Lật Chồng Báo Cũ:

Nhớ Màu Mũ Đỏ

(Trích báo Xây Dựng 304 phát hành ngày 9 -12-1995 –

thân tặng Mũ Đỏ Trương Út - (Út Bạch Lan)

Hoàng Minh Thúy

(Tạp Chí Xây Dựng – Năm Thứ 32 – Số 820 – Phát hành ngày 19-9-2015 tại Houston – Texas)

Lật bật đã gần tàn năm. Chiều cuối tuần của ngày trong tháng 11, trên đường về nhà, tôi ghé Bưu Điện mở hộp thơ. Thư ngày nào cũng đầy hộp, đa số là của các anh em Thương Phế Binh VNCH gửi về từ khắp mọi miền.

Giữa những phong thư quen thuộc của quê nhà, tôi thấy có một tấm thiệp chúc Tết từ một địa chỉ không quen: Trần Trạng.

Trần Trạng … là ai? Địa chỉ ở Phước Bình, Thủ Đức. À! Hình như đây là khu định cư của một số Thương Phế Binh VNCH? Tôi tự hỏi trong khi lay hoay ngoài bãi đậu xe.

Về nhà khui thơ, chỉ là một bưu ảnh chụp cánh hoa hồng với những giòng chữ ngắn ngủi:

Thủ Đức ngày 15 tháng 11, 1995

Chị Hoàng Minh Thúy kính ái!

Nhân dịp mùa Noel và năm mới 1996 sắp về. Em chẳng có gì hơn - chỉ có đôi dòng mạo muội kính chúc chị cùng gia quyến và toàn thể gia đình Quí vị trong tạp chí Xây Dựng – ân nhân của em – mãi mãi đầy Phước Hạnh – An Lành theo ngày tháng.

Kính ái

Trần Trạng

Nét chữ đẹp, rắn rỏi của một người ít nhất đã hoàn tất chương trình Trung Học. Tôi đọc đi đọc lại hai lần, Mấy hàng chữ đầu nằm ngân nga trong cái đầu nhỏ bé của tôi, trong khi nấu bếp chuẩn bị bữa cơm chiều.

“Em chẳng có gì hơn, chỉ có đôi dòng mạo muội…?

Đúng rồi, người Thương Phế Binh VNCH này còn gì đâu để mà “tặng” cho người hải ngoại, vì một phần thân thể của anh đã dâng hiến cho đất nước. Trong những ngày cuối Đông trời lạnh giá như thế này, anh chỉ có nỗi đau nhức bởi miểng đạn thù còn nằm trong da thịt, chỉ có tấm lòng khắc khoải nỗi chờ mong người phương xa mang về chút hơi ấm của tình chiến hữu.

Tôi nhìn con tem đóng ngoài phong bì có con số 12,200 đồng VN, thầm tội nghiệp cho anh: chỉ vì muốn biểu lộ tấm lòng tưởng nghĩ của anh đến các ân nhân mà phải mất đi ít nhất là một ngày gạo! Tôi thấy áy náy nếu không viết cho anh Trần Trạng một bức thư hồi âm, hoặc một cánh thiệp Xuân để nhờ anh gửi lời chào mừng của anh em trong Nhóm Yểm Trợ Thương Phế Binh, Nhóm Yêu Lính, và cả các Mạnh Thường Quân đã yểm trợ công tác nhân đạo này - đến tất cả các anh em Thương Phế Binh VNCH hiện đang ngụ tại xã Phước Bình, Thủ Đức, Việt Nam – và cho tất cả những Thương Phế Binh VNCH đã một lần, nhận chút tình thương của một số đồng hương và chiến hữu gửi về từ thành phố Houston.

Tôi ngần ngừ, tự hỏi không biết phải chúc cho các anh những gì trong năm mới. Sức khoẻ ư? Tiền bạc ư? Danh vọng ư?

