hội
chủ nghĩa, những bữa cơm “ḷng heo, phá lấu
heo quay, vịt quay”....Có nhiều lúc Tôi bỗng chợt
cười khan...Họ hỏi tôi sao lại cười,
tôi nói:
-Ở tù kiểu này sướng
hơn trở về nhà
Chú Quảnh
tiết lộ rằng, gia đ́nh đă “chung” 150 cây cho
thằng Trưởng Ty CA H́nh Sự rồi, nay mai ḿnh
sẽ được về.
Thời gian này tôi gần gũi với Chú Xựng - Chảnh nhiều
hơn. Xường và Chảnh nhỏ con ốm yếu
lại cùng một tóan lao động với Tôi...Có lần
vác bao gạo bước qua tấm ván gỗ, bắt từ
bờ sông xuống ghe bầu, Xường trợt chân té
nhào xuống sông, tôi liệng bao gạo xuống mũi ghe,
nhảy ùm xuống sông vớt chú ấy lên, ông chủ ghe
bầu thông cảm không làm khó dễ mà chỉ nói ...
-Không sao...không sao...xem như Tôi
biếu bao gạo đó cho các Anh...Tội nghiệp!Tù Tội!.Tội Tù ...
Từ đó Tôi,
Xường, Chảnh như h́nh với bóng. Tôi thường kể họ nghe
chuyện Đông Châu Liệt Quốc, Tam Quốc Chí,
Thủy Hử. Họ khóai nghe nhất là bộ truyện
Kim Dung kèm theo lời bàn phân tích của Lăo Ngoan
Đồng (biệt danh của tôi) về những nhân
vật Ma Giáo và Chính Giáo. Cũng nhờ vậy mà ba tháng tù
trôi qua như một giấc ngủ đêm với thịt
quay phá lấu...
Viết theo lời kể của Xường và Chảnh
:
Ông
Cố Nội chúng tôi, lập nghiệp ở Chợ
Lớn (vào khỏang năm 1860 ) với
một cái gánh mua bán ve chai lông vịt, thường ngày th́
mua được lông vịt nhiều hơn lông gà, v́
người Tàu ăn vịt quay nhiều hơn . Khi Ông
Nội chúng tôi ra đời th́ cái gánh ve chai lông vịt
đă trở thành cái " vựa " ve chai lông vịt, sau
đó trở thành cái "xưởng” chuyên làm chổi lông
gà, quạt tay và áo che mưa bằng lông vịt, c̣n ve chai
th́ cân kư bán sĩ cho một
ḷ rèn làm chai lọ thủy tinh và cuối cùng là xưởng
dệt tơ vải
Trong
khi đó, người Em thứ Ba của Ông Cố chúng tôi
- ông Cố Ba - làm nghề mổ heo , Bà
Cố Ba giữ lại ḷng heo nấu phá lấu theo
kiểu Dương Châu, rồi cho hai người con trai
đội mâm đan bằng mây đi bán dạo...Sau đó
trở thành quán hủ tiếu duy nhất có bán thịt heo
quay, thịt vịt quay, ḷng heo phá lấu....Đó là
tiền thân của "Công Ty Nhà Hàng Bát Đạt " sau
này.
Khi
đến đời Ông Nội chúng tôi (vào khoảng vài
thập niên cuối thế kỷ 19...1880-1900) thành phố SàiG̣n
được h́nh thành với những dinh thự, công sở, khách sạn nguy
nga đồ sộ của
mấy ông Tây Bà Đầm, trong khi khu Chợ Lớn
vẫn c̣n bùn lầy nước đọng,
đường xá được chính quyền Tây
mở rộng ra đến vùng ngoại ô ...Thủ
Đức, G̣ Vấp, Nhà Bè, Phú Lâm.... Huyết mạch giao
thông buôn bán chính là ghe thuyền từ các tỉnh miền Tây
lên Sài G̣n và ngược lại... do đó mới có Kinh
Chợ Gạo ( Mỹ Tho )
Cơ
sở của Ông Nội chúng tôi phát triển rất nhanh, Bà
Nội trông coi cửa hàng buôn bán tơ lụa, có thể nói gia đ́nh chúng tôi lúc đó
như là nhà thầu duy nhất cung cấp gấm, sa-ten, vải
lụa... cho các con buôn thực Dân Pháp... trong khi gia đ́nh
Ông Cố Ba đang phát triển các tiệm ăn rập
khuôn theo kiểu Tàu. Quán ăn và quán trọ Bát Đạt.
