Tác
Hại Của Thuốc Lá
Trong
Khoang Miệng
BSNK
Anne-Marie Hoà Nguyễn (March 2011)
Bác
sĩ Nha khoa Anne-Marie Hoà Nguyễn chuyên trị bệnh
nướu răng và đặt implant (Periodontology &
Implantology) tốt nghiệp Baylor College of Dentistry năm 1990,
có bằng Master of Science về phân khoa nướu răng
tại University of Texas - San Antonio năm 1996 và Board Certified
bởi Hội American Board of Periodontology năm 1997, hiện
đang hành nghề ở vùng Tây Nam (Southwest) Houston. Nếu
có những thắc mắc liên quan tới nha khoa, xin liên
lạc hoặc gửi thư về
địa chỉ văn phòng 6666 Harwin Drive, Suite 650, Houston,
Mùa Thu 2010,
tôi có dịp vào bệnh viện thăm một bệnh nhân
bị ung thư phổi. Khi tới
nơi, tôi thấy cơ thể của ông chỉ còn có da
bọc xương và ông cố gắng níu lấy sự
sống qua từng hơi thở gắt gao
và khó nhọc. Người vợ đứng
bên cạnh âu yếm vuốt tóc và ngực của chồng
như đang cố giúp và hỗ trợ tinh thần cho ông.
Thỉnh thoảng bà vợ lại nhỏ vài
giọt nước vào miệng của bệnh nhân cho
đỡ khát. Tôi không thể nào cầm
được nước mắt khi nhìn thấy cảnh
vợ chồng họ sắp phải xa lìa nhau. Sau khi
tôi ra về, 2 giờ sau thì ông đã trút hơi thở cuối
cùng trong tay người vợ.
Tôi biết khi còn sống,
ông ta hút thuốc lá rất nhiều. Khi biết mình đã mắc bệnh ung thư phổi và đã trải qua thời
gian giải phẫu và trị liệu, lúc đó ông mới
quyết tâm bỏ thuốc lá. Nhưng đã quá muộn
màng!
Tôi luôn thắc mắc và tự hỏi:
Tại sao người ta lại tìm tới điếu
thuốc để giải sầu, để giảm
căng thẳng và tìm nguồn vui trong làn khói trắng!? Cho
dù có hàng trăm ngàn bài viết nói về tác hại của
thuốc lá, nhưng ‘chứng nào tật đó’ vẫn ‘nhớ ai như nhớ thuốc
lào, đã chôn điếu xuống lại đào
điếu lên’. Thật khó khăn đến thế nào
trong việc cai nghiện thuốc lá!
Tôi nhận thấy có
rất ít bài viết bằng tiếng Việt nói về tác
hại của thuốc lá trong khoang miệng và
đường khí quản.
Vì quan tâm và muốn xây dựng một môi trường trong
lành cho chính bản thân, cho gia đình, cộng đồng và
xã hội, bài viết này xin gửi tặng quý độc
giả, nhất là những ai vẫn còn “vương
vấn” với thuốc lá, để chúng ta cùng hiểu rõ
thêm tác hại của điếu thuốc qua khoang miệng
và đường khí quản trong cơ thể của con
người.
BẠN
CẦN BIẾT
* Theo thống kê, ở Mỹ mỗi ngày
có hơn 1,000 người chết vì những bệnh gây ra
do hút thuốc (khoảng 400,000 người mỗi năm).
Trung bình mỗi ngày trên thế giới có 10,000 người
chết do sử dụng thuốc lá, tương
đương với 10 máy bay loại lớn chở khách
bị tai nạn mỗi ngày. Số
người chết vì thuốc lá nhiều hơn tổng
số người chết vì bạch phiến (cocaine),
heroin, rượu, tai nạn giao thông,
AIDS, tự tử, và bị giết (homicide) cộng
lại.
* Mỗi năm dân Mỹ tiêu khoảng
170 tỷ đô la để chữa những bệnh do
thuốc lá gây ra.
* Theo Tổ
chức Y tế Thế giới, Việt Nam có 50% nam
giới và 3.4% nữ giới hút thuốc lá. Nếu không có
biện pháp can thiệp kịp thời, 10% dân số VN
(khoảng 7.5 triệu người) sẽ chết sớm
do hút thuốc lá. Cũng theo ước tính của Tổ
chức Y tế Thế giới, tới năm 2020, số
người Việt Nam chết do sử dụng thuốc
lá sẽ nhiều hơn số người chết do
HIV/AIDS, bệnh lao phổi, tai nạn giao thông và tự
tử cộng lại!