Người Thương Phế Binh VNCH của tôi ơi! Những danh từ trên chỉ còn là hư ảo! Anh làm gì còn sức khoẻ nữa trong tầm thân tàn phế đã 20 năm đói khổ. Anh làm sao kiếm được tiền bạc giữa khi sức khoẻ không có, vốn liếng cũng không? Anh làm gì còn danh vọng nữa, ngoài hai chữ … “lính ngụy” của bạo quyền VNCS đã gọi các anh?

Tôi nói Hải Lăng, tìm trong danh sách các Thương Phế Binh VNCH đã nhận tiền, xem Trần Trạng ở binh chủng nào, thương tích ra sao mà viết chữ đẹp quá! Ba phút sau, Hải Lăng trả lời ngắn gọn:

-Thiếu úy! Tiểu Đoàn 6 Nhảy Dù! Cụt hai chân!

“Cụt hết hai chân”.

Tôi đang giữ trong tay hàng trăm tấm ảnh của những người thương binh, thiếu chân, cụt tay, mù mắt. Mỗi tấm ảnh chứa đựng cả một trời đau thương chất ngất, là bóng đen đang phủ xuống cho một đời người. Tôi vẫn thường ngơ ngẩn nhiều nửa đêm, tự hỏi mình sẽ ra sao nếu thiếu một phần trong tứ chi? Nghĩ như thế, để có thể chia xẻ nổi đau đớn, thiệt thòi, đắng cay của người thương binh ngày cũ, để mình tự nhủ mình: hãy can đảm, hãy quên hết buồn phiền bực dọc, chán nản, để dồn nỗ lực chống trả với những tên VC nằm vùng và những tên tị hiềm đang chực chờ phá vỡ công tác yểm trợ Thương Phế Binh.

Có phải chăng sẽ tội nghiệp vô cùng cho những người lính cũ thân thương, nếu ta bỏ cuộc?

*

**

Tôi đặt nồi cơm lên bàn, cắm nút điện, trong trí óc vẫn mơ hồ nghe hai chữ: Nhảy Dù! Nhảy Dù!-, nhớ tới câu chuyện với người khách:

-Nè! Tuần tới là Lễ Tạ Ơn, có đêm dạ tiệc của Nhảy Dù đó! Bà nhớ đi nghe.

-Thưa anh, chắc tôi xin kiếu.

Người đàn ông mở to hai mắt, nhìn tôi khi nghe câu trả lời.

Năm ngoái (5 tháng 11, 1994), kể từ khi nghe tin ba tôi bạo bệnh rồi qua đời, tôi chán nản, buồn bả, chẳng muốn bước chân đến những chổ tụ họp đông người. Ở những nơi chồn này, tôi cảm thấy hụt hẩng, thiếu mất một cái gì, nếu bỗng nhiên bắt gặp một khuôn mặt cao niên nào đó, có đôi nét giống ba và tôi tư lự suốt chặng đường về …

-Đâu được, Hôm tháng 9 có Dạ Vũ gây quỹ của Mũ Đỏ, chị đã vắng mặt…

Tôi vội vàng trình bày:

-Anh à, dù vắng mặt nhưng tôi đã đóng góp một trăm đô la và in quảng cáo miễn phí cho chương trình trên báo Xây Dựng

Anh chàng cựu Mũ Đỏ tiếp tục:

-Ôi, chuyện đó chỉ có Ban Tổ Chức biết, còn tôi thì chỉ thấy chị và anh Hải Lăng vắng mặt, vậy là tôi không vui!

-Do đó, kỳ này anh “bắt buộc” chúng tôi không được vắng mặt?

Anh chàng cười hề hề:

-Chớ sao! Chị là … bà chị của Lính mà!

Nhảy Dù! Nhảy Dù! Anh chàng kia đã ra khỏi tiệm sách mà lòng tôi hãy còn vướng bận đâu đó màu mũ Đỏ nghiêng nghiêng trên một khuôn mặt trẻ.

Tôi nhớ tới Lê Huỳnh, cậu em họ xa, đã thất lạc từ những ngày cuối tháng Tư binh lửa của năm 1975.