Gia đ́nh giàu có nhất trong vùng là gịng họ Mă, hậu duệ
sau này là Mă Sái, Mă Tuyên .
Đến
đời thân phụ mẫu chúng tôi th́ gia đ́nh cũng
đă khá giả. Sáu anh chị em chúng tôi khi lên ba bốn tuổi
đă được dạy xử dụng bàn tính (bàn toán)
của người Tàu một cách rành rọt. Chúng tôi
học trường Tinh Vơ, ở nhà nói tiếng Quan Thoại,
khi giao tiếp với con buôn th́ bằng tiếng Việt
hoặc tiếng Tây... Khi anh Quảnh lấy vợ
người Triều Châu, th́ cha Tôi giao hết chuyện
quản trị làm ăn cho Anh, và Ba Tôi trở thành "Ông
Trùm" của "Bang Hẹ "... Anh Xồi
được giao trách nhiệm sổ sách kế tóan, c̣n
Tôi (Xường),Chảnh và cô em út A Cảo làm chủ 3 hăng
nhuộm vải ở Cầu Tre, Phú Lâm.
Qua những câu chuyện
kể trên, Tôi không biết có phải v́ trả lại 25
đồng mà Chú Xồi đă cố t́nh đưa dư,
mà cơ duyên định số đưa đẩy Tôi
gặp gia đ́nh họ, làm ăn sinh sống với
họ khoảng bốn năm trong hoàn cảnh lo sợ
hồi hộp từng ngày cho đến một
ngày đột ngột rời bỏ quê hương
không định trước .
"HỌ"....
Trong ngôn ngữ
lịch sự của người VN chúng ta th́ Họ là
người Hoa Kiều Chợ Lớn, b́nh dân th́
thường gọi mấy Ông
cắt chú , được phiên âm trệch ra
từ danh từ "Khách Trú”...từ đó mới có danh
từ Chú...Chú Ba Tàu...Chú Chệt...
Dù gọi là ǵ chăng nữa,
Họ vẫn là Họ. Họ vẫn giữ phong tục
tập quán từ hằng ngh́n năm qua cho đến
ngày nay....dù đă trải qua Tứ Đại Triều Đ́nh (Tống, Nguyên, Minh, Thanh)... cho đến Bát Quốc Liên Quân... rồi Ma Cao
Hồng Kông, Đài Loan và lục địa
dưới bàn tay sắt của Cộng Sản... Họ
lấy gia đ́nh làm đơn vị căn
bản, để từ đó vươn lên,
trở thành "Bang"... nhỏ
lớn tùy thời tùy thế. Cha Mẹ, Anh Em, Vợ Chồng
Con Cái đùm bọc che chở cho nhau, để
từ một gánh ve chai lông vịt hay một cái mâm đan
bằng Mây, bán dạo ḷng heo phá lấu một ngày
trở thành những Đại Gia trong sinh hoạt các
"Bang" của Họ... Chẳng qua
chỉ có một chữ "TÍN".
Họ khởi
nghiệp từ Buôn Bán. Nhỏ lớn, sang hèn, nghèo giàu ǵ Họ cũng
có thể làm, cần cù nhẫn nại, chắt chiu dành
dụm, không khoe khoang, không xa hoa phung phí... cho đến
một ngày "Puôn Pán Dạo...Puôn Pán Lẽ..."
trở thành những Công Ty Xí Nghiệp kếch xù trong
những lănh vực rất đơn giản .
Gần như suốt thế
kỷ 20, người Hoa Kiều Chợ Lớn Sài G̣n
Gia Định không có một dịch vụ nào liên
quan đến công nghiệp nặng chỉ chú trọng
về việc trao đổi buôn bán hàng tiêu dùng gia đ́nh . Họ tích lũy tài sản theo
truyền thống cha truyền con nối,
cho đến khi sự tích lũy tiệm tiến này
trở thành một gia sản khả dĩ có thể
trở thành một hội viên trong hệ thống
thương mại vĩ đại của các "
Bang " ...
Dĩ nhiên trong
sự buôn bán làm ǵ không có sự cạnh tranh dành giựt
lẫn nhau, rất hiếm nhưng không phải là không có. Nếu có xảy
ra thường th́ Họ giải quyết nội bộ.