* Trong năm 2010, giá trung bình
của một gói thuốc lá ở Hoa Kỳ là $6.00. Với giá này, một người hút 1 gói/ngày
sẽ tốn $2,200 mỗi năm và trong vòng 20 năm sẽ
tốn khoảng $44,000 cho thuốc lá.
Hậu
quả tai hại trong khoang miệng và
hàm răng
1. Răng
bị đổi màu.
Một điểm nên nhớ là những người hút
thuốc càng lâu thì công việc tẩy răng sẽ càng khó
khăn hơn.
2.
Hôi miệng
- Mùi khói thường tích trữ và tụ đọng trong
miệng quyện với những mùi của đồ ăn tạo nên một mùi rất hôi.
3.
Bệnh nướu răng.
4.
Mất răng/rụng răng sớm.
5.
Ung thư khoang
miệng.
6.
Giảm thiểu khả năng khứu
giác và vị giác.
7.
Giảm thiểu sự thành công trong
việc chữa trị bệnh nướu răng; vết
thương lâu lành
8.
Giảm thiểu sự thành công trong
việc trồng răng bằng implant.
9.
Da mặt có nhiều nếp nhăn: thuốc lá làm tăng sự lão hoá
của da. Da mặt sẽ bị đen xạm và xuất
hiện những vết nhăn.
Tóm
tắt bệnh nướu răng
Bệnh nướu răng là căn
bệnh gây ảnh hưởng trực tiếp tới
nướu răng (gingiva) và những cơ phần bao
bọc chân răng như gân dây chằng (periodontal ligament),
mạch máu (vascular system), dây thần kinh (nerve) và
xương hố răng (alveolar bone).
Nguyên nhân chính của bệnh nướu
răng là do một số vi trùng nguy
hiểm hiện diện trong vùng nướu răng.
Những vi trùng này nằm trong những
chất trắng như vôi được gọi là
‘bựa răng’ hoặc ‘cao răng’ (plaque) bám chung quanh chân
răng. Nếu để lâu ngày, những chất này sẽ
rắn lại và biến thành đá răng (calculus). Số vi trùng ẩn nấp trong cao răng sinh sôi
nẩy nở và tiết ra nhiều chất nội
độc tố (toxins). Các chất độc này tàn phá
những tế bào chung quanh chân răng và
xương hàm rồi tạo nên những hố rỗng
mỗi ngày một sâu rộng nằm giữa nướu
răng và xương hố răng. Lúc này màng nướu
sẽ không còn bó sát với chân răng nữa và những
hố rỗng ngày càng bị đào sâu và rộng hơn,
chứa đựng thêm nhiều thức ăn, cao răng
và vi trùng hơn trước. Nếu không
được chẩn đoán và chữa trị sớm,
bệnh sẽ trở nên trầm trọng hơn và dẫn
đến rụng răng.
Hút
thuốc lá và bệnh nướu răng
So với những người không hút
thuốc, nhiều cuộc khảo cứu cho chúng ta
thấy những người hút thuốc sẽ có nhiều
vấn đề như:
Ø
Chân răng
bị đóng nhiều chất bựa/cao răng hơn.
Ø
Xương
hố răng bị mất với một tầng suất
cao hơn.
Ø
Bệnh
nướu răng trầm trọng hơn.
Cụ thể nhất đối với
những người hút thuốc thì:
Ø Tình trạng nướu bị tàn phá
tăng từ 2.6 đến 6 lần, so với những
người không hút thuốc.
Ø Tình trạng mất xương hố
răng tăng 4.7 lần, so với những người
chưa từng hút thuốc.
Thống
kê liên quan đến việc hút thuốc lá và bệnh
nướu răng
1. Một cuộc khảo cứu cho
thấy những người
hút hơn 1.5 gói/ngày thì nguy cơ mắc bệnh nướu
răng gấp 6 lần so với những người không
hút. Những người hút <0.5 gói/ngày thì nguy cơ chỉ
gấp 3 lần.
2. Những người hút thuốc mất
răng nhiều hơn so với những người không
hút. Theo số liệu của Cơ quan Phòng ngừa
Bệnh lý cho biết số người trên 65 tuổi
chưa bao giờ hút thuốc thì chỉ có 20% là bị
mất răng. Trong khi đó những người trên 65
tuổi đã từng hút thuốc thì có 41.3% bị mất
răng.
3. Việc chữa trị bệnh
nướu răng cho những người hút thuốc khó
thành công hơn so với những người không hút
thuốc hoặc đã được cai
thuốc. Kết quả thành công trong việc chữa
trị không thể nào đoán trước được
hoặc có thể không thuận lợi cho những
người đang hút thuốc.