*

* *

Lê Huỳnh kêu má tôi bằng cô, vì má tôi là vai chị của ba nó. Hơn hai chục năm về trước, ba Huỳnh gửi nó vào Sàigòn, phụ việc lặt vặt trong Câu Lạc Bộ của má tôi, vì Huỳnh đã đến tuổi, sợ VC bắt “nhảy núi”, bởi nhà ba mẹ Huỳnh ở một vùng xôi đậu nào đó tận ngoài Trung. Má tôi nói:

-Ở Quảng Nam, Quảng Ngãi, bây giờ giặc giã liên miên, nên bà con chạy vô Sàigòn nhiều lắm, chắc rồi gia đình mình phải chứa thêm nhiều người nữa.

Và cứ thế, lâu lâu lại thấy ông cậu, cô em, bà chị, thằng em, ông anh họ, bà con gì đó bên má tôi, kéo vô ở đông đầy trong Câu Lạc Bộ (Lê văn Lộc)của ba má tôi đang thầu trong phi trường Tân Sơn Nhứt. Cũng may là cơ sở lớn, cần hàng chục người làm, nên người nào vô cũng có việc…Kẻ phụ bếp, người chạy bàn, đắp đổi qua ngày, bởi vì dân miền Trung rất đùm bọc anh em. Lúc đó, tôi không biết Quảng Nam, Quảng Ngãi xa ở tận đâu, chỉ nghe giọng nói hơi khác trong Nam, nhất là khi chị Châu, con Dì Hai tôi khóc ré lên, khi nghe tôi hỏi má tôi:

-Chị Châu chỉ biểu con dẫn chị vô Sở Thú coi con “cạp”. Hồi nào giờ, con đâu biết, con “cạp” là con gì?

Trong khi đó, chị Châu vừa chùi nước mắt vừa phân bua:

-Dì Boa (Ba)! Chửi choa (cha) không bằng phoa (pha) tiếng! Hén (hắn) nhái tôi đó, dì Boa!

Thì ra, con Cọp mà chị phát âm như thế làm sao tôi hiểu nổi! Sau cùng, tôi phải xin lỗi, chị mới nín khóc!

Năm 13, 14 tuổi, tôi biết rắng chiến tranh khiến có chuyện phân ly, đã làm cho chị Châu, thằng Huỳnh phải bỏ cha mẹ, làng nước vô Nam mà ăn nhờ, ở đậu.

*

* *

Đầu tháng 3, 75, khi tiểu đoàn của Huỳnh từ miền Trung kéo về đóng ở đèo Ru Rì, Nha Trang, Huỳnh tìm vào nhà của tôi vào ngày Chủ Nhật, giữa khi dân của thành phố náo động không ngừng, tìm đường xuôi Nam. Thấy dáng Huỳnh xuất hiện với Mũ Đỏ, giầy Saut ở ngưỡng cửa, tôi chưng hửng:

-Ủa! Đi đâu mà lọt tới đây? Làm sao em vô phi trường được?

Nhà tôi ở trong phi trường Nha Trang, muốn vào phải có phép của chủ nhà, gọi cho Quân Cảnh ngoài cổng trại, nên tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy Huỳnh lừng lửng ở trong sân. Với nụ cười mím chi và chiếc Mũ Đỏ nghiêng nghiêng, Huỳnh cười:

-Em đến cổng, hỏi lính gác tên của anh, họ gọi máy truyền tin, anh ra đón và thả em ở đầu ngõ, vì anh phải đi họp gấp.

-Rồi lát nữa làm sao về đơn vị cho kịp? Từ đây ra cổng gác xa hai ba cây số?

-Lính Nhảy Dù mà chị! Đi trong rừng cả chục cây số còn không sao, nhằm nhò gì ba cái lẻ tẻ! Nhưng anh có nói, chốc nữa sẽ cho tài xế chở em ra.

-Nói giỡn thôi, chị có xe Honda đây, cần thì chị chở em ra cổng.