Họ không thích tranh tụng kiện cáo, có
những trường hợp liên quan đến pháp
luật chính quyền th́ Bang của Họ thương
lượng để mọi việc trôi qua. Sau đó Họ giải quyết nội bộ
bằng những biện pháp chế tài, cô lập v́ "Bất Tín", nặng nề lắm mới có vụ thanh
toán. Gia đ́nh hay cá nhân nào phạm vào chữ Tín
th́ chỉ có nước đi ăn
mày.
Trung Hoa lục địa
(Trung Cộng , Đài Loan , Hồng Kông , Ma Cao....)
Họ đều có chính quyền riêng của Họ.
Người dân sinh ra, lớn lên học hành
thành đạt , từng bước từng
bước Họ tham gia chính quyền từ
hạ đến thượng tầng cơ sở. Nhưng đối
với người Hoa Kiều ở hải ngoại (theo
sự hiểu biết của Tôi) như VN, Châu Mỹ,
Châu Âu, Châu Úc...Họ không muốn tham gia vào chính
quyền dù Họ có măi lực đồng tiền, có
thể mua tiên cũng được. Thí dụ
như ở Indonesia , người Hoa Kiều chỉ có
khoảng 3% dân số mà nắm giữ 70% tài sản
của đất nước này. Nhưng
có điều tài t́nh chúng ta cần phải khâm
phục.... dùng măi lực đồng tiền.
Họ móc nối với chính quyền nơi Họ cư
ngụ một cách kín đáo trơn tru... bên cạnh là
những "Cái Bang",
giống như xă hội đen, mafia c̣n khủng
khiếp hơn God Father của Italy rất nhiều.
Nhiều người cho rằng
"Ba Tàu" hay bắt chước làm đồ
giả, điều đó hẳn nhiên, giải thích
chuyện này Tôi chỉ mượn câu "Cứu Cánh
Biện Minh Cho Phương Tiện "...
C̣n Người Việt-
Trải qua trăm năm
dưới sự đô hộ thực dân Tây ,
30 năm hiện diện của Mỹ (1954-1974) , nay
dưới sự cai trị tàn độc của CS ,
c̣n gần 4 triệu người Việt đang sống
rải rác năm châu hải ngoại, chúng ta hăy xét
nghiệm và làm một bài toán....
Câu
Hỏi : "Đă có bao nhiêu người v́ Danh, v́ Vị, V́ Lợi đă dùng
những bước chân "Bất Nhân, Bất Lễ,
Bất Nghiă, Bất Trí, Bất Tín” để leo lên lên
những bật thang danh vọng hảo huyền ảo
tưởng, khiến cho cả nước (quốc
nội) lâm vào t́nh trạng nghèo đói trong danh sách những
Quốc Gia nghèo đói nhất thế giới, khiến cho
Cộng Đồng Người Việt Nam nói chung và
các Hội Đ̣an Tập Thể nói riêng ở hải
ngoại lâm vào t́nh trạng ngày càng nghi kỵ, chia rẽ,
phân hóa như ngày nay không bao giờ hàn gắn
đượ., và cũng chẳng bao giờ có một
vĩ nhân nào có thể xuất thế tế độ chúng
sanh....ít ra cũng vài thế hệ sắp tới..
Họ là Ai?
Họ là những người
tên Đỗ họ Thừa .
Họ đổ thừa cho
Chế Độ Miền Nam VN sinh ra tham quan ô lại.
Họ đỗ thừa cho
Chế Độ CS vơ vét mồ hôi
nước mắt của dân lành cho tư lợi cá nhân
Họ đỗ
thừa cho xă hội Tây Phương làm cho Tam Cương
Ngũ Thường đảo lộn.
Nhưng Họ không bao giờ dám
Đỗ Thừa cho chính Họ ..."Ta là kẻ đă
VONG BẢN, VONG QUỐC, VONG THÂN".
May quá, Lăo Ngoan Đồng học
được những bài học từ gia đ́nh chú
Quảnh nên không bị vướng vào Ba cái VONG trên, mà Lăo
Ngoan Đồng chỉ mang cái bệnh ....VONG MẠNG!
Trương
Út (Út Bạch Lan) hay Lăo Ngoan Đồng