4. Việc trồng trụ răng bằng
implant dễ thất bại ở những người hút
thuốc, vì sự lành vết thương bị cản
trở hoặc bị suy nhược.
5. Trong vòng 5 năm sau
khi chữa trị nướu răng,
những người vẫn còn hút thuốc sẽ mất
răng nhiều gấp đôi những người không hút.
Tác
động của thuốc lá trong tiến trình của
bệnh nướu răng
1.
Chất cao trong miệng
Chất bựa chứa đựng
những hoá chất có trong điếu thuốc và nội
độc tố (endotoxin) tiết ra bởi vi
trùng. Bựa răng bám chặt một
cách lì lợm vào cạnh răng làm đổi màu
răng. Sự hiện diện của chất cao cũng
sẽ làm cho nướu rất khó bám vào cổ răng và
dễ dẫn tới bệnh viêm nướu răng.
2.
Vi trùng học [microbiology]
Bệnh nướu răng bắt
đầu với việc khám phá ra vi
trùng Actinobacillus
actinomycetemcomitans (A.a.) và
Bacteroides. Nhiều cuộc
khảo cứu đã cho chúng ta thấy những
người hút thuốc thường có nhiều chất
cao bám vào chân răng và chứa đựng nhiều loại
vi khuẩn độc hại hơn; số lượng vi
trùng A.a. tăng gấp 3.1
lần và vi trùng Bacteroides tăng
gấp 2.3 lần. Khi số lượng vi
trùng nằm trong xương hố răng ở mức cao,
dĩ nhiên lượng chất nội độc tố
cũng tăng lên làm cho bệnh nướu răng tiến
triển nhanh và trầm trọng hơn.
3. Ảnh
hưởng trên hệ tuần hoàn máu
Chất Carbon Monoxide (CO) trong điếu
thuốc lá sẽ làm tăng lượng CO trong máu và làm
giảm hiệu lực của hệ tuần hoàn máu (hemoglobin exchange system).
Trong khi nướu răng đang bị
tấn công bởi những độc tố và vi trùng,
cơ thể con người rất cần những kháng
thể (antibodies) đến
những nơi này để giải vây, nhưng nếu
hệ tuần hoàn máu bị gián đoạn thì kháng thể
sẽ không đến được; do đó những
chỗ đang bị nhiễm trùng rất khó có thể
tự hồi phục.
4. Ảnh
hưởng trên những hạch bài tiết [exocrine gland]
Hút thuốc dẫn tới sự
giảm thiểu khối lượng nước miếng
(decreased salivary output).
Nước miếng có rất nhiều công dụng,
chẳng hạn như có tính kháng khuẩn (antibacterial), kháng
siêu vi trùng (antivirus), kháng trị nấm (antifungal), chất
lượng dung hoà (buffering capacity), và tẩy sạch khoang
miệng (mechanical cleansing of the oral cavity). Tóm lại,
nước miếng được xem như là một
loại xà bông rất tốt trong miệng, có tính chất
sát trùng. Nhưng khi miệng
bị khô, vi trùng sẽ có cơ hội
bám vào chân răng chặt hơn, dễ dàng sinh sôi nẩy
nở và tiết ra nhiều chất nội độc
tố dẫn đến bệnh nướu răng.
5.
Yếu tố nhiệt độ
Bình thường,
xoang miệng của chúng ta có nhiệt độ là 37-380C. Khi
hút thuốc, nhiệt độ khoang miệng lên tới 420C.
Khi nhiệt độ lên cao như vậy, những
chất protein và tạo keo (collagen) sẽ bị biến
tính (denaturation) hoặc bị phân tán (fragmentation), dẫn
đến sự tan rã của nướu răng,
xương hố răng và những gân dây chằng một
cách nhanh chóng.
KẾT
LUẬN
Hút thuốc ảnh hưởng rất
nhiều đến răng miệng, làm cho răng vàng,
miệng hôi, răng rụng, ung thư
khoang miệng… Tốt nhất là đừng
bao giờ tập hút thuốc. Đừng quá ích kỷ
dìm cuộc đời trong điếu thuốc lá vì
những người thân yêu vẫn luôn bên cạnh và họ
cần bạn biết bao! Đừng đánh
đổi mạng sống của chính mình và những
người thân yêu qua làn khói trắng mỏng manh và
độc hại này. Hãy cố gắng
và dùng chính nghị lực của mình để từ
bỏ chúng.
Chúc các bạn thành công!
Nguyễn
Thị Ngọc Hoà