Tôi cười, ngắm Huỳnh, trông thằng nhỏ có vẻ oai hùng chi lạ. Tôi hỏi:

-Hôm trước chị về Sàigòn nghe má chị nói, em đăng lính Nhảy Dù lâu rồi, chị tè quá!

-Một xanh cỏ, hai đỏ ngực, đi lính thì phải đi lính Nhảy Dù mới ngon.

-Chị tưởng hồi đó em vô Không Quân?

Huỳnh nhún vai:

-Em mê bộ đồ rằn này lâu rồi. Hồi xưa, em thấy Thiếu Úy Thu mỗi lần về phép, vô Câu Lạc Bộ tán…mấy chị, là em đã thèm mặc bộ đồ này rồi.

-Thôi, đừng nhắc ba cái chuyện xưa nữa, nghe buồn thấy mồ. Thiếu úy Thu nghe nói đã chết khi lên Trung Úy, trong một cuộc hành quân nào đó ở Hạ Lào.

Rồi tôi hạ giọng:

-Huỳnh đi lính, ra trận nhớ cẩn thận.

Thằng nhỏ cười lớn:

-Súng đạn nó tránh mình, mình làm sao mà tránh nó! Em vừa lên Hạ Sĩ nè, chị không thấy sao?

-Trời ơi! Chị biết ất giáp gì mấy cái lon của lính. Chị chỉ biết đếm 1 bông mai là Thiếu Úy, hai bông mai là Trung Úy…

-Phải rồi, chị lấy chồng quan nên chỉ biết Úy với Tá!

-Thôi, Huỳnh đừng lộn xộn nữa, vô thăm chị hay có chuyện gì không?

-Có gì đâu, sẵn tiểu đoàn về ở đây, em tìm vô thăm chị.

-Có cần tiền xài không, chị vừa lãnh lương?

-Thôi, em đi hành quân liên miên, đâu có xài gì, mà lấy của chị; để mua sữa cho cháu nhỏ!

-Hổm nay ra Trung, em có về thăm quê không?

-Vùng đó Việt Cộng tràn lan, em đâu dám về. Nhưng ba mạ em vô Đà Nẳng ở rồi, cũng tiện bề thăm viếng.

Ngồi chơi một chút, ăn buổi cơm trưa, nói năm ba câu chuyện, Huỳnh ngắm gian nhà rộng:

-Nhà lớn quá há! Không biết khi mô, ba mạ em mới có được căn nhà tiện nghi như thế này?

-Nhà này của chánh phủ, cấp cho sĩ quan ở, trong khi làm việc trong phi trường, đâu phải của riêng!

Rồi Huỳnh ngó tới ngó lui:

-Sao chị không chở bớt đồ đạc về Sàigòn?

-Sĩ Quan Phòng Thủ mà, chưa chi hết đã chở đồ đi, làm sao lính còn tinh thần chiến đấu?

Huỳnh thở dài:

-Không biết chừng nào yên giặc, em về quê cưới vợ cho ba má em vui.

Tôi lặng thinh. Tôi hơn Huỳnh hai ba tuổi, lại có một cuộc sống ấu thơ yên bình đầy đủ, nên luôn có ý nghĩ thương xót cho hoàn cảnh của Huỳnh, lại là phận nữ nhi nên cuộc đời không hề bị vướng bận âu lo chuyện tòng quân ra chiến trường. Tôi ngậm ngùi không biết trả lời sao, dập dừng:

-Không lẽ đánh nhau hoài, chắc có ngày cũng yên. Chị chưa bao giờ được về vùng quê của ba má chị. Quê của ba chị ở làng nào đó thuộc Quận Hương Điền (Thừa Thiên), quê của má chị thì nghe nói ở Quảng Nam, mà chị thì được sinh hạ ở Sàigòn, chỉ biết có Sàigòn, rồi bây giờ là Nha Trang. Mong sao đừng có chiến tranh nữa để chị em mình, còn về thăm cho biết làng mạc quê hương.

Nói năm ba câu chuyện, Huỳnh lấy mũ Đỏ đội trên đầu. Thằng nhỏ đứng trước gương, nụ cười chúm chím trên khuôn miệng rộng, nó nhìn xuống đôi giày Saut đánh bóng, nói:

-Chị thấy em mặc đồ lính ra sao?

-Đẹp tuyệt, mà lại oai nữa! Nhưng sao lính tác chiến mà quần áo, giầy dép sạch bong vậy?

-Trời ơi! Đi long nhong ngoài phố, quần áo bê bối để cho Quân Cảnh… ốp sao chị? Hơn nữa, vô thăm chị phải ăn mặc đàng hoàng chứ!

Tôi móc ví:

-Hôm nay vẫn còn không khí Tết, chị lì xì hai ngàn đi xe về đơn vị. Nhớ đánh giặc thì phải cẩn thận!

Huỳnh cám ơn, bỏ tiền vào túi quần, cười hề hề:

-Chị ơi, lính tráng chỉ có biết tuân lệnh mà thôi, biết là bước vô lửa cũng phải vô, làm sao mà …cẩn thận?

Thằng nhỏ bước lên xe Jeep theo tiếng kèn thúc hối của người tài xế, với nụ cười, giơ cao bàn tay từ biệt.

*

* *

Phải rồi!

-“Lính tráng chỉ biết tuân lệnh mà thôi”.

“Lính tráng chỉ biết thi hành trước, khiếu nại sau”

Lính tráng chịu biết bao điều thiệt thòi. Ước mơ đất nước hoà bình để về quê cưới vợ của Huỳnh đã không thành tựu. Trong những ngày cuối tháng 4, 1975, đơn vị Mũ Đỏ của Huỳnh đã đánh những trận để đời, rồi theo vận nước, cũng như mọi binh chủng khác, những người lính kiêu hùng đành đau xót nhận lệnh đầu hàng, ngậm đắng nuốt cay trút bỏ binh phục. Ngày cuối cùng trước khi mất Nha Trang, tôi lên phi cơ trực thăng về Sàigòn, rồi từ đó, tôi chẳng nghe tin gì của Huỳnh nữa!

*

* *

Mỗi năm, trong các dịp hội họp của anh em Nhảy Dù tổ chức tại Houston, tôi thường tham dự. Tôi có hy vọng mong manh, biết đâu giữa những khuôn mặt xa lạ của những người đang đội mũ Đỏ từ khắp nơi đổ về, may ra tôi sẽ gặp lại Huỳnh, hay có thể là một người bạn học cũ. Tôi cũng thường để tâm tìm kiếm trong các lá thư Thương Phế Binh, với hy vọng may ra gặp lại thằng em họ dễ thương đã cùng một thời chung nhà ngày cũ. Nhớ những đêm tôi đi học lớp tối Luyện Thi về, Huỳnh thường để dành cho tôi chén chè đậu xanh nóng, hoặc hai ba trái bắp vừa hái sau nhà. Bắp vùi trong than nóng, thoa mỡ hành bóng mướt, béo ngậy… Cho đến bây giờ, tôi tự trách mình sao quá vô tình, không hỏi Huỳnh ngày đó, thuộc tiểu đoàn nào, đại đội nào để bây giờ có thể nhắn tin?

Đêm liên hoan của Gia Đình Mũ Đỏ VN Hải Ngoại vừa tổ chức tại nhà hàng Fukim trong dịp lễ Tạ Ơn, tôi đã thu xếp thì giờ tham dự. Tôi ngồi nhìn quanh. Mũ Đỏ khắp nơi. Già có, trẻ có, tươi cười, quên đi những nhọc nhằn trong kiếp đời lưu lạc… Tôi thấy bóng dáng Huỳnh ẩn hiện đâu đó khi lá cờ Quân Chủng đưa cao trưóc khán đài. Khi ngồi xuống tôi nghe Hải Lăng nói:

-Mấy anh trong Ban Tổ Chức sợ không đủ tiền trang trải chi phí, vì đêm này mời đông quá, lại miễn phí nữa. Tấm ảnh định đem bán đấu giá bị hư rồi. Bà chia lại cho họ một bức tranh thêu của mình ở văn phòng?

Mấy tấm tranh này tôi nhờ cô em thứ năm - Mộng Dung - đặt thêu từ VN – khi cô về để làm đám tang cho ba tôi. Tôi đưa tranh cho tiệm Paul Arts lộng khung, treo chung quanh tường của nhà sách - văn phòng - để làm đẹp cửa hàng, có nhiều người thích nhưng tôi không có ý định bán.

Tôi trả lời sau một chút phân vân:

-Cũng được!

Một chiếc Mũ Đỏ ngồi xuống hỏi:

-Bức tranh bao nhiêu vậy chị?

-Vừa tranh vừa khung, vốn đã ba trăm đô la!

Anh chàng xuýt xoa:

-Tụi tôi chưa quen cách bán tranh đấu giá, không biết bán được bao nhiêu. Quê quá! Mà tranh tới 300 đô la lận, rồi mình bán bao nhiêu? Anh chị có bớt chút nào không?

Hải Lăng nhìn tôi cười, đề nghị:

-Bớt cái gì? Một là lấy vốn lại, hai là ..tặng luôn? Phải không bà?

Tôi nói:

-Anh đừng quên mình đã đóng góp rồi nhé?

Hải Lăng luôn luôn là người rộng rãi và rất chịu chơi với giới Kaki, anh nói:

-Kệ mà! Tặng luôn đi! Anh em Mũ Đỏ đã đổ nhiều xương máu!

Câu nói như một lời nhắc nhở thầm kín. Mũ Đỏ, Mũ Xanh, Mũ Nâu… Mũ mầu nào cũng là lính, mà với tôi, lính là một cái gì tượng trưng của sự thiệt thòi, sự mất mát và đau thương. Thấy mọi người chờ sự quyết định của mình, tôi nhìn Hải Lăng rồi nhìn sang anh chàng Mũ Đỏ, nói:

-Trong Ban Tổ Chức có ông nào theo Hải Lăng về tiệm sách để hạ tranh xuống không?

Mọi người trong bàn cười tủm tỉm và một anh đứng lên đi theo Hải Lăng.

Khi bức tranh đem tới hội trường, ông Trưởng Ban Tổ Chức Trương văn Út (nick name là Út Bạch Lan) đề nghị:

-Chị Thúy lên điều động vụ bán đấu giá này giùm luôn, chúng tôi chưa quen.

Tôi từ chối:

-Thôi, để ông Trương Như Phùng và Hải Lăng lo! Hai người này quen công tác ấy hơn tôi.

15 phút bán đấu giá bức tranh nhanh chóng đi qua, Hải Lăng điều động rất mau, rất nhanh để không kéo dài thời giờ làm phiền khách tham dự, chỉ mong kiếm chút tiền giúp cho Ban Tổ Chức trang trải dạ tiệc, đỡ gánh lo của một số vị có thẩm quyền.

Người trả giá phút chót là BS Mũ Đỏ Bùi Thiều (Tiểu Đoàn Trưởng TĐ Quân Y Sư Đoàn ND về từ Austin). Bán đấu giá theo kiểu Mỹ, nên ai cũng có thể góp phần. Nhiều Mũ Đỏ đến bàn tôi cám ơn. Tôi mỉm cười vì tôi biết rất rõ, với Lính, ít khi tôi hẹp lòng.

*

* *

Tấm thiệp chúc Giáng Sinh chiều nay của cựu Thiếu Úy Mũ Đỏ Trần Trạng khiến tôi nhớ lan man nhiều chuyện quá. Chẳng có chuyện nào làm cho tôi vui, để quên đi nỗi buồn thường tìm đến trong những ngày tàn năm cũ. Bởi vì, vui làm sao được, khi tuổi đời ngày một cao mà ước mơ năm xưa chưa được tròn, dù chỉ một phần?

Hoàng Minh Thúy

(Xây Dựng số 304, phát hành ngày 9 tháng 12, 1